Grabosi
Grabosi (Shekulli IV pes.) i njohur edhe si Grabi II ose Grabosi II ishte një mbret ilir që mbretëroi mbi Ilirinë nga viti 358 deri në vitin 356 pes. dhe ishte i fuqishëm sidomos pas vdekjes së Bardhylit në vitin 358 pes.[1]
Biografia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Grabosi i përkiste shtëpisë mbretërore të Grabëve, megjithëse ky fis mund të ishte përfshirë në kuadër të mbretërisë së Taulantëve në të cilën Grabosi u bë mbret. [2] [3] Shteti i Grabëve ishte një shtet i vogël i Ilirisë i vendosur në rajonin Mirdite pranë Liqenit të Shkodrës në veri të Shqipërisë moderne. Rajoni ishte i pasur me depozita bakri dhe hekuri dhe territori i tij ndodhej jashtë sferës së ndikimit të Filipit në zonën perëndimore të Liqenit.
Grabosi ishte njëri nga pasardhësit e mbretit të mëparshëm Grabusi, me të cilin Athina e Vjetër ishte bashkuar në një aleancë kur ishte aktive në rajonin e Epidamno në vitin 430 pes.
Grabosi u mund nga forcat e Filipi II në vitin 358/7 pes. ai kishte filluar të negocionte me Olintë, ndoshta duke ofruar për të rivendosur lidhjen me Gadishullin Halkidiki dhe me minierat e argjendit të Damastionit pranë Liqenit Lynchnitis objekt i aneksimit të fundit të Filipit II. Si rezultat Grabosi, lidhi aleancë me Halkidikën edhe pse ky traktat u anulua shpejt. Gjendja e papërfunduar e traktatit të aleancës midis të dyve u gjet në Olintë. Gjendja e papërfunduar e mbishkrimit dhe fakti që ishte hedhur në një lumë, sugjeron që traktati ndoshta nuk u ratifikua kurrë. Me sa duket, Olynthus duhej të gjente një aleancë më tërheqëse.[4]
Më vonë, në vitin 356 pes. Grabosi bëri një aleancë me Athinën, Mbretin paion, Lipeio dhe Mbreti e Trakisë Cetripori. Ky koalicion, me urdhër të athinasve, pati efektin e rezistencës ndaj fuqisë në rritje të Maqedonisë, të cilën athinasit e kishin frikë. Filipi i kapi armiqtë e tij në befasi: gjenerali i tij, Parmenioni, ishte në gjendje të vepronte në këtë koalicion para se të kishin një shans për të konverguar. Në verën e vitit 356 pes., Grabosi u mund nga Parmenioni në një betejë të madhe dhe u detyrua të bënte aleancë me Maqedoninë.[5] Kjo fitore izoloi shtetin e taulantëve dhe parthinëve, të cilët u bënë aleatë të Filipit II. Ai e miratoi përparimin e tij me ndërtimin e posteve të fortifikuara në Iliri.
Grabosi nuk u dëgjua më pas humbjes dhe sipas të gjitha gjasave atë e pasoi Pleurati.
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referimet
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Harding, p. 93: "Grabos became the most powerful Illyrian king after the death of Bardylis in 358."
- ^ Studies concerning Epirus and Macedonia before Alexander, Volume 2 of Collected Studies, Nicholas Geoffrey Lemprière Hammond, Hakkert, 1993, p. 106
- ^ N. G. L. Hammond, The Macedonian State. 2004
- ^ From the end of the Peloponnesian War to the battle of Ipsus by Phillip Harding
- ^ The Cambridge ancient history: The fourth century B.C., Volume 6 of The Cambridge ancient history, Iorwerth Eiddon Stephen Edwards, ISBN 0-521-85073-8, ISBN 978-0-521-85073-5, Authors: D. M. Lewis, John Boardman, Cambridge University Press, 1994, ISBN 0-521-23348-8, ISBN 978-0-521-23348-4, p. 438
Literatura
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Harding, Philip. From the End of the Peloponnesian War to the Battle of Ipsus, 1985. ISBN 0-521-29949-7