Groningen

Groningen
*Gronings: Grunn* lub *Grunnen*
	; Herestraat w Groningen
Herb	Flaga
Państwo	Holandia
Prowincja	Groningen
Burmistrz	Peter den Oudsten
Powierzchnia	83,69 km²
Populacja (2012); • liczba ludności; • gęstość	; 183 147; 2188 os./km²
Nr kierunkowy	050
Kod pocztowy	9700-9749
	Położenie na mapie Holandii Groningen
	Położenie na mapie Groningen Groningen
	53°13′N 6°34′E/53,216667 6,566667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Groningen (wym. ['ɣ r o ː n ɪ ŋ ə (n )]) – miasto w północnej Holandii, stolica prowincji o tej samej nazwie. W 2004 roku miasto liczyło ponad 179 tys. mieszkańców. Zespół miejski zajmuje obszar 76,77 km² i oprócz Groningen obejmuje jedenaście miejscowości.

W badaniach poziomu zadowolenia mieszkańców ze swojego miasta przeprowadzonych jesienią 2006 r. na zlecenie Komisji Europejskiej najwyższy poziom zadowolenia stwierdzono wśród mieszkańców Groningen (Badanie objęło ponad 37 tys. osób z 75 miast)^[1].

Edukacja

W Groningen znajduje się renomowany uniwersytet (nid. Rijksuniversiteit Groningen)^[2]. Został założony w 1614 roku i jest jednym z najstarszych oraz największych uniwersytetów w Holandii. Z uniwersytetem w Groningen związani byli między innymi: matematyk i fizyk Johann Bernoulli, historyk Johan Huizinga oraz pisarz Willem Frederik Hermans, który w latach 1958–1973 wykładał tam geografię fizyczną, a także laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki z 1953, Frits Zernike.

Kultura

W 2000 roku w Groningen działalność rozpoczęła tworząca muzykę drum'n'bass grupa Noisia^[3].

Sport

Klub piłkarski FC Groningen (stadion Euroborg) gra w Eredivisie – najwyższej klasie rozgrywkowej.

Transport

Podobnie jak w większości holenderskich miast komunikacja w Groningen opiera się głównie na transporcie samochodowym wraz ze znacznym udziałem ruchu rowerowego^[4].

Środek transportu	Udział w podróżach
Samochód (kierowca)	30%
Samochód (pasażer)	14%
Samochód (razem)	44%
Pieszo	15%
Rower	31%
Transport zbiorowy	10%

Infrastruktura dla pieszych i rowerzystów

Od wielu lat przeprowadzane są działania mające zwiększyć udział pieszych i rowerzystów w transporcie. W tym celu większość historycznego centrum miasta jest zamknięta dla samochodów, część dróg została przekształcona w deptaki z dopuszczonym ruchem rowerowym, a całe miasto oplecione jest siecią dróg i pasów rowerowych.

Infrastruktura kolejowa

W Groningen są trzy stacje kolejowe:

Groningen
Groningen Europapark
Groningen Noord

Przejazdy są obsługiwane przez firmy Nederlandse Spoorwegen oraz Arriva.

Pociągi odjeżdżają w kierunkach:

Zwolle, Amersfoort, Hilversum, Amsterdam-południe oraz port lotniczy Amsterdam-Schiphol (Nederlandse Spoorwegen)
Zwolle, Amersfoort, Utrecht, Gouda, Haga lub Rotterdam (Nederlandse Spoorwegen)
Leeuwarden (Arriva)
Hoogezand-Sappemeer, Winschoten, Leer (Niemcy) (Arriva)
Hoogezand-Sappemeer, Veendam (Arriva)
Roodeschool oraz Delfzijl (Arriva)

Infrastruktura drogowa

Od południowej strony autostrada A7 łączy Groningen z Zaandam (przedmieścia Amsterdamu) oraz z granicą z Niemcami. Kończąca się na obrzeżach miasta autostrada A28 prowadzi do Utrechtu trasą przez Zwolle i Amersfoort.

Przez Groningen przebiegają także drogi N7, N46, N355, N361, N370.

