Istočna Ilidža
Istočna Ilidža (1994–2004. Srpska Ilidža, 2004–05. Kasindo), jedna od opština Grada Istočno Sarajevo u Bosni i Hercegovini. je nastala od dela nekadašnje opštine Ilidža, tada je zvaničan naziv opštine bio Srpska Ilidža, ali je posle odluke Ustavnog suda BiH od 27. aprila 2004. godine, da je taj naziv diskriminatorski i da favorizuje samo srpski narod, jedno kratko vreme koristila ime Kasindo. Zakonom o izmjenama Zakona o teritorijalnoj organizaciji Republike Srpske («Službeni glasnik Republike Srpske», broj: 103/05) ime opštine promijenjeno je u Istočna Ilidža.
Opština Istočna Ilidža nastala je od dijelova predratne sarajevske opštine Ilidža na dijelovima te opštine koja su po Dejtonskom sporazumu pripala Republici Srpskoj. Nekadašnja jedinstvena opština je imala površinu od 162 km². Prije primjene Dejtonskog sporazuma, 2/3 tadašnje opštine Ilidža nalazilo se pod kontrolom Republike Srpske. Nalazi se u krajnjem jugoistočnom dijelu Sarajevskog polja u podnožju planine Igman. Sastoji se od mjesih zajednica Kasindo, Dobrinja, Vojkovići, Grlica i Krupac. Veliki dio stanovništva opštine čine sarajevski Srbi izbjegli iz drugih dijelova Sarajevskog polja.
Opština zauzima površinu od 28 km² i u njoj živi 16.754 stanovnika (zvanična procena Republičkog zavoda za statistiku Republike Srpske za 2004. godinu). Iste godine je rođeno 136 dece, a umrlo je 173 stanovnika što čini negativan prirodni priraštaj od -37 stanovnika (posledih nekoliko godina je priraštaj negativan). Sa 578 stanovnika po km² opština Istočna Ilidža je najgušće naseljena opština Istočnog Sarajeva. Prosječna nadmorska visina opštine je 500m. Magistralnim putem je povezana sa Fočom, lokalnim regionalnim putem preko Trebevića sa Palama, a mrežom lokalnih puteva je povezana sa gradom Sarajevom u Federaciji BiH. Granica između opštine Istočna Ilidža i Federacije BiH nije obilježena ni na koji način i na nekim mjestima u prirodi se radi o jednoj ulici koja razdvaja dvije stambene zgrade.
Najveća naselja su Vojkovići, Dobrinja I, Dobrinja IV, Kasindo. Ostala naselja su Krupac, Grlica, Gornji Kotorac, Donji Kotorac (dio), Bijelo Polje... Nekoliko godina posle rata u Mladicama izgrađeno je veliko stambeno naselje u kom žive Srbi izbjegli iz drugih sarajevskih opština.
Na području opštine nalazi se i respektabilan Klinički centar Kasindo.
Arheološko područje – Gradac na Ilinjači u Gornjem Kotorcu, proglašeno je nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine. Na Gradcu je krajem eneolitskog i početkom starijeg bronzanog doba nastalo prvo gradinsko naselje. To je bilo doba oko 1800. godine prije nove ere, doba početka upotrebe metala, nemira i pomjeranja stanovništva, kada su kroz teritoriju Bosne lutale i prolazile različite društvene grupe, povremeno se zadržavajući na pojedinim mjestima ili područjima. Iz tog perioda na lokalitetu su nađeni komadi keramike koja je pripadala vučedolskoj i cetinskoj kulturi. Još su se ranih šezdesetih godina XX vijeka na površini mogli raspoznati ostaci bedema kasnoantičkog utvrđenja koji su opasali cijeli plato, na površini od oko 150 m dužine i 40 m širine. Istovremena (ranohrišćanska) crkva je sagrađena na sjeveroistočnom dijelu platoa, dimenzija 17x11 m, ima narteks, naos sa apsidom i južnu prostoriju. Vjerovatno su utvrđenje i crkva podignuti u periodu iza 535. godine kada je ovaj kraj za vladavine cara Justinijana obuhvaćen granicama Carstva. [1]Ostaci bedema kasnoantičkog utvrđenja i istovremene crkve su arheološki nalazi koji se čuvaju u Zemaljskom muzeju u Sarajevu i Muzeju grada Sarajeva.
Istorijsko područje – Nekropola sa stećcima i nišanima u Krupcu, je takođe proglašeno nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.
I na kraju, istorijsko područje – nekropola sa stećcima na lokalitetu Crnač u Donjem Kotorcu, proglašeno je nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine
Na brdu Ilinjača (poznato još i kao Gavrića brdo) nalaze se ostaci srednjovjekovnog grada za koji istoričari najčešće tvrde da je bio grad Kotorac, koji spominje Konstantin Porfirogenet u svom čuvenom djelu "O upravljanju imperijom", u kom se nalaze i prvi spomeni imena Bosna.
Okosnicu razvoja čine proizvodni kapaciteti "FAMOSA", GP "Budućnost", GP "Put", "Union-investu", "UNIS-MGA", "Napredak", "Tkaonica ćilima"... Na ovom području svoja sjedišta imaju "Centrotrans" i "GRAS", preduzeća za prevoz putnika u gradskom, prigradskom i međugradskom saobraćaju.
- ↑ Kаsnoаntičko utvrđenje i crkvа nа lokаlitetu Grаdаc nа Ilinjаči u Gornjem Kotorcu kod Sаrаjevа - Fekežа Lidijа,Sаrаjevo, GZM (А),N.S. sv. 45, 1990, 155-170.
| Opštine |
|  | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Naselja | |||||||||
| Spomenici i građevine |
| ||||||||
| Bogomolje |
| ||||||||
| Kultura | |||||||||
| Galerije i muzeji | |||||||||
| Obrazovanje |
| ||||||||
| Sportski centri |
| ||||||||
| Transport | |||||||||
| Ulice | |||||||||
| Događaji |
| ||||||||
