Odznaczeni Orderem Orła Białego (III Rzeczpospolita)

Order Orła Białego
	; Awers orderu
	; Awers gwiazdy orderowej
	; Baretka

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 2 lip 2017, była oparta na tej wersji.

Lista osób odznaczonych Orderem Orła Białego w okresie III Rzeczypospolitej – obejmuje damy i kawalerów Orderu Orła Białego, którym został on przyznany na mocy postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w okresie III RP. Każdy Prezydent RP jest z urzędu również kawalerem tego orderu.

Order Orła Białego, ustanowiony w 1705 i odnowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 1921, jest najwyższym orderem Rzeczypospolitej Polskiej. W okresie PRL nie był przyznawany, nie przewidywała go ówczesna ustawa o orderach i odznaczeniach^[1]. Order Orła Białego został przywrócony na mocy nowej ustawy obowiązującej od 23 grudnia 1992^[2]. Order ten nadaje w formie ogłaszanego w Monitorze Polskim postanowienia Prezydent RP^[3], który z tytułu wyboru na ten urząd staje się kawalerem i Wielkim Mistrzem Orderu Orła Białego oraz przewodniczącym jego kapituły^[4]. Może być przyznawany obywatelom polskim oraz cudzoziemcom za zasługi położone dla RP lub jej obywateli, jak również stosownie do zwyczajów międzynarodowych. Może zostać nadany również pośmiertnie^[5]. Jak stanowi art. 10 ust. 2 obowiązującej ustawy o orderach i odznaczeniach, Order Orła Białego nadawany jest za znamienite zasługi zarówno cywilne, jak i wojskowe, położone w czasie pokoju lub wojny, dla chwały i pożytku Rzeczypospolitej Polskiej.

Pierwszym kawalerem Orderu Orła Białego po jego przywróceniu w III RP został z urzędu prezydent Lech Wałęsa (stając się 1321. kawalerem orderu w historii), pierwszym odznaczonym papież Jan Paweł II, pierwszym odznaczonym cudzoziemcem król Szwecji Karol XVI Gustaw, pierwszą odznaczoną kobietą Zofia Morawska, a pierwszym odznaczonym pośmiertnie prymas Polski Stefan Wyszyński. W przypadku Polaków wyróżniano m.in. przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, żołnierzy okresu II wojny światowej, działaczy opozycji w okresie PRL, naukowców, ludzi kultury i sztuki, duchownych, w późniejszym czasie również działaczy politycznych III RP. W przypadku cudzoziemców wyróżniano przede wszystkim urzędujące głowy państw^[6].

Według informacji medialnych przyjęcia Orderu Orła Białego odmówił w 1994 Jerzy Giedroyc^[7] (postanowienie o nadaniu mu tego orderu nie zostało formalnie wydane). Przyjęcia przyznanych pośmiertnie przez Aleksandra Kwaśniewskiego orderów odmówiły rodziny Kazimierza Pużaka (1996) i Zbigniewa Herberta (1998). Nadane wówczas ordery zostały przekazane przedstawicielom ich rodzin dopiero przez Lecha Kaczyńskiego, odpowiednio w 2009^[8] i w 2007^[9].

Prezydenci i statystyka odznaczeń

Prezydent (kawaler Orderu Orła Białego)		Lata urzędowania	Liczba odznaczonych	Dane szczegółowe
Prezydent (kawaler Orderu Orła Białego)		Lata urzędowania	Liczba odznaczonych	Polacy	Cudzoziemcy	Kobiety	Mężczyźni	Żyjącym	Pośmiertnie
	Lech Wałęsa	1990–1995	40^[10]	32	8	5	35	27	13
	Aleksander Kwaśniewski	1995–2005	68^[10]	27	41	10	58	61	7
	Lech Kaczyński	2005–2010	29^[11]	22	7	1	28	16	13
	Bronisław Komorowski	2010–2015	38^[12]	23	15	4	34	36	2
	Andrzej Duda	od 2015	19^[12]	14	5	5	14	19	0
Razem			193^[12]	117	76	25	169	159	35

