Przejdź do zawartości

Wikipedysta:Mike210381/brudnopis/roboczy22

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Filmowe Uniwersum Marvela: Faza Trzecia
Marvel Cinematic Universe: Phase Three
Ilustracja
Logo franczyzy
Rok produkcji

2016–2019

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone

Język

angielski

Produkcja

Kevin Feige

Wytwórnia

Marvel Studios

Dystrybucja

Walt Disney Studios Motion Pictures,
Sony Pictures Releasing

Poprzednik

Faza Druga (2013-2015)

Kontynuacja

Faza Czwarta (2021-2022)

Multimedia w Wikimedia Commons

Faza Trzecia – część amerykańskiej franczyzy Filmowego Uniwersum Marvela produkcji Marvel Studios na podstawie publikacji wydawnictwa Marvel Comics. Należy ona do pierwszego rozdziału zatytułowanego Saga Nieskończoności i obejmuje ona filmy z lat 2016-2019. Walt Disney Studios Motion Pictures odpowiadało za dystrybucję filmów, a seriale udostępniane były w serwisie Disney+. Sony Pictures Releasing dystrybuowało Spider-Man: Homecoming (2017) i Spider-Man: Daleko od domu (2019).

W skład Fazy Trzeciej wchodzą filmy: Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (2016), Doktor Strange (2016), Strażnicy Galaktyki vol. 2 (2017), Spider-Man: Homecoming (2017), Thor: Ragnarok (2017), Czarna Pantera (2018), Avengers: Wojna bez granic (2018), Ant-Man i Osa (2018), Kapitan Marvel (2019), Avengers: Koniec gry (2019), Spider-Man: Daleko od domu (2019) oraz seria krótkometrażowych mockumentów Team Thor (2016–2018).

Rozwój

[edytuj | edytuj kod]

Filmy

[edytuj | edytuj kod]
Tytuł Data premiery Reżyseria Scenariusz Producent Status Przypisy
Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów
Captain America: Civil War 		12 kwietnia 2016 (Świat)
6 maja 2016 (Polska)
6 maja 2016 (Stany Zjednoczone) 		Anthony i Joe Russo Christopher Markus, Stephen McFeely Kevin Feige wydany [1][2][3][4]
Doktor Strange
Doctor Strange 		20 października 2016 (Świat)
26 października 2016 (Polska)
4 listopada 2016 (Stany Zjednoczone) 		Scott Derrickson Scott Derrickson,
C. Robert Cargill,
Jon Spaihts 		[1][5][6][7]
Strażnicy Galaktyki vol. 2
Guardians of the Galaxy Vol. 2 		10 kwietnia 2017 (Świat)
5 maja 2017 (Polska)
5 maja 2017 (Stany Zjednoczone) 		James Gunn [1][8][9][10]
Spider-Man: Homecoming 28 czerwca 2017 (Świat)
14 lipca 2017 (Polska)
7 lipca 2017 (Stany Zjednoczone) 		Jon Watts John Francis Daley,
Jonathan Goldstein,
Jon Watts,
Christopher Ford,
Chris McKenna,
Erik Sommers 		Kevin Feige,
Amy Pascal 		[11][12][13][14]
Thor: Ragnarok 10 października 2017 (Świat)
25 października 2017 (Polska)
3 listopada 2017 (Stany Zjednoczone) 		Taika Waititi Eric Perason,
Craig Kyle,
Christopher Yost 		Kevin Feige [15][16][17][18][19]
Czarna Pantera
Black Panther 		29 stycznia 2018 (Świat)
14 lutego 2018 (Polska)
16 lutego 2018 (Stany Zjednoczone) 		Ryan Coogler Ryan Coogler,
Joe Robert Cole 		[20][21][22][23]
Avengers: Wojna bez granic
Avengers: Infinity War 		23 kwietnia 2018 (Świat)
26 kwietnia 2018 (Polska)
27 kwietnia 2018 (Stany Zjednoczone) 		Anthony i Joe Russo Christopher Markus,
Stephen McFeely 		[24][25][26][27][28]
Ant-Man i Osa
Ant-Man and the Wasp 		25 czerwca 2018 (Świat)
3 sierpnia 2018 (Polska)
6 lipca 2018 (Stany Zjednoczone) 		Peyton Reed Andrew Barrer,
Gabriel Ferrari,
Paul Rudd,
Adam McKay 		Kevin Feige,
Stephen Broussard 		[20][29][30][31]
Kapitan Marvel
Captain Marvel 		27 lutego 2019 (Świat)
8 marca 2019 (Polska)
8 marca 2019 (Stany Zjednoczone) 		Anna Boden,
Ryan Fleck 		Anna Boden,
Ryan Fleck,
Geneva Robertson-Dworet 		Kevin Feige [20][32][33][34]
Avengers: Koniec gry
Avengers: Endgame 		21 kwietnia 2019 (Świat)
25 kwietnia 2019 (Polska)
26 kwietnia 2019 (Stany Zjednoczone) 		Anthony i Joe Russo Christopher Markus,
Stephen McFeely 		[35][36][27][28]
Spider-Man: Daleko od domu
Spider-Man: Far From Home 		26 czerwca 2019 (Świat)
5 lipca 2019 (Polska)
2 lipca 2019 (Stany Zjednoczone) 		Jon Watts Chris McKenna,
Erik Sommers 		Kevin Feige,
Amy Pascal 		[37][38][39][40]

Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (2016)

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów.

Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (oryg. Captain America: Civil War) opowiada o Stevie Rogersie, który z nowym składem Avengers musi sobie poradzić z kolejnym międzynarodowym problemem po wydarzeniach w Sokowii. Władze państw próbują wprowadzić ustawę regulującą działania superbohaterów oraz określenie, kiedy korzystać z pomocy Avengers. Powoduje to rozłam wśród grupy, Rogers sprzeciwia się temu rozwiązaniu, a popiera je Tony Stark[2]. Światowa premiera filmu odbyła się 12 kwietnia 2016 roku w Los Angeles[3]. W Polsce zadebiutował on 6 maja 2016 roku[4].

Za reżyserię odpowiadali Anthony i Joe Russo, za scenariusz Christopher Markus i Stephen McFeely, natomiast za produkcję, Kevin Feige. Swoją rolę Steve’a Rogersa / Kapitana Ameryki powtórzył Chris Evans. Obok niego w rolach głównych wystąpili: Robert Downey Jr. jako Tony Stark, Scarlett Johansson jako Natasha Romanoff, Sebastian Stan jako Bucky Barnes, Anthony Mackie jako Sam Wilson, Don Cheadle jako James Rhodes, Jeremy Renner jako Clint Barton, Chadwick Boseman jako T’Challa, Paul Bettany jako Vision, Elizabeth Olsen jako Wanda Maximoff, Paul Rudd jako Scott Lang, Emily VanCamp jako Sharon Carter, Tom Holland jako Peter Parker, Frank Grillo jako Brock Rumlow, William Hurt jako Thaddeus Ross i Daniel Brühl jako Helmut Zemo[2][41].

Film jest kontynuacją Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie[42] i Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz[43], a jego wydarzenia umiejscowione są po Avengers: Czas Ultrona. Jest on inspirowany komiksem Wojna domowa. Na 2024 rok zapowiedziany jest czwarty film z serii, Captain America: New World Order[44]. Poza Evansem swoje role z poprzednich filmów o Kapitanie powtarzają również Johansson, Stan, Mackie, VanCamp i Grillo. Natomiast Downey Jr., Rudd, Cheadle, Renner, Bettany, Olsen i Hurt powtarzają swoje role z innych filmów franczyzy[2], poza nimi z innych produkcji powracają John Slattery jako Howard Stark[45] i Kerry Condon jako głos F.R.I.D.A.Y.[46]

Trzecia część została zapowiedziana w marcu 2014 roku[47], a pełny tytuł filmu został ujawniony na MavelEvent w październiku 2014 roku podczas prezentacji filmów Trzeciej Fazy Uniwersum[1]. Początkowo miał być to drugi film, po Ant-Manie w Fazie III MCU, jednak zdecydowano, że będzie on ją rozpoczynał[48]. Zdjęcia do filmu trwały od kwietnia[2] do sierpnia 2015 roku[49].

