Przejdź do zawartości

Rajdowe mistrzostwa świata

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marcus Grönholm na słynnych "Bunnings Jumps" podczas Rajdu Australii 2006

Rajdowe samochodowe mistrzostwa świata (w skrócie RSMŚ, WRCang. World Rally Championship) – najwyższa kategoria rywalizacji w rajdach samochodowych, coroczny cykl mistrzowski o tytuły rajdowego mistrza świata kierowców, rajdowego mistrza świata pilotów oraz rajdowego mistrza świata konstruktorów, którego organizatorem jest FIA. Cykl składa się zwyczajowo z kilkunastu rund – trzydniowych rajdów rozgrywanych na całym świecie.

Każdy kierowca oraz pilot chcący wziąć udział w RSMŚ musi posiadać międzynarodową licencję rajdową.

Równolegle z Rajdowymi samochodowymi mistrzostwami świata odbywają się:

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Początki

[edytuj | edytuj kod]

Rajdowe mistrzostwa świata powstały na bazie znanych na świecie rajdów, z których niektóre były wcześniej eliminacjami międzynarodowych mistrzostw konstruktorów (IMC – International Championship for Manufacturers) rozgrywanymi w latach 1970-1972. W latach 1973–1976 liczono tylko klasyfikację producentów. Pierwszym mistrzem świata producentów zostało Alpine Renault. W 1977 roku wprowadzono po raz pierwszy klasyfikację dla kierowców, jednak początkowo nie przyznawano tytułu mistrza świata, a sama klasyfikacja była określana jako Puchar FIA Kierowców (FIA Cup for Drivers). Pierwszy tytuł mistrza świata kierowców został przyznany w 1979 roku.

Era Grupy B

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Grupa B.
B-grupowe Audi Quattro na Rajdzie Portugalii w 1984 roku

Na początku lat 80. XX wieku tylnonapędowe grupa 2 i grupa 4 zostały zastąpione przez samochody grupy B o większej mocy. Napęd na 4 koła został dopuszczony w 1979 roku, ale większość producentów uznała, że jest to zbyt skomplikowane konstrukcyjnie rozwiązanie aby z nim odnieść sukces. Jednak kiedy Audi wystawił w ramach testów w rajdach pierwszy samochód z napędem na cztery koła i od razu odniósł z nim sukces, pozostali producenci także wystartowali z czteronapędowymi projektami. Od 1982 roku w regulaminie wprowadzono grupę B.

Era Grupy A

[edytuj | edytuj kod]

Po serii tragicznych wypadków z udziałem B-grupowych samochodów, grupa ta została zlikwidowana z początkiem 1987 roku. Od 1986 roku istniała jednak też grupa A, która od 1987 roku stała się podstawową grupą dla zespołów walczących o tytuł mistrzowski. W latach 1993–1999 utworzono odrębną grupę samochodów rajdowych, które były klasyfikowane w tzw. Dwulitrowym Rajdowym Pucharze Świata (skr. 2L WRC).

Era WRC

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Samochód WRC.
Citroën Xsara WRC podczas Rajdu Cypru 2004

W 1997 roku pojawiły się przepisy wprowadzające kategorię samochodów WRC, która miała zastąpić grupę A. Przepisy te zostały zmodyfikowane wraz z rozpoczęciem sezonu 2011.

Każdy samochód specyfikacji WRC obowiązują regulacje przygotowane przez FIA. Definiują one zakres dozwolonych przeróbek w stosunku do drogowej wersji pojazdu, który jest bazą dla samochodu rajdowego, ograniczają maksymalną moc silnika (teoretycznie do 300 KM), minimalną masę pojazdu (1200 kg) i precyzują wymagania w stosunku do wyposażenia odpowiedzialnego za bezpieczeństwo załogi. Silnik może mieć maksymalnie 1600 cm³ pojemności, z reguły posiada turbosprężarkę oraz sekwencyjną skrzynię biegów o wzmocnionej konstrukcji (w historii aut WRC spotykane były skrzynie posiadające od czterech do siedmiu przełożeń) oraz inteligentny napęd na cztery koła. Samochód ten musi być też przystosowany do poruszania się po normalnych drogach, gdyż musi przemieszczać się nimi pomiędzy metą jednego i startem kolejnego odcinka specjalnego.

Od 2022 roku najwyższą kategorią jest Rally1.