Odznaczeni Polacy

Przez Lecha Wałęsę

	Profesja lub funkcja	Postanowienie
Jan Paweł II	duchowny katolicki, arcybiskup krakowski i kardynał, następnie papież	3 maja 1993^[13]
Stanisław Maczek	generał broni, w okresie II wojny światowej dowódca polskich jednostek wojskowych w ramach PSZ	19 stycznia 1994^[14]
Witold Lutosławski	kompozytor i dyrygent	19 stycznia 1994^[15]
Adam Bień	polityk ruchu ludowego, członek władz Polskiego Państwa Podziemnego	3 maja 1994^[16]
Aleksander Gieysztor	historyk, mediewista, profesor, dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie	3 maja 1994^[17]
Czesław Miłosz	poeta, prozaik, eseista, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury	3 maja 1994^[18]
Zofia Morawska	działaczka społeczna związana z Towarzystwem Opieki nad Ociemniałymi w Laskach	3 maja 1994^[19]
Jan Nowak-Jeziorański	kurier Komendy Głównej Armii Krajowej, dyrektor Rozgłośni Polskiej RWE	3 maja 1994^[20]
Stanisław Stomma	prawnik, publicysta i polityk, poseł na Sejm PRL, senator, przewodniczący Prymasowskiej Rady Społecznej	3 maja 1994^[21]
Jerzy Turowicz	dziennikarz i publicysta, wieloletni redaktor naczelny „Tygodnika Powszechnego”	3 maja 1994^[22]
Stefan Wyszyński (pośmiertnie)	duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński i warszawski, kardynał, prymas Polski (zm. 1981)	3 maja 1994^[23]
Jan Zamoyski	ostatni ordynat Ordynacji Zamojskiej, działacz społeczny, senator	3 maja 1995^[24]
Barbara Skarga	profesor, filozof	3 maja 1995^[25]
Stanisław Broniewski	działacz harcerski, naczelnik Szarych Szeregów	3 maja 1995^[26]
Jan Karski	kurier Polskiego Państwa Podziemnego, świadek Holokaustu	3 maja 1995^[27]
Władysław Anders (pośmiertnie)	generał broni, Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych (zm. 1970)	11 listopada 1995^[28]
Tadeusz Bór-Komorowski (pośmiertnie)	generał dywizji, komendant główny Armii Krajowej, premier Rządu RP na uchodźstwie (zm. 1966)	11 listopada 1995^[28]
Leopold Okulicki (pośmiertnie)	komendant główny Armii Krajowej (zm. 1946)	11 listopada 1995^[28]
Stefan Rowecki (pośmiertnie)	komendant główny Armii Krajowej (zm. 1944)	11 listopada 1995^[28]
Jan Rzepecki (pośmiertnie)	delegat Sił Zbrojnych na Kraj, prezes organizacji Wolność i Niezawisłość (zm. 1983)	11 listopada 1995^[28]
Kazimierz Sosnkowski (pośmiertnie)	legionista, generał broni, komendant główny ZWZ, Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych (zm. 1969)	11 listopada 1995^[28]
Jan Skorobohaty-Jakubowski (pośmiertnie)	generał brygady, delegat Rządu na Kraj (zm. 1955)	29 listopada 1995^[29]
Adolf Bniński (pośmiertnie)	ziemianin, wojewoda i parlamentarzysta II RP, główny delegat Rządu RP na ziemie wcielone do III Rzeszy (zm. 1942)	29 listopada 1995^[29]
Cyryl Ratajski (pośmiertnie)	prezydent Poznania, minister II RP, delegat Rządu na Kraj (zm. 1942)	29 listopada 1995^[29]
Jan Piekałkiewicz (pośmiertnie)	polityk ruchu ludowego, delegat Rządu na Kraj (zm. 1943)	29 listopada 1995^[29]
Jan Stanisław Jankowski (pośmiertnie)	minister i parlamentarzysta II RP, delegat Rządu na Kraj (zm. 1953)	29 listopada 1995^[29]
Stefan Korboński (pośmiertnie)	delegat Rządu na Kraj, poseł na Sejm Ustawodawczy (zm. 1989)	29 listopada 1995^[29]
Władysław Bartoszewski	publicysta, więzień Auschwitz, powstaniec warszawski, minister spraw zagranicznych	1 grudnia 1995^[30]
Zbigniew Brzeziński	politolog, sowietolog, doradca prezydenta USA Jimmy'ego Cartera	1 grudnia 1995^[31]
Tadeusz Mazowiecki	publicysta, działacz katolicki, ostatni premier PRL i pierwszy premier III Rzeczypospolitej, poseł na Sejm PRL i Sejm RP	1 grudnia 1995^[32]
Elżbieta Zawacka	kurierka Komendy Głównej AK, jedyna kobieta w szeregach cichociemnych, profesor	1 grudnia 1995^[33]
Tadeusz Żenczykowski	parlamentarzysta II RP, powstaniec warszawski, zastępca dyrektora Rozgłośni Polskiej RWE	1 grudnia 1995^[34]

