Mitropolit beogradski Teodosije
Mitropolit beogradski Teodosije
| |
| |
| Osnovne informacije | |
|---|---|
| Pomjesna crkva | Srpska pravoslavna crkva |
| Arhiepiskopija | Beogradska |
| Mitropolija | Beogradska |
| Arhijerejski čin | Mitropolit |
| Država | Kraljevina Srbija |
| – godine službe | 1883-1889 |
| – prethodnik | Mitropolit Mihailo |
| – nasljednik | Mitropolit Inokentije |
| Lični podaci | |
| Svetovno ime | Teodor Mraović |
| Datum rođenja | 30. januar 1815. |
| Mjesto rođenja | Baja |
| Austrijsko carstvo | |
| Datum smrti | 27. februar 1891. |
| Mjesto smrti | Beograd |
| Kraljevina Srbija | |
Mitropolit Teodosije (Mraović) je bio beogradski mitropolit (1883-1889) Srpske pravoslavne crkve.
Teodosije je rođen u Baji 30. januara 1815., na praznik Sveta tri jerarha i kršten je na Sretenje kao Teodor, od oca Petra i majke Perside Mraović. Gimnaziju je završio u Baji, filozofiju u Pečuju, prava u Pešti, a bogosloviju u Sremskim Karlovcima. U čin đakona i prezvitera rukopoležen je 1841. godine u Beogradu, a u čin arhimandrita proizveden je, prema episkopu šumadijskom Savi, 1860. godine. U Beogradu je kao profesor Bogoslovije proveo ceo radni vek.
Posle odlaska mitropolita Mihajla iz zemlje, Beogradskom mitropolijom je od 18. oktobra 1881. godine pa sve do aprila 1883. upravljao kao administrator bivši episkop šabački i negotinski Mojsije. Kao administrator bio je samovoljan i činio je, kalo piše Čedomir Marjanović u svojoj „Istoriji srpske crkve“, brojne kanonske greške. Kad je vršen izbor za novog mitropolita, a saznavši da će kandidat za novog mitropolita biti arhimandrit Teodosije Mraović, a ne on, odbio je da prisustvuje izbornom saboru pa je ukazom od 6. aprila 1883. godine bio razrešen dužnosti.
Za novoga mitropolita izabran je 23. marta 1883. godine Teodosije Mraović, profesor bogoslovije u penziji. Za arhiepiskopa beogradskog i mitropolita srpskog rukopoložen je u Karlovcima 27. marta 1883. godine od strane karlovačkog patrijarha Germana Anđelića.
Vreme u kome je mitropolit Todosije upravljao crkvom bilo je obeleženo nizom kriza; od velike Timočke bune radikala 1883. godine, Srpsko-bugarskog rata 1885. godine, sprovođenje novog Ustava od 1888., razvod braka Kralja Milana i Kraljice Natalije, i na kraju, do dramatične abdikacije kralja Milana. U vreme naprednjačke uprave Srbijom, kada je crkvom upravljao Teodosije, kako ističe Marjanović, „razvio se ateizam koji je širio Vasa Pelagić kod prostijeg sveta, i kabinetski naučnici kod inteligencije“, pa je, kako bi ojačao obrazovanje sveštenstva, donet 31. oktobra 1886. godine nov zakon o bogosloviji. Za rektora Beogradske bogoslovije tada je postavljen jedan od najobrazovanijih bogoslova 19. veka arhimandrit Nikodim Milaš.
