Przejdź do zawartości

Bitwa pod Kubliczami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bitwa pod Kubliczami
Wojna polsko-bolszewicka
Czas

18–19 maja 1920

Miejsce

pod Kubliczami

Terytorium

Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich

Przyczyna

majowa ofensywa
Frontu Zachodniego

Wynik

wycofanie polskiej 8 DP

Strony konfliktu
 Polska  Rosyjska FSRR
Dowódcy
gen. Józef Czikel
ppłk Karol Krauss
ppłk Karol Udałowski
W.I. Akimow
Siły
8 Dywizja Piechoty
13 pp i 7 pp Leg.
53 Dywizja Strzelców
brak współrzędnych

Bitwa pod Kubliczami – część wielkiej bitwy nad Berezyną. Walki polskich 7 pułku piechoty Legionów i 13 pułku piechoty z sowiecką 53 Dywizją Strzelców w czasie majowej ofensywy wojsk Michaiła Tuchaczewskiego w okresie wojny polsko-bolszewickiej.

Położenie wojsk przed bitwą

[edytuj | edytuj kod]

W maju 1920, po zajęciu Kijowa i zdobyciu przyczółków mostowych po wschodniej stronie Dniepru, wojska polskie przeszły do obrony. Wódz Naczelny Józef Piłsudski zdawał sobie sprawę z tego, że nie udało mu się rozbić większych sił nieprzyjaciela, a jedynie zmusił je do wycofania się dalej na wschód. Stąd też planował nowe uderzenie, tym razem na północnym odcinku frontu wschodniego[1]. W tym czasie dowódca Frontu Zachodniego Michaił Tuchaczewski grupował wojska na wschodnim brzegu Berezyny i także przygotowywał je do ofensywy[2].

Skład wojsk

[edytuj | edytuj kod]
Wojsko Polskie

17 maja dowodzenie nad obu armiami przejął gen. Stanisław Szeptycki[3].

Armia Czerwona

Na wschodnim brzegu Berezyny utworzono zgrupowanie uderzeniowe[4]:

Całością sił uderzeniowych dowodził dowódca Frontu Zachodniego Michaił Tuchaczewski[6][7].

Sytuacja w pasie obrony 8 Dywizji Piechoty

Broniąca linii frontu nad górną Berezyną, Uszaczem i Dźwiną 1 Armia miała na swoim lewym skrzydle rozlokowaną obronnie 8 Dywizję Piechoty. W centrum ugrupowania bojowego dywizji, na odcinku HomelDzwonyLutowoSołomirieMienicaWoroniecz, swoje pozycje obronne rozbudował 13 pułk piechoty płk. Karola Kraussa. Polskie pozycje obronne składały się z trzech linii. Pierwszą tworzyły punkty oporu, które miały rozpoznać kierunki natarcia przeciwnika. Zasadniczą walkę zamierzano stoczyć na drugiej linii, opartej na silnie umocnione miejscowości. W przypadku jej przełamania planowano odwrót na trzecią „ostateczną” linię obrony.

Oddziały sowieckiej 15 Armii zajmowały stanowiska od szesnastu do osiemnastu km na wschód od linii polskich. Walki toczone wiosną 1920 polegały głównie na wypadach przez pas „ziemi niczyjej” na tyły linii przeciwnika[8].

Przebieg działań

[edytuj | edytuj kod]
Adam Przybylski
Wojna Polska 1918―1921[9]

14 maja wojska Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego przeszły do ofensywy[1]. Oddziały 15 A przełamały pierwszą linię obrony 8 Dywizji Piechoty na odcinku bronionym przez XV Brygadę Piechoty. Wieczorem dowództwo 1 Armii skierowało na zagrożony odcinek grupę ppłk. Karola Udałowskiego[c][11]

O świcie 15 maja 53 Dywizja Strzelców uderzyła na pozycje 13 pułku piechoty. Wspierany ogniem dwóch baterii 8 pułku artylerii polowej i plutonu 8 pułku artylerii ciężkiej 13 pułk odrzucił pierwsze natarcie[11]. Kolejny atak nieprzyjaciela przełamał jednak obronę 12 kompanii i czerwonoarmiści ruszyli traktem Dzwony – Kublicz. Pułk początkowo bezskutecznie atakował odwodowymi 7 i 8 kompanią, a później wycofał się w kierunku Uszacza[12]. Około 10.00 na przedpolach Kublicz do walki wszedł II/7 ppLeg. Oczekując na nadejście głównych sił pułku z artylerią batalion zajął pozycje przed miejscowością i kosztem wysokich strat odparł dwa natarcia nieprzyjaciela[11].

Po południu przewaga sowiecka była tak duża, że polski kontratak tylko na krótko poprawił położenie, a w międzyczasie inne oddziały 53 DS przełamały na południowy wschód od Kublicz obronę wzmocnionego baterią 5 pap III/13 pułku piechoty.

Wieczorem przeciwnik zaczął obchodzić stanowiska polskie od strony Uszacza[13]. W tej sytuacji dowódca 8 Dywizji Piechoty zarządził odwrót. 13 pułk piechoty i 7 pułk piechoty Legionów wycofały się na Głębokie na dawne niemieckie okopy od traktu KobylnikDuniłowicze do jeziora Mizioł. W ciemnościach część żołnierzy zgubiła swoje pododdziały, a w okopach pozostawiono część rynsztunku[11][14].

Bilans walk

[edytuj | edytuj kod]

Walki w rejonie Kublicz zakończyły się klęską wojsk polskich. Przełamana została obrona XV Brygady Piechoty. 13 pp i 7 ppLeg. poniosły wysokie straty, a III/13 pp musiał być po walce przeformowany na dwukompanijny. W wyniku walk pod Kubliczami 8 Dywizja Piechoty zmuszona została do odwrotu.
Straty rosyjskie są nieznane[11].

  1. Michaił Tuchaczewski podaje nieco inny skład Armii w początkowym okresie operacji: 4., 6.,11.,29., 53.,56. Dywizje Strzelców i 15 Dywizja Kawalerii. Oprócz wymienionych na front maszerowała 18 Dywizja Strzelców[5].
  2. Michaił Tuchaczewski podaje nieco inny skład 16 Armii w początkowym okresie operacji: 2.,8.,10.,17.,57. Dywizje Strzelców i oprócz wymienionych na front maszerowała 21 Dywizja Strzelców[5].
  3. W skład grupy ppłk. Udałowskiego wchodził 7 pułk piechoty Legionów i I dywizjon 3 pułku artylerii polowej Legionów[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]