Wikipedia

Irena Szewińska

polska lekkoatletka, wielokrotna medalistka olimpijska

Irena Kirszenstein-Szewińska[2] (ur. 24 maja 1946 w Leningradzie, zm. 29 czerwca 2018 w Warszawie[3]) – polska lekkoatletka specjalizująca się w biegach sprinterskich i skoku w dal, a po zakończeniu kariery działaczka krajowych i międzynarodowych organizacji sportowych; dama Orderu Orła Białego.

Irena Szewińska
Ilustracja
Irena Szewińska (1975)
Data i miejsce urodzenia

24 maja 1946
Leningrad

Data i miejsce śmierci

29 czerwca 2018
Warszawa

Obywatelstwo

polskie

Wzrost

176 cm

Informacje klubowe
Klub

KS „Polonia” Warszawa (1961–1980)[1]

Trener

Sławomir Szewiński
Gerard Mach
Jan Kopyto
Edward Bugała
Andrzej Piotrowski[1]

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Polska
Igrzyska olimpijskie
złoto Tokio 1964 lekkoatletyka
(sztafeta 4 × 100 m)
złoto Meksyk 1968 lekkoatletyka
(bieg na 200 m)
złoto Montreal 1976 lekkoatletyka
(bieg na 400 m)
srebro Tokio 1964 lekkoatletyka
(bieg na 200 m)
srebro Tokio 1964 lekkoatletyka
(skok w dal)
brąz Meksyk 1968 lekkoatletyka
(bieg na 100 m)
brąz Monachium 1972 lekkoatletyka
(bieg na 200 m)
Mistrzostwa Europy
złoto Budapeszt 1966 bieg na 200 m
złoto Budapeszt 1966 sztafeta 4 × 100 m
złoto Budapeszt 1966 skok w dal
złoto Rzym 1974 bieg na 100 m
złoto Rzym 1974 bieg na 200 m
srebro Budapeszt 1966 bieg na 100 m
brąz Helsinki 1971 bieg na 200 m
brąz Rzym 1974 sztafeta 4 × 100 m
brąz Praga 1978 bieg na 400 m
brąz Praga 1978 sztafeta 4 × 400 m
Halowe mistrzostwa Europy
złoto Belgrad 1969 bieg na 50 metrów
złoto Belgrad 1969 skok w dal
srebro Belgrad 1969 sztafeta 1+2+3+4 okrążenia
srebro Sofia 1971 skok w dal
brąz Göteborg 1974 bieg na 60 m
brąz Katowice 1975 bieg na 60 m
Plebiscyt „Przeglądu Sportowego”
złoto 1. miejsce
1965
złoto 1. miejsce
1966
złoto 1. miejsce
1974
złoto 1. miejsce
1976
srebro 2. miejsce
1964
srebro 2. miejsce
1968
srebro 2. miejsce
1975
srebro 2. miejsce
1977
Odznaczenia
Order Orła Białego Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy II klasy Złoty Krzyż Zasługi Oficer Orderu Narodowego Lwa (Senegal) Kawaler Orderu Narodowego Lwa (Senegal) Złote Promienie ze Wstęgą Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Grób Ireny Szewińskiej na Wojskowych Powązkach
Kopia medalu i autografu I. Szewińskiej w Alei Gwiazd Sportu w Dziwnowie

Należała do najbardziej utytułowanych polskich sportowców i najwybitniejszych lekkoatletek w historii: stawała na podium na czterech kolejnych igrzyskach olimpijskich.

Siedmiokrotna medalistka igrzysk olimpijskich (3 medale złote, 2 srebrne i 2 brązowe) oraz szesnastokrotna medalistka mistrzostw Europy (10 medali na otwartym stadionie i 6 w hali)[4]. Wielokrotna reprezentantka Polski w meczach międzypaństwowych i Pucharze Europy[5]. W latach 1965–1979 zdobyła 24 medale mistrzostw Polski w biegu na 100 metrów, 200 metrów, 400 metrów, w sztafecie 4 × 100 metrów oraz w skoku w dal[6].

