Przejdź do zawartości

Zachodnia Dywizja Strzelców

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zachodnia Dywizja Strzelców
Historia
Państwo

 Rosyjska FSRR

Sformowanie

15 października 1918

Rozformowanie

9 czerwca 1919

Tradycje
Rodowód

Rewolucyjny Czerwony Pułk Warszawski

Kontynuacja

52 Dywizja Strzelców

Dowódcy
Pierwszy

Stefan Żbikowski

Ostatni

Roman Łągwa

Działania zbrojne
Wojna domowa w Rosji
Organizacja
Podległość

Armia Zachodnia

Skład

trzy brygady

Zachodnia Dywizja Strzelców Polskich – dywizja Armii Czerwonej złożona z Polaków, uczestniczyła w wojnie domowej w Rosji i w wojnie polsko-radzieckiej[1].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Utworzona została 15 października 1918 w Rosji Sowieckiej. Sformowana przez rozwinięcie istniejącego wcześniej Rewolucyjnego Czerwonego Pułku Warszawskiego zatwierdzona na podstawie dekretu nr 115 Rewolucyjnej Rady Wojennej RFSRR z 15 października 1918.

Dywizję utworzono z Polaków służących do tej pory w różnych jednostkach Armii Czerwonej. Okres szkolenia przeszła w Moskwie. W latach 1918–1920 jej żołnierze walczyli na Froncie Południowym przeciw Kozakom atamana Piotra Krasnowa, następnie z wojskami Amii Ochotniczej generała Antona Denikina i Piotra Wrangla.

Pod koniec 1918 została skierowana na granicę zachodnią Rosji, w celu wzięcia udziału w zajmowaniu obszaru Ober-Ostu przez bolszewików po uznaniu przez Radę Komisarzy Ludowych RFSRR po rozejmie w Compiègne (11 listopada 1918) traktatu brzeskiego za nieistniejący.

Pierwszym dowódcą dywizji był Stefan Żbikowski, który później został zastąpiony przez Romana Łągwę. Komisarzami politycznymi byli Adam Sławiński i Stanisław Bobiński.

Dywizja liczyła około 8 tysięcy żołnierzy i oficerów, dzieliła się na trzy brygady, a te z kolei na pułki, posiadała również własną artylerię.

Wchodziła w skład radzieckiej Armii Zachodniej, a następnie w skład Armii Litewsko-Białoruskiej, przekształconej w czerwcu 1919 w 16 Armię.

Prowadząc działania bojowe w składzie Armii Zachodniej 5 stycznia 1919 roku zdobyła Wilno[1]. Wiosną na Froncie Litewsko-Białoruskim walczyła, m.in. pod Baranowiczami przeciw oddziałom Wojska Polskiego dowodzonym przez generała Stanisława Szeptyckiego, ponosząc wysokie straty.

9 czerwca 1919 została przemianowana na 52 Dywizję Strzelców i bezpowrotnie przestała istnieć jako polska formacja wojskowa – uzupełniona Rosjanami, Białorusinami i Ukraińcami utraciła swój polski charakter.

Dowództwo dywizji

[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy:

Komisarze polityczni:

Struktura organizacyjna

[edytuj | edytuj kod]

Skład dywizji ulegał zmianom[2]:

Jednostki związane z ZachDS

[edytuj | edytuj kod]

W Armii Czerwonej, poza Zachodnią Dywizją Strzelców, znajdowały się także inne polskie jednostki:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Eligiusz Kozłowski, Mieczysław Wrzosek, Historia oręża polskiego 1795-1939, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984, ISBN 83-214-0339-5, OCLC 830242396.
  • Richard Pipes: The Russian Revolution (1990); wyd. polskie - Rewolucja Rosyjska Warszawa 1994; Wyd. PWN; ISBN 83-01-11521-1.
  • Andrzej Szcześniak: Wojna polsko-radziecka 1918-1920. Warszawa: 1989.