Sposób klasyfikacji

[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja kierowców

[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja kierowców to kolejność zawodników pod względem liczby zdobytych punktów w czasie rajdu. Wprowadzono ją w 1977 roku. Obecnie punkty przydzielane są w następujący sposób: za zwycięstwo zawodnik otrzymuje 25 punktów, za pozycje drugą 18, za trzecią 15, za czwartą 12, za piątą 10, za szóstą 8, za siódmą 6, za ósmą 4, za dziewiątą 2. Ostatnią punktowaną lokatą jest dziesiąta, za którą uzyskuje się 1 punkt w klasyfikacji indywidualnej.

Miejsce  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10 
Punkty 25 18 15 12 10 8 6 4 2 1

Dodatkowo punktowany jest również ostatni odcinek specjalny tzw. Power Stage. Od roku 2017 za zwycięstwo przyznawanych jest 5 punktów, za drugie miejsce 4 punkty, za trzecie 3 punkty, za czwarte 2, a za piąte 1 punkt. Wcześniej, w latach 2011–2017, za zwycięstwo przydzielano tylko 3 punkty, kolejno za drugie miejsce 2 i za trzecie 1 punkt.

Klasyfikacja konstruktorów

[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja konstruktorów to kolejność zespołów w zależności od punktów zdobytych przez ich zawodników. W latach 1973–1976 była to jedyna prowadzona klasyfikacja. Obecnie punkty dla konstruktorów, podobnie jak wśród kierowców są przyznawane według klucza 25-18-15-12-10-8-6-4-2-1, z tym że w klasyfikacji uwzględniane są jedynie dwie nominowane przed rajdem załogi z każdego zespołu (niezależnie od liczby załóg jaką wystawia dany zespół).

 Osobny artykuł: Lista rajdów WRC.

Zasady

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Zasady WRC.

Rekordy

[edytuj | edytuj kod]

W trakcie Rajdowych Mistrzostw Świata odnotowano następujące rekordy:

Poniższa tabela przedstawia zawodników o największej liczbie zwycięstw. Czcionką pogrubioną zaznaczono zawodników, którzy w roku 2021 wciąż uczestniczyli w mistrzostwach.

Tytuły mistrzowskie[2] Zwycięstwa w rajdach[3]
Miejsce Kierowca Tytuły Miejsce Kierowca Zwycięstwa
1 Francja Sébastien Loeb 9 1 Francja Sébastien Loeb 80
2 Francja Sébastien Ogier 8 2 Francja Sébastien Ogier 54
3 Finlandia Tommi Mäkinen 4 3 FinlandiaMarcus Grönholm 30
Finlandia Juha Kankkunen 4 4 Hiszpania Carlos Sainz 26
5 Niemcy Walter Röhrl 2 5 Wielka Brytania Colin McRae 25
Włochy Massimo Biasion 2 6 Finlandia Tommi Mäkinen 24
Hiszpania Carlos Sainz 2 7 Finlandia Juha Kankkunen 23
Finlandia Marcus Grönholm 2 8 Francja Didier Auriol 20
9 10 kierowców ma po jednym tytule mistrzowskim 9 Finlandia Markku Alén 19
10 Finlandia Hannu Mikkola 18
Finlandia Jari-Matti Latvala 18