W 1974 agencja prasowa United Press International wybrała ją najlepszą sportsmenką na świecie. Czterokrotnie wybierana na najlepszego sportowca Polski w plebiscycie „Przeglądu Sportowego” (w 1965, 1966, 1974 i 1976). W 2021 w specjalnym plebiscycie „Przeglądu Sportowego” została uznana za polskiego sportowca stulecia[7].

Życiorys

edytuj

Pochodzenie i wykształcenie

edytuj

Urodziła się jako Irena Kirszenstein w rodzinie żydowskiej[8], 24 maja 1946 w Leningradzie (ówczesna nazwa Petersburga)[9][4]. Jej ojciec, Jakub Gustaw Kirszenstein[2] (1919−2002) był inżynierem akustykiem i pochodził z Warszawy, natomiast matka, Eugenia z domu Rafalska (1922−1996), z Kijowa[10]. Rodzice poznali się w Uzbekistanie, dokąd w 1941 ewakuowano kijowskie zakłady, w których pracowała matka Ireny, a także leningradzki instytut, w którym studiował jej ojciec. W 1947 Kirszensteinowie wraz z córką osiedlili się w Warszawie. W 1953 jej rodzice rozwiedli się, a Irena zamieszkała z matką przy al. Świerczewskiego (obecnie al. „Solidarności”) w Warszawie[11].

Była absolwentką XXXVII Liceum Ogólnokształcącego im. Jarosława Dąbrowskiego w Warszawie oraz Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego (1970, specjalizacja: ekonomia transportu)[12].

Kariera sportowa

edytuj

Lekkoatletykę zaczęła uprawiać jesienią 1960, mając 14 lat, w grupie uczniów Szkoły Podstawowej nr 37 w Warszawie, której trenerem był dawny oszczepnik, finalista igrzysk olimpijskich z Melbourne (1956), Jan Kopyto[13][10]. Od początku kariery startowała w barwach warszawskiej Polonii[1]. Początkowo występowała m.in. w czwartkach lekkoatletycznych. W 1962 zdobyła w Łodzi pierwsze medale mistrzostw Polski młodzików[14].

Pierwsze międzynarodowe sukcesy odniosła już w 1964 – podczas rozgrywanych w Warszawie europejskich igrzysk juniorów (późniejsze mistrzostwa Europy juniorów) zdobyła trzy złote medale wygrywając bieg na 200 metrów i skok w dal oraz wraz z koleżankami w biegu rozstawnym na 4 × 100 metrów[15]. Miesiąc później na igrzyskach olimpijskich w Tokio wywalczyła srebrne medale w skoku w dal i biegu na 200 metrów, a wraz z Teresą Ciepły, Haliną Górecką i Ewą Kłobukowską poprawiając rekord świata (z czasem 43,69) zdobyła złoto w sztafecie sprinterskiej[1]. Rok później zdobyła w Budapeszcie trzy medale uniwersjady[16], a w 1966 także w stolicy Węgier wywalczyła cztery (w tym trzy złote) krążki mistrzostw Europy[17]. W 1968 w Meksyku podczas igrzysk olimpijskich zwyciężyła w biegu na 200 metrów poprawiając czasem 22,58 rekord świata oraz zdobyła brąz na dystansie 100 metrów[1]. W biegu rozstawnym 4 × 100 metrów Polki zgubiły pałeczkę (ostatecznie dobiegły do mety, nie awansując do finału) – w efekcie manipulacji medialnych i wydarzeń związanych z Marcem 1968 roku Szewińska stała się w związku z tym wydarzeniem obiektem ataków antysemickich[10][8]. Wstawił się za nią w „Ekspresie Wieczornym” znany felietonista Wiech[potrzebny przypis]. Zimą 1969 zdobyła w Belgradzie trzy medale lekkoatletycznych europejskich igrzysk halowych[1].

