Onddo urregorri
| Onddo urregorria | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
| Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
| Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
| Ordena | Boletales | |||||||||||||||||||||||||||
| Familia | Boletaceae | |||||||||||||||||||||||||||
| Generoa | Xerocomellus | |||||||||||||||||||||||||||
| Espeziea | Xerocomellus chrysenteron Šutara, 2008 | |||||||||||||||||||||||||||
| Basionimoa | Boletus chrysenteron | |||||||||||||||||||||||||||
| Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
Onddo urregorria (Boletus chrysenteron edo Xerocomellus chrysenteron) Boletaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Kalitate eskaseko jangarria. Haragi oso biguna, usain eta zaporerik gabea. Nolanahi ere, beste onddo batzuekin nahastea gomendatzen da, eta, horrez gain, behar adina gozatzea.
Deskribapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kapela: 4 eta 9 mm arteko diametrokoa, arre-txigortu edo arre-oliba kolorekoa, inoiz ere ez gorri bizia. Lehenik hemisferikoa, gero ganbila eta azkenean ia laua, forma irregularrekoa, tomentu fin-fin batekin, eta zahartzean pitzatu egiten da.
Tutuak: Luzeak, hori-oliba edo hori-berdexka kolorekoak.
Poroak: Nahiko handiak, angelutsuak, horixkak, gero berdexkak.
Hanka: Zilindrikoa, oinarrian mehetua, gerezi koloreko puntutxoz estalia, hondo horixka estaltzen duena; kolore hori hau, argi eta garbi ikus daiteke goiko aldean, tutuetatik oso gertu.
Haragia: Biguna, arrea edo horixka zikina; gorrixka azalaren azpian, zaurietan, pitzaduretan eta oinaren oinarrian. Pixka bat urdindu eta gorritu egiten da aireak ukitzean. Fruta garratzen usain leuna eta zapore ahula, apur bat gozoa.[2]
Etimologia: Boletus terminoaren etimologia eztabaidagarria da. Chrysenteron epitetoa grekotik dator “krysos” hitzetik, urrea esan nahi du, eta “enteron” hitzetik, barrua esan nahi du. Bere haragi horiagatik.
Jangarritasuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gutxi estimatua eta sukaldaritzako balio handirik gabea.[3]
Nahasketa arriskua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Boletus subtomentosus ondoarekin, baina honen haragia ez da gorritzen airearekin.
Boletus ferrugineus, Boletus truncatus eta Boletus armeniacus ere antzekoak dira.[4]
Sasoia eta lekua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Udan eta udazkenean aurkitzen da, koniferoen eta hostoerorkorren basoetan. Ohikoa da, baina ez oso ugaria.[5]
Banaketa eremua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ipar Amerika, Europa, Afrikako iparraldea, Asiako iparraldea, Zeelanda Berria.
Galeria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Onddo urregorria goitik. -
Onddo urregorria azpitik. -
Onddo urregorria albotik. -
-
Erreferentzia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 62 or. ISBN 84-404-0530-8..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 146 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 513 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 42 or. ISBN 282-0865-4..
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q254161
Multimedia: Xerocomellus chrysenteron / Q254161
Espezieak: Xerocomellus chrysenteron