1842
urte
1842. urtea | |
---|---|
Kronologia | |
Mendeak | XVIII.a • XIX.a • XX.a |
Hamarkadak | 1820(e)koa • 1830(e)koa • 1840(e)koa • 1850(e)koa • 1860(e)koa |
Urteak | 1839 • 1840 • 1841 • 1842 • 1843 • 1844 • 1845 |
Beste egutegi batzuetan | |
Gregoriotar egutegia | 1842 MDCCCXLII |
Ab urbe condita | 2595 |
Armeniar egutegia | 1291 ԹՎ ՌՄՂԱ |
Bahá'í egutegia | -2 – -1 |
Bengaliar egutegia | 1249 |
Berber egutegia | 2792 |
Egutegi budista | 2386 |
Myanmarko egutegia | 1204 |
Bizantziar egutegia | 7350 – 7351 |
Koptoen egutegia | 1558 – 1559 |
Etiopiar egutegia | 1834 – 1835 |
Hebrear egutegia | 5602 – 5603 |
Egutegi hinduak | |
Bikram Samwat | 1898 – 1899 |
Shaka Samvat | 1764 – 1765 |
Kali Yuga | 4943 – 4944 |
Iraniar egutegia | 1220 – 1221 |
Islamiar egutegia | 1257 – 1258 |
Japoniar egutegia | Tenpō 13 (天保13年) |
Korear egutegia | 4175 |
Thailandiar eguzki egutegia | 2385 |
Holozeniar egutegia | 11842 |
Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!
Gertaerak
aldatu- Urriaren 28–29ko gaua – Zikloi estratropikal batek Cádizen bi zubi eraman zituen eta Sevillan etxeak eraitsi zituen.
- Ekainaren 9an, Uruguaiko kostaldean, Leopoldina Rosa itsasontzia urperatu zen. 230 pertsona baino gehiago pertsona hil ziren, gehienak euskal emigratzaileak.
Arte eta kultura
aldatu- Martxoaren 9a – Nabucco, Giuseppe Verdiren musika eta Temistocle Soleraren libretoa duen opera estreinatu zen Milango La Scala antzokian.
- Azaroaren 27a – Ruslan eta Liudmila (errusieraz: Руслан и Людмила, Ruslan i Lyudmila), Mikhail Glinkaren musika eta Valerian Shirkov, Nestor Kukolnik eta N. A. Markevitxen libretoa duen opera estreinatu zen San Petersburgoko Bolshoi Antzokian.
Zientzia eta teknologia
aldatuKirolak
aldatuJaiotzak
aldatu- Urtarrilaren 4a – Francisque Habasque, frantziar historialaria (h. 1917).
- Urtarrilaren 11 – William James, estatubatuar filosofo eta psikologoa, pragmatismoaren aitzindaria (h. 1910).
- Urtarrilaren 15a – Paul Lafargue, Frantziako sozialismoaren aitzindaria (h. 1911).
- Urtarrilaren 26a – François Coppée, frantziar idazlea (h. 1908).
- Urtarrilaren 28a – Tirso Olazabal, gipuzkoar politikari karlista (h. 1921).
- Otsailaren 4a – Georg Brandes, daniar filosofo, literatura-kritikari eta kazetaria (h. 1927).
- Otsailaren 4a – Hugo Schuchardt, alemaniar hizkuntzalaria (h. 1927).
- Otsailaren 7a – Alexandre Ribot, Frantziako lehen ministroa (h. 1923).
- Otsailaren 10a – Agnes Mary Clerke, britainiar astronomo eta idazlea (h. 1907).
- Otsailaren 22a – Léon Vanderkindere, belgiar historialari, akademikari eta politikaria (h. 1906).
- Otsailaren 24a – Arrigo Boito, italiar olerkari, kazetari, eleberrigile, libretogile eta musikagilea (h. 1918).
- Otsailaren 25a – Karl May, alemaniar idazlea (h. 1912).
- Otsailaren 26a – Camille Flammarion, frantziar astronomo eta idazlea (h. 1925).
- Martxoaren 1a – Nikolaos Gyzis, greziar margolaria (h. 1901).
- Martxoaren 2a – Enrique Gaspar y Rimbau, espainiar diplomatiko eta idazlea (h. 1902).
- Martxoaren 13a – Joseph Boussinesq, frantziar matematikari eta fisikaria, fluidoen mekanikan aditua (h. 1929).
- Martxoaren 18a – Stéphane Mallarmé, frantziar olerkaria (h. 1898).
- Martxoaren 22a – Mykola Lysenko, ukrainar musikagile, piano-jotzaile, orkestra-zuzendari eta etnomusikologoa (h. 1912).
- Martxoaren 23a – Susan Jane Cunningham, Swarthmore College sortzen eta garatzen lagundu zuen estatubatuar matematikaria (h. 1921).
