Croatia
Croatia (克羅埃西亞)
u Croatia (克羅埃西亞) sa ilabu nu Oco, itiza i 45 10 N, 15 30 E.
u ahebal nu lala’ mapulung sa 56,594 sq km.
u ahebal nu lala'ay sa 55,974 sq km, u ahebal nu nanumay sa 620 sq km. hamin nu tademaw sa 4,313,707.kakalukan umah sa 23.70%, kilakilangan umah sa 34.40%, zumaay henay umah sa 41.90%.
tapang tusu nu kanatal (首都)
u tapang tusu nu kanatal sa u Zagreb (Zakelyepu 札格雷布)
sapadateng nu kanatal demiad (國家紀念日)
sapadateng nu kanatal demiad sa 8 bulad 10 demiad.
tabakiay a tapang nu kanatal(元首)
u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ci Zoran Milanović (Zuwalan．Milanuwuweci 佐蘭·米拉諾維奇), 10 bulad 30 demiad 1966 a mihca nalecuhan. u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) nu Croatia ayza, micakat a demiad sa i 2020 a mihca 2 bulad 19 demiad. 10 bulad
u cunli nu Croatia ayza sa ci Andrej Plenković, micakat a demiad sa i 2016 a mihcaan 10 bulad 19 demiad.
(u kamu nu Hulam sa:克羅埃西亞共和國（克羅埃西亞語：Republika Hrvatska），通稱克羅埃西亞（克羅埃西亞語：Hrvatska，音譯赫爾瓦茨卡），是一個位於中歐、地中海和巴爾幹半島交會處的單一議會共和制國家，首都與最大城市為札格瑞布。克國將行政區劃分為20個縣與一個直轄市兼首都的札格瑞布，其領土面積為56,538平方公里。)
Croatia mapulungnay masakaputay a kanatal(克羅埃西亞共和國)（Croatia a kamu：Republika Hrvatska), u ngangan tu Croatia(克羅埃西亞)（Croatia a kamu：Hrvatska）, uynian i Cung-uw(中歐), Di-cung-hay(地中海) atu Ba-rl-kan-ban-daw(巴爾幹半島) kalalitemuhan cacay satadengilan nu cence, mapulungay a kanatal a lice(制), kahenulan a tuse u satabakiay u nu Za-ke-rul-pu(札格瑞布), Croatia(克羅埃西亞) u kenis u Sing-cen(行政) a kakitizaan kenis papiliwasak ku tuse bataan a kasaniyazu’ atu cacay sakakuwaan tu tuse mikawaw haca tu kahenulan a tuse nu Za-ke-rul-pu(札格瑞布), u ahebal nu lala' 56,538 Ping-bang-kung-li(平方公里).
Croatia(克羅埃西亞) kanatal mikawaw tu nu cenbuay makakenisan maliwasak tu tusa bataan a niyazu’an, cacay a kenis mikawaw aca tu sakatusa kahenulan a tuse, a Za-ke-rul-pu(札格瑞布), u ahebal nu lala' 56,538 ping-bang-kung-li(平方公里), Croatia(克羅埃西亞) yadah ku masazumaay a demiad, mahini mahiza nu Ta-luay a demiad atu mahiniay nu Di-cung-hay-sing(地中海型) a demiad, atu i Ya-de-li-ya’(亞得里亞)a bayu a tukus izaw malakuwit cacay malebut a subal, 2019 a mihcaan Croatia(克羅埃西亞) a tademaw izaw ku 407 a mang, katuud ku Croatia(克羅埃西亞) a tademaw, namakay i Croatia(克羅埃西亞) Nan-se-la-bu(南斯拉夫) namisteked hawsa (獨立後) katukuh ayza nuwini a kanatal i tiniyamin i Ba-rl-kan-ban-daw(巴爾幹半島) a kanatal malecat lalid mawada tu tademaw.
