Kazimierz Bąbiński
Kazimierz Bąbiński (przed 1934) | |
pułkownik piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
29 października 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
24 września 1970 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1945 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
5 Pułk Piechoty |
Stanowiska |
dowódca batalionu piechoty |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Kazimierz Damian Bąbiński, ps. Luboń, Orlica, Maciej Boryna, Zrąb, Krzysztof (ur. 29 października 1895[1][2] w Opatowie, zm. 24 września 1970 w Szczecinku) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, komendant Okręgu Armii Krajowej „Wołyń”, twórca i pierwszy dowódca 27 Dywizji Wołyńskiej Armii Krajowej, żołnierz I Brygady Legionów, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej i kampanii wrześniowej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn geometry Rudolfa Stanisława i Marii z Marskich. Uczył się początkowo w Szkole Polskiej w Lublinie, a następnie w gimnazjum w Radomsku. W sierpniu 1914 wstąpił do I Brygady Legionów. Podczas bitwy pod Krzywopłotami, walcząc w II batalionie I Brygady Legionów, został ciężko ranny[3]. Po wyleczeniu został przydzielony do 5 pułku piechoty Legionów Polskich i wziął udział w walkach pod Styrem na Wołyniu. W bitwie pod Kostiuchnówką ponownie ciężko ranny.
Od grudnia 1916 do lipca 1917 przebywał na kursie oficerskim, po odmowie złożenia przysięgi na wierność obcym monarchom opuścił szeregi wojska (w miesiącach od lipca do grudnia 1917 był internowany w Szczypiornie)[4] i podjął pracę konspiracyjną w Polskiej Organizacji Wojskowej[5]. W listopadzie 1918 zameldował się w odtworzonym 5 pułku piechoty Legionów i jako dowódca plutonu 4 kompanii walczył w obronie Przemyśla, a następnie ruszył na odsiecz Lwowa[6]. W 1919 został wyznaczony do kadry 1 Dywizji Piechoty Legionów formującej się w Komorowie. Następnie w stopniu podporucznika jako dowódca 5 kompanii brał udział w walkach o Lidę i w zdobyciu Wilna, brał także udział w wyprawie kijowskiej.
W sierpniu 1920 został adiutantem dowódcy II batalionu 5 pp Leg., mjr. Wincentego Kowalskiego. Brał udział w bitwie o Białystok i bitwie nad Niemnem.
3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 1576. lokatą w korpusie oficerów piechoty[7]. W latach 1922–1923 był I oficerem sztabu 1 Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie, pozostając oficerem nadetatowym 5 pp Leg.[8] Z dniem 15 października 1924 roku powrócił do macierzystego pułku[9][10]. W 1925 roku został przeniesiony do Nowych Święcian na stanowisko dowódcy kadry instruktorskiej 20 batalionu granicznego. 18 lutego 1928 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 148. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11]. 26 kwietnia 1928 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy II batalionu 5 pp Leg[12][13]. 23 marca 1932 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy batalionu KOP „Troki” w Nowych Trokach[14]. 24 stycznia 1934 roku został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 14. lokatą w korpusie oficerów piechoty[15]. 31 sierpnia 1935 roku ogłoszono jego przeniesienie do 42 pułku piechoty w Białymstoku na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[16]. 15 listopada 1938 objął dowództwo 5 pp Leg. w Wilnie.
28 sierpnia 1939 wyruszył z Wilna na czele zmobilizowanego 5 pp Leg.[4] i dowodził nim w czasie kampanii wrześniowej. Walczył 7 września[4] pod Pułtuskiem, bronił przeprawy na Bugu pod Wyszkowem od 8 do 10 września[4] oraz w rejonie Stoczka, a ostatni bój stoczył w dniach 13–14 września pod Oleśnicą, Wodyniami i Seroczynem[4]. Podczas przebijania się w lasy Jagodne został kontuzjowany i 14 września został wzięty do niewoli niemieckiej, z której uciekł po kilkunastu godzinach[4] i przedostał się do Warszawy.
W listopadzie 1939 gen. Stefan Rowecki mianował go szefem Wydziału Piechoty i Wyszkolenia w Oddziale III Sztabu Głównego Komendy Związku Walki Zbrojnej. Używał wówczas pseudonimów „Marcin” i „Krzysztof”[4].
W lipcu 1942 Komendant Sił Zbrojnych w kraju wydzielił z obszaru lwowskiego samodzielny Okręg Wołyń Armii Krajowej, którego komendantem został ppłk Kazimierz Bąbiński. Działał tam początkowo pod pseudonimami „Boryna” i „Orlica”[4]. W marcu 1943 przyjechał na stałe do Kowla i używał wówczas pseudonimów „Zrąb” i „Luboń”[4], a 20 marca otrzymał awans na stopień pułkownika[17].
15 stycznia 1944 płk Bąbiński wydał rozkaz rozpoczęcia akcji „Burza”[4] i zarządził mobilizację 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK liczącej około 6,5 tys. żołnierzy.
