pas
pas (język polski)
edytuj- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) część ubioru służąca do trzymania spodni, koszuli itp. blisko ciała, zwykle uniemożliwiając im zsunięcie się; zob. też pas w Wikipedii
- (1.2) długi rząd czegoś
- (1.3) techn. część maszyny, zbliżona wyglądem do pasa (1.1), służąca do przenoszenia ruchu obrotowego na duże odległości
- (1.4) mot. wydzielona część jezdni, przeznaczona do jazdy pojazdów w jednym kierunku i ze zbliżoną prędkością; długa droga; zob. też pas ruchu w Wikipedii
- (1.5) miejsce wokół ciała wzdłuż bioder, gdzie nosi się pas (1.1)
- (1.6) geom. zbiór punktów między dwiema równoległymi prostymi bądź płaszczyznami, wraz z nimi samymi
- (1.7) szeroka linia na deseniu
- (1.8) lotn. zob. pas startowy
- (1.9) mot. lotn. zob. pasy
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (2.1) choreogr. krok baletowy, skodyfikowany układ kroków; zob. też pas (balet) w Wikipedii
- (2.2) sport. w szermierce: wysunięcie lewej nogi przed prawą
- (2.3) karc. rezygnacja z licytacji w grach karcianych; zob. też pas (karty) w Wikipedii
- (2.4) przen. rezygnacja z jakiejś czynności
wykrzyknik
- odmiana:
- (1.1-9)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik pas pasy dopełniacz pasa pasów celownik pasowi pasom biernik pas pasy narzędnik pasem pasami miejscownik pasie pasach wołacz pasie pasy - (2.1-4) nieodm.,
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik pas pas dopełniacz pas pas celownik pas pas biernik pas pas narzędnik pas pas miejscownik pas pas wołacz pas pas
- przykłady:
- (1.1) Wuj Leon ma piękny pas, jeszcze z czasów carskich.
- (1.2) Szliśmy wzdłuż długiego pasa kapusty (= pasa ziemi, na której rosła kapusta).
- (1.3) W maszynowni zerwał się jakiś pas.
- (1.4) Nie należy często zmieniać pasów podczas jazdy.
- (1.5) Woda sięga nam po pas (= do pasa).
- (1.7) Ten sam sąsiad po nagłym wykupieniu działki od mojej cioci szybko wyremontował elewację, dzięki czemu na wprost okna mam szeroki biały pas na szarym tle.
- (2.1) To walc na cztery pas • Tańczony znacznie mniej • Lecz równy w gracji swej • Walcowi na trzy pas[1]
- (2.3) Mecenas ze zdumieniem spojrzał na swojego partnera, który zamiast skontrować, powiedział „pas”.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) pas mistrzowski • pas skórzany / wełniany / … • nosić / zapiąć pas • zdobyć pas (karate, judo) • pas bezpieczeństwa (lub pasy) • pas kontuszowy
- (1.3) pas transmisyjny / napędowy / klinowy / … • pas zrywa się
- (1.4) pas startowy
- antonimy:
- (1.1) szelka
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. pasiak m, pasmo m, pasy nmos, pasowość ż, pasowanie n, spasowanie n
- czas. pasować ndk., spasować dk., paskować ndk.
- przym. pasiasty, paskowy
- przym. pasowy
- przysł. pasowo
- związki frazeologiczne:
- być za pasem • brać nogi za pas • cios poniżej pasa / chwyt poniżej pasa • pas cnoty • wziąć nogi za pas • zaciskać pasa • zima za pasem • pas szahida
- etymologia:
- (1.1) franc.[2]
- (1.5) z (1.1)
- (2.1) franc. pas → krok[3] < łac. passus[4]
- (2.3) franc. passe → mijam
- (2.4) od (2.3)
- uwagi:
- zob. też pas (ujednoznacznienie) w Wikipedii
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) belt; (1.2) belt; (1.3) belt; (1.4) lane; (1.5) waist; (1.7) stripe; (2.3) pass; (3.1) pass
- arabski: (1.1) زنار m
- baskijski: (1.1) gerriko; (1.3) uhal; (1.4) errei; (1.5) gerri
- bułgarski: (1.1) колан m; (1.2) редица ż; (1.3) ремък m; (1.4) лента ż; (1.5) кръст m, талия ż, пояс m; (1.7) ивица ż, лента ż; (1.8) писта ż
- chiński standardowy: (1.1) 带 (dài); (1.3) 带 (dài)
- chorwacki: (1.1) pojas m
- dolnołużycki: (1.1) pas m; (1.2) pas m; (1.3) pas m
- duński: (1.1) bælte n; (1.4) bane w, kørebane w, vognbane w
- esperanto: (1.1) zono; (1.4) veturkoridoro; (1.5) zono
- fiński: (1.1) vyö; (1.4) kaista
- górnołużycki: (1.1) pas m; (1.2) pas m; (1.3) pas m
- hiszpański: (1.1) cinturón m, cinto m; (1.2) fila ż, hilera ż; (1.3) correa ż; (1.4) carril m; (1.5) cintura ż, talle m; (2.3) paso
- japoński: (1.1) ベルト (beruto); (1.3) ベルト (beruto); (1.5) 腰 (こし, koshi); (1.7) 縞 (しま, shima)
- kabowerdeński: (1.1) sintu
- kataloński: (1.1) trinxa ż, cinturó m
- litewski: (1.1) diržas m; (1.3) diržas m; (1.4) juosta ż; (1.5) juosta ż; (1.7) dryžis m
- łaciński: (1.1) balteus, cinctura, zona
- niderlandzki: (1.1) riem m, gordel m; (1.2) gordel m; (1.3) riem m; (1.4) strook ż, rijstrook ż; (1.5) middel n, taille ż; (1.7) streep m; (2.1) pas m, balletpas m
- niemiecki: (1.1) Gürtel m; (1.2) Streifen m; (1.3) Gurt m; (1.4) Spur ż; (1.5) Taille ż
- nowogrecki: (1.1) λουρί n; (1.2) στοίχος m; (1.3) ιμάντας m; (1.4) λουρίδα ż, λωρίδα ż; (1.5) μέση ż
- rosyjski: (1.1) пояс, ремень; (1.3) ремень; (1.4) полоса; (1.5) талия, пояс
