Рага
| Рага лац. Raga / Raha | |
| Rago | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Рагі |
| Зьвязаныя імёны | Раган / Рэйн, Рагла, Рагін, Рагвалод / Рэйнальд, Рагайла, Рэнігер, Рэйнар, Рыгмонт / Раймунд Сьвінтарог |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Рага» | |
Ра́га, Ра́гі — мужчынскае імя.
Паходжаньне
Рага, Рагі або Рэгі (Rago, Ragi, Reggi) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -раг- (-рэг-) паходзіць ад гоцкага raginon 'гаспадарыць, судзіць, выракоўваць', ragin 'вырак'[2]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Рагла (Рагул), Рагін (Рагіна), Рагвалод (Рэгвальд), Рагайла (Рагела, Рагель), Рыгмант (Рыгмунт). Адзначаліся германскія імёны Ragilo (Regula, Raggl), Ragenus (Ragina), Ragel, Ragvald, Regimunt (Ragemunt).
Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскіх імёнаў Rage, Rakiel (Rekiel, Rekil), Ragbołt (Regboldus[3]), Rager[4].
У Прусіі бытавалі імёны Rege (1296, 1299, 1352 і 1395 гады)[5], Regil[a][5], Regene[b] (1318 год)[5], Regune / Regun (1278 і 1315 гады)[5], Regutte[5], Hinrich und Grasicke Regir[c] (1388 год)[5]. У 1647 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Georgius Rege, Regiomontanus Borussus, у 1650 годзе — Fridericus Rege, Bartensteinensis Prussus[9].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Гюрятя Роговичь, новгородець (Лаўрэнцеўскі летапіс)[10]; Waydenne vnd sin compan Rage (Паведамленьні аб літоўскіх дарогах)[11]; Богдан Ракговичъ (1528 год)[12]; земли пустовские… Рокгишъку (2 лютага 1553 году)[13]; Szymko Rega… Pawel Ragiowicz (1558 год)[14]; sieło Nehuwle: Piotr Rog (23 лютага 1713 году)[15][d].
Носьбіты
- Гурата Рогавіч — наўгародзец паўночнагерманскага (скандынаўскага) паходжаньня[20]
- Рагі — водца крыжакоў у Літву
- Багдан Рагавіч — расенскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Рыгор Мікалаевіч і Шчасны Якубавіч Раговічы — расенскія зямяне, якія ўпамінаюцца ў 1578 годзе[21]
Раговічы (Rogowicz) — прыгонныя з Троцкага павету, якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[22].
На 1904 год існавалі вёска і сядзіба Рэгава ў Ельнянскім павеце Смаленскай губэрні[23].
На 1909 год існаваў маёнтак Раговічы (Рагавічы) у Менскім павеце Менскай губэрні[24].
Заўвагі
- ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Regil[6]
- ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Regin (Ragenus)[7]
- ^ Адзначалася германскае імя Reger (< Raghar)[8]
- ^ Таксама:
- Рагун: Raguny (1744 год)[16];
- Ракант: Войтехъ Ивановичъ з Раконтовичъ (1567 год)[17], Rakanciszki (1744 год)[16], Ракінты (Rakint) гербу Лебедзь — літоўскі шляхецкі род[18];
- Райвід, Рэйвід, Рэйвіт (адзначалася старажытнае германскае імя Raguitus[6]): на тэрыторыі цяперашняй Летувы фіксаваліся прозьвішчы Райвід, Рэйвід і Рэйвіт у летувізаваных формах[19].
Крыніцы
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 5, 1240—1241.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 7: Suplement. Rozwiązanie licznych zagadek staropolskiej antroponimii. — Kraków, 2002. S. 493.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 203.
- ^ а б в г д е Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 82.
- ^ а б Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1242.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1221.
- ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1242.
- ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 489, 518.
- ^ Лаврентьевская летопись. 1377, Российская национальная библиотека, 2012 г.
- ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 674.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 162.
- ^ Метрыка Вялікага Княства Літоўскага. Кніга 35 (1551—1558 гг.). — Менск, 2020. P. 229.
- ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 1. — Вильна, 1881. С. 407, 415.
- ^ Историко-юридические материалы, извлеченные из актовых книг губерний Витебской и Могилевской, хранящихся в Центральном архиве в Витебске. Вып. 21. — Витебск, 1891. С. 79.
- ^ а б Diecezja Wileńska, 1744, Pawet, 20 лютага 2011 г.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 645.
- ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 4. — Rzeszów, 2001. S. 433.
- ^ Lietuvių pavardžių žodynas. T. 2. — Vilnius, 1989. P. 564, 593.
- ^ Гиппиус А. А. Скандинавский след в истории новгородского боярства (имя посадника Якуна из рода Гюрятиничей—Роговичей) // Slavica Helsingiensia. № 27, 2006. C. 93—108.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 1. ― Вильна, 1901. С. 50.
- ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 345, 394.
- ^ Список населенных мест Смоленской губернии. — Смоленск, 1904. С. 248.
- ^ Список населенных мест Минской губернии. — Минск, 1909. С. 168.