W związku z ciążą opuściła sezon letni 1969, a w 1970 po urodzeniu syna Andrzeja wystartowała w uniwersjadzie w Turynie, odpadając już w półfinale biegu na 100 metrów[18]. Zimą 1971 stanęła na podium halowych mistrzostw Europy w skoku w dal[19]. Latem 1971 na mistrzostwach Europy w Helsinkach zdobyła brązowy medal w biegu na 200 metrów[17]. W sylwestra z 1971 na 1972, podczas zgrupowania w Zakopanem, doznała kontuzji (skręcenie kostki lewej nogi), przez co musiała zrezygnować ze startów w skoku w dal[10]. Podczas igrzysk olimpijskich w Monachium zdobyła brązowy medal w biegu na 200 metrów i dotarła do półfinałów rywalizacji na dystansie 100 metrów[1]. Tuż za podium, na czwartym miejscu, zakończyła start w biegu na 60 metrów podczas halowych mistrzostw Europy w Rotterdamie[1], a rok później na halowym czempionacie zdobyła brąz w biegu na 60 metrów[19]. Od jesieni 1973 rozpoczęła starty w biegu na 400 metrów[10]. W sezonie letnim 1974 trzy medale (w tym dwa złote w biegach na 100 i 200 metrów) podczas mistrzostw Europy w Rzymie[17]. Na początku marca w Katowicach rozegrano halowe mistrzostwa Europy, w których Szewińska zdobyła brązowy medal w biegu na 60 metrów[20]. Na igrzyskach olimpijskich w Montrealu w 1976 zdobyła złoty medal na dystanie 400 m, ustanawiając czasem 49,29 nowy rekord świata[1]. Dwukrotnie zdobywała brązowe medale mistrzostw Europy w Pradze (1978)[17]. Podczas swojego ostatniego olimpijskiego startu – na igrzyskach olimpijskich w Moskwie w 1980 – dotarła do półfinału biegu na 400 metrów[1].

Po zakończeniu kariery sportowej

edytuj

Po zakończeniu w 1980 kariery sportowej rozpoczęła działalność w szeregu organizacji. Od 1980 do 2009 zasiadała w Zarządzie Polskiego Związku Lekkiej Atletyki (w latach 1997–2009 była prezesem PZLA)[1]. W latach 1982–1989 była członkiem Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego[21]. W 1984 została wybrana do Komitetu Kobiecego International Association of Athletics Federations (IAAF), w 1995 do Rady European Athletics Association[1]. Od 2005 do 2009 i ponownie od 2011 zasiadała w Radzie IAAF (Międzynarodowego Stowarzyszenia Federacji Lekkoatletycznych)[1][22]. Była wiceprezesem Polskiego Komitetu Olimpijskiego, a od 1998 również członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego[1]. W 2005 była członkiem wyborczego Komitetu Honorowego Lecha Kaczyńskiego[23]. Po aferze finansowej w 2009, nie ubiegała się o reelekcję na stanowisku Prezesa Polskiego Związku Lekkiej Atletyki[24].

Jako przedstawiciel Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego była członkiem Komisji Koordynacyjnej sprawdzającej stan przygotowań do igrzysk olimpijskich w Atenach (2004), Londynie (2012) oraz Tokio (2020)[25].

Była członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w Polsce w 2015 roku[26].

Życie prywatne

edytuj

W 1967 wyszła za mąż za Sławomira Szewińskiego (znanego również pod imieniem Janusz), także sportowca – biegającego na 400 metrów przez płotki, jej trenera i fotografa[23]. Ich synami są:

Zmarła 29 czerwca 2018 po długiej walce z chorobą nowotworową[27][28].

5 lipca 2018 w katedrze polowej Wojska Polskiego odbyła się msza święta pogrzebowa, której przewodniczył biskup Marian Florczyk[29]. Uroczystości miały charakter państwowy i odbyły się w asyście kompanii reprezentacyjnej Wojska Polskiego. Uczestniczyli w nich, m.in. prezydent RP Andrzej Duda wraz z małżonką, premier Mateusz Morawiecki, minister sportu Witold Bańka, szef MKOl Thomas Bach, szef IAAF Sebastian Coe, szef PKOl Andrzej Kraśnicki oraz wielu sportowców, w tym m.in. Tomasz Majewski, Anita Włodarczyk, Czesław Lang, Władysław Kozakiewicz, Robert Korzeniowski czy Andrzej Person. Irena Szewińska spoczęła w Alei Zasłużonych Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie[30][31] (kwatera G-tuje-39)[32].