Doktor Strange (2016)

[edytuj | edytuj kod]
Scott Derrickson, reżyser i współscenarzysta filmu Doktor Strange.
 Osobny artykuł: Doktor Strange (film).

Doktor Strange (oryg. Doctor Strange) opowiada historię światowej sławy neurochirurga Stephena Strange’a, który w wyniku wypadku samochodowego traci możliwość wykonywania zawodu i odkrywa świat magii i alternatywnych wymiarów. Światowa premiera filmu miała miejsce 20 października 2016 roku w Los Angeles[6]. W Polsce zadebiutował on 26 października tego samego roku[5].

Za reżyserię odpowiadał Scott Derrickson, który napisał scenariusz razem z C. Robertem Cargillem i Jonem Spaihtsem, natomiast za produkcję, Kevin Feige. Tytułową rolę zagrał Benedict Cumberbatch, a obok niego w głównych rolach wystąpili: Chiwetel Ejiofor jako Karl Mordo, Rachel McAdams jako Christine Palmer, Benedict Wong jako Wong, Michael Stuhlbarg jako Nicodemus West, Benjamin Bratt jako Jonathan Pangborn, Scott Adkins jako Lucian Aster, Mads Mikkelsenjako Kaecilius i Tilda Swinton jako Starożytna[7].

Swoją rolę z innych produkcji franczyzy powtórzył Chris Hemsworth jako Thor w scenie po napisach[50]. W 2022 roku premierę miał sequel, Doktor Strange w multiwersum obłędu[51].

Film został zapowiedziany na MarvelEvent w październiku 2014 roku podczas prezentacji filmów Trzeciej Fazy Uniwersum[1]. Zdjęcia do filmu rozpoczęły się w listopadzie 2015 roku[52], a zakończyły się na początku kwietnia 2016 roku[53].

Strażnicy Galaktyki vol. 2 (2017)

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Strażnicy Galaktyki vol. 2.

Strażnicy Galaktyki vol. 2 (oryg. Guardians of the Galaxy Vol. 2) opowiada dalsze losy tytułowej drużyny, która odkrywa tajemnicę ojca Petera Quilla i ponownie ratuje galaktykę. Światowa premiera filmu odbyła się 10 kwietnia 2017 roku w Tokio[9]. W Polsce zadebiutował on 5 maja tego samego roku[8].

Za reżyserię i scenariusz odpowiadał jest James Gunn, a za produkcję Kevin Feige. W rolach głównych wystąpili: Chris Pratt jako Peter Quill, Zoe Saldana jako Gamora, Dave Bautista jako Drax, Vin Diesel jako głos Groota, Bradley Cooper jako głos Rocketa, Michael Rooker jako Yondu, Karen Gillan jako Nebula, Pom Klementieff jako Mantis, Elizabeth Debicki jako Ayesha, Chris Sullivan jako Tsarface, Sean Gunn jako Kraglin, Sylvester Stallone jako Stakar Ogord i Kurt Russell jako Ego[10].

Film jest bezpośrednią kontynuacją poprzedniej części pod tytułem Strażnicy Galaktyki z 2014 roku[54]. Na 2023 rok zapowiedziano również trzecią część Strażnicy Galaktyki vol. 3[44]. Pratt, Saldana, Bautista, Diesel, Cooper, Rooker, Gillian i Gunn powtarzają swoje role z poprzedniej części[10]. Również Laura Haddock jako Meredith Quill[55], Gregg Henry jako dziadek Quilla[56] i Seth Green jako głos Kaczora Howarda powracają w swoich rolach[57].

Film został zapowiedziany podczas San Diego Comic-Conu w 2014 roku, przed premierą pierwszej części początkowo z premierą w lipcu 2017 roku[58]. Na MarvelEvent w październiku 2014 roku podczas prezentacji filmów Trzeciej Fazy Uniwersum data premiery filmu została przyspieszona o kilka miesięcy[1]. Zdjęcia do filmu rozpoczęły się w lutym 2016 roku w Atlancie[59], a zakończyły się w połowie czerwca tego samego roku[60].

Spider-Man: Homecoming (2017)

[edytuj | edytuj kod]
Jon Watts, reżyser filmów Spider-Man: Homecoming, Spider-Man: Daleko od domu i Spider-Man: Bez drogi do domu
 Osobny artykuł: Spider-Man: Homecoming.

Spider-Man: Homecoming opowiada historię Petera Parkera, który po wydarzeniach w filmie Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów z pomocą swojego mentora Tony’ego Starka, stara się pogodzić życie zwykłego nastolatka z Nowego Jorku z życiem superbohatera o imieniu Spider-Man zwalczającego przestępczość w swoim mieście. Nagle pojawia się zagrożenie w postaci niebezpiecznego złoczyńcy, Vulture’a[61]. Światowa premiera filmu miała miejsce 28 czerwca 2017 roku w Los Angeles[13]. W Polsce zadebiutował on 14 lipca tego samego roku[14].

Za reżyserię odpowiadał Jon Watts, który napisał scenariusz z Jonathanem Goldsteinem, Johnem Francisem Daleyem, Christopherem Fordem, Chrisem McKenną i Erikiem Sommersem[11], natomiast producentami byli Kevin Feige i Amy Pascal[62]. W tytułową rolę wcielił się Tom Holland, a obok niego w głównych rolach wystąpili: Michael Keaton jako Vulture, Jon Favreau jako Happy Hogan, Zendaya Coleman jako Michelle Jones, Donald Glover jako Aaron Davis, Tyne Daly jako Anne Marie Hoag, Marisa Tomei jako May Parker i Robert Downey Jr. jako Tony Stark[11].

Film nawiązuje bezpośrednio do wydarzeń w Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów, gdzie postacie zagrane przez Hollanda i Tomei zostały wprowadzone do Uniwersum. W lipcu 2017 roku zostało ujawnione, że dziecko z maską Iron Mana uratowane przez Tony’ego Starka w filmie Iron Man 2 to Peter Parker. Został on wtedy zagrany przez Maxa Favreau[63]. Jon Favreau i Downey Jr. powtarzają swoje role z wcześniejszych filmów franczyzy[64]. Również w swoich rolach powracają Gwyneth Paltrow jako Pepper Potts; Kerry Condon jako F.R.I.D.A.Y., Chris Evans jako Steve Rogers i Martin Starr jako pan Roger Harrington[65]. Kontynuacja filmu Spider-Man: Daleko od domu miała premierę w 2019[40], a trzecia część, Spider-Man: Bez drogi do domu, pojawiła się w 2021 rok[66].

W grudniu 2014 roku na skutek ataku hakerskiego na Sony Pictures pojawiły się informacje, że w związku z niezadowalającymi wynikami finansowymi, studio postanowiło anulować plany dotyczące kontynuacji i spin-offów Niesamowitego Spider-Mana, a zamiast tego ponownie zrebootować serię, tym razem współpracując z Marvel Studios i wprowadzając postać do Filmowego Uniwersum Marvela[67]. W lutym 2015 roku informacja o współpracy z Marvel Studios została potwierdzona wraz z oficjalną datą premiery[62]. Zapowiedź filmu spowodowała przesunięcie dat premier innych filmów Fazy Trzeciej[15]. Zdjęcia rozpoczęły się w czerwcu 2016 roku[68], a zostały zakończone na początku października tego samego roku[69]. Film był dystrybuowany przez Sony Pictures Entertainment[62].

Thor: Ragnarok (2017)

[edytuj | edytuj kod]
Taika Waititi, reżyser filmów Thor: Ragnarok i Thor: Miłość i grom.
 Osobny artykuł: Thor: Ragnarok.

Thor: Ragnarok opowiada dalszą historię Thora, który musi pokonać Hulka w walce gladiatorów na planecie Sakaar, aby móc powrócić do Asgardu i uratować go przed swoją siostrą Helą i uchronić przed Ragnarökiem. Światowa premiera filmu miała miejsce 10 października 2017 roku w Los Angeles[18]. W Polsce zadebiutował on 25 października 2017 roku[19].

Za reżyserię odpowiadał Taika Waititi, za scenariusz Eric Pearson, Craig Kyle i Christopher Yost[17], a za produkcję Kevin Feige[16]. W tytułowej roli ponownie pojawił się Chris Hemsworth, a obok niego w rolach głównych wystąpili: Tom Hiddleston jako Loki, Cate Blanchett jako Hela, Idris Elba jako Heimdall, Jeff Goldblum jako Arcymistrz, Tessa Thompson jako Walkiria, Karl Urban jako Skurge, Mark Ruffalo jako Bruce Banner / Hulk i Anthony Hopkins jako Odyn[16].