Miasta partnerskie

Przypisy

↑ Gazeta Wyborcza/Stołeczna z 30 lipca 2007 - http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34862,4352275.html?skad=rss
↑ Rijksuniversiteit Groningen (University of Groningen). www.moveonnet.eu. [dostęp 2014-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)]. (ang.).
↑ Noisia z setem z ostatniego "Noisia Invites" w Groningen [online], muno.pl [dostęp 2021-10-15] .
↑ European Platform on Mobility Management (Groningen) - https://web.archive.org/web/20120630090150/http://www.epomm.eu/tems/result_city.phtml?city=77&map=1

Linki zewnętrzne

[1] Gazeta Wyborcza/Stołeczna z 30 lipca 2007 - http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,34862,4352275.html?skad=rss

[UnivGron-2] Rijksuniversiteit Groningen (University of Groningen). www.moveonnet.eu. [dostęp 2014-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)]. (ang.).

[3] Noisia z setem z ostatniego "Noisia Invites" w Groningen [online], muno.pl [dostęp 2021-10-15] .

[4] European Platform on Mobility Management (Groningen) - https://web.archive.org/web/20120630090150/http://www.epomm.eu/tems/result_city.phtml?city=77&map=1

[przyw-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f miasto-przywódca rejonu lub okręgu

[wazne-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t miasto odegrało poważną rolę w Hanzie

[1]

[2]

[3]

[4]

[A]

[B]

Region nadreński (Ren – Moza)	Dinant Duisburg Düsseldorf Emmerich Grieth KOLONIA^[A] Neuss Nijmegen Roermond Tiel Venlo Wessel Zaltbommel
Region IJssel i Zuiderzee	Arnhem DEVENTER^[B] Doesborg Elburg Harderwijk Hasselt Hattem KAMPEN^[B] Ommen Stavoren Zutphen Zwolle
Wybrzeże Morza Północnego	Groningen BREMA^[B] Stade Buxtehude HAMBURG^[B]
Między Renem i Wezerą (Westfalia)	Ahlen Allendorf Altena Arnsberg Attendorn Beckum Belecke Bielefeld Blankenstein (Hattingen) Bocholt Bochum Bödefeld Borgentreich Borken Brakel Breckerfeld Brilon Coesfeld Dorsten DORTMUND^[A] Drolshagen Dülmen Essen Eversberg Freienohl Fürstenau Geseke Grevenstein Hachen Hagen Haltern Hamm Hattingen Herford Hirschberg Hörde Hüsten Iburg Iserlohn Kallenhardt Kamen Langscheid Lemgo Lüdenscheid Lünen Melle Menden Minden MÜNSTER^[B] Neheim Neuenrade Neustadt Nieheim Oldenzaal Olpe OSNABRÜCK^[B] Paderborn Peckelsheim Plettenberg Quakenbrück Ratingen Recklinghausen Rheine Rüthen Schwerte SOEST^[B] Solingen Sundern Telgte Unna Vörden Vreden Warburg Warendorf Warstein Wattenscheid Werl Werne Westhofen Wetter Wiedenbrück
Między Wezerą i Łabą (Dolna Saksonia)	Alfeld Aschersleben Bockenem BRUNSZWIK^[A] Einbeck Gardelegen GOSLAR^[B] Gronau Halberstadt Hameln Hanower Helmstedt HILDESHEIM^[B] LÜNEBURG^[B] MAGDEBURG^[B] Osterburg Quedlinburg Salzwedel Seehausen Stendal Tangermünde Ulzen Werben
Niemcy środkowe (na południe do Harzu między górną Wezerą i Soławą)	Duderstadt Erfurt Getynga Halle Merseburg Mühlhausen Naumburg Nordhausen Northeim Osterode Uslar
Brandenburgia	Berlin Brandenburg Frankfurt nad Odrą Havelberg Cölln Kyritz Perleberg Pritzwalk
Południowe wybrzeże Bałtyku w granicach cesarstwa	Kilonia LUBEKA^[A] WISMAR^[B] ROSTOCK^[B] STRALSUND^[B] Greifswald Demmin Gützkow Szczecin Białogard Darłowo Goleniów Gryfice Kamień Kołobrzeg Koszalin Sławno Słupsk Stargard Trzebiatów Wolin
Prusy, Polska	Braniewo Chełmno GDAŃSK^[A] Elbląg KRÓLEWIEC^[B] TORUŃ^[B] Wrocław Kraków
Inflanty	DORPAT^[B] Goldingen Kokenhusen Lemsal Parnawa REWEL^[B] Roop RYGA^[B] Valmiera Viljandi Wenden Windawa
Szwecja	Kalmar Nyköping SZTOKHOLM^[B] VISBY^[A]