Wyniki

[edytuj | edytuj kod]
Petter Solberg na trasie Rajdu Cypru 2006
Rajdowe mistrzostwa świata na przestrzeni lat
Sezon Kierowcy Konstruktorzy
Kierowca Samochód Konstruktor Samochód
2023 Finlandia Kalle Rovanperä Toyota GR Yaris Rally1 Japonia Toyota Toyota GR Yaris Rally1
2022 Finlandia Kalle Rovanperä Toyota GR Yaris Rally1 Japonia Toyota Toyota GR Yaris Rally1
2021 Francja Sébastien Ogier Toyota Yaris WRC Japonia Toyota Toyota Yaris WRC
2020 Francja Sébastien Ogier Toyota Yaris WRC Korea Południowa Hyundai Hyundai i20 Coupe WRC
2019 Estonia Ott Tänak Toyota Yaris WRC Korea Południowa Hyundai Hyundai i20 Coupe WRC
2018 Francja Sébastien Ogier Ford Fiesta WRC Japonia Toyota Toyota Yaris WRC
2017 Francja Sébastien Ogier Ford Fiesta WRC Wielka Brytania M-Sport Ford Fiesta WRC
2016 Francja Sébastien Ogier Volkswagen Polo R WRC Niemcy Volkswagen Volkswagen Polo R WRC
2015 Francja Sébastien Ogier Volkswagen Polo R WRC Niemcy Volkswagen Volkswagen Polo R WRC
2014 Francja Sébastien Ogier Volkswagen Polo R WRC Niemcy Volkswagen Volkswagen Polo R WRC
2013 Francja Sébastien Ogier Volkswagen Polo R WRC Niemcy Volkswagen Volkswagen Polo R WRC
2012 Francja Sébastien Loeb Citroën DS3 WRC Francja Citroën Citroën DS3 WRC
2011 Francja Sébastien Loeb Citroën DS3 WRC Francja Citroën Citroën DS3 WRC
2010 Francja Sébastien Loeb Citroën C4 WRC Francja Citroën Citroën C4 WRC
2009 Francja Sébastien Loeb Citroën C4 WRC Francja Citroën Citroën C4 WRC
2008 Francja Sébastien Loeb Citroën C4 WRC Francja Citroën Citroën C4 WRC
2007 Francja Sébastien Loeb Citroën C4 WRC Wielka Brytania Ford Ford Focus WRC
2006 Francja Sébastien Loeb Citroën Xsara WRC Wielka Brytania Ford Ford Focus WRC
2005 Francja Sébastien Loeb Citroën Xsara WRC Francja Citroën Citroën Xsara WRC
2004 Francja Sébastien Loeb Citroën Xsara WRC Francja Citroën Citroën Xsara WRC
2003 Norwegia Petter Solberg Subaru Impreza WRC Francja Citroën Citroën Xsara WRC
2002 Finlandia Marcus Grönholm Peugeot 206 WRC Francja Peugeot Peugeot 206 WRC
2001 Wielka Brytania Richard Burns Subaru Impreza WRC Francja Peugeot Peugeot 206 WRC
2000 Finlandia Marcus Grönholm Peugeot 206 WRC Francja Peugeot Peugeot 206 WRC
1999 Finlandia Tommi Mäkinen Mitsubishi Lancer Evolution Japonia Toyota Toyota Corolla WRC
1998 Finlandia Tommi Mäkinen Mitsubishi Lancer Evolution Japonia Mitsubishi Mitsubishi Lancer Evolution
1997 Finlandia Tommi Mäkinen Mitsubishi Lancer Evolution Japonia Subaru Subaru Impreza
1996 Finlandia Tommi Mäkinen Mitsubishi Lancer Evolution Japonia Subaru [potrzebny przypis] Subaru Impreza 555[potrzebny przypis]
1995 Wielka Brytania Colin McRae Subaru Impreza 555 Japonia Subaru Subaru Impreza 555
1994 Francja Didier Auriol Toyota Celica Japonia Toyota Toyota Celica
1993 Finlandia Juha Kankkunen Toyota Celica Japonia Toyota Toyota Celica
1992 Hiszpania Carlos Sainz Toyota Celica Włochy Lancia Lancia Delta
1991 Finlandia Juha Kankkunen Lancia Delta Włochy Lancia Lancia Delta
1990 Hiszpania Carlos Sainz Toyota Celica Włochy Lancia Lancia Delta
1989 Włochy Massimo 'Miki' Biasion Lancia Delta Włochy Lancia Lancia Delta
1988 Włochy Massimo 'Miki' Biasion Lancia Delta Włochy Lancia Lancia Delta
1987 Finlandia Juha Kankkunen Lancia Delta Włochy Lancia Lancia Delta
1986 Finlandia Juha Kankkunen Peugeot 205 Francja Peugeot Peugeot 205
1985 Finlandia Timo Salonen Peugeot 205 Francja Peugeot Peugeot 205
1984 Szwecja Stig Blomqvist Audi Quattro Niemcy Audi Audi Quattro
1983 Finlandia Hannu Mikkola Audi Quattro Włochy Lancia Lancia Rally 037
1982 Niemcy Walter Röhrl Opel Ascona 400 Niemcy Audi Audi Quattro
1981 Finlandia Ari Vatanen Ford Escort RS1800 Francja Talbot Talbot Sunbeam Lotus
1980 Niemcy Walter Röhrl Fiat 131 Abarth Włochy Fiat Fiat 131 Abarth
1979 Szwecja Björn Waldegård Ford Escort RS1800* Stany Zjednoczone Ford Ford Escort RS1800 Mk II
1978 Finlandia Markku Alén*** Fiat 131 Abarth** Włochy Fiat Fiat 131 Abarth
1977 Włochy Sandro Munari*** Lancia Stratos HF Włochy Fiat Fiat 131 Abarth
1976 nie prowadzono klasyfikacji Włochy Lancia Lancia Stratos HF
1975 nie prowadzono klasyfikacji Włochy Lancia Lancia Stratos HF
1974 nie prowadzono klasyfikacji Włochy Lancia Lancia Stratos HF
1973 nie prowadzono klasyfikacji Francja Alpine Renault Renault Alpine A110
* – Björn Waldegård prowadził Mercedesa 450 SLC w dwóch rajdach w 1979
** – Markku Alén prowadził Lancię Stratos HF w dwóch rajdach w 1978
*** – W 1977 i 1978 mistrzostwa nosiły nazwę FIA Cup for Rally Drivers