Jest on kontynuacją filmów Thor z 2011 roku[70] i Thor: Mroczny świat z 2013 roku[71], a jego czwarta część, Thor: Miłość i grom miała premierę w 2022 roku[51]. Poza Hemsworthem z poprzednich filmów o Thorze swoje role powtarzają również Hiddleston, Elba i Hopkins[16]. Powracają również Zachary Levi jako Fandral, Tadanobu Asano jako Hogun i Ray Stevenson jako Volstagg[72]. Natomiast Ruffalo, Benedict Cumberbatch jako Stephen Strange[17] i Scarlett Johansson jako Natasha Romanoff / Czarna Wdowa powtarzają swoje role z poprzednich produkcji franczyzy[73].

Trzecia część została zapowiedziana w styczniu 2014 roku[74], a pełny tytuł filmu został ujawniony na MarvelEvent w październiku 2014 roku podczas prezentacji filmów Trzeciej Fazy Uniwersum[1]. Zdjęcia rozpoczęły się w lipcu[75], a zakończyły się w październiku 2016 roku[76].

Czarna Pantera (2018)

[edytuj | edytuj kod]
Ryan Coogler, reżyser i współscenarzysta filmów Czarna Pantera i Czarna Pantera: Wakanda w moim sercu.
 Osobny artykuł: Czarna Pantera (film 2018).

Czarna Pantera (oryg. Black Panther) opowiada historię T’Challi / Czarnej Pantery, który po wydarzeniach w filmie Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów powraca do Wakandy, aby objąć tron po śmierci ojca. Jego władza zostanie zakwestionowana przez dawnego przeciwnika, co doprowadza do międzynarodowego konfliktu[23]. Światowa premiera filmu miała miejsce 29 stycznia 2018 roku w Los Angeles[22]. W Polsce zadebiutował on 14 lutego tego samego roku[21].

Za reżyserię odpowiadał Ryan Coogler, który napisał scenariusz razem z Joe Robertem Colem, natomiast producentem był Kevin Feige. Tytułową rolę zagrał Chadwick Boseman, a obok niego w głównych rolach wystąpili: Michael B. Jordan jako Killmonger, Lupita Nyong’o jako Nakia, Danai Gurira jako Okoye, Martin Freeman jako Everett K. Ross, Daniel Kaluuya jako W’Kabi, Letitia Wright jako Shuri, Winston Duke jako M’Baku, Angela Bassett jako Ramonda, Forest Whitaker jako Zuri i Andy Serkis jako Ulysses Klaue[23].

Film nawiązuje bezpośrednio do wydarzeń w Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów, gdzie postać zagrana przez Bosemana została wprowadzona do Uniwersum. Freeman i Serkis oraz John Kani jako T’Chaka, Florence Kasumba jako Ayo[23] i Sebastian Stan jako Bucky Barnes powracają w swoich rolach z poprzednich produkcji franczyzy[77]. Kontynuacja filmu, Czarna Pantera: Wakanda w moim sercu, została zapowiedziana na 2022 rok[78].

Film został zapowiedziany na MavelEvent w październiku 2014 roku podczas prezentacji filmów Trzeciej Fazy Uniwersum[1]. Zdjęcia do filmu trwały od stycznia[79] do kwietnia 2017 roku[80].

Avengers: Wojna bez granic (2018)

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Avengers: Wojna bez granic.

Avengers: Wojna bez granic (oryg. Avengers: Infinity War) opowiada dalszą historię tytułowej drużyny, która łączy siły razem ze Strażnikami Galaktyki i innymi superbohaterami, aby powstrzymać Thanosa przed zebraniem wszystkich Kamieni Nieskończoności i zgładzeniem połowy istnień we wszechświecie. Światowa premiera filmu miała miejsce 23 kwietnia 2018 roku w Los Angeles[25]. W Polsce zadebiutował on 26 kwietnia tego samego[26].

Za reżyserię odpowiadali bracia Anthony i Joe Russo[27], za scenariusz Christopher Markus i Stephen McFeely[28], a producentem filmu był Kevin Feige. W rolach głównych wystąpili: Robert Downey Jr. jako Tony Stark, Chris Hemsworth jako Thor, Mark Ruffalo jako Bruce Banner, Chris Evans jako Steve Rogers, Scarlett Johansson jako Natasha Romanoff, Benedict Cumberbatch jako Stephen Strange, Don Cheadle jako James Rhodes, Tom Holland jako Peter Parker, Chadwick Boseman jako T’Challa, Paul Bettany jako Vision, Elizabeth Olsen jako Wanda Maximoff, Anthony Mackie jako Sam Wilson, Sebastian Stan jako Bucky Barnes, Danai Gurira jako Okoye, Letitia Wright jako Shuri, Dave Bautista jako Drax, Zoe Saldana jako Gamora, Josh Brolin jako Thanos i Chris Pratt jako Peter Quill[81].

Film jest kontynuacją Avengers[82] i Avengers: Czas Ultrona[83]. Jego sequel, Avengers: Koniec gry miał premierę w 2019 roku[35]. Na 2025 i 2026 rok zapowiedziane zostały dwa kolejne filmy z serii, Avengers: The Kang Dynasty i Avengers: Secret Wars[44][84]. Swoje role z poprzednich filmów franczyzy, poza wyżej wymienionymi aktorami, powtarzają również: Vin Diesel jako głos Groota, Bradley Cooper jako głos Rocketa, Karen Gillan jako Nebula, Gwyneth Paltrow jako Pepper Potts, Benicio del Toro jako Kolekcjoner[81], Tom Hiddleston jako Loki, Idris Elba jako Heimdall, Benedict Wong jako Wong, Pom Klementieff jako Mantis, William Hurt jako Thaddeus Ross[85], Kerry Condon jako F.R.I.D.A.Y.[86], Winston Duke jako M’Baku, Florence Kasumba jako Ayo[87], Jacob Batalon jako Ned Leeds[88], Isabella Amara jako Sally Avril[89], Tiffany Espensen jako Cindy Moon[90], Ethan Dizon jako Tiny McKeever[91], Samuel L. Jackson jako Nick Fury i Cobie Smulders jako Maria Hill[92]. Ross Marquand zastąpił Hugo Weavinga w roli Czerwonej Czaszki[93]. Film nawiązuje również do produkcji Kapitan Marvel, gdzie Fury’emu przed dezintegracją udaje się wezwać pagerem Carol Danvers[92].

Film został zapowiedziany na MavelEvent w październiku 2014 roku podczas prezentacji filmów Trzeciej Fazy Uniwersum[1]. Historia została podzielona na dwie części, premiera Avengers: Koniec gry miała miejsce w kwietniu 2019 roku[35]. Początkowo film miał nadany tytuł Avengers: Infinity War Part 1, ale w lipcu 2016 roku potwierdzono wcześniejsze informacje, że film będzie nosił inny tytuł[94]. Zdjęcia do filmu trwały od stycznia[95] do lipca 2017 roku[96].

Ant-Man i Osa (2018)

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Ant-Man i Osa.

Ant-Man i Osa (oryg. Ant-Man and the Wasp) opowiada dalszą historię Scotta Langa, który ponownie łączy siły z Hope Van Dyne i Hankiem Pymem w celu wykonania nowej misji polegającej na odnalezieniu Janet, matki Hope i żony Pyma. Podczas tej misji odkrywają oni sekrety z przeszłości[97]. Światowa premiera filmu miała miejsce 25 czerwca 2018 roku w Los Angeles[31], natomiast w Polsce film zadebiutował 3 sierpnia tego samego roku[30].

Za reżyserię odpowiadał Peyton Reed, a za scenariusz Andrew Barrer, Gabriel Ferrari, Paul Rudd i Adam McKay. Producentami filmu byli Kevin Feige i Stephen Broussard[29]. W tytułowych rolach wystąpili Rudd jako Scott Lang / Ant-Man i Evangeline Lilly jako Hope Van Dyne / Osa, a obok nich w głównych rolach pojawili się również: Michael Peña jako Luis, Walton Goggins jako Sonny Burch, Bobby Cannavale jako James Paxton, Judy Greer jako Maggie Paxton, Tip „T.I.” Harris jako Dave, David Dastmalchian jako Kurt, Hannah John-Kamen jako Duch, Abby Ryder Fortson jako Cassie Lang, Randall Park jako Jimmy Woo, Michelle Pfeiffer jako Janet Van Dyne, Laurence Fishburne jako Bill Foster i Michael Douglas jako Hank Pym[97].