- rumuński: (1.7) dungă ż
- tuvalu: (1.4) ala
- ukraiński: (1.1) пояс m, ремінь m; (1.3) ремінь m; (1.4) смуга ż; (1.5) талія ż, пояс m
- wilamowski: (1.1) gjytuł m
- źródła:
- ↑ Jacques Brel Walc na tysiąc pas, tłum. Wojciech Młynarski
- ↑ Halina Rybicka, Losy wyrazów w języku polskim, PWN, Warszawa 1976, s. 25.
- ↑ Hasło „pas III” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Hasła pas, pasować w: Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, De Agostini Polska.
pas (język albański)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
przyimek
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ Arqile Teta, Fjalor shqip-polonisht. Słownik albańsko-polski, Geer, Tirana 2018, ISBN 9789928074812, s. 503.
pas (język chorwacki)
edytuj- zapisy w ortografiach alternatywnych:
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- (1.1) pies
- odmiana:
- (1.1) lp pas, psa, psu, psa, psom, psu, pse/psu; lm psi, pasa, psima, pse, psima, psima, psi
- przykłady:
- (1.1) Moj se pas zove Reks. → Mój pies wabi się Reks.
- (1.1) Idem u šetnju sa psom. → Idę z psem na spacer.
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- (1.1) vjeran kao pas
- uwagi:
- źródła:
pas (język czeski)
edytuj- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
- (1.1) paszport
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik pas pasy dopełniacz pasu pasů celownik pasu pasům biernik pas pasy wołacz pase pasy miejscownik pase / pasu pasech narzędnik pasem pasy
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
pas (język dolnołużycki)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
pas (język duński)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) paszport
- odmiana:
- (1.1) et pas, passet, pas, passene
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
pas (esperanto (morfem))
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
- (1.1) przechodzić, mijać
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pochodne:
- czas. pasi, pasigi, forpasi, preterpasi, trapasi, transpasi
- przysł. pase, pasintjare
- rzecz. pasado, pasaĵo, pasanto, pasejo, pasvorto, tempopasigo, tempopasigilo
- przym. pasema, pasintjara
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- Morfem oficjalnie zatwierdzony w roku 1905 (Fundamento de Esperanto). Baza Radikaro Oficiala: grupa 3.
- źródła:
pas (język francuski)
edytuj- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- (1.1) krok
partykuła
- (2.1) nie
- przykłady:
- (1.1) Mon fils a fait ses premiers pas à un an. → Mój syn postawił swe pierwsze kroki w (wieku) roku.
- (2.1) Je ne parle pas français. → (Ja) nie mówię po francusku.
- składnia:
- (2.1) używane po czasowniku oprócz bezokolicznika, gdy oba słowa negacji poprzedzają czasownik: ne pas sortir
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- (1.1) à pas de loup • faux pas
- etymologia:
- źródła:
pas (język górnołużycki)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
pas (język jaćwieski)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
przyimek
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- odziedziczone z prabałtosł. *pás, z praindoeur. *pós
- por. litew. pàs
- uwagi:
- źródła:
- ↑ Zigmas Zinkevičius, „Lenkų-jotvingių žodynėlis?“, Baltistica, t. 21, cz. 1, 1985, s. 77.
pas (język kataloński)
edytuj- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- primers passos
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
pas (Lingua Franca Nova)
edytuj- zapisy w ortografiach alternatywnych:
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik
- (1.1) pokój
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
pas (język lombardzki)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) pokój
- przykłady:
- składnia:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
pas (papiamento)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik
- (1.1) pokój
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- (1.1) guera
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
pas (język prowansalski)
edytuj- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) pokój
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
pas (język słowacki)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
- przykłady:
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) cestovný pas → paszport • zbrojný pas → pozwolenie na broń • diplomatický pas • vojenský pas • dobytčí pas • vystaviť pas
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- (1.1) nie mylić z: pás
- źródła:
pas (język tatarski)
edytuj- zapisy w ortografiach alternatywnych:
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik
- (1.1) cena
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz tatarski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.