Zawisza Kurozwęcki

Zawisza Kurozwęcki
Kraj działania	Zjednoczone Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	12 stycznia 1382 ; Dobrowoda
	Biskup krakowski
Okres sprawowania	1380–1382
	Podkanclerzy koronny
Okres sprawowania	1371–1373
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Nominacja biskupia	1380
Sakra biskupia	~1380

Zawisza z Kurozwęk herbu Poraj (ur. ?, zm. styczeń 1382) – regent Królestwa Polskiego^[1], biskup krakowski, kanclerz koronny, podkanclerzy koronny.

Życiorys

Rodzina

Ród, z którego się wywodził był jednym z najpotężniejszych rodów magnackich w średniowieczu. Syn Dobiesława Kurozwęckiego i nieznanej z imienia wnuczki wojewody krakowskiego Piotra Bogorii Skotnickiego; brat Krzesława, kasztelana sandomierskiego, stryj kasztelana krakowskiego Mikołaja z Michałowa.

Kapłaństwo

W latach 1352–1353 kanonik sandomierski, w latach 1353 - 1380 kanonik krakowski, a od 1366 archidiakon. W roku 1380 został mianowany biskupem krakowskim i sprawował ten urząd aż do śmierci w 1382.

Kariera polityczna

Początki jego kariery politycznej datuje się na okres kiedy był kustoszem wielickim (1370). Zawisza był wiernym stronnikiem dynastii andegaweńskiej, zwolennikiem sukcesji jednej z córek króla Ludwika Węgierskiego po jego śmierci. W latach 1371–1373 pełnił urząd podkanclerzego koronnego. W roku 1373 został mianowany kanclerzem koronnym i piastował to stanowisko do 1379 roku. W roku 1381 stał się vicarius regni poloniae, czyli zastępcą króla polskiego, po opuszczeniu kraju przez Elżbietę Łokietkówną, podczas rządów Ludwika Węgierskiego. Otrzymał wtedy prawo do mianowania ważniejszych urzędników Królestwa, co wykorzystywał w walce z opozycją złożoną głównie z możnowładców wielkopolskich.

Zawisza zmarł prawdopodobnie 12 stycznia 1382. Niechętny mu Janko z Czarnkowa odnotował w swojej kronice jako przyczynę śmierci biskupa upadek z drabiny podczas nocnej wyprawy do wiejskiej dziewczyny, którą chciał wykorzystać^[2].

Przypisy

↑ regenci i namiestnicy królewscy - POCZET.COM [online], www.poczet.com [dostęp 2023-11-22] .
↑ 12 stycznia [Kalendarium]. [dostęp 2020-01-13].

Bibliografia

PawełP. Jasienica PawełP., Myśli o dawnej Polsce, Warszawa: Czytelnik, 1990, ISBN 83-07-01957-5, OCLC 69526168 .
Jan Tęgowski, Krąg rodzinny Jarosława Bogorii (w:) Genealogia – polska elita polityczna na tle porównawczym. Toruń 1993
Wielka Ilustrowana Encyklopedja Powszechna Wydawnictwa Gutenberga. [T.] VIII. Moskwa: (reprint) "Gutenberg-Print", 1994. ISBN 5-85167-011-8.

[1] regenci i namiestnicy królewscy - POCZET.COM [online], www.poczet.com [dostęp 2023-11-22] .

[2] 12 stycznia [Kalendarium]. [dostęp 2020-01-13].

[1]

[2]