Nagrody i wyróżnienia

edytuj

W 1974 została wybrana w plebiscycie agencji prasowej United Press International najlepszą sportsmenką świata, wygrała wówczas także doroczny plebiscyt Track & Field Athlete of the Year[1]. Czterokrotnie wygrywała plebiscyt „Przeglądu Sportowego” na 10 Najlepszych Sportowców Polski (łącznie dziewięciokrotnie w dziesiątce), siedmiokrotnie triumfowała w rankingu Złote Kolce[1]. W 1981 została wybrana do International Jewish Sports Hall of Fame – międzynarodowej galerii sław sportowców pochodzenia żydowskiego[33]. W 1984 otrzymała tytuł „Sportowiec 40-lecia PRL”. W plebiscycie „Polityki”, „Przeglądu Sportowego” i „Tempa” została uznana w 1998 za postać numer 1 w polskim sporcie XX wieku.

29 września 2007 została uhonorowana doktoratem honoris causa przez Akademię Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku.

W 1994 otrzymała Medal Kalos Kagathos przyznawany wybitnym sportowcom, którzy odnieśli sukces również poza sportem[1]. W 2009 nadano jej tytuł Honorowego Prezesa Polskiego Związku Lekkiej Atletyki[34] oraz w plebiscycie z okazji 90-lecia PZLA wybrano ją najlepszą polską lekkoatletką w biegach na 200 i 400 metrów[35]. W 2012 została włączona do IAAF Hall of Fame[36].

W Pułtusku znajduje się publiczna szkoła podstawowa jej imienia.

Od 15.10.2018 roku Irena Szewińska jest także patronką Szkoły Podstawowej nr 2 z Oddziałami Dwujęzycznymi w Łomiankach-Dąbrowie Leśnej, gdzie mieszkała wraz z rodziną i aktywnie wspierała rozwój sportu w gminie Łomianki.

W 2005 Rada Miasta Bydgoszczy nadała jej tytuł honorowego obywatela Bydgoszczy. 10 września 2014 została honorową obywatelką Sopotu[37], 20 września 2014 Pułtuska[38], a 26 marca 2015 Zgierza. W czerwcu 2018 została uhonorowana Medalem Prezydenta Miasta Torunia Thorunium[39].

W 2018 Międzynarodowa Federacja Lekkoatletyczna postanowiła upamiętnić 12 najwybitniejszych postaci w historii lekkiej atletyki tablicami pamiątkowymi (m.in. Emila Zatopka, Paavo Nurmi, Jesse Owensa, Abebe Bikili i Fanny Blankers-Koen). Wśród nich znajdzie się tablica poświęcona Irenie Szewińskiej, która umieszczona zostanie na stadionie Zawiszy w Bydgoszczy, gdzie pobiła rekord świata w biegu na 400 metrów podczas Grand Prix Brdy w 1976 roku[40].