(u kamu nu Hulam sa: Croatia(克羅埃西亞)國將行政區劃分為20個縣與一個直轄市兼首都的札格瑞布，其領土面積為56,538平方公里。克羅埃西亞氣候多樣，同時具備大陸性與地中海型氣候，並於亞得里亞海沿岸擁有超過1000座島嶼。2019年克羅埃西亞人口約為407萬人，多數為克羅埃西亞人，自從克羅埃西亞由南斯拉夫獨立後至今該國如同大部分巴爾幹半島國家一樣人口持續減少。)
Croatia(克羅埃西亞) a binacadan celacan tu pitu a kasumamadan, mabulaw tayza ayzaay a Croatia(克羅埃西亞) a lala' mauzip, uheni i kasumamadan tu siwaay a mihcaan patizeng tu tusaay a kanatal, zikuzan i 925 a mihcaan Tu-mi-se-la-bu(托米斯拉夫) papulung palacacay tu hung-ti a kanatal, mala u saayaway tu hung-ti, i laylay masadipadipas tu Bau-ciya-li-ya(保加利亞) saayaway a hung-ti a kanatal, Can-ting-ti-kuw(占庭帝國) atu Sung-ya-li(匈牙利) a kanatal madademec, saca atu Wey-ni-se(威尼斯競爭) De-li-ya(德里亞) madatemec tudadipasan, uynian a kanatal namakay cacay bataan a kasumamadan malingatu tu i pikuwanay a kenis mipatiyak tu Croatia(克羅埃西亞) a kamu namahini satu madatemec tu Ciyaw-cung(教宗).
(u kamu nu Hulam sa: Croatia(克羅埃西亞)民族自西元7世紀遷移到現在的克國領土生活，他們於9世紀時建立了兩個公國，後於925年由托米斯拉夫將其統一為王國，並成了第一位國王。其歷史是一連串與保加利亞第一帝國、拜占庭帝國和匈牙利王國的衝突，並與威尼斯競爭亞德里亞海東岸。該王國從10世紀開始在統治區域推廣克羅埃西亞語並因此與教宗發生衝突。)
laylay(歷史)
i kasumamadan a ayzaay i tepang nu kamihcaan nu kasumamadan ayzaay Croatia(克羅埃西亞) a lala’ saayaw nu laylay namihcaan, izaw tu tademaw nuenemay, Croatia(克羅埃西亞) nuamisan yadah ku maazihay tu naayaway a demiad tu Ciw-se-ci-se- day(舊石器時代)Cung-ye(中葉) tu ni u Ni-an-de-ta(尼安德塔) a tdemaw malaba’tu tu, uyni u katahekal nu Ce-la-pi-na(克拉皮納) uyza u aazihan .Ha-bu-se-baw-wang-cen(哈布斯堡王政) katukuh i kamihcaan nu hung-ti a kanatal nu Aw-sun-ti-ku(奧匈帝國)(Ha-bu-se-baw-wan-cen(哈布斯堡王政) katukuh i Aw-sung hung-tiay a mihcaan(奧匈帝國時期).
(u kamu nu Hulam sa: 古代到中世紀時期,現今的克羅埃西亞地域早在史前時期就有人居住，克國北部大量發現了時間可追溯至舊石器時代中葉的尼安德塔人化石，以克拉皮納一地出土的最具代表性。)
uyza u E’-tu-man-di(鄂圖曼帝) hitay nukanatal lalit sana pakatemic, Aw-di-li(奧地利) a cenbu i 1538 a mihcaan u Croatia(克羅埃西亞) cacay pala tusaen, palaliyas tu pakuyucay atu kakitizaan nu hitay atu u hung-tiay a kanatal, cenbu paucul tu sakakaay nu hitay amikedec tu kawaw nuhitay, u binawlan sikuwang tu amin miedap tu Aw-di-li(奧地利) a hitay.
