Kompania graniczna KOP „Kołki”

Kompania graniczna KOP „Kołki”

Historia
Państwo	Polska
Rozformowanie	1939
Organizacja
Dyslokacja	Kołki (Kózki)
Formacja	Korpus Ochrony Pogranicza
Podległość	baon KOP „Dawidgródek”

Rozmieszczenie batalionu KOP „Dawidgródek” w 1931

Kompania graniczna KOP „Kołki” – pododdział graniczny Korpusu Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-radzieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na podstawie rozkazu Ministra Spraw Wojskowych nr 1600/tjn./O.de B/25, w drugim etapie organizacji Korpusu Ochrony Pogranicza, w terminie do 1 marca 1925 sformowano 17 batalion graniczny , a w jego składzie 3 kompanię graniczną KOP. W listopadzie 1936 kompania liczyła 2 oficerów, 8 podoficerów, 4 nadterminowych i 86 żołnierzy służby zasadniczej. W 1939 roku 3 kompania graniczna KOP „Kołki” podlegała dowódcy batalionu KOP „Dawidgródek”.

Służba graniczna

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej i tyłowej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi. Miejscowość, w którym stacjonowała kompania graniczna, posiadała status garnizonu Korpusu Ochrony Pogranicza.

3 kompania graniczna „Kołki” w 1934 ochraniała odcinek granicy państwowej szerokości 27 kilometrów 700 metrów. Po stronie sowieckiej granicę ochraniały zastawy „Młyniszcze”, „Kornie” i „Radziłowicze” z komendantury „Bukcza” .

Kompanie sąsiednie:

• 2 kompania graniczna KOP „Chutory Merlińskie” ⇔ 3 kompania graniczna KOP „Wojtkiewicze” – 1928, 1929, 1931 , 1932, 1934, 1938

Struktura organizacyjna

Strażnice kompanii w latach 1928 – 1934 :

• strażnica KOP „Kruźnica”
• strażnica KOP „Łuczyna”
• strażnica KOP „Chrapuń”
• strażnica KOP „Dubok”

Strażnice kompanii w 1938 i 17 września 1939

• strażnica KOP „Kruźnica”
• strażnica KOP „Łuczyna”
• strażnica KOP „Chrapuń”

Dowódcy kompanii

• kpt. Stefan Bieganowski (był VI 1939)

Bibliografia

• Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
• Czesław Grzelak: Szack–Wytyczno 1939. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2001. ISBN 83-11-09324-5.
• Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. WarszawaPułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 8388067488.
• Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
• Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część I. Powstanie i przemiany organizacyjne KOP do 1939 r. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (149), 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182. 
• Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281. 
• Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.177/143 do 177/149.)
• Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.177/151.)