Film nawiązuje bezpośrednio do wydarzeń w Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów, w wyniku których postać grana przez Rudda zostaje poddana aresztowi domowemu[98]. Jest to również kontynuacja filmu Ant-Man, z którego poza Ruddem i Lilly powracają również: Peña, Cannavale, Greer, Harris, Dastmalchian, Fortson i Douglas[97]. Postać zagrana przez Pfeiffer została również przedstawiona w poprzedniej części, ale zagrała ją wtedy Hayley Lovitt[99]. Scena po napisach w filmie bezpośrednio nawiązuje do Avengers: Wojna bez granic, gdzie postacie grane przez Lilly, Pfeiffer i Douglasa dołączają do ofiar Thanosa[100]. Na 2023 rok zapowiedziana została trzecia część, Ant-Man i Osa: Kwantomania[44].

Film został zapowiedziany w październiku 2015 roku[20]. Zdjęcia do produkcji rozpoczęły się w lipcu 2017 roku[101], a zakończyły się w listopadzie tego samego roku[102].

Kapitan Marvel (2019)

[edytuj | edytuj kod]
Anna Boden i Ryan Fleck, reżyserzy i współscenarzyści filmu Kapitan Marvel
 Osobny artykuł: Kapitan Marvel (film).

Kapitan Marvel (oryg. Captain Marvel) opowiada o Carol Danvers, która w latach dziewięćdziesiątych staje się najpotężniejszą superbohaterką, podczas gdy na Ziemi rozpoczyna się międzygalaktyczna wojna między dwoma obcymi rasami[32]. Światowa premiera filmu miała miejsce 27 lutego 2019 roku w Londynie[34]. W Polsce zadebiutował on 8 marca tego samego roku[33].

Za reżyserię odpowiadali Anna Boden i Ryan Fleck, którzy napisali scenariusz razem z Genevą Robertson-Dworet[32]. Tytułową rolę Carol Danvers / Kapitan Marvel zagrała Brie Larson, a obok niej w głównych rolach wystąpili: Samuel L. Jackson jako Nick Fury, Ben Mendelsohn jako Talos, Djimon Hounsou jako Korath, Lee Pace jako Ronan, Lashana Lynch jako Maria Rambeau, Gemma Chan jako Minn-Erva, Annette Bening jako Mar-Vell i Najwyższy Intelekt, Clark Gregg jako Phil Coulson oraz Jude Law jako Yon-Rogg[32].

Jackson, Hounsou, Pace i Gregg powtarzają swoje role z wcześniejszych produkcji franczyzy[32]. Poza nimi z wcześniejszych filmów powrócili: Chris Evans jako Steve Rogers, Scarlett Johansson jako Natasha Romanoff, Mark Ruffalo jako Bruce Banner i Don Cheadle jako James Rhodes w scenie po napisach, która bezpośrednio nawiązuje do wydarzeń z filmu Avengers: Koniec gry oraz sceny po napisach z filmu Avengers: Wojna bez granic[103]. Patrick Brennan powtórzył rolę Marcusa Danielsa z serialu Agenci T.A.R.C.Z.Y., w napisach końcowych został wymieniony jako „barman”[104]. Kontynuacja filmu, The Marvels została zapowiedziana na 2023 rok[44].

Film został zapowiedziany na MarvelEvent w październiku 2014 roku podczas prezentacji filmów Trzeciej Fazy Uniwersum[1]. Zdjęcia do filmu trwały od marca[105] do lipca 2018 roku[106].

Avengers: Koniec gry (2019)

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Avengers: Koniec gry.

Avengers: Koniec gry (oryg. Avengers: Endgame) opowiada dalszą historię pozostałych przy życiu Avengers i ich sojuszników, którzy za wszelką cenę starają się odwrócić zagładę ludzkości spowodowaną przez Thanosa. Światowa premiera filmu odbyła się 21 kwietnia 2019 roku w Los Angeles[35], natomiast w Polsce zadebiutował on 25 kwietnia tego samego roku[36].

Za reżyserię odpowiadali bracia Anthony i Joe Russo[27], za scenariusz Christopher Markus i Stephen McFeely[28], a producentem był Kevin Feige. W rolach głównych wystąpili: Robert Downey Jr. jako Tony Stark, Chris Evans jako Steve Rogers, Mark Ruffalo jako Bruce Banner, Chris Hemsworth jako Thor, Scarlett Johansson jako Natasha Romanoff, Jeremy Renner jako Clitn Barton, Don Cheadle jako James Rhodes, Paul Rudd jako Scott Lang, Brie Larson jako Carol Danvers, Karen Gillan jako Nebula, Danai Gurira jako Okoye, Benedict Wong jako Wong, Jon Favreau jako Happy Hogan, Bradley Cooper jako głos Rocketa, Gwyneth Paltrow jako Pepper Potts i Josh Brolin jako Thanos[107].

Film jest kontynuacją Avengers[82], Avengers: Czas Ultrona[83] i Avengers: Wojna bez granic[81]. Na 2025 i 2026 rok zapowiedziane zostały dwa kolejne filmy z serii, Avengers: The Kang Dynasty i Avengers: Secret Wars[44][84]. Swoje role z poprzednich filmów franczyzy, poza wyżej wymienionymi aktorami, powtarzają również: Sebastian Stan jako James Barnes, Anthony Mackie jako Sam Wilson, Elizabeth Olsen jako Wanda Maximoff, Benedict Cumberbatch jako Stephen Strange, Tilda Swinton jako Starożytna, Chadwick Boseman jako T’Challa / Czarna Pantera, Letitia Wright jako Shuri, Winston Duke jako M’Baku, Angela Bassett jako Ramonda, Evangeline Lilly jako Hope Van Dyne, Michael Douglas jako Hank Pym, Michelle Pfeiffer jako Janet Van Dyne, Tom Hiddleston jako Loki, Natalie Portman jako Jane Foster, Rene Russo jako Frigga, Tessa Thompson jako Walkiria, Taika Waititi jako Korg, Tom Holland jako Peter Parker, Marisa Tomei jako May Parker, Jacob Batalon jako Ned Leeds, Samuel L. Jackson jako Nick Fury, Cobie Smulders jako Maria Hill, William Hurt jako Thaddeus Ross, Hayley Atwell jako Peggy Carter, John Slattery jako Howard Stark, Linda Cardellini jako Laura Barton, Ben Sakamoto jako Cooper Barton, Kerry Condon jako głos F.R.I.D.A.Y., Ty Simpkins jako Harley Keener, Frank Grillo jako Brock Rumlow, Maximiliano Hernández jako Jasper Sitwell, Robert Redford jako Alexander Pierce, Callan Mulvey jako Jack Rollins, Chris Pratt jako Peter Quill, Dave Bautista jako Drax, Zoe Saldana jako Gamora, Vin Diesel jako głos Groota, Pom Klementieff jako Mantis, Sean Gunn jako Kraglin, Ross Marquand jako Czerwona Czaszka, Michael James Shaw jako Corvus Glaive, Tom Vaughan-Lawlor jako Ebony Maw, Terry Notary jako Cull Obsidian i Monique Ganderton jako Proxima Midnight. Rolę Edwina Jarvisa z serialu Agentka Carter powtarza James D’Arcy. Ponadto postacie Cassie Lang oraz Lily i Nathaniela Bartonów zostały zastąpione przez starszych aktorów, Emmę Fuhrmann, Avę Russo i Cade’a Woodwarda[107].

Film został zapowiedziany na MarvelEvent w październiku 2014 roku podczas prezentacji filmów Trzeciej Fazy Uniwersum. Historia została podzielona na dwie części, premiera pierwszej miała miejsce w 2018 roku[1]. Początkowo film miał nadany tytuł Avengers: Infinity War Part 2, ale w lipcu 2016 roku potwierdzono wcześniejsze informacje, że film będzie nosił inny tytuł[94], który ujawniono w grudniu 2018 roku[108]. Zdjęcia do filmu rozpoczęły się w sierpniu 2017 roku[109], a zakończono je w styczniu 2018[110].