(u kamu nu Hulam sa: 由於鄂圖曼帝國軍的連捷勝利，奧地利當局於1538年將克羅埃西亞一分為二，分作平民區與駐軍區，後者由帝國政府派遣的軍事長官控制，居民都被武裝了起來、協助奧軍。)
Ha-bu-se-baw-wang-cen(哈布斯堡王政) katukuh i kamihcaan nu hung-ti a kanatal nu Aw-sun-ti-ku(奧匈帝國)(Ha-bu-se-baw-wan-cen(哈布斯堡王政) katukuh i Aw-sung hung-tiay a mihcaan(奧匈帝國時期)(哈布斯堡王政至奧匈帝國時期)
uyza u E’-tu-man-di(鄂圖曼帝) hitay nukanatal lalit sana pakatemic, Aw-di-li(奧地利) a cen-hu i 1538 a mihcaan u Croatia (克羅埃西亞) cacay pala tusaen, palaliyas tu pakuyucay atu kakitizaan nu hitay atu u hung-tiay a kanatal, cenbu paucul tu sakakaay nu hitay amikedec tu kawaw nuhitay, u binawlan sikuwang tu amin miedap tu Aw-di-li(奧地利) a hitay.
(u kamu nu Hulam sa: 由於鄂圖曼帝國軍的連捷勝利，奧地利當局於1538年將克羅埃西亞一分為二，分作平民區與駐軍區，後者由帝國政府派遣的軍事長官控制，居民都被武裝了起來、協助奧軍。)
u sakacacay a ngangayaw nu kitakit atu Nan-se-la-bu(南斯拉夫) a kanatal(第一次世界大戰與南斯拉夫王國)
1925年，克羅埃西亞農民黨主席拉迪奇領導克人爭取自治權、上街遊行的場景。
1925 a mihcaan, Croatia(克羅埃西亞) malukay a tademaw a tapang miala tu misakaku a sakuwan, tazazan amitaliyuk tu sakakawawan a maazih ku mahiniay.
sakatusa a ngangayaw nu kitakit(第二次世界大戰)
1941年4月，南斯拉夫被捲入第二次世界大戰，德國義大利干預巴爾干半島，隨後聯合盟友匈牙利王國及保加利亞王國進攻南斯拉夫。
1941 a mihcaan sepat a bulad , Nan-se-la-bu(南斯拉夫) malikit a maala micumut tu sakatusa a ngangayaw nu kitakit(sakatusaay nu kitakit satabakiay masasungayaw, 第二次世界大戰), De-ku, Yi’-ta-li’ amikuwan tu Pa-el-kan-pan-daw(巴爾干半島), kilul satu kuni kapulung sapalekakep(聯合盟友) a cabay Aw-sun-ti-ku(奧匈帝國) a kanatal atu Paw-ciy-li-ya(保加利亞) a kanatal micunut midebung tu Nan-se-la-bu(南斯拉夫).
Croatia(克羅埃西亞) u lecuh tu Nan-se-la-bu(南斯拉夫) nu mikeliday a tademaw ci Ye-se-pu-bu-luo-ze-di-tuo(約瑟普·布羅茲·狄托). napahecek tu sakatuse a ngangayaw hawsa, Croatia(克羅埃西亞) i suykay ku ni zateng(社會主義共和國) nu uzip amicaput tu Nan-se-la-bu-lian-bang-zen-min-cung-he-ku(南斯拉夫聯邦人民共和國), muliyaw haca(再度) tu tungusay nu Nan-se-la-bu, u Croatia(克羅埃西亞)cung-can-cu-yi’-ce-len-mung(共產主義者聯盟) misakaku a mikawaw, mikawaw tu cacay a teked a kuwaw(實行一黨專制)，ci Diy-tuw(狄托) u satalakaway mikeliday mikuwanay a tademaw nu kanatal.
