Nil Sajmon
Nil Sajmon | |
---|---|
Puno ime | Marvin Nil Sajmon |
Datum rođenja | 4. jul 1927. |
Mesto rođenja | Bronks, Njujork, SAD |
Datum smrti | 26. avgust 2018.91 god.) ( |
Mesto smrti | Njujork, SAD |
Supružnik | Marša Mejson, Elaine Joyce, nepoznata vrednost, Diane Lander, Diane Lander |
Marvin Nil Sajmon (engl. Marvin Neil Simon; Bronks, 4. jul 1927 — Njujork, 26. avgust 2018) bio je američki pozorišni pisac i scenarista, jedan od najuspešnijih pisaca u istoriji Brodveja i jedan od najizvođenijih pisaca širom sveta.[1]
U periodu od sredine 1960-ih do sredine 1980-ih njegovo ime bilo je sinonim za popularnost i finansijski uspeh komada, kao nešto kasnije Spilbergovo na filmu. Iako je pisao uglavnom komedije, neka od njegovih dela reflektuju jevrejsko-američko poreklo.
Karijera
[uredi | uredi izvor]Njegov prvi brodvejski komad Duni u trubu (1961), doživeo je 678 izvođenja. Tokom 1966. zabeležio je redak uspeh kada su se čak četiri njegove predstave davale istovremeno na Brodveju: Slatko milosrđe, Devojka posuta zvezdama, Neobičan par i Bosonoga u parku.
Pisao je lake komedije (Bosonoga u parku, Neobičan par), ali i nešto ozbiljnija, pomalo autobiografska dela (Glava druga, Judžinova trilogija, sastavljena od Uspomene iz Brajton Biča, Biloksi bluz i Put za Brodvej) i podloge za mjuzikle (Slatko milosrđe, Obećanja, obećanja).
Autor je scenarija za preko 20 filmova, uključujući i adaptacije njegovih drama i originalne radove. Među originalnim scenarijima posebno se ističu komedije Provincijalci (1970) sa Džekom Lemonom, Poziv na večeru sa ubistvom (1976), izuzetno uspela parodija na detektivske romane sa ol star glumačkom postavom, i Devojka za zbogom (1977), sa Maršom Mejson i Ričardom Drajfusom, koji je dobio Oskara za glavnu mušku ulogu.
U filmovima nastalim po njegovim scenarijima igrali su najpoznatiji glumci: Frenk Sinatra, Piter Selers, Robert Redford, Džejn Fonda, Širli Maklejn, Goldi Hon, Metju Broderik, Stiv Martin, Kristofer Voken, Kim Bejsinger i mnogi drugi.
Nagrade
[uredi | uredi izvor]Imao je 17 nominacija za Toni, od kojih je dobio tri.
Dobitnik je i Pulicerove nagrade za dramu Izgubljeni u Jonkersu.
Četiri puta je bio nominovan za Oskara za najbolji scenario (Neobičan par (1968), Sunčani momci (1975), Devojka za zbogom (1977) i Apartman hotela Kalifornija (1978)), ali Oskara nikad nije dobio.
Za scenario za film Devojke za zbogom (1977) dobio je Zlatni globus za najbolji filmski scenario.
Privatni život
[uredi | uredi izvor]Ženio se pet puta (dva puta sa istom ženom), a najpoznatija od njegovih supruga bila je glumica Marša Mejson, sa kojom je bio u braku od 1973. do 1981. godine.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ „Neil Simon | Biography, Plays, Movies, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). 2024-01-31. Pristupljeno 2024-02-05.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- Nil Sajmon na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- Neil Simon Theatre Festival
- PBS članak, American Masters