Сәйяр Айдаров

Сәйяр Айдаров
Туган телдә исем	Сәйяр Ситдыйк улы Айдаров
Туган	25 июнь 1928(1928-06-25) Казан
Үлгән	2 гыйнвар 2014(2014-01-02) (85 яшь) Казан
Күмү урыны	Арча зираты
Милләт	татар
Ватандашлыгы	ССРБ ССРБ→ Россия Россия
Әлма-матер	Мәскәү мигъмарият институты[d]
Һөнәре	архитектор-реставратор
Җефет	Люция Хөсәен кызы, медицина институты мөгаллиме
Балалар	уллары Ильяс (1956), Равил (1950)
Ата-ана	Ситдыйк Айдаров, артист (әти) Галия Кайбицкая, ТАССР халык артисты (әни)
Гыйльми дәрәҗә:	архитектура докторы[d]

Сәйяр Айдаров (Сәйяр Ситдыйк улы Айдаров) – сынчы-архитектор, реставратор. Фән докторы (1990), профессор (1992). РСФСР атказанган архитекторы (1980), ТР атказанган фән эшлеклесе (1998), Татарстан ФА мәртәбәле әгъзасы. Россия архитектура һәм төзелеш фәннәре академиясе мөхбир-әгъзасы (1993).

Тәрҗемәи хәле

1928 елның 25 июнендә Казанда туган. Мәскәү архитектура институтын (МАРХИ) (1954) тәмамлаган.

• 1954-1961 Казан махсус фәнни-реставрация сәнәгый остаханәсе фәнни җитәкчесе һәм мигъмары.
• 1961 елдан Казан инженер-төзелеш институтында: өлкән укытучы, доцент, архитектура теориясе һәм тарихы мөдире, 1990 милли архитектура проблемалары кафедрасы мөдире, профессор, 2000 КГАСА каршындагы архитектура һәм дизайн институты директоры урынбасары.
• 1971—1987 ТАССР архитекторлар берлеге рәисе.

Иҗаты

Рамазан мәчете (Окольная урамы)

Олы Кайбыч музее

С.С. Айдаров – Татарстанда урта гасырлар архитектураы һәйкәлләре хәрабәләрен реставрацияләү фәнни мәктәбенә (Казан) нигез салучы. Татарстанның заманча архитектурасында милли – регион үзенчәлекләрен чагылдыру һәм җирле традицияләрне куллану концепиясен эшли һәм тормышка ашыра 150 фәнни мәкалә, 3 монография, 30 проект авторы. Болгарда, Биләрдә, Казан кирмәнендә архитектура ядегәрлекләренең график реконструкцияләрен ясый. Казан инженер-төзелеш институтында архитектура факультетын һәм архитектура теориясе һәм тарихы кафедрасын оештыручы. ТР ФА һуманитар фәннәр бүлекчәсен җитәкли, шәрәфле әгъзасы булып тора. Соңгы вакыттагы хезмәтләре – Казан Кремлен реставрацияләү, Кол Шәриф мәчете комплексын аякка бастыру, яңа Рамазан мәчетен (Окольная урамы) проектлау. Хезмәтләрен күп санлы шәкертләре, ике улы дәвам итә.

Гаиләсе

Ситдыйк Айдаров (1895-1938), артист.
Хатыны Люция Хөсәен кызы Казан медицина институтында 35 ел эшләгән галимә, уку-укыту бүлеге мөдире, 1989 чит ил студентларын укыту бүлеге җитәкчесе.
Улы Равил Айдаров – архитектор, Казан дәүләт инженер-төзелеш университетының сынлы сәнгать кафедрасы доценты, Россия архитектура академиясе хокукый әгъзасы.
Килене — фән докторы, профессор, архитектура тарихы кафедрасы мөдире.
Улы Ильяс Айдаров – рәссам, РФ атказанган, ТР халык рәссамы, халыкара мәдәният һәм сәнгать академиясе хокукый әгъзасы, Тукай премиясе лауреаты.
Оныгы Руслан Равил улы (1973) — мигъмарчы.
Оныгы Алисә Ильяс кызы (1982) — рәссам, сынчы.
Оныгы Анжела Ильяс кызы (1991) — рәссам.

Фәнни хезмәтләре

• Архитектурное наследие Казани. Казан, 1978;
• Великие Булгары. Казан, 1983 (автордаш);
• Теория и практика становления национально-региональной школы в архитектуре Татарстана. китапта: Вестник Волжского регионального отделения Рос. академии архитектуры и строит. наук. Түбән Новгород, 1998.
• Поиск утраченного лица. китапта:Национально-региональное своеобразие в архитектуре Татарстана. Казан, 1999.

Бүләкләре, мактаулы исемнәре

• Россия архитектура һәм төзелеш фәннәре академиясе мөхбир-әгъзасы (1993)
• Россия архитектура мирасы академиясенең хокукый әгъзасы
• РСФСР атказанган архитекторы (1980)
• ТР атказанган фән эшлеклесе (1998)
• ТР ФА мәртәбәле әгъзасы
• Көнчыгыш илләре архитектурасы академиясенең хокукый әгъзасы
• Халыкара мәгълүматлаштыру академиясенең хокукый әгъзасы
• РФ югары һәнәри белем мәгарифе мактаулы хезмәткәре
• ТАССР Югары Советы мактау кәгазе
• «Казанның меңьеллыгы» медале

Чыганаклар

1. Нашёл себя. «Казань», 1993, № 9.
2. Соколов С. Академик архитектуры. «Республика Татарстан», 25.06.1998.

Сылтамалар

• Татарлар чикләрсез сайты 2016 елның 24 сентябрь көнендә архивланган.
• tatarile сайты

Шулай ук карагыз

• Камил Мотыйгый (абзый)
• Алисә Айдарова (оныка)