(u kamu nu Hulam sa: 克羅埃西亞出身的南斯拉夫領導人——約瑟普·布羅茲·狄托。
二次大戰結束後，克羅埃西亞以社會主義共和國的身份加入「南斯拉夫聯邦人民共和國」，再度成為南斯拉夫的一部分，由「克羅埃西亞共產主義者聯盟」主政，實行一黨專制，狄托為國家最高領導人。)
lala’ nu hekal(地理)
Croatia(克羅埃西亞) u liwliw nu Croatia(克羅埃西亞) a kakitizaan Dun-ow(中歐) atu Tung-nan-ow(東南歐) malacabay, u pising nu kanatal mahiza u mapikihay nu bulad, kanatal ahebal nu lala’56,594 ping-bang-kung-li(平方公里), pasu 56,414 ping-bang-kung-li(平方公里) tukusay a lala’ kaahebal atu 128 ping-bang-kung-li(平方公里) u nanum a kahebal, pulung a ahebal nu lala’, pasilut tu ngangan i kitakit saka 127 , ihekaly a lala’ atu ililisay katanayu’ 2,028 kung-li(公里) sadipasan 1777.3 kung-li(公里)（i hekalay a lala’陸地）atu nu subalan 4,058 kung-li(公里)（daw-yu島嶼).
(u kamu nu Hulam sa: 克羅埃西亞地形圖克羅埃西亞地處中歐與東南歐之交，輪廓近似殘月形，國土面積為56,594平方公里，包括56,414平方公里陸地面積和128平方公里的水域面積，領土總面積排名世界第127位，陸地邊界全長2,028公里，海岸線則為1777.3公里（陸地）和4,058公里（島嶼）)
demiad (氣候)
Croatia(克羅埃西亞) u lala' nu kanatal hatu u matatudungay a akuti', u maudaday a akuti' nu Taluay kumahiniay a demiad(溫帶大陸性氣候), paybulad palalecad Se-se-ling-siy 3 du (cacay a bulad(攝氏 零下3度1月）katukuh i Se-se18 du pitu a bulad(攝氏18度7月）laed u sienaway a kakitizaan u Li-ka(利卡) atu Ce-rl se-ci-ce-da-rl(戈爾斯基科塔爾) kailabu hay-pa(海拔) 1,200 kung-ce(公尺) dipah katalakaw nu buyu', u tanayu’ macapi tu Ya-de-li-ya(亞得里亞) mililis tu hekal a kenis malabel nu bayu u cayay kaakuti’ay mhizaay nu Di-cung-hay-ceng(地中海型) a demiad.
(u kamu nu Hulam sa: 克羅埃西亞國土大部為溫暖而多雨的溫帶大陸性氣候，每月平均氣溫介於攝氏零下3度（1月）至攝氏18度（7月）之間最冷的地帶為利卡和戈爾斯基科塔爾的海拔1200公尺高的山上，而狹長的近亞得里亞海沿岸區域則受到海洋的調和，為溫暖的地中海型)
cenbu (政府)
Za-ce-rul-bu-cung-du-bu(札格瑞布總督府), Croatia(克羅埃西亞) u kakitizaan nu cenbu Croatia(克羅埃西亞) u nu binawlanay a nizateng Min-cu-yi’-huy-kung-he-ze(民主議會共和制)a kanatal.
(u kamu nu Hulam sa: 札格瑞布總督府，克羅埃西亞政府所在地。克羅埃西亞為單一民主議會共和制國家。)
外交
2009 a mihcaan, Croatia(克羅埃西亞) mipuputay tu kanatal a hitay malingatu mikwaw patapapaw tu hata mipada’su tu uynian a kanatal mikaput tu Pay-uy(北約). Croatia(克羅埃西亞) ayza izaw tu ku 183 a kanatalan patizang tu uay way-ciaw-kung-si(外交關係).
(u kamu nu Hulam sa: 2009年，克國國防部進行升旗儀式，慶祝該國加入北約。克羅埃西亞現已與183個國家建立了外交關係。)
hitay a kawaw (軍事)
i 2015 a mihcaan 8 a bulad 1 a demiad u niu pakademecan a demiad (勝利日) paazih tu hitay ku Croatia(克羅埃西亞)a hitay, nu zazanay a hitay M-84 ku kazizang a sakaput tu sangangayaw. Croatia(克羅埃西亞)a hitay Croatia mapulungnay masakaputay a kanatal(克羅埃西亞共和國) Wu-cuwang-bu-duy u nu zazanay a hitay, bayuay a hitay atu hikukiay a hitay atu miculuay tu tuud a hitay atu cung-cung atu fang-kung-cung(空軍與防空軍) tulu a hitayay ku nisakaputan.
