Elektorat Saksonii
| 1356–1806 | |||||
| |||||
| Ustrój polityczny | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stolica |
Wittenberga (1356-1547) | ||||
| Data likwidacji |
1806 | ||||
| Władca | |||||
| Populacja • liczba ludności |
| ||||
 Granice Elektoratu Saksonii po Pokoju westfalskim w 1648 | |||||
Położenie na mapie świata  | |||||
| 51,033333°N 13,733333°E/51,033333 13,733333 | |||||
Elektorat Saksonii (niem. Kurfürstentum Sachsen lub Kursachsen), czasem nazywany Górną Saksonią – niezależny elektorat Świętego Cesarstwa Rzymskiego; utworzony przez cesarza Karola IV na mocy wydanej w 1356 roku Złotej Bulli, która podniosła księstwo Saksonii-Wittenberg do rangi jednego ze świeckich elektoratów.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Po wygaśnięciu dynastii askańskiej w 1423, Elektorat Saksonii został nadany jako lenno margrabiom Miśni z dynastii Wettynów, którzy przenieśli swoją siedzibę nad Łabę, do Drezna.
Powstało silne państwo, obejmujące Saksonię, Turyngię[a] oraz Saksonię-Anhalt, którego władcy byli elektorami. Mimo że państwo znajdowało się dość daleko od centrum dawnej Saksonii było ono zwane Górną Saksonią, a z czasem po prostu Saksonią.
W 1485 roku dynastia Wettynów podzieliła się na dwie linie – ernestyńską, która zachowała prawa elektorskie, i albertyńską. Spowodowało to oddzielenie obecnej Turyngii od reszty państwa. Mimo to znaczenie rządzonej przez linię albertyńską zmniejszonej Saksonii wzrosło, zwłaszcza po odzyskaniu w 1547 roku praw elektorskich. Po zawarciu pokoju w Pradze (1635) Saksonia została powiększona o Łużyce nadane jako dziedziczne lenno Wettynów, co potwierdził pokój westfalski (1648).
W latach 1697–1763 z przerwami w latach 1704–1709 i 1733–1736 kraj pozostawał w unii personalnej z Rzeczpospolitą Obojga Narodów. W polskiej historiografii okres tej unii nazywa się czasami saskimi.
W XVIII wieku Saksonia była ważnym ośrodkiem kulturowym, ale została spustoszona w wyniku wojen, m.in. wojny północnej i siedmioletniej.
Po upadku Cesarstwa w 1806 roku, Wettynowie przyjęli tytuł królów Saksonii.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Opanowaną przez Wettynów w 1264.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- https://archive.is/20130504004532/http://portalwiedzy.onet.pl/36458,,,,saksonia,haslo.html
- Saxony, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-03] (ang.).
| Kościelni | |
|---|---|
| Świeccy | |
| Dodani w XVII wieku | |
| Dodani w latach 1803-06 |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg)