Astaputz bigun
Astaputz biguna | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
Ordena | Agaricales | |||||||||||||||||||||||||||
Familia | Agaricaceae | |||||||||||||||||||||||||||
Generoa | Lycoperdon | |||||||||||||||||||||||||||
Espeziea | Lycoperdon molle Pers., 1801 | |||||||||||||||||||||||||||
Basionimoa | astaputz bigun | |||||||||||||||||||||||||||
Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
|
Astaputz biguna (Lycoperdon molle) Agaricaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Gaztetan kontsumi daitekeen arren (gleba zuria), oso motela da.
Sinonimoak: Lycoperdon gemmatum var. furfuraceum, Lycoperdon glabellum, Lycoperdon umbrinum f. glabellum.
Deskribapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Karpoforoa: 2 eta 5 cm bitarteko diametrokoa eta 6 cm arteko altuerakoa; normalean pixka bat ziba baten itxura du. Kolorea krema zikinetik arre-grisaxkara doa, azkenean okre-arrexka. Orratz hauskorrak ditu, eta laster erraz bereizten diren pikor batzuetan geratzen dira eta orduan ia leuna da. Poro apikala ez oso erregularra. Gleba arre-oliba kolorekoa.[2]
Etimologia: Lycoperdon hitza grezierazko "lupa de lupo"-tik dator, onddoak esporen hauts bafadak isil-isilik jariatzen dituelako zapaltzean. Molle epitetoa berriz latinetik dator, samurra, gozoa, malgua esan nahi duen "mollis,-e" hitzetik.
Jangarritasuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gaztetan jangarria.[3]
Nahasketa arriskua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Lycoperdon umbrinum espeziearekin, honek ezten gogorragoak ditu.[4]
Sasoia eta lekua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Udazkenean, ohikoa basoetan.[5]
Banaketa eremua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ipar Amerika, Costa Rica, Islandia, Europa, Errusia, Israel, Kaukasia, Mongolia, Kazakhstan eta Japonia.[6]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 700 or. ISBN 84-404-0530-8..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. Jose Luis Añanos Echo Editorial Pirineo, 618 or. ISBN 84-87997-86-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 454 or. ISBN 84-505-1806-7..
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 304 or. ISBN 84-282-0865-4..
- ↑ Lycoperdon molle: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1801. urtean deskribatutako onddoak
- Euskal Herriko onddoak
- Lycoperdon
- Onddo jangarriak
- Kanadako onddoak
- Alaskako onddoak
- Ameriketako Estatu Batuetako onddoak
- Mexikoko onddoak
- Costa Ricako onddoak
- Islandiako onddoak
- Europako onddoak
- Errusiako onddoak
- Kaukasoko onddoak
- Kazakhstango onddoak
- Mongoliako onddoak
- Japoniako onddoak