Przez Aleksandra Kwaśniewskiego

	Profesja lub funkcja	Postanowienie
Mira Zimińska-Sygietyńska	wieloletnia dyrektor Państwowego Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze”	21 lutego 1996^[35]
Włodzimierz Reczek	prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego, prezes Polskiego Związku Piłki Nożnej	27 lutego 1996^[36]
Franciszek Kamiński	generał dywizji, komendant główny Batalionów Chłopskich, poseł do KRN i na Sejm Ustawodawczy	3 maja 1996^[37]
Stanisław Lem	pisarz, filozof i futurolog, przedstawiciel nurtu fantastyki naukowej	12 września 1996^[38]
Kajetan Dzierżykraj-Morawski (pośmiertnie)	minister II RP, dyplomata (zm. 1972)	11 listopada 1996^[39]
Eugeniusz Kwiatkowski (pośmiertnie)	wicepremier i minister II RP, poseł na Sejm Ustawodawczy (zm. 1974)	11 listopada 1996^[40]
Tadeusz Pełczyński (pośmiertnie)	generał brygady, szef sztabu Komendy Głównej AK (zm. 1985)	11 listopada 1996^[40]
Kazimierz Pużak (pośmiertnie)	parlamentarzysta II RP, komendant główny Gwardii Ludowej WRN, przewodniczący Rady Jedności Narodowej (zm. 1950)	11 listopada 1996^[40]
Wojciech Korfanty (pośmiertnie)	polski przywódca narodowy Górnego Śląska, wicepremier i parlamentarzysta II RP (zm. 1939)	3 maja 1997^[41]
Stefan Swieżawski	historyk filozofii, profesor	3 maja 1997^[42]
Leszek Kołakowski	filozof religii, historyk filozofii i idei politycznych, publicysta, profesor	11 listopada 1997^[43]
Jacek Kuroń	działacz opozycji w okresie PRL, minister, poseł na Sejm RP	6 marca 1998^[44]
Karol Modzelewski	działacz opozycji w okresie PRL, profesor, senator	6 marca 1998^[44]
Marek Edelman	kardiolog, jeden z przywódców powstania w getcie warszawskim	14 kwietnia 1998^[45]
Gustaw Herling-Grudziński	pisarz, eseista, krytyk literacki	5 czerwca 1998^[46]
Andrzej Ciechanowiecki	historyk sztuki, mecenas kultury, antykwariusz, filantrop	15 sierpnia 1998^[47]
Zbigniew Herbert (pośmiertnie)	poeta, eseista, dramatopisarz (zm. 1998)	30 lipca 1998^[48]
Bolesław Wierzbiański	dziennikarz, działacz polonijny, wydawca	9 września 1999^[49]
Józef Tischner	duchowny katolicki, filozof, profesor	14 września 1999^[50]
Krzysztof Skubiszewski	profesor, minister spraw zagranicznych	7 grudnia 1999^[51]
Jan Kułakowski	dyplomata, rządowy pełnomocnik ds. negocjacji Polski z Unią Europejską	3 maja 2002^[52]
Bronisław Geremek	działacz opozycji w PRL, historyk, profesor, minister spraw zagranicznych, poseł na Sejm RP	11 listopada 2002^[53]
Irena Sendlerowa	działaczka społeczna, organizatorka pomocy Żydom w okresie II wojny światowej, stojąca na czele oddziału dziecięcego Żegoty	10 listopada 2003^[54]
Jerzy Kłoczowski	historyk, profesor, senator	11 listopada 2004^[55]
Wiesław Chrzanowski	powstaniec warszawski, prawnik, profesor, marszałek Sejmu III RP, minister, poseł na Sejm RP i senator	3 maja 2005^[56]
Leszek Balcerowicz	ekonomista, wicepremier i minister, poseł na Sejm RP, prezes Narodowego Banku Polskiego	11 listopada 2005^[57]
Krzysztof Penderecki	kompozytor, dyrygent, pedagog muzyczny, profesor, rektor Akademii Muzycznej w Krakowie	11 listopada 2005^[58]