Odznaczenia

edytuj

Osiągnięcia

edytuj
 
Irena Kirszenstein w 1964
Rok Impreza Miejsce Konkurencja Lokata Wynik
1964 Europejskie igrzyska juniorów   Warszawa bieg na 200 metrów   1. miejsce 23,5
sztafeta 4 × 100 metrów   1. miejsce 46,6
skok w dal   1. miejsce 6,19
Igrzyska olimpijskie   Tokio sztafeta 4 × 100 metrów   1. miejsce 43,69
bieg na 200 metrów   2. miejsce 23,13
skok w dal   2. miejsce 6,60
1965 Uniwersjada   Budapeszt bieg na 100 metrów   1. miejsce 11,3
bieg na 200 metrów   1. miejsce 23,5
sztafeta 4 × 100 metrów   2. miejsce 46,1
Półfinał pucharu Europy   Lipsk sztafeta 4 × 100 metrów 1. miejsce 45,0
skok w dal 1. miejsce 6,35
Finał pucharu Europy   Kassel sztafeta 4 × 100 metrów 1. miejsce 44,9
skok w dal 2. miejsce 6,33
1966 Mistrzostwa Europy   Budapeszt bieg na 200 metrów   1. miejsce 23,1
sztafeta 4 × 100 metrów   1. miejsce 44,49
skok w dal   1. miejsce 6,55
bieg na 100 metrów   2. miejsce 11,5
1967 Finał pucharu Europy   Kijów bieg na 100 metrów 1. miejsce 11,2
bieg na 200 metrów 1. miejsce 23,0
1968 Igrzyska olimpijskie   Meksyk bieg na 200 metrów   1. miejsce 22,58
bieg na 100 metrów   3. miejsce 11,19
sztafeta 4 × 100 metrów eliminacje 53,02
skok w dal el. – 16. miejsce 6,19
1969 Europejskie igrzyska halowe   Belgrad bieg na 50 metrów   1. miejsce 6,4
skok w dal   1. miejsce 6,38
sztafeta 1+2+3+4 okrążenia   2. miejsce 4:53,2
1970 Uniwersjada   Turyn bieg na 100 metrów eliminacje 12,3
1971 Halowe mistrzostwa Europy   Sofia skok w dal   2. miejsce 6,56
bieg na 60 metrów 4. miejsce 7,5
Mistrzostwa Europy   Helsinki bieg na 200 metrów   3. miejsce 23,32
skok w dal 5. miejsce 6,62
bieg na 100 metrów 6. miejsce 11,6
1972 Halowe mistrzostwa Europy   Grenoble bieg na 50 metrów 6. miejsce 6,39
Igrzyska olimpijskie   Monachium bieg na 200 metrów   3. miejsce 22,74
bieg na 100 metrów półfinał 11,54
1973 Halowe mistrzostwa Europy   Rotterdam bieg na 60 metrów 4. miejsce 7,35
1974 Halowe mistrzostwa Europy   Göteborg bieg na 60 metrów   3. miejsce 7,20
Mistrzostwa Europy   Rzym bieg na 100 metrów   1. miejsce 11,13
bieg na 200 metrów   1. miejsce 22,51
sztafeta 4 × 100 metrów   3. miejsce 43,48
sztafeta 4 × 400 metrów 4. miejsce 3:26,4
1975 Halowe mistrzostwa Europy   Katowice bieg na 60 metrów   3. miejsce 7,26
Półfinał pucharu Europy   Lüdenscheid bieg na 100 metrów 1. miejsce 11,23
bieg na 200 metrów 1. miejsce 22,96
sztafeta 4 × 100 metrów 2. miejsce 43,94
sztafeta 4 × 400 metrów 1. miejsce 3:29,2
Finał pucharu Europy   Nicea bieg na 100 metrów 3. miejsce 11,26
bieg na 200 metrów 2. miejsce 22,84
bieg na 400 metrów 1. miejsce 50,50
sztafeta 4 × 100 metrów 4. miejsce 43,82
1976 Igrzyska olimpijskie   Montreal bieg na 400 metrów   1. miejsce 49,29
1977 Halowe mistrzostwa Europy   San Sebastián bieg na 60 metrów eliminacje 7,42
Półfinał pucharu Europy   Sztokholm bieg na 100 metrów 1. miejsce 11,38
bieg na 200 metrów 1. miejsce 22,92
sztafeta 4 × 100 metrów 1. miejsce 43,63
Finał pucharu Europy   Helsinki bieg na 100 metrów 3. miejsce 11,26
bieg na 200 metrów 1. miejsce 22,71
Puchar świata   Düsseldorf bieg na 200 metrów 1. miejsce 22,77
bieg na 400 metrów 1. miejsce 49,52
sztafeta 4 × 400 metrów 2. miejsce 3:25,8
1978 Mistrzostwa Europy   Praga bieg na 400 metrów   3. miejsce 50,40
sztafeta 4 × 400 metrów   3. miejsce 3:26,76
sztafeta 4 × 100 metrów 5. miejsce 43,83
Puchar Narodów   Tokio bieg na 400 metrów 1. miejsce 50,97
sztafeta 4 × 100 metrów 3. miejsce 43,95
1979 Półfinał pucharu Europy   Sittard bieg na 100 metrów 3. miejsce 11,3
bieg na 200 metrów 3. miejsce 22,94
sztafeta 4 × 100 metrów 2. miejsce 44,21
Finał pucharu Europy   Turyn bieg na 100 metrów 6. miejsce 11,39
bieg na 200 metrów 5. miejsce 22,94
bieg na 400 metrów 3. miejsce 51,27
sztafeta 4 × 400 metrów 6. miejsce 3:31,25
Puchar świata   Montreal bieg na 400 metrów 3. miejsce 51,15
1980 Igrzyska olimpijskie   Moskwa bieg na 400 metrów półfinał 53,13