Spider-Man: Daleko od domu (2019)

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Spider-Man: Daleko od domu.

Spider-Man: Daleko od domu (oryg. Spider-Man: Far From Home) opowiada dalszą historię Petera Parkera, który po wydarzeniach w czwartej części Avengers wyrusza razem z przyjaciółmi w wakacyjną podróż po Europie, podczas której musi zmierzyć się z istotami zwanymi Elementals[111]. Światowa premiera miała miejsce 26 czerwca 2019 roku w Los Angeles[38]. W Polsce zadebiutował on 5 lipca tego samego roku[39].

Za reżyserię odpowiadał Jon Watts, a za scenariusz Chris McKenna i Erik Sommers. Producentami filmu byli Kevin Feige i Amy Pascal. W tytułowej roli powrócił Tom Holland, a obok niego w głównych rolach wystąpili: Samuel L. Jackson jako Nick Fury, Zendaya jako Michelle Jones, Cobie Smulders jako Maria Hill, Jon Favreau jako Happy Hogan, J.B. Smoove jako Julius Dell, Jacob Batalon jako Ned Leeds, Martin Starr jako Roger Harrington, Marisa Tomei jako May Parker i Jake Gyllenhaal jako Quentin Beck / Mysterio[40].

Film jest kontynuacją Spider-Man: Homecoming[11], a jego wydarzenia bezpośrednio nawiązują do wydarzeń z Avengers: Koniec gry[112]. Trzecia część, Spider-Man: Bez drogi do domu miała premierę w 2021 roku[66]. Poza Hollandem swoje role z innych produkcji franczyzy powtarzają również: Jackson, Zendaya, Smulders, Favreau, Batalon, Starr i Tomei oraz Angourie Rice jako Betty Brandt[40], Tony Revolori jako „Flash” Thompson[113], Jorge Lendeborg Jr. jako Jason Ionello[114], Peter Billingsley jako William Ginter Riva, Ben Mendelsohn jako Talos i Sharon Blynn jako Soren[115]. Film nawiązuje również do Kapitan Marvel, kiedy w scenie po napisach okazuje się, że Fury i Hill przez cały czas byli wynajętymi Skrullami, a prawdziwy Fury przebywa na ich statku na urlopie[112].

Film został zapowiedziany w grudniu 2016 roku[116]. W kwietniu 2019 roku Feige poinformował, że ten film zakończy Fazę Trzecią, a nie, jak wcześniej zakładano, Avengers: Koniec gry[117]. Zdjęcia trwały od lipca[118] do października 2018 roku[119]. Za dystrybucję odpowiedziało Sony Pictures Entertainment[62].

Filmy krótkometrażowe

[edytuj | edytuj kod]
 Osobne artykuły: Marvel One-Shots i Team Thor.
Tytuł Data premiery Reżyseria Scenariusz Producent Wydany z wersją Blu-ray filmu Przypisy
Team Thor 23 lipca 2016 (SDCC)
2 września 2016 (Stany Zjednoczone)
13 września 2016 (Polska) 		Taika Waititi Kevin Feige Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów [120][121][122]
Team Thor: Part 2 14 lutego 2017 (Stany Zjednoczone)
15 marca 2017 (Polska) 		Doktor Strange [123][124]
Team Darryl 20 lutego 2018 (Stany Zjednoczone)
14 marca 2018 (Polska) 		Thor: Ragnarok [125][126]

Obsada i postacie powracające

[edytuj | edytuj kod]
 Osobne artykuły: Lista obsady w filmach Sagi Nieskończoności i Lista postaci przedstawionych w Fazie Trzeciej Filmowego Uniwersum Marvela.
Postać Kapitan Ameryka:
Wojna bohaterów 		Doktor
Strange 		Strażnicy Galaktyki
vol. 2 		Spider-Man:
Homecoming 		Thor:
Ragnarok 		Czarna
Pantera 		Avengers:
Wojna bez granic 		Ant-Man
i Osa 		Kapitan
Marvel 		Avengers:
Koniec gry 		Spider-Man:
Daleko od domu 		Marvel
One-Shots
Arcymistrz   Jeff Goldblum   Jeff Goldblum
Ayo Florence Kasumba   Florence Kasumba  
M’Baku   Winston Duke[23]   Winston Duke[107]  
Bruce Banner
Hulk 		  Mark Ruffalo[16]   Mark Ruffalo[81]   Mark Ruffalo[103][107]   Mark Ruffalo
James „Bucky” Barnes
Zimowy Żołnierz 		Sebastian Stan[2]   Sebastian Stan[77][81]   Sebastian Stan[107]  
Clint Barton
Hawkeye 		Jeremy Renner[2]   Jeremy Renner[107]  
Carol Danvers
Kapitan Marvel 		  Brie Larson[32][107]  
Drax   Dave Bautista[10]   Dave Bautista[81]   Dave Bautista[127]  
Nick Fury   Samuel L. Jackson[92]   Samuel L. Jackson[32][107][40]  
Gamora   Zoe Saldana[10]   Zoe Saldana[81]   Zoe Saldana[107]  
Groot   Vin Diesel[10]   Vin Diesel[81]   Vin Diesel[107]  
Roger Harrington   Martin Starr[65]   Martin Starr[40]  
Heimdall   Idris Elba[16]   Idris Elba[85]  
Maria Hill   Cobie Smulders[92]   Cobie Smulders[107][40]  
Harold „Happy” Hogan   Jon Favreau[65]   Jon Favreau[40][107]  
Korg   Taika Waititi[128]   Taika Waititi[107]  
Cassie Lang   Abby Ryder Fortson[29]   Emma Fuhrmann[107]  
Scott Lang
Ant-Man 		Paul Rudd[2]   Paul Rudd[29]   Paul Rudd[107]  
Ned Leeds   Jacob Batalon[65]   Jacob Batalon[88]   Jacob Batalon[107][40]  
Loki   Tom Hiddleston[16]   Tom Hiddleston[85]   Tom Hiddleston[107]  
Mantis   Pom Klementieff[10]   Pom Klementieff[85]   Pom Klementieff[107]  
Wanda Maximoff Elizabeth Olsen[2]   Elizabeth Olsen[81]   Elizabeth Olsen[107]  
Nebula   Karen Gillan[10]   Karen Gillan[81]   Karen Gillan[107]  
Okoye   Danai Gurira[23][81]   Danai Gurira[107]  
May Parker Marisa Tomei[11]   Marisa Tomei[11]   Marisa Tomei[107][40]  
Peter Parker
Spider-Man[a] 		Tom Holland[41][11]   Tom Holland[11]   Tom Holland[81]   Tom Holland[107][40]  
Virginia „Pepper” Potts   Gwyneth Paltrow[65]   Gwyneth Paltrow[81]   Gwyneth Paltrow[107]  
Hank Pym   Michael Douglas[29]   Michael Douglas[107]  
Peter Quill
Star-Lord 		  Chris Pratt[10]   Chris Pratt[81]   Chris Pratt[107]  
Ramonda   Angela Bassett[23]   Angela Bassett[107]  
James „Rhodey” Rhodes
War Machine 		Don Cheadle[2]   Don Cheadle[81]   Don Cheadle[103][107]  
Rocket   Bradley Cooper[10]   Bradley Cooper[81]   Bradley Cooper[107]  
Steve Rogers
Kapitan Ameryka 		Chris Evans[2]   Chris Evans[65]   Chris Evans[81]   Chris Evans[103][107]  
Natasha Romanoff
Czarna Wdowa 		Scarlett Johansson[2]   Scarlett Johansson[73]   Scarlett Johansson[81][103]   Scarlett Johansson[103][107]  
Everett K. Ross Martin Freeman[23]   Martin Freeman[2]  
Thaddeus „Thunderbolt” Ross William Hurt[2]   William Hurt[85]   William Hurt[107]  
Brock Rumlow
Crossbones 		Frank Grillo[107]   Frank Grillo[2]  
Johann Schmidt
Czerwona Czaszka 		  Ross Marquand[93]   Ross Marquand[107]  
Shuri   Letitia Wright[23][81]   Letitia Wright[107]  
Howard Stark John Slattery[45]   John Slattery[107]  
Tony Stark
Iron Man 		Robert Downey Jr.[2]   Robert Downey Jr.[11]   Robert Downey Jr.[81]   Robert Downey Jr.[107]  
Stephen Strange   Benedict Cumberbatch[7]   Benedict Cumberbatch[17]   Benedict Cumberbatch[81]   Benedict Cumberbatch[107]  
Thanos   Josh Brolin[81]   Josh Brolin[107]  
Thor   Chris Hemsworth[50]   Chris Hemsworth[16]   Chris Hemsworth[81]   Chris Hemsworth[107]   Chris Hemsworth
Hope Van Dyne
Osa 		  Evangeline Lilly[29]   Evangeline Lilly[107]  
Janet Van Dyne
Osa 		  Michelle Pfeiffer[29]   Michelle Pfeiffer[107]  
Vision Paul Bettany[2]   Paul Bettany[81]  
Walkiria   Tessa Thompson[16]   Tessa Thompson[107]  
Sam Wilson
Falcon 		Anthony Mackie[2]   Anthony Mackie[81]   Anthony Mackie[107]  
Wong   Benedict Wong[7]   Benedict Wong[85]   Benedict Wong[107]  