Mitropolit Teodosije je bio, kako piše episkop Sava, „sjajan znalac srpskog narodnog pojanja“ i osnivač „fonda za negovanje crkvenog pojanja“. Nosio je, kako piše Slobodan Jovanović, „na malom telu veliku dugačku glavu s jakim kukastim crvenim nosom; koračao je u crkvi s teatralnim dostojanstvom i zadržao je i u starim godinama nešto od onog lepog pojanja kojim se u mladosti odlikovao. Ali, van crkvenih svečanosti, to je bio beznačajan čovek, koji je svoj položaj smatrao za sinekuru; „žene, pesme, i vino“, a uz to i karte, bili su glavna stvar njegovog života“. Ukratko, Teodosije, je „ličio na one prečanske kaluđere na koje se Dositije bio okomio“. A zapravo, prema Grujiću, Teodosije je u svom vremenu bio čuven po lepom, prijatnom i čistom glasu i „veštini u pojenju“ i po tome što je osnovao fond od 50.000 dinara za negovanje crkvene pesme i muzike. Fondom je upravljlo pevačko društvo „Kornelije Stanković“.
Kada je kralj Milan abdicirao 22. februara 1889. godine u korist svoga maloletnog sina kralja Aleksandra Obrenovića i kada je austrofilska naprednjačka stranka ustupila mesto rusofilskoj liberalnoj i radikalnoj stranci dotadašnja „jerarhija“ je podnela ostavku i dozvolila Mihajlu da se vrati u zemlju i preuzme položaj mitropolita.
Arhiepiskop beogradski i mitropolit Srbije Teodosije umro je u Beogradu 27. februara 1891. godine. Sahranjen je u staroj Markovoj crkvi u Beogradu.
- Episkop Šumadijski Sava (1996) Srpski jerarsi od devetog do dvadesetog veka, Beograd: Evro Arhivirano 2013-12-02 na Wayback Machine-u
- „Pravoslavlje“ - „Kanonski udar i nova jerarhija u Srpskoj Crkvi“[mrtav link]
| Prethodnik: Mihailo |
mitropolit beogradski | Nasljednik: Mihailo |
Žičko-pećki arhiepiskopi (1219-1337):
Sveti Sava • Arsenije I Sremac • Sveti Sava II • Danilo I • Joanikije I • Jevstatije I • Jakov • Jevstatije II • Sveti Sava III • Nikodim • Danilo II • Joanikije II
Pećki patrijarsi (1346-1463):
Joanikije II • Sava IV • Jefrem • Spiridon • Danilo III • Sava V • Danilo IV • Kirilo • Nikon • Teofan • Nikodim II • Arsenije II
Pećki patrijarsi (1557-1766):
Makarije Sokolović • Antonije Sokolović • Gerasim Sokolović • Savatije Sokolović • Jerotej Sokolović • Filip Sokolović • Jovan • Pajsije Janjevac • Gavrilo I Rajić • Maksim Skopljanac • Arsenije III Crnojević • Kalinik I • Atanasije I • Mojsije Rajović • Arsenije IV Jovanović • Joanikije III Karadža • Atanasije II Gavrilović • Gavrilo II Sarajevac • Gavrilo III • Vikentije Stefanović • Pajsije II Grk • Gavrilo IV Grk • Kirilo II • Vasilije Jovanović-Brkić • Kalinik II Grk
Karlovački mitropoliti i patrijarsi (1690-1920):
Arsenije III Crnojević • Isaija Đaković • Sofronije Podgoričanin • Vikentije Popović • Mojsije Petrović • Vićentije Jovanović • Arsenije IV Jovanović • Isaija Antonović • Pavle Nenadović • Jovan Đorđević • Vićentije Jovanović Vidak • Mojsije Putnik • Stefan Stratimirović • Stefan Stanković • Josif Rajačić • Samuilo Maširević • Prokopije Ivačković • German Anđelić • Georgije Branković • Lukijan Bogdanović
Beogradski mitropoliti (1831-1920):
Melentije Pavlović • Petar Jovanović • Mihailo Jovanović • Teodosije Mraović • Inokentije Pavlović • Dimitrije Pavlović
Patrijarsi Srpske pravoslavne crkve (1920- ):
Dimitrije • Varnava • Gavrilo (V) • Vikentije (II) • German • Pavle • Irinej