Ranking światowy Track & Field News

edytuj
  • 1964 – 2. miejsce na 200 m; 2. miejsce w skoku w dal
  • 1965 – 2. miejsce na 100 m; 1. miejsce na 200 m; 2. miejsce w skoku w dal: 6. miejsce w pięcioboju
  • 1966 – 2. miejsce na 100 m; 1. miejsce na 200 m; 1. miejsce w skoku w dal
  • 1967 – 1. miejsce na 100 m; 1. miejsce na 200 m; 1. miejsce w skoku w dal
  • 1968 – 3. miejsce na 100 m; 1. miejsce na 200 m; 6. miejsce w skoku w dal
  • 1969 – 6. miejsce na 100 m; 2. miejsce na 200 m; 1. miejsce w skoku w dal
  • 1971 – 7. miejsce na 100 m; 3. miejsce na 200 m; 5. miejsce w skoku w dal
  • 1972 – 10. miejsce na 100 m; 3. miejsce na 200 m; 9. miejsce w skoku w dal
  • 1973 – 3. miejsce na 100 m; 2. miejsce na 200 m
  • 1974 – 1. miejsce na 100 m; 1. miejsce na 200 m; 1. miejsce na 400 m
  • 1975 – 3. miejsce na 100 m; 2. miejsce na 200 m; 1. miejsce na 400 m
  • 1976 – 4. miejsce na 100 m; 1. miejsce na 200 m; 1. miejsce na 400 m
  • 1977 – 8. miejsce na 100 m; 1. miejsce na 200 m; 1. miejsce na 400 m; 3. miejsce na 400 m pł
  • 1978 – 5. miejsce na 200 m; 3. miejsce na 400 m
  • 1979 – 8. miejsce na 200 m; 4. miejsce na 400 m

Rekordy

edytuj

Rekordy świata

edytuj

W czasie swojej kariery Irena Szewińska 10 razy poprawiała rekordy świata[51].

Konkurencja Rezultat Data Miejsce Uwagi
Bieg na 100 metrów 11,1 1965-07-09 9 lipca 1965(dts)   Praga pomiar ręczny
Bieg na 100 metrów 11,20 1968-10-14 14 października 1968(dts)   Meksyk pomiar elektroniczny
Konkurencja Rezultat Data Miejsce Uwagi
Bieg na 200 metrów 22,7 1965-08-08 8 sierpnia 1965(dts)   Warszawa pomiar ręczny
Bieg na 200 metrów 22,58 1968-10-18 18 października 1968(dts)   Meksyk pomiar elektroniczny
Bieg na 200 metrów 22,21 1974-06-13 13 czerwca 1974(dts)   Poczdam
Konkurencja Rezultat Data Miejsce Uwagi
Bieg na 400 metrów 49,9 1974-06-22 22 czerwca 1974(dts)   Warszawa pomiar ręczny
Bieg na 400 metrów 49,75 1976-06-22 22 czerwca 1976(dts)   Bydgoszcz pomiar elektroniczny
Bieg na 400 metrów 49,29 1976-07-29 29 lipca 1976(dts)   Montreal
Konkurencja Rezultat Data Miejsce Uwagi
Sztafeta 4 × 100 metrów 44,6 1964-10-20 20 października 1964(dts)   Tokio pomiar ręczny
Sztafeta 4 × 100 metrów 43,6 1964-10-21 21 października 1964(dts)   Tokio pomiar ręczny

Rekordy życiowe

edytuj

Poniższa tabela prezentuje rekordy życiowe Ireny Szewińskiej w konkurencjach stadionowych[1][52].

