Rezerfordii

104	2 10 32 32 18 8 2
Rf 267,12
Rezerfordii

Rezerfordii (Rf — rutherfordium latinan kelel) om 104nz' himine element himižiden elementoiden periodižes tabludes. Sen sijaduz om nelländes gruppas (vanhtunuden klassifikacijan mödhe — nelländen gruppan laptalagruppas, IVB), tabluden seičemendes periodas.

Ühthine ümbrikirjutand

Ei ole rezerfordijad londuses. Se om ezmäine transaktinoidine ratud element. Nevondkundaline Georgii Flörov-fizikantedomez' kollegidenke avaižiba rezerfordijan vl 1964, saiba plutonijaspäi i neonaspäi. Vll 1969, 1970, 1974, 1977, 1996, 2000 i 2010 Dubnan i Berklin tedomehed avaižiba rezerfordijan izotopoid erazvuiččiš reakcijoiš.

Vspäi 1997 element om nimitadud Ernest Rezerfordan muštoks.

Fizižed ičendad

Rezerfordii om radioaktivine päličmänendmetall.

Atommass — 267,12.

Vodele 2016 kaik om 16 avaitud izotopad 253..263, 265..268 i 270 atommassanke, i niiden nell' izomärad (253m, 257m, 261m, 262m). Kaikiš hätkemban eläjan rezerfordii-267-izotopan pol'čihodamižen pord om 2,5 časud, ²⁶³Rf om kahtenz' hätkte (T_½=11 minutad), ²⁶¹Rf om koumanz' (68 sekundad). Kaikiš hätkemb eläi izomär om ^257mRf (T_½=3,9 sekundad). Izotopad 253..256, 258, 260, 262 i 263 hajetas α-čihodamižen i südäitukun spontanižen jagamižen kal't, izotopad 257, 259 i 261 nomeranke — α-, β-čihodamižen i südäitukun spontanižen jagamižen kal't, izotopad 265..268 i 270 — südäitukun spontanižen jagamižen kal't täuzin. Izotopad 253..256, 258, 260, 262 i 263 kändasoiš nobelijaks i erazvuiččikš elementoikš, izotopad 257, 259 i 261 — nobelijaks, lourensijaks da erazvuiččikš elementoikš, izotopad 265..268 i 270 kändasoiš erazvuiččikš elementoikš täuzin.

Himižed ičendad

Ezimeletadud himižed ičendad oma gafnijan pojavad. Čehine Ivo Zvara-himik tedoiži rezerfordijan ühtnendoiden ičendoid elementan üläpenen lugumäran kävutandanke. Rezerfordii sädab häiktujid 250..300 C° lämudel RfCl₄- i RfBr₄-galogenidoid^[1]. Rf⁴⁺-ionan olend erištab elementad toižiš aktinoidoišpäi, niiden järgeline valentižuz om koume.

Homaičendad

↑ Gäggeler, Heinz W. Lecture Course Texas A&M: Gas Phase Chemistry of Superheavy Elements (Lekcijoiden Texas A&M-kurs. Üläjüžmakoiden elementoiden gazfazine himii). 5. kül'mku 2007. (angl.)

Irdkosketused

Rezerfordii webelements.com-saital. (angl.)
Kirjutuz rezerfordijas Himižiden elementoiden populärižes n-t.ru-kirjištos. (venäkelel)

Rezerfordii Vikiaitas

[1] Gäggeler, Heinz W. Lecture Course Texas A&M: Gas Phase Chemistry of Superheavy Elements (Lekcijoiden Texas A&M-kurs. Üläjüžmakoiden elementoiden gazfazine himii). 5. kül'mku 2007. (angl.)

[1]