Polacy w WRC

[edytuj | edytuj kod]
Robert Kubica podczas Rajdu Polski 2014

Jak dotąd (stan na 24 czerwca 2013, po Rajdzie Sardynii) najwięcej razy (trzykrotnie) w klasyfikacji WRC punktował Michał Kościuszko – zdobył punkty do klasyfikacji w trzech rajdach (raz w 2011, a dwa razy w 2013). Pierwszym Polakiem, który zapunktował w klasyfikacji WRC był Maciej Stawowiak, który w sezonie 1980 jadąc samochodem FSO Polonez 2000 zdobył 1 punkt dzięki zajętemu 10 miejscu podczas Rajdu Portugalii (pilot Ryszard Żyszkowski). W 2009 Krzysztof Hołowczyc jadąc Fordem Focusem WRC zdobył 3 pkt. za 6 miejsce w Rajdzie Polski (pilot Łukasz Kurzeja). W Rajdzie Sardynii 2013, swoje pierwsze punkty zdobył Robert Kubica (pilot Maciej Baran). Zajmując 9. miejsce (2 pkt.), stał się trzecim kierowcą w historii WRC, który wcześniej punktował także w Formule 1[4]. Robert Kubica także posiada najlepszy w historii startów polaków wynik w WRC – 5 miejsce w Rajdzie Niemiec (2013)[stan na 20.08.2014), które zdobył autem Citroen DS3 RRC. W sezonie 2014 wygrał dwa pierwsze (jako jedyny Polak odniósł zwycięstwa na odcinkach WRC) odcinki Rajdu Monte Carlo debiutując w Fordzie Fiesta WRC wprawiając środowisko rajdowe w osłupienie.

Najwyższe miejsce polskiego kierowcy w pojedynczym rajdzie zaliczanym do rajdowych mistrzostw świata (wtedy nie były rozgrywane mistrzostwa świata kierowców) to 3 miejsce Stawowiaka na Polskim Fiacie 125p osiągnięte w Rajdzie Polski 1973. Wówczas nie prowadzono jednak klasyfikacji kierowców, a sam rajd ukończyły tylko trzy załogi (Stawowiak i jego pilot Jan Czyżyk byli więc właściwie na ostatnim miejscu wśród załóg, które dojechały do mety).

Najczęściej z polskich kierowców w pierwszej "10" rajdów meldował się Robert Kubica. Dokonał tego jedenastokrotnie (stan na 07.12.2015). Krzysztof Hołowczyc czterokrotnie był w pierwszej "10" rajdów, ale ze względu na inną wtedy punktację tylko występ z 2009 roku przyniósł Hołowczycowi punkty do klasyfikacji – w 1998 punktowane były miejsca 1-6.