Chronologia

[edytuj | edytuj kod]
Chronologia Trzeciej Fazy
1995 Kapitan Marvel
1996–2013
2014 (Strażnicy Galaktyki)
Strażnicy Galaktyki vol. 2
2015
2016 Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów
Czarna Pantera
Spider-Man: Homecoming
Doktor Strange
2017 Thor: Ragnarok
2018 Ant-Man i Osa
Avengers: Wojna bez granic
2019–2022
2023 Avengers: Koniec gry
2024 Spider-Man: Daleko od domu

Odbiór

[edytuj | edytuj kod]

Powiązane

[edytuj | edytuj kod]

WHiH NewsFront (2016)

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: WHiH NewsFront.

WHiH NewsFront to fikcyjny program informacyjny, będący częścią marketingu wirusowego Marvel Studios podczas promocji filmu Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (2016). Program został stworzony na podstawie fikcyjnej stacji telewizyjnej, która pojawia się w produkcjach franczyzy przez Marvel Studios oraz Google i emitowany był w serwisie internetowym YouTube. Program prowadzą Leslie Bibb jako Christine Everhart, która powtórzyła swoją rolę z filmów Iron Man (2008) i Iron Man 2 (2010).

Seriale Marvel Television

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Lista seriali telewizyjnych Filmowego Uniwersum Marvela (Marvel Television).
Tytuł Sezon Odcinki Emisja Showrunnerzy Przypisy
Agenci T.A.R.C.Z.Y.
Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D. 		4 22 Stany Zjednoczone: 20 września 2016 – 16 maja 2017 ABC
Polska: 8 grudnia 2016 – 10 czerwca 2017 FOX 		Jed Whedon(inne języki)
Maurissa Tancharoen(inne języki)
Jeffrey Bell(inne języki)
5 22 Stany Zjednoczone: 1 grudnia 2017 – 18 maja 2018 ABC
Polska: 3 grudnia 2017 – 20 maja 2018 Showmax
6 13 Stany Zjednoczone: 10 maja 2019 – 2 sierpnia 2019 ABC
Polska: 14 czerwca 2022 Disney+
7 13 Stany Zjednoczone: 27 maja 2020 – 12 sierpnia 2020 ABC
Polska: 14 czerwca 2022 Disney+
Agenci T.A.R.C.Z.Y.: Slingshot
Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D.: Slingshot 		1 6 Stany Zjednoczone: 13 grudnia 2016 ABC.com
Inhumans
Marvel’s Inhumans 		1 8 Stany Zjednoczone: 29 września 2017 – 10 listopada 2017 ABC
Polska: 7 października 2017 – 11 listopada 2017 Showmax 		Scott Buck(inne języki)
Luke Cage
Marvel’s Luke Cage 		1 13 Stany Zjednoczone: 30 września 2016 Netflix
Polska: 30 września 2016 Netflix 		Cheo Hodari Coker(inne języki)
2 13 Stany Zjednoczone: 22 czerwca 2018 Netflix
Polska: 22 czerwca 2018 Netflix
Iron Fist
Marvel’s Iron Fist 		1 13 Stany Zjednoczone: 17 marca 2017 Netflix
Polska: 17 marca 2017 Netflix 		Scott Buck
2 10 Stany Zjednoczone: 7 września 2018 Netflix
Polska: 7 września 2018 Netflix 		Raven Metzner(inne języki)
Defenders
Marvel’s The Defenders 		1 8 Stany Zjednoczone: 18 sierpnia 2017 Netflix
Polska: 18 sierpnia 2017 Netflix 		Marco Ramirez(inne języki)
Punisher
Marvel’s The Punisher 		1 13 Stany Zjednoczone: 17 listopada 2017 Netflix
Polska: 17 listopada 2017 Netflix 		Steve Lightfoot(inne języki)
2 13 Stany Zjednoczone: 18 stycznia 2019 Netflix
Polska: 18 stycznia 2019 Netflix
Daredevil
Marvel’s Daredevil 		3 13 Stany Zjednoczone: 19 października 2018 Netflix
Polska: 19 października 2018 Netflix 		Erik Oleson(inne języki)
Jessica Jones
Marvel’s Jessica Jones 		2 13 Stany Zjednoczone: 8 marca 2018 Netflix
Polska: 8 marca 2018 Netflix 		Melissa Rosenberg(inne języki)
3 13 Stany Zjednoczone: 14 czerwca 2019 Netflix
Polska: 14 czerwca 2019 Netflix
Runaways
Marvel’s Runaways 		1 10 Stany Zjednoczone: 21 listopada 2017 – 9 stycznia 2018 Hulu
Polska: 22 listopada 2017 – 10 stycznia 2018 Showmax 		Josh Schwartz(inne języki)
Stephanie Savage(inne języki)
2 13 Stany Zjednoczone: 21 grudnia 2018 Hulu
Polska: 22 grudnia 2018 Showmax
3 10 Stany Zjednoczone: 13 grudnia 2019 Hulu
Polska: 14 czerwca 2022 Disney+
Płaszcz i sztylet
Marvel’s Cloak & Dagger 		1 10 Stany Zjednoczone: 7 czerwca 2018 – 2 sierpnia 2018 Freeform
Polska: 8 czerwca 2018 – 3 sierpnia 2018 Showmax 		Joe Pokaski(inne języki)
2 10 Stany Zjednoczone: 4 kwietnia 2019 – 30 maja 2019 Freeform

Komiksy

[edytuj | edytuj kod]

Książki

[edytuj | edytuj kod]