Konkurencja Rezultat Data Miejsce Uwagi
Bieg na 100 metrów 10,9
11,13		 1974-06-29 29 czerwca 1974(dts)
1974-09-03 3 września 1974(dts)		   Warszawa
  Rzym		 pomiar ręczny
pomiar elektroniczny
Bieg na 200 metrów 22,21 1974-06-13 13 czerwca 1974(dts)   Poczdam
Bieg na 300 metrów 35,4
35,70		 1976-07-29 29 lipca 1976(dts)
1975-07-04 4 lipca 1975(dts)		   Montreal
  Londyn		 pomiar ręczny
pomiar elektroniczny
Bieg na 400 metrów 49,28 1976-07-29 29 lipca 1976(dts)   Montreal
Bieg na 80 metrów przez płotki 10,8 1965-07-24 24 lipca 1965(dts)   Spała
Bieg na 100 metrów przez płotki 14,0 1969-05-17 17 maja 1969(dts)   Rzym
Bieg na 400 metrów przez płotki 56,62 1977-09-24 24 września 1977(dts)   Hanower
Skok w dal 6,67 1968-08-27 27 sierpnia 1968(dts)   Warszawa
Skok wzwyż 1,68 1966-09-11 11 września 1966(dts)   Bari
Pięciobój lekkoatletyczny 4705 pkt. 1965-06-06 6 czerwca 1965(dts)   Warszawa