Przez Lecha Kaczyńskiego

	Profesja lub funkcja	Postanowienie
Ignacy Tokarczuk	duchowny katolicki, arcybiskup przemyski	3 maja 2006^[59]
Anna Walentynowicz	działaczka opozycji w PRL	3 maja 2006^[59]
Andrzej Gwiazda	działacz opozycji w PRL	3 maja 2006^[60]
August Emil Fieldorf (pośmiertnie)	generał brygady, organizator i dowódca Kedywu, zastępca Komendanta Głównego AK, dowódca organizacji NIE (zm. 1953)	27 lipca 2006^[61]
Witold Pilecki (pośmiertnie)	rotmistrz kawalerii, żołnierz Armii Krajowej, więzień i organizator ruchu oporu w Auschwitz, autor pierwszych na świecie raportów o Holokauście (zm. 1948)	27 lipca 2006^[61]
Jan Józef Lipski (pośmiertnie)	publicysta, krytyk i historyk literatury, działacz opozycji w PRL, przewodniczący PPS, senator (zm. 1991)	21 września 2006^[62]
Andrzej Maria Deskur	duchowny katolicki, kardynał	10 października 2006^[63]
Kazimierz Majdański	duchowny katolicki, biskup szczecińsko-kamieński, arcybiskup ad personam	11 listopada 2006^[64]
Łukasz Ciepliński (pośmiertnie)	prezes organizacji Wolność i Niezawisłość (zm. 1951)	3 maja 2007^[65]
Gustaw Holoubek (pośmiertnie)	aktor, reżyser, dyrektor teatrów, prezes Stowarzyszenia Polskich Artystów Teatru i Filmu, poseł na Sejm PRL, senator (zm. 2008)	11 marca 2008^[66]
Stanisław Brzóska (pośmiertnie)	duchowny katolicki, naczelny kapelan powstania styczniowego (zm. 1865)	23 maja 2008^[67]
Wincenty Kwieciński (pośmiertnie)	prezes organizacji Wolność i Niezawisłość (zm. 1984)	5 sierpnia 2008^[68]
Franciszek Niepokólczycki (pośmiertnie)	prezes organizacji Wolność i Niezawisłość (zm. 1974)	5 sierpnia 2008^[68]
Bogusław Nizieński	sędzia Sądu Najwyższego, rzecznik interesu publicznego	25 sierpnia 2008^[69]
Henryk Gulbinowicz	duchowny katolicki, arcybiskup wrocławski, kardynał	17 października 2008^[70]
Zbigniew Religa	kardiochirurg, profesor, poseł na Sejm RP i senator, minister	18 listopada 2008^[71]
Andrzej Stelmachowski (pośmiertnie)	prawnik, profesor, marszałek Senatu, minister i senator, inicjator Wspólnoty Polskiej (zm. 2009)	7 kwietnia 2009^[72]
Jan Olszewski	adwokat, działacz opozycji w PRL, premier, poseł na Sejm RP	3 maja 2009^[73]
Jerzy Popiełuszko (pośmiertnie)	duchowny katolicki, kapelan warszawskiej „Solidarności” (zm. 1984)	13 października 2009^[74]
Józef Glemp	duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński i warszawski, kardynał, prymas Polski	18 grudnia 2009^[75]
Henryk Sławik (pośmiertnie)	dziennikarz, organizator pomocy Żydom w okresie II wojny światowej na Węgrzech (zm. 1944)	23 lutego 2010^[76]
Stefan Starzyński (pośmiertnie)	prezydent Warszawy, parlamentarzysta II RP (zm. 1943)	28 marca 2010^[77]