W lutym 1944 objął stanowisko w III Oddziale Sztabu Głównego AK w Warszawie, a dowództwo 27 Wołyńskiej Dywizji AK przekazał ppłk Janowi Wojciechowi Kiwerskiemu „Oliwa”. Za dowodzenie i walkę na Wołyniu płk Kazimierz Bąbiński odznaczony został Krzyżem Złotym Orderu Wojennego Virtuti Militari. 2 listopada 1945 został aresztowany i więziony. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie skazany na 6 lat więzienia. Zwolniony z więzienia 16 marca 1947 na mocy amnestii. Aresztowany ponownie 16 grudnia 1947, skazany wyrokiem WSR Warszawa na 10 lat więzienia. Zwolniony z więzienia na mocy amnestii z dnia 16 grudnia 1953, zamieszkał w Szczecinku, gdzie pracował jako referent w Rejonie Przemysłu Leśnego. Zrehabilitowany orzeczeniem Sądu Wojewódzkiego dla m.st. Warszawy z dnia 7 sierpnia 1958.
Zmarł 24 września 1970 w Szczecinku i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 150-3-20)[18].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 155 (1944)
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)[19]
- Krzyż Niepodległości (13 kwietnia 1931)[20]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1938)
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie[21]: „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”)
- Krzyż Walecznych (trzykrotnie[4]: „za czyny męstwa i odwagi wykazane w wojnie rozpoczętej 1 września 1939 roku”)
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[22]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[23]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[23]
- Odznaka za Rany i Kontuzje[23]
- Odznaka „Za wierną służbę”[23]
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa, zezwolenie 1929)[23][24]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Od 6 czerwca 2019 placówka Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Lublinie nosi imię pułkownika Kazimierza Bąbińskiego[25].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 266 sprostowano datę urodzenia z 10 października 1895 roku na 29 października 1895 roku.
- ↑ Faszcza 2010 ↓, s. 7 wg autora urodził się 17 października 1895 roku.
- ↑ Faszcza 2010 ↓, s. 12.
- ↑ a b c d e f g h i j k Fijałka 1986 ↓, s. 164.
- ↑ Faszcza 2010 ↓, s. 24.
- ↑ Faszcza 2010 ↓, s. 27.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 64.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 87, 137, 418.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 89 z 31 sierpnia 1924 roku, s. 502.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 133, 362.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 lutego 1928 roku, s. 46.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 133.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 21, 184.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 253.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 24 stycznia 1934 roku, s. 1.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 102.
- ↑ Radosław Butryński [Butryk], BĄBIŃSKI, Kazimierz Damian. [online], www.dws-xip.pl [dostęp 2018-03-05] .
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ BĄBIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-02] .
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2630 z 16 lutego 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 8 poz. 239, s. 340.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 87.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- ↑ a b c d e Na podstawie fotografii [1].
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r.
- ↑ Lubelska placówka Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej zyskała patrona [online], Polskie Radio Lublin, 6 czerwca 2019 [dostęp 2022-08-30] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Michał Fijałka: 27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1986. ISBN 83-211-0734-6.
- Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1945 T.1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 29–30. ISBN 83-211-0758-3.
- Józef Turowski, „Pożoga. Walki 27 Wołyńskiej Dywizji AK”, Wyd. PWN, Warszawa 1990.
- Marek Ney-Krwawicz: Komenda Główna Armii Krajowej 1939–1945. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1990, s. 426. ISBN 83-211-1055-X.
- Dariusz Faszcza: „Luboń”, „Wiktor”, pułkownik Kazimierz Bąbiński 1895–1970. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, 2010. ISBN 978-83-7399-407-2.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej
- Dowódcy 5 Pułku Piechoty Legionów
- Dowódcy batalionów Korpusu Ochrony Pogranicza
- Dowódcy batalionu KOP „Troki”
- Dowódcy jednostek odtworzonych Armii Krajowej
- Jeńcy polscy w niewoli niemieckiej (kampania wrześniowa)
- Komendanci Okręgów AK
- Legioniści internowani po kryzysie przysięgowym w Szczypiornie
- Ludzie związani z Wołyniem
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (siedmiokrotnie)
- Odznaczeni Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką za Rany i Kontuzje
- Odznaczeni Odznaką „Za wierną służbę”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polacy odznaczeni Medalem 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
- Polscy jeńcy wojenni – uciekinierzy z niewoli niemieckiej 1939–1945
- Polskie ofiary represji stalinowskich
- Pułkownicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy bitwy pod Kostiuchnówką 1916
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wyprawy kijowskiej (1920)
- Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej 1944–1956
- Wojskowi związani z Białymstokiem
- Zastępcy dowódcy 42 Pułku Piechoty (II RP)
- Zmarli w 1970
- Żołnierze Legionów Polskich 1914–1918
- Urodzeni w 1896