Przejdź do zawartości

Jednostki inżynieryjno-saperskie Wojska Polskiego

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Jednostki inżynieryjno-saperskie Wojska Polskiego – spis polskich jednostek inżynieryjno-saperskich: ich organizacja, geneza, podległość i przeformowania; miejsce stacjonowania.

Saperzy w okresie zaborów

[edytuj | edytuj kod]

Saperzy polskich formacji wojskowych w czasie I wojny światowej

[edytuj | edytuj kod]

Legiony Polskie 1914–1917

Polski Korpus Posiłkowy

Wojsko Polskie na Wschodzie

Armia Polska we Francji

Jednostki saperskie II RP

[edytuj | edytuj kod]
Łapka na mundur

Brygady i grupy saperów

[edytuj | edytuj kod]

Pułki saperów

[edytuj | edytuj kod]
Odznaka 1 psap
Odznaka 2 psap
Odznaka 3 psap (krzyż z herbem Wilna na środku oraz datami „1921” i „1929” na ramionach krzyża)
Odznaka 4 psap
Odznaka 5 psap
Odznaka 6 psap
Odznaka 7 psap
Odznaka 8 psap
Odznaka 9 psap
Odznaka pamiątkowa 1 psap. kol.
Odznaka 1 bmost. kol.
Odznaka 2 psap. kol.
Odznaka 3 pułk saperów kolejowych
Odznaka Batalion Elektrotechniczny

Z dniem 22 sierpnia 1921 sformowanych zostało dziesięć pułków saperów, każdy w składzie trzech batalionów i kadry batalionu zapasowego. W listopadzie 1929 z dziesięciu pułków utworzonych zostało osiem batalionów saperów.

Bataliony saperów

[edytuj | edytuj kod]

Bataliony saperów sformowane w 1929

Bataliony saperów zmobilizowane w 1939
Bataliony saperów noszące numery od 1 do 30 były organicznymi pododdziałami saperów czynnych dywizji piechoty. Numer batalionu odpowiadał numerowi dywizji.

Bataliony saperów improwizowane we wrześniu 1939

Kompanie saperów

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1919–1921 na terenie okręgów generalnych funkcjonowały:

W pierwszej dekadzie 1935 na bazie zalążków wydzielonych przez 3, 5, 6 i 8 Batalion Saperów sformowane zostały cztery samodzielne kompanie saperów dla czynnych dywizji piechoty:

Ośrodki sapersko-pionierskie

[edytuj | edytuj kod]

W maju 1937 podjęto decyzję o sformowaniu dwunastu ośrodków sapersko-pionierskich jako zalążków batalionów saperów czynnych dywizji piechoty:

Ośrodki zapasowe saperów

[edytuj | edytuj kod]

We wrześniu 1939 jednostki saperskie formowały w ramach mobilizacji alarmowej ośrodki zapasowe:


Saperzy Korpusu Ochrony Pogranicza

[edytuj | edytuj kod]

Ośrodki Wyszkolenia Pionierów 1928-1931

Kompanie pionierów 1931-1934

Kompanie saperów KOP 1934–1939

Organa i zakłady służby inżynieryjno-saperskiej

[edytuj | edytuj kod]

Jednostki PSZ na Zachodzie

[edytuj | edytuj kod]
Patka na mundur

Bataliony:

Kompanie w latach 1940–1941:

Kompanie w latach 1942–1947:

Plutony:

  • 9 Pluton Saperów 2 BCz
  • 10 Pluton Rozbrajania Bomb Grupy Saperów 2 KP
  • 11 Pluton Rozbrajania Bomb
  • 306 Pluton Parkowy Saperów Grupy Saperów 2 KP
  • Pluton Mostowy 4 DP (1945-1947)
  • Pluton Mostowy 1 DPanc

Jednostki inżynieryjne ludowego Wojska Polskiego

[edytuj | edytuj kod]
Proporczyk wz. 43

Brygady saperów

[edytuj | edytuj kod]

Pozostałe brygady

[edytuj | edytuj kod]

Pułki saperów

[edytuj | edytuj kod]

Pułki pontonowe

[edytuj | edytuj kod]
Korpusówka do 1960 roku

Bataliony saperów

[edytuj | edytuj kod]
Proporczyk wz. 45
Plakietka

Bataliony pontonowo-mostowe

[edytuj | edytuj kod]

Bataliony inżynieryjno-budowlane

[edytuj | edytuj kod]
  • 43 Samodzielny Batalion Inżynieryjno-Budowlany – w składzie 7 BInż-Bud
  • 44 Samodzielny Batalion Inżynieryjno-Budowlany – w składzie 7 BInż-Bud
  • 45 Samodzielny Batalion Inżynieryjno-Budowlany – w składzie 7 BInż-Bud

Jednostki inżynieryjne Sił Zbrojnych RP

[edytuj | edytuj kod]

Brygady saperów

[edytuj | edytuj kod]

Pułki

[edytuj | edytuj kod]

Bataliony saperów

[edytuj | edytuj kod]

bataliony ratownictwa inżynieryjnego

bataliony inżynieryjne

bataliony drogowo-mostowe

Ośrodki Przechowywania Sprzętu

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 31 stycznia 1920 roku, poz. 65. 14 stycznia 1920 roku ppor. Franciszek Zaleski otrzymał przeniesienie z kompanii zapasowej II Batalionu Saperów Kresowych do Batalionu Maszynowego.
  2. a b c d e f g Barszczewski 1998 ↓, s. 312.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Zdzisław Barszczewski: Przywrócone życiu. Rozminowanie ziem Polski. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 1998. ISBN 83-11-08751-2.
  • Bronisław Gembarzewski, Szymon Askenazy: Wojsko Polskie : Księstwo Warszawskie 1807-1814. Poznań: Wydaw. Kurpisz, 2003. ISBN 83-88841-47-5.
  • Bronisław Gembarzewski Wojsko Polskie – Królestwo Polskie 1815–1830; reprint: Kurpisz Poznań 2003
  • Juliusz Malczewski, Roman Polkowski: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 4, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek inżynieryjno-saperskich, drogowych i chemicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.
  • Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960 : skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
  • Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy : przekształcenia organizacyjne, 1945-1956. Warszawa: Wydaw. TRIO : Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.
  • Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek : materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. : praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
  • Zdzisław Sawicki: Mundur i odznaki Wojska Polskiego : czas przemian. Warszawa: "Bellona”, 1997.