- Martxoaren 23a – Manuel Santa Kruz, Santa Kruz apaiza, gipuzkoar apaiz eta gerrillaria (h. 1926).
- Martxoaren 25a – Antonio Fogazzaro, italiar idazlea (h. 1911).
- Apirilaren 17a – Maurice Rouvier, Frantziako lehen ministroa (h. 1911).
- Apirilaren 18a – Antero de Quental, portugaldar olerkaria (h. 1891).
- Apirilaren 19a – Manuel Laredo, arabar artista eta politikaria (h. 1896).
- Maiatzaren 7a – Thorvald Niss, daniar margolaria (h. 1905).
- Maiatzaren 12a – Jules Massenet, frantziar musikagilea (h. 1912).
- Maiatzaren 13a – Arthur Sullivan, ingeles musikagilea (h. 1900).
- Maiatzaren 17a – August Thyssen, alemaniar enpresaburua (h. 1926).
- Maiatzaren 23a – Maria Konopnicka, poloniar poeta, eleberrigile, haur literaturako idazle, kazetari eta ekintzailea (h. 1910).
- Maiatzaren 24a – Manuel Mariátegui y Vinyals, espainiar politikari kontserbadorea (h. 1905).
- Maiatzaren 27a – Juana Alarco de Dammert, perutar filantropoa (h. 1932).
- Ekainaren 12a – Rikard Nordraak, norvegiar musikagilea (h. 1866).
- Ekainaren 24a – Ambrose Bierce, estatubatuar idazlea.
- Uztailaren 18a – William D. Coleman, Liberiako presidentea (h. 1908).
- Uztailaren 26a – Alfred Marshall, ingeles ekonomialaria, eskola neoklasikoaren sortzailea (h. 1924).
- Uztailaren 26a – Martin Landerretxe, euskal idazlea (h. 1930).
- Abuztuaren 4a – Karoline Rosing, groenlandiar emagin eta itzultzailea (h. 1901).
- Abuztuaren 14a – Jean Gaston Darboux, frantziar matematikaria (h. 1917).
- Abuztuaren 17a – Hugo Egmont Hørring, Danimarkako lehen ministroa (h. 1909).
- Abuztuaren 22a – Emilie Mundt, daniar margolaria (h. 1922).
- Abuztuaren 23a – Osborne Reynolds, britainiar ingeniaria (h. 1912).
- Abuztuaren 26a – Heinrich Quincke, alemaniar sendagilea (h. 1922).
- Irailaren 4a – Elfriede Jaksch, letoniar idazlea (h. 1897).
- Irailaren 7a – Maria Josefa Sancho, arabar lekaimea, Jesusen Karitateko Zerbitzarien Erakundea ordenaren sortzailea (h. 1912).
- Irailaren 7a – Johannes Zukertort, germano-poloniar xakelaria (h. 1888).
- Irailaren 20a – James Dewar, eskoziar fisikari eta kimikaria (h. 1923).
- Irailaren 21a – Abdulhamid II.a, Otomandar Inperioko 34. sultana (h. 1918).
- Irailaren 28a – Cosme Etxebarrieta, bizkaitar enpresaburu eta politikari errepublikanoa (h. 1903).
- Urriaren 2a – Louis Palander, suediar marinel eta esploratzailea (h. 1920).
- Urriaren 17a – Gustaf Magnus Retzius, suediar anatomia-ikerlaria, neurologia modernoaren sortzaileetako bat (h. 1919).
- Urriaren 26a – Vasilii Veresxagin, errusiar margolaria, errusiar gerra-margolari ospetsuena (h. 1904).
- Urriaren 27a – Giovanni Giolitti, Italiako Lehen Ministroa (h. 1928).
- Azaroaren 1ean bataiatua – Santos López de Letona, bizkaitar enpresaria, negozio-gizona eta hainbat obra publikoren bultzatzailea (h. 1925).
- Azaroaren 10a – Agnes Blake Poor, estatubatuar idazle eta itzultzailea (h. 1922).
- Azaroaren 12a – John William Strutt, Rayleigheko 3. baroia, britainiar fisikaria (h. 1919).
- Azaroaren 16a – Jean Jaurgain, zuberotar historialari eta literatura-kritikaria, Zazpiak Bat armarriaren sortzailea (h. 1920).
- Azaroaren 16a – Hannibal Sehested, Danimarkako lehen ministroa (h. 1924).
- Azaroaren 22a – José María de Heredia, kubatar jatorriko frantziar olerkaria (h. 1905).
- Abenduaren 3a – Ellen Swallow Richards, estatubatuar kimikaria eta ekologoa (h. 1911).