Gry komputerowe

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i j k Rebecca Ford, Borys Kit: Marvel Reveals Complete Phase 3 Plans, Dates 'Black Panther,' 'Inhumans,' ‘Avengers: Infinity War’. The Hollywood Reporter. [dostęp 2014-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Marvel Studios Begins Production on Marvel’s 'Captain America: Civil War’. marvel.com. [dostęp 2015-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  3. ↑ a b Brian Truitt: Exclusive: Marvel launches program for girl scientists. USA Today. [dostęp 2016-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  4. ↑ a b Kapitan Ameryka 3 z nowym Spider-Manem! Świeży zwiastun filmu Kapitan Ameryka: Wojna Bohaterów. Eska.pl. [dostęp 2016-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  5. ↑ a b Adam Siennica: Doktor Strange szybciej w Polsce niż w USA!. NaEkranie.pl. [dostęp 2016-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  6. ↑ a b Karen Chu: ‘Doctor Strange’ Director Addresses Whitewashing Controversy. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  7. ↑ a b c d Peter Debruge: Film Review: ‘Doctor Strange’. Variety. [dostęp 2016-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  8. ↑ a b Strażnicy Galaktyki vol. 2 – James Gun ukazał sesję nagraniową muzyki do filmu!. Movies Room. [dostęp 2017-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  9. ↑ a b Jessica Chandra: 8 WEIRD AND WONDERFUL THINGS THAT HAPPENED AT THE 'GUARDIANS OF THE GALAXY VOL. 2' TOKYO PREMIERE. cosmopolitan.com.au. [dostęp 2017-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-28)]. (ang.).
  10. ↑ a b c d e f g h i j Marvel: Marvel Studios Begins Production on Marvel’s 'Guardians of the Galaxy Vol. 2'. marvel.com. [dostęp 2016-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  11. ↑ a b c d e f g h i Marc Storm: SDCC 2016: ‘SPIDER-MAN: HOMECOMING’ INTRODUCES ITS VILLAIN. marvel.com. [dostęp 2016-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  12. ↑ Rebecca Ford: ‘Jumanji’ Release Date Pushed, ‘Spider-Man’ Shifts. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  13. ↑ a b Spider-Man: The Homecoming Premiere, LA. Average Socialite. [dostęp 2017-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  14. ↑ a b Robert Skowroński: Co z wujkiem Benem w „Spider-Man: Homecoming”?. Antyradio. [dostęp 2017-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  15. ↑ a b Marc Storm: Marvel Studios Schedules New Release Dates for 4 Films. marvel.com. [dostęp 2015-02-10]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  16. ↑ a b c d e f g h i Marc Storm: Marvel Studios Confirms Stellar New Cast Members of the Highly Anticipated ‘Thor: Ragnarok’. marvel.com. [dostęp 2016-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  17. ↑ a b c d Matt Zoller Seitz: Thor: Ragnarok. RogerEbert.com. [dostęp 2017-11-03]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  18. ↑ a b Coming up from the USA TODAY Network: College football rankings, ‘Thor: Ragnarok’ premiere and more. USA Today. [dostęp 2017-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  19. ↑ a b Marvel znów szokuje, czyli „Thor: Ragnarok” pełne gwiazd. Zobacz zdjęcia z kultowej produkcji. Dziennik Gazeta Prawna. [dostęp 2017-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  20. ↑ a b c d Marc Strom: MARVEL STUDIOS PHASE 3 UPDATE. marvel.com. [dostęp 2015-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  21. ↑ a b Czarna Pantera staje w obronie świata. TVN24.pl. [dostęp 2017-10-16]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  22. ↑ a b BLACK PANTHER PREMIERE, LA. Average Socialite. [dostęp 2018-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  23. ↑ a b c d e f g h i Marc Storm: MARVEL STUDIOS BEGINS PRODUCTION ON ‘BLACK PANTHER’. marvel.com. [dostęp 2017-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  24. ↑ Eric Goldman: MARVEL STUDIOS’ ‘AVENGERS: INFINITY WAR’ OpenING ON APRIL 27. marvel.com. [dostęp 2018-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  25. ↑ a b Christine Dinh: THE AVENGERS REASSEMBLE ON THE SET OF ‘AVENGERS: INFINITY WAR’ TO TAKE ON THANOS. marvel.com. [dostęp 2018-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  26. ↑ a b „Avengers: wojna bez granic”. O tym zwiastunie się mówi. Dziennik Gazeta Prawna. [dostęp 2017-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  27. ↑ a b c d Marc Storm: Joe & Anthony Russo to Direct 2-Part Marvel’s ‘Avengers: Infinity War’ Event. marvel.com. [dostęp 2015-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  28. ↑ a b c d Devin Faraci: Markus & McFeely Will Write INFINITY WAR. BadassDigest.com. [dostęp 2015-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  29. ↑ a b c d e f g Owen Gleiberman: Film Review: ‘Ant-Man and the Wasp’. Variety. [dostęp 2018-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  30. ↑ a b ANT-MAN AND THE WASP PRAWDOPODOBNIE BĘDZIE KOMEDIĄ ROMANTYCZNĄ. IGN. [dostęp 2017-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  31. ↑ a b ANT-MAN & THE WASP PREMIERE, LA. Average Socialite. [dostęp 2018-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  32. ↑ a b c d e f g Owen Gleiberman: Film Review: ‘Captain Marvel’. Variety. [dostęp 2019-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  33. ↑ a b Bartosz Kęprowski: Captain Marvel – lista potencjalnych reżyserów!. Movies Room. [dostęp 2016-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  34. ↑ a b Lisa Keddie, Marie-Louise Gumuchian, Leslie Adler: ‘Captain Marvel’ stars roll out female-led action flick in London. Reuters. [dostęp 2019-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  35. ↑ a b c d Avengers: Endgame Premiere, LA. Average Socialite. [dostęp 2019-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  36. ↑ a b Mateusz Chrzczonowski: Znamy daty premier filmów IV fazy MCU aż do 2022 roku!. Movies Room. [dostęp 2018-03-02]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  37. ↑ Sandy Shaefer: Spider-Man: Far From Home Release Date Moves Up 3 Days. Screen Rant. [dostęp 2019-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  38. ↑ a b SPIDERMAN: FAR FROM HOME PREMIERE, LA. Average Socialite. [dostęp 2019-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  39. ↑ a b Spider-Man: Daleko od domu – premiera, zwiastun, obsada. Kiedy w kinach?. Eska.pl. [dostęp 2019-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  40. ↑ a b c d e f g h i j k Owen Gleiberman: Film Review: ‘Spider-Man: Far From Home’. Variety. [dostęp 2019-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  41. ↑ a b Sony Pictures and Marvel Studios Find Their ‘Spider-Man’ Star and Director. marvel.com. [dostęp 2015-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  42. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Info CAP
  43. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie CAP2 Info
  44. ↑ a b c d e f Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie FazaV,VI
  45. ↑ a b Sheri Linden: 'Captain America: Civil War’: Film Review. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  46. ↑ Every Captain America: Civil War Character From Marvel Comics Confirmed so Far. gamespot.com. [dostęp 2016-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  47. ↑ Steve Weinteraub: Directors Joe & Anthony Russo Confirm They’ll Direct CAPTAIN AMERICA 3; Say They’re Breaking the Story Now with Screenwriters Christopher Markus & Stephen McFeely. Collider. [dostęp 2014-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  48. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie FII
  49. ↑ Angie Han: ‘Captain America: Civil War’ Wraps Shooting. /Film. [dostęp 2015-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  50. ↑ a b Britt Hayes: ‘Doctor Strange’ Post-Credits Scenes Revealed!. Screen Crush. [dostęp 2016-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  51. ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Faza IV
  52. ↑ Spencer Perry: First Set Photo of Benedict Cumberbatch as Doctor Strange!. SuperHeroHype. [dostęp 2015-11-04]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  53. ↑ Scott Derrickson: Photo op on wrap yesterday in NYC, Chiwetel covering Benedict’s Doctor Strange gesture.. Twitter. [dostęp 2016-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  54. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie GOTG Info
  55. ↑ Dave Trumbore: James Gunn Explains Why You Need to See ‘Guardians of the Galaxy Vol. 2’ in IMAX. Collider. [dostęp 2017-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  56. ↑ Mike Reyes: The Cut Guardians Of The Galaxy Vol. 2 Scene That Contained A Lot Of Easter Eggs. Cinema Blend. [dostęp 2017-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  57. ↑ Justin Harp: Marvel actually has plans for Howard the Duck... no, seriously. Digital Spy. [dostęp 2017-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  58. ↑ Marvel: SDCC 2014: Guardians of the Galaxy Sequel Coming in 2017. marvel.com. [dostęp 2014-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  59. ↑ James Gunn: Live Q&A now Hi!. Facebook. [dostęp 2016-02-10]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  60. ↑ James Gunn: And that’s a wrap on #GoTGVol2. WHEW. So much gratitude to my wonderful cast and crew. Thank you all.. Twitter. [dostęp 2016-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  61. ↑ Piotr Piskozub: Pajączek tu jest! Zobacz dwa świetne zwiastuny Spider-Man: Homecoming. NaEkranie.pl. [dostęp 2016-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  62. ↑ a b c d Marvel: Sony Pictures Entertainment Brings Marvel Studios Into The Amazing World Of Spider-Man. marvel.com. [dostęp 2015-02-10]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  63. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Max Favreau IM2