(u kamu nu Hulam sa: 於2015年8月1日「勝利日」閱兵的克羅埃西亞陸軍M-84戰車隊。
克羅埃西亞的軍隊為「克羅埃西亞共和國武裝部隊」，由「陸軍」、「海軍」以及「空軍與防空軍」三軍組成。)
sakikalisiwan (經濟)
2005 katukuh 2015 a mihcaan a Croatia(克羅埃西亞) kanatal a nisanga’an tu nilaculan pulung nu palalecat tu kacakat nu kalisiw, Croatia(克羅埃西亞) u satalakaway nu misiwbayay nu micumuday a kalisiw(高收入市場經濟體) kitakit a kalisiw nu sakaput a ci-cin, kuw-ci-huo-pi-ci-cin-cuw-ce(國際貨幣基金組織).
(u kamu nu Hulam sa: 2005至2015年的克羅埃西亞國內生產總值成長比率。克羅埃西亞為高收入市場經濟體，國際貨幣基金組織,)
mikawaway tu papiidangay (旅遊業)
Aw-pa’-di-ya(奧帕蒂亞) u Croatia(克羅埃西亞) u saayaway palahat a tuse tu mikawaway tu papiidangay mikawaway tu papiidangay i Croatia(克羅埃西亞) a sakakikalisiwan u tadakahenulan u kuynian, macalap ku nu i labu nu kuw-min-sen-zang-cong-ze(國民生產總值) a pulung nu aca 20％, i 2014 a mihcaan paymihcaan kumahiniay micumuday a kalisiw 74 i’ nu Oway a kalisiw.
(u kamu nu Hulam sa: 奧帕蒂亞是Croatia(克羅埃西亞)最早發展旅遊業的城市。旅遊業在克羅埃西亞的經濟扮演非常重要的角色，約佔國民生產總值中的20％，在2014年全年相關收入為74億歐元。)
kamu (語言)
Croatia(克羅埃西亞) u kamu nu kanatal u nu Croatia(克羅埃西亞) a kamu namialapu tu Ou-meng(歐盟) hawsa kilulu satu mala u uynian a sakaput u saka 24 alamangan nu kanatal a kamu, Croatia(克羅埃西亞) a hulic izaw kunipaketung aca tu cayay kakatuud nu binacadan taneng i panutekang tu tadelekan amusakamu tu kamu Cie-ke a kamu, Siung-ya-li a kamu, i’-ta-li a kamu, Lu-say-ni-ya a kamu, Say-rl-uaw-ya a kamu atu Se-lu’-ba-ke a kamu uynian a kamu cayay kakatuud a binacadan.
(u kamu nu Hulam sa: 克國的官方語言為克羅埃西亞語，在加入歐盟後也跟著成為該組織的第24種官方語言。克國法律也有規定少數民族可在特定條件下使用捷克語、匈牙利語、義大利語、魯塞尼亞語、塞爾維亞語和斯洛伐克語這些少數民族的語言。)
lalangawan (文化)
u mikeliday a lalayan namakay kasumamadan tu 17 a mihcaan Croatia(克羅埃西亞) tuzumaay a zikuc, Croatia(克羅埃西亞) i tizaay a angangan masanga’tu pasusepatay malalacanay a lalangawan pasu nuwalian satipan tusaay a kakitizaan nu Zan-ting-di-ku atu satipan nu Lu-ma-ti-ku, pasu Cung-o atu Di-cung-hay a lalangawan.[1]
(u kamu nu Hulam sa: 領帶是源自17世紀克羅埃西亞的一種服飾。克羅埃西亞的地理位置造就其涵蓋了四種文化的交融，包括東西兩方的拜占庭帝國和西羅馬帝國，以及中歐和地中海文化。)
malalitin tu ihekalay atu zumaay a natinengan(外部連結)
- CIA
- 外交部
- List of current heads of state and government
- 中文維基百科:克羅埃西亞:[2]