- Abenduaren 5a – Martin Lapeire, lapurtar idazlea (h. 1894).
- Abenduaren 8a – Alphonse Louis Nicolas Borrelly, frantziar astronomoa (h. 1926).
- Abenduaren 8a – Gergely Csiky, hungariar antzerkigilea eta idazlea (h. 1891).
- Abenduaren 9a – Piotr Kropotkin, errusiar geografoa eta politika arloko pentsalaria, mugimendu anarkistaren teoriko garrantzitsuenetakotzat hartua (h. 1921).
- Abenduaren 13a – Jose Manuel Etxeita, euskal idazlea (h. 1915).
- Abenduaren 15a – Juana Elgezabal, bizkaitar enpresari berritzailea (h. 1912).
- Abenduaren 17a – Ernest Lavisse, frantziar historialaria eta historia positibistaren fundatzailea (h. 1922).
- Abenduaren 17a – Sophus Lie, norvegiar matematikaria, simetria jarraituaren teoria sortu zuena (h. 1899).
- Abenduaren 31 – Giovanni Boldini, italiar genero eta erretratu margolaria (h. 1931).
- Abenduaren 31 – Ramón Nocedal, espainiar idazle eta politikaria (h. 1907).
- Jose Zapirain Irastorza, Txapillo, euskal idazlea eta bertsolaria (h. 1914).
- Francisque Habasque, frantziar historialaria (h. 1917).
- Serapio Sierra, bizkaitar ingeniaria.
Heriotzak
aldatu- Urtarrilaren 9a – Alexandre Duval, frantziar aktore eta dramagilea (j. 1767).
- Otsailaren 15a – Carlo Andrea Pozzo di Borgo, Korsikako diplomatikoa (j. 1764).
- Otsailaren 18a – Pierre-François Chabaneau, platino harikorra ekoiztea lortu zuen lehen kimikoetako bat (j. 1754).
- Martxoaren 6a – Constanze Mozart, Wolfgang Amadeus Mozarten emaztea (j. 1762).
- Martxoaren 15a – Luigi Cherubini, italiar musikagilea (j. 1760).
- Martxoaren 23a – Stendhal, frantziar idazlea (j. 1783).
- Martxoaren 30a – Élisabeth Vigée Le Brun, frantziar margolaria (j. 1755).
- Apirilaren 11a – Sándor Kőrösi Csoma, hungariar esploratzailea, tibetologiaren sortzailetzat hartua (j. 1784).
- Apirilaren 14a – Frantzisko Maria Etxezarreta, bizkaitar itsasgizona (j. 1777).
- Apirilaren 14a – Louise-Laure Ozenne, frantziar idazlea (j. 1808).
- Apirilaren 15a – José Ventura Agirre-Solarte, bizkaitar merkatari, bankari eta politikaria (j. 1793).
- Apirilaren 20a – Bon Adrien Jeannot de Moncey, frantziar militar eta politikaria (j. 1754).
- Maiatzaren 8a – Jules Dumont d'Urville, frantziar itsasgizona (j. 1790).
- Maiatzaren 15a – Emmanuel, Las Casesko kondea, frantziar militar, historialari, atlas egile eta politikaria (j. 1766).
- Maiatzaren 23a – José de Espronceda, espainiar idazlea (j. 1808).
- Uztailaren 19a – Pierre Joseph Pelletier, frantziar farmazialari eta kimikaria (j. 1788).
- Uztailaren 24a – John Sell Cotman, ingeles margolari, grabatzaile eta ilustratzailea (j. 1782).
- Uztailaren 28a – Clemens Brentano, alemaniar olerkari eta eleberrigilea (j. 1778).
- Abuztuaren 4a – Charlotte de Bournon, frantziar idazlea (j. 1753).
- Abuztuaren 11 – Jose Frantzisko Telleria, Petrikilo, gipuzkoar sendalaria (j. 1774).
- Abuztuaren 21a – Leona Vicario, Mexikoko Independentzia Gerrako pertsonaia garrantzitsuenetako bat (j. 1789).
- Irailaren 10a – Letitia Christian Tyler, Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama (j. 1790).
- Irailaren 21a – Jean Baptiste Kamusarri, ziburutar olerkaria (j. 1815).
- Irailaren 26a – Richard Wellesley, ingeles estatu-politikaria eta Wellingtonen anaia (j. 1760).
- Urriaren 24a – Bernardo O'Higgins, Txileko militar eta politikaria, Txileren burujabetasunaren aldeko borrokalaria (j. 1776).
- Jean-Blaise Goienetxe, lapurtar militarra (j. 1778).
- Pedro Agustín Girón, gipuzkoar militarra eta politikaria (j. 1778).
- Nodira, uzbekistandar poeta eta politikaria (j. 1792).
Kanpo estekak
aldatu