Najlepsze rajdy w wykonaniu Polaków w historii WRC (miejsca w pierwszej "10")
Stan na 4 października 2014, po Rajdzie Australii
Poz. Sezon Rajd Kierowca Pilot Samochód Ekip na mecie Ekip na starcie Pkt. do klas.
3. 1973 Rajd Polski Maciej Stawowiak Jan Czyżyk Polski Fiat 125p 3 62 [5]
5. 2013 Rajd Niemiec Robert Kubica Maciej Baran Citroen DS3 RRC 68 156 10[6]
6. 1973 Rajd Press-on-Regardless Robert Mucha Ryszard Żyszkowski Polski Fiat 125p 23 58 [5]
6. 1978 Rajd Safari Sobiesław Zasada Błażej Krupa Mercedes-Benz 280E 13 72 [5]
6. 2009 Rajd Polski Krzysztof Hołowczyc Łukasz Kurzeja Ford Focus WRC 34 48 3[7]
6. 2014 Rajd Argentyny Robert Kubica Maciej Szczepaniak Ford Fiesta RS WRC 23 82 8[6]
7. 1974 Rajd Press-on-Regardless Sobiesław Zasada Jerzy Dobrzański Porsche 911 28 64 [5]
7. 1998 Rajd Argentyny Krzysztof Hołowczyc Maciej Wisławski Subaru Impreza WRC 30 61 [8]
7. 2011 Rajd Australii Michał Kościuszko Maciej Szczepaniak Mitsubishi Lancer Evolution X 24 29 6[6]
7. 2013 Rajd Sardynii Michał Kościuszko Maciej Szczepaniak Ford Fiesta RS WRC 36 51 6[6]
8. 2015 Rajd Polski Robert Kubica Maciej Szczepaniak Ford Fiesta RS WRC 56 114 4
8. 1998 Rajd Wielkiej Brytanii Krzysztof Hołowczyc Maciej Wisławski Subaru Impreza WRC 84 168 [8]
8. 2014 Rajd Sardynii Robert Kubica Maciej Szczepaniak Ford Fiesta RS WRC 39 96 4[6]
9. 2015 Rajd Portugalii Robert Kubica Maciej Szczepaniak Ford Fiesta RS WRC 65 121 2
9. 2015 Rajd Wielkiej Brytanii Robert Kubica Maciej Szczepaniak Ford Fiesta RS WRC 57 140 2+1
9. 2013 Rajd Sardynii Robert Kubica Maciej Baran Citroen DS3 RRC 36 51 2[6]
9. 2013 Rajd Finlandii Robert Kubica Maciej Baran Citroen DS3 RRC 58 145 2[6]
9. 2013 Rajd Francji Robert Kubica Maciej Baran Citroen DS3 RRC 49 82 2[6]
9. 2013 Rajd Hiszpanii Robert Kubica Maciej Baran Citroen DS3 RRC 40 59 2[6]
9. 2014 Rajd Australii Robert Kubica Maciej Szczepaniak Ford Fiesta RS WRC 24 79 2[6]
10. 1980 Rajd Portugalii Maciej Stawowiak Ryszard Żyszkowski FSO Polonez 2000 16 101 1[6]
10. 1998 Rajd Portugalii Krzysztof Hołowczyc Maciej Wisławski Subaru Impreza WRC 47 116 [8]
10. 2008 Rajd Meksyku Michał Kościuszko Maciej Szczepaniak Suzuki Swift S1600 28 40 [7]
10. 2009 Rajd Polski Michał Bębenek Grzegorz Bębenek Mitsubishi Lancer Evo IX 34 48 [7]
10. 2013 Rajd Monte Carlo Michał Kościuszko Maciej Szczepaniak Mini John Cooper Works WRC 45 73 1[6]
Polacy sklasyfikowani w tabeli końcowej sezonu WRC
Poz. Sezon Kierowca Pkt. do klas.
12. 2015 Robert Kubica 11
13. 2013 Robert Kubica 18
16. 2014 Robert Kubica 14
16. 2009 Krzysztof Hołowczyc 3
21. 2011 Michał Kościuszko 6
68. 1980 Maciej Stawowiak 1

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. WRC.com®| FIA World Rally Championship | Official Website - wrc.com [online], wrc.com [dostęp 2017-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2014-01-06] (ang.).
  2. Statystyki WRC Tytuły. ewrc-results.com. [dostęp 2020-02-17]. (pol.).
  3. Publikacja dostępna po bezpłatnej rejestracji Statystyki WRC Liczba zwycięstw. ewrc-results.com. [dostęp 2020-02-17]. (pol.).
  4. Kubica zapisał się w historii motorsportu. wp.pl, 23 czerwca 2013. [dostęp 2013-06-24]. (pol.).
  5. a b c d Prowadzono jedynie klasyfikację konstruktorów
  6. a b c d e f g h i j k l Punktowano wówczas miejsca 1-10
  7. a b c Punktowano wówczas miejsca 1-8
  8. a b c Punktowano wówczas miejsca 1-6

Podobne Serie

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
  • WRC – oficjalna strona World Rally Championship