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Janusz Rozum, Daniel Grinberg, Zbigniew Jonik, Henryk Kurzyński, Leszek Luftam, Stefan Pietkiewicz, Tadeusz Wołejko: 90 lat polskiej lekkoatletyki 1919–2009. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2009. ISBN 978-83-902509-9-1.
  2. ↑ a b c M.P. z 1999 r. nr 6, poz. 68.
  3. ↑ Irena Kirszenstein-Szewińska. rejestry-notarialne.pl.
  4. ↑ a b Irena Szewinska-Kirszenstein. ESPN. [dostęp 2014-01-24]. (ang.).
  5. ↑ Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Historia Spotkań Międzypaństwowych Reprezentacji Polski – część I: Seniorki. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, maj 1979.
  6. ↑ Henryk Kurzyński, Leszek Luftman, Janusz Rozum, Maciej Rychwalski, Andrzej Socha: Historia finałów lekkoatletycznych mistrzostw Polski 1922–2011. Konkurencje kobiece. Bydgoszcz: Komisja Statystyczna PZLA, 2011.
  7. ↑ Pierwsza Dama sportu polskiego i sportu na świecie [online], Przegląd Sportowy, 9 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-10] (pol.).
  8. ↑ a b Artur Łukasiewicz: Marzec ’68 w naszym regionie minął spokojnie. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2010-02-28].
  9. ↑ Irena Szewińska. [w:] web.archive.org [on-line]. iaaf.org. [dostęp 2014-01-24]. (ang.).
  10. ↑ a b c d e Adam Klein: Rozmowa z Ireną Szewińską. bieganie.pl. [dostęp 2014-01-24].
  11. ↑ Wojciech Staszewski, Irena Szewińska – rozmowa o dzieciństwie, „MagazynBieganie.pl”, 18 kwietnia 2014 [dostęp 2019-02-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-09].
  12. ↑ Szewińska (Kirszenstein) Irena. Polski Komitet Olimpijski. [dostęp 2014-01-23].
  13. ↑ Jerzy Szymonek, Janusz Rozum: Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Rzut oszczepem mężczyzn. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984.
  14. ↑ Złoci Polacy – Irena Szewińska. pekin.onet.pl. [dostęp 2014-01-24].
  15. ↑ European Junior Championships 1964. wjah.co.uk. [dostęp 2016-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-31)]. (ang.).
  16. ↑ World Student Games (Women). gbrathletics. [dostęp 2014-01-24]. (ang.).
  17. ↑ a b c d European Athletics Championships (Women). gbrathletics. [dostęp 2014-01-24]. (ang.).
  18. ↑ Universiade Torino ’70. Turyn: Mario Gros / Tomasone & C., 1972.
  19. ↑ a b European Indoor Championships (Women). gbrathletics. [dostęp 2014-01-24]. (ang.).
  20. ↑ Maciej Jałoszyński: Nieco historii, czyli 40 lat od Katowic do Sopotu. Polski Związek Lekkiej Atletyki. [dostęp 2014-01-24].
  21. ↑ Patrycja Bukalska, Michał Olszewski: Pisarz z zakrystii. Tygodnik Powszechny. [dostęp 2014-01-24].
  22. ↑ Janusz Rozum: Irena Szewińska członkiem Rady IAAF. Polski Związek Lekkiej Atletyki. [dostęp 2014-01-24].
  23. ↑ a b Wojciech Kukliński: Irena Szewińska: Rozumiem problemy zawodników. Głos Szczeciński. [dostęp 2014-01-24].
  24. ↑ Szewińska jak Listkiewicz: nie kandyduje! Świetna wiadomość. sportfan.pl. [dostęp 2014-01-24].
  25. ↑ Maciej Jałoszyński: Tokio 2020: Irena Szewińska ekspertem MKOl. Polski Związek Lekkiej Atletyki. [dostęp 2014-01-24].
  26. ↑ Barbara Sowa: Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała Lista. dziennik.pl, 2015-03-16. [dostęp 2015-03-21].
  27. ↑ Irena Szewińska nie żyje, „Sport.pl” [dostęp 2018-06-29].
  28. ↑ Nie żyje Irena Szewińska. Miała 72 lata, „Przegląd Sportowy”, 30 czerwca 2018 [dostęp 2018-06-29].
  29. ↑ Ostatnie pożegnanie najsłynniejszej polskiej lekkoatletki. tvp.info, 2018-07-05. [dostęp 2018-07-05].
  30. ↑ Pogrzeb Ireny Szewińskiej. Prezydent: To „Królowa królowej sportu” [online], rmf24.pl [dostęp 2018-07-05].
  31. ↑ Ceremonia pogrzebowa Ireny Szewińskiej [online], sport.onet.pl [dostęp 2018-07-05].
  32. ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
  33. ↑ Irena Kirszenstein-Szewińska. jewishsports.net. [dostęp 2014-01-24]. (ang.).
  34. ↑ 90-lecie PZLA: Uroczysta Gala w siedzibie PKOl. Polski Związek Lekkiej Atletyki. [dostęp 2014-01-24].
  35. ↑ Plebiscyt 90-lecia PZLA – laueatki. Polski Związek Lekkiej Atletyki. [dostęp 2014-01-24].
  36. ↑ Maciej Jałoszyński: Irena Szewińska w IAAF Hall of Fame. Polski Związek Lekkiej Atletyki. [dostęp 2014-01-24].
  37. ↑ Irena Szewińska honorową obywatelką Sopotu. „To dla mnie wielki zaszczyt”.
  38. ↑ Pani Irena Szewińska Honorowym Obywatelem Miasta Pułtuska. pultusk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-30)]..
  39. ↑ Wspomnienie o Irenie Szewińskiej [online], www.torun.pl [dostęp 2018-07-02].
  40. ↑ Wojciech Borakiewicz: Świat czci Irenę Szewińską. Specjalna tablica zawiśnie na Zawiszy. 2018-12-04. [dostęp 2018-12-04].
  41. ↑ M.P. z 2016 r. poz. 576.
  42. ↑ Sześcioro zasłużonych w służbie państwu i społeczeństwu. prezydent.pl, 3 maja 2016. [dostęp 2016-05-03].
  43. ↑ M.P. z 2014 r. poz. 656.
  44. ↑ Odznaczenia dla medalistów olimpijskich i trenerów. prezydent.pl, 3 kwietnia 2014. [dostęp 2014-04-03].
  45. ↑ Odznaczenia dla olimpijczyków. „Nowiny”. Nr 264, s. 2, 23 września 1972. 
  46. ↑ Who is Who w Polsce. Cz. 2. Wyd. II. Zug: Hübners blaues Who is Who, 2003, s. 4266.
  47. ↑ Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 342. ISBN 83-223-2073-6.
  48. ↑ Irena Szewińska wyróżniona w Senegalu.
  49. ↑ Senegal: Lamine Diack et sa bande devant le Palais de la République.
  50. ↑ Irena Szewińska odebrała Japoński Order Wschodzącego Słońca. eurosport.onet.pl, 31 stycznia 2017. [dostęp 2017-01-31].
  51. ↑ Encyklopedia (statystyczna) polskiej lekkiej atletyki: 1919-1994. Warszawa: PZLA, 1994. ISBN 83-902509-0-X.
  52. ↑ IAAF: Irena Szewińska [online], iaaf.org [dostęp 2018-06-30].

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Irena_Szewińska&oldid=74775063”