  64. ↑ Owen Gleiberman: Film Review: ‘Spider-Man: Homecoming’. Variety. [dostęp 2017-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  65. ↑ a b c d e f Meagan Damore: Spider-Man: Homecoming: Gwyneth Paltrow & Jennifer Connelly Confirmed. CBR.com. [dostęp 2017-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  66. ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie SM3
  67. ↑ Josh Wilding: Details On Marvel/Sony SPIDER-MAN Deal; Drew Goddard Eyed To Direct Solo Movie. ComicBookMovie.com. [dostęp 2014-12-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  68. ↑ Jay Jayson: Spider-Man: Homecoming Now Casting High School Extras. ComicBook.com. [dostęp 2016-05-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  69. ↑ Megan Peters: Tom Holland Shares Photo From Spider-Man: Homecoming’s Last Day Of Filming. ComicBook.com. [dostęp 2016-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  70. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Info Thor
  71. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Thor2 Info
  72. ↑ Jamie Lovett: The Warriors Three Returning For Thor: Ragnarok. ComicBook.com. [dostęp 2016-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  73. ↑ a b Joseph Schmidt: ‘Thor: Ragnarok’ Has a Secret Cameo From Another Avenger. comicbook.com. [dostęp 2017-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  74. ↑ Justin Kroll: Marvel Taps Craig Kyle to Co-Write ‘Thor 3’ with Christopher Yost. Variety. [dostęp 2014-01-29]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  75. ↑ Patrick Frater: Marvel’s ‘Thor: Ragnarok’ and Fox’s ‘Alien’ Sequel To Shoot in Australia. Variety. [dostęp 2015-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  76. ↑ Spencer Perry: Thor: Ragnarok Wraps Filming, Director Taika Waititi Shares Video from Set. ComigSoon.net. [dostęp 2016-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  77. ↑ a b Hugh Armitage: Black Panther’s post-credits scenes explained. Digital Spy. [dostęp 2018-02-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  78. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie BP2 Data
  79. ↑ Matt Walljasper: What’s filming in Atlanta now? Black Panther, I, Tonya, Stranger Things, and why MCU = ATL. Atlanta Magazine. [dostęp 2017-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  80. ↑ Kyle Buchanan: You’re Not Ready for Black Panther’s Stunning New Spin on Superhero Movies. Vulture. [dostęp 2017-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  81. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Owen Gleiberman: Film Review: ‘Avengers: Infinity War’. Variety. [dostęp 2018-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  82. ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Info Avengers
  83. ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie AOU Info
  84. ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Nowe daty10.2022
  85. ↑ a b c d e f Avengers: Infinity War – Production Notes (PDF). [w:] Marvel Studios [on-line]. [dostęp 2018-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  86. ↑ Ciara Wardlow: The Great Big Irish Actors Appreciation Post. FilmSchoolRejects.com. [dostęp 2018-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  87. ↑ Tom Pritchard: Avengers: Infinity War Breakdown: Everything We Spotted in the First Trailer. Gizmodo. [dostęp 2017-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  88. ↑ a b Eric Francisco: ‘Spider-Man: Homecoming’ Star Wants Ned to Become a Villain. Inverse. [dostęp 2017-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  89. ↑ Wilson Morales: Isabella Amara Talks About Her Casting In Spider-Man: Homecoming & Confirms Avengers: Infinity War Appearance. BlackFilm. [dostęp 2017-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  90. ↑ Liberty University Graduate Earns Credit on Marvel’s Latest ‘Avengers’ Film. Business Insider. [dostęp 2018-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  91. ↑ Ethan Dizon: It has begun... So happy to be a part of #AvengersInfinityWar as @SpiderManMovie’s friend, Tiny. Watch the new trailer today! Thank you @MarvelStudios for the incredible opportunity. #chess #SpiderManHomecoming #MarvelStudios. Twitter. [dostęp 2017-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  92. ↑ a b c d Mike Cecchini: Avengers: Infinity War After Credits Scene Explained. Den of Geek. [dostęp 2018-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  93. ↑ a b Tom Pritchard: Avengers: Infinity War Recast a Character, and You Probably Didn’t Even Notice. Gizmodo. [dostęp 2018-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  94. ↑ a b Ross A. Lincoln: Marvel’s ‘Avengers 3’ Gets Official Title With Temp Name Hung On ‘Avengers 4’. Deadline Hollywood. [dostęp 2016-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  95. ↑ Christopher Marc: ‘Avengers: Infinity War’ Production Start Date Revealed. omegaunderground.com. [dostęp 2016-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  96. ↑ Nick Romano: Avengers: Infinity War has wrapped filming. Entertainment Weekly. [dostęp 2017-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  97. ↑ a b c Rebecca Rubin: Marvel Kicks Off Production on ‘Ant-Man and the Wasp’ With Short New Video. Variety. [dostęp 2017-08-01]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  98. ↑ Hugh Armitage: How Ant-Man and The Wasp connects to the wider MCU. Digital Spy. [dostęp 2018-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  99. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Lovitt AntMan
  100. ↑ Hugh Armitage: Ant-Man and The Wasp post-credits scenes explained. Digital Spy. [dostęp 2018-08-03]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  101. ↑ Anthony D’Alessandro: Michelle Pfeiffer Is Janet Van Dyne In ‘Ant-Man And The Wasp’ – Comic-Con. Deadline Hollywood. [dostęp 2017-07-22]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  102. ↑ Christopher Marc: ‘Ant-Man and The Wasp’ aka ‘Cherry Blue’ Wraps At The End of November. omegaunderground.com. [dostęp 2017-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  103. ↑ a b c d e f Devan Coggan: Those Captain Marvel post-credits scenes, explained. Entertainment Weekly. [dostęp 2019-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  104. ↑ Eric Eisenberg: Captain Marvel Had A Secret Agents Of S.H.I.E.L.D. Easter Egg. Cinema Blend. [dostęp 2019-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  105. ↑ Nicole Sobon: Captain Marvel Set Video Confirms Start of Production. CBR.com. [dostęp 2018-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  106. ↑ Nicole Sobon: Captain Marvel Wraps Principal Photography. CBR.com. [dostęp 2018-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  107. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as Avengers: Endgame Press Kit (PDF). Marvel Studios. [dostęp 2019-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  108. ↑ Brian Truitt: It’s finally here! Watch the first trailer for Marvel’s newly titled ‘Avengers: Endgame’. USA Today. [dostęp 2018-12-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  109. ↑ Spencer Perry: Avengers 4 Filming Has Begun!. ComingSoon.net. [dostęp 2017-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  110. ↑ Dave Trumbore: ‘Avengers 4’ Wraps Filming as the Russo Brothers Move into Post-Production. Collider. [dostęp 2018-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  111. ↑ Germain Lussier: The Avengers 4 Trailers Are Going To Have A Weird Marketing Problem. Gizmodo. [dostęp 2018-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  112. ↑ a b Andrew Dyce: Spider-Man: Far From Home Easter Eggs & MCU Connections. Screen Rant. [dostęp 2019-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  113. ↑ Kyle Buchanan: Spider-Man: Far From Home Adds Samuel L. Jackson, Cobie Smulders. Vulture. [dostęp 2018-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  114. ↑ Mike Reyes: Spider-Man Far From Home Has Renamed Endgame’s The Decimation. Cinema Blend. [dostęp 2019-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  115. ↑ Sean Keane: Spider-Man: Far From Home postcredits scenes, explained. CNet. [dostęp 2019-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  116. ↑ Anthony D’Alessandro: ‘Spider-Man: Homecoming 2’ Shoots Web Around Independence Day 2019; ‘Bad Boys 4’ Moves To Memorial Day. Deadline Hollywood. [dostęp 2016-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  117. ↑ Thomas Bacon: Spider-Man: Far From Home Is The Last MCU Phase 3 Movie, Not Endgame. Screen Rant. [dostęp 2019-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  118. ↑ Sam Stone: First Spider-Man: Far From Home Set Photos Surface. CBR.com. [dostęp 2018-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  119. ↑ Cooper Hood: Spider-Man: Tom Holland Announces Far From Home Has Wrapped. Screen Rant. [dostęp 2018-10-16]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  120. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Film
  121. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie TT1 Wydanie USA
  122. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie TT1 Wydanie PL
  123. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie TT2 Wydanie USA
  124. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie TT2 Wydanie PL
  125. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie TD Wydanie USA
  126. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie TD Wydanie PL
  127. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Bautista AE Gotg3
  128. ↑ Derek Lawrence: Thor: Ragnarok director Taika Waititi to portray Korg in film. Entertainment Weekly. [dostęp 2017-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-11)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]


Błąd w przypisach: Istnieje znacznik <ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedysta:Mike210381/brudnopis/roboczy22&oldid=72675465”