Przez Bronisława Komorowskiego

	Profesja lub funkcja	Postanowienie
Ignacy Skorupka (pośmiertnie)	duchowny katolicki, kapelan Wojska Polskiego, uczestnik Bitwy Warszawskiej (zm. 1920)	11 sierpnia 2010^[78]
Henryk Mikołaj Górecki	kompozytor, profesor, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach	15 września 2010^[79]
Jan Krzysztof Bielecki	ekonomista, bankowiec, premier, minister, poseł na Sejm RP	20 września 2010^[80]
Aleksander Hall	publicysta, działacz opozycji w PRL, minister, poseł na Sejm RP	20 września 2010^[80]
Adam Michnik	publicysta, działacz opozycji w PRL, redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”, poseł na Sejm RP	20 września 2010^[81]
Jan Ekier	pianista, kompozytor, profesor, wielokrotny juror Konkursów Chopinowskich	29 września 2010^[82]
Stefan Stuligrosz	dyrygent, profesor, twórca Chóru Chłopięco-Męskiego „Poznańskie Słowiki”	5 października 2010^[83]
Gerard Labuda (pośmiertnie)	historyk, profesor, rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, prezes Polskiej Akademii Umiejętności (zm. 2010)	6 października 2010^[84]
Henryk Samsonowicz	historyk, profesor, rektor Uniwersytetu Warszawskiego, minister	19 października 2010^[85]
Alojzy Orszulik	duchowny katolicki, biskup łowicki	4 listopada 2010^[86]
Wisława Szymborska	poetka, eseistka, tłumaczka, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury	13 stycznia 2011^[87]
Andrzej Wajda	reżyser filmowy i teatralny, senator, laureat Oscara	18 marca 2011^[88]
Zbigniew Radwański	prawnik, profesor, rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu	29 kwietnia 2011^[89]
Zbigniew Romaszewski	działacz opozycji w PRL, senator	9 listopada 2011^[90]
Tadeusz Gocłowski	duchowny katolicki, arcybiskup gdański	9 listopada 2011^[90]
Andrzej Wielowieyski	działacz katolicki, poseł na Sejm RP, senator, eurodeputowany	9 listopada 2011^[90]
Jerzy Regulski	ekonomista, profesor, senator, główny autor reformy samorządowej z 1990	16 kwietnia 2012^[91]
Władysław Findeisen	automatyk, profesor, rektor Politechniki Warszawskiej, przewodniczący Prymasowskiej Rady Społecznej, senator	18 kwietnia 2012^[92]
Wojciech Kilar	pianista i kompozytor, twórca muzyki filmowej	18 kwietnia 2012^[92]
Jerzy Buzek	chemik, profesor, działacz opozycji w PRL, premier, poseł na Sejm RP, przewodniczący Parlamentu Europejskiego	6 listopada 2012^[93]
Adam Strzembosz	prawnik, profesor, pierwszy prezes Sądu Najwyższego	6 listopada 2012^[93]
Michał Heller	duchowny katolicki, filozof, fizyk	15 kwietnia 2014^[94]
Hanna Suchocka	prawniczka, dyplomata, premier, minister, posłanka na Sejm RP	13 maja 2014^[95]

Przez Andrzeja Dudę

	Profesja lub funkcja	Postanowienie
Irena Kirszenstein-Szewińska	lekkoatletka, wielokrotna medalistka olimpijska, działaczka sportowa	28 kwietnia 2016^[96]
Michał Kleiber	profesor, minister, prezes Polskiej Akademii Nauk	28 kwietnia 2016^[96]
Michał Lorenc	kompozytor muzyki filmowej	28 kwietnia 2016^[96]
Wanda Półtawska	psychiatra, działaczka katolicka	28 kwietnia 2016^[96]
Zofia Romaszewska	działaczka opozycji w PRL	28 kwietnia 2016^[96]
Bronisław Wildstein	dziennikarz, publicysta, współzałożyciel krakowskiego Studenckiego Komitetu Solidarności	28 kwietnia 2016^[96]
Ryszard Gryglewski	farmakolog, profesor, rektor Akademii Medycznej w Krakowie	23 listopada 2016^[97]
Marian Jaworski	duchowny katolicki, arcybiskup lwowski, kardynał	19 stycznia 2017^[98]
Stanisław Dziwisz	duchowny katolicki, arcybiskup krakowski, kardynał	27 stycznia 2017^[99]
Adam Bujak	fotograf	12 kwietnia 2017^[100]
Mieczysław Chorąży	onkolog, profesor	12 kwietnia 2017^[100]
Zofia Teliga-Mertens	agronom, działaczka na rzecz repatriacji Polaków z Kazachstanu	12 kwietnia 2017^[100]
Mieczysław Tomaszewski	muzykolog, profesor, dyrektor Pomorskiej Orkiestry Symfonicznej	12 kwietnia 2017^[100]
Jan Krzysztof Kelus	kompozytor, działacz opozycji w PRL, autor piosenek drugiego obiegu	26 kwietnia 2017^[101]
Mieczysław Stachiewicz	weteran II wojny światowej, honorowy prezes Instytutu Józefa Piłsudskiego^[102]

Odznaczeni cudzoziemcy