Przejdź do zawartości

Cyprian Bystram

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cyprian Bystram
Ilustracja
Cyprian Bystram (przed 1933)
pułkownik kawalerii pułkownik kawalerii
Data i miejsce urodzenia

6 marca 1889
Chełmno, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

13 lutego 1961
Londyn. Wielka Brytania

Przebieg służby
Lata służby

1909–1961

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

XVI Brygada Kawalerii

Stanowiska

dowódca brygady kawalerii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
Wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Cyprian Bystram herbu Tarnawa (ur. 6 marca 1889 w Chełmnie, zm. 13 lutego 1961 w Londynie) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Kipriana Genricha Wilhelma Bystrama h. Tarnawa (1844–1905) i Olgi Ochramenko (ur. 1859)[1][2]. 2 października 1909 rozpoczął służbę w Armii Imperium Rosyjskiego. W listopadzie 1917 roku, po rewolucji październikowej, na czele szwadronu złożonego z Polaków, wydzielonego z rosyjskiej Samodzielnej Brygady Gwardii, dołączył do I Korpusu Polskiego w Rosji. Dowodzony przez niego pododdział został włączony w skład 3 pułku ułanów, jako pierwszy szwadron i „wyróżniał się nie tylko dziarskością gwardzistów, lecz i zaopatrzeniem, a szczególnie materiałem końskim”[3].

17 lipca 1920 objął dowództwo 3 pułku ułanów Śląskich. Pułkiem tym dowodził od 9 kwietnia 1919 w zastępstwie pułkownika Strzemieńskiego, któremu powierzano dowodzenie grupami taktycznymi.

15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu majora kawalerii, w grupie oficerów byłych korpusów wschodnich i byłej armii rosyjskiej. Był wówczas zastępcą dowódcy Pułku Tatarskiego Ułanów im. płk. Mustafy Achmatowicza[4]. 15–16 sierpnia 1920 w bitwie pod Cycowem.

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w czynnej służbie na stanowisku dowódcy 3 p.uł w Tarnowskich Górach. Obowiązki dowódcy pułku pełnił do stycznia 1928[5][6][7]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 49. lokatą w korpusie oficerów jazdy. Na liście starszeństwa wyprzedził późniejszych generałów: Władysława Andersa (50. lokata), Mariana Przewłockiego (52. lokata), Zygmunta Podhorskiego (55. lokata), Stefana Jacka Dembińskiego (69. lokata), Adama Korytowskiego (72. lokata) i Romana Abrahama (85. lokata)[8]. 1 grudnia 1924 został awansowany do stopnia pułkownika ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 9. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[9]. 28 stycznia 1928 został mianowany dowódcą XVI Brygady Kawalerii we Lwowie z równoczesnym przeniesieniem do kadry oficerów kawalerii[10][11]. 12 marca 1929 został członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego[12][13][14]. 15 listopada 1932 został zwolniony z zajmowanego stanowiska z pozostawieniem bez przynależności służbowej i z równoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie[15]. Z dniem 31 marca 1933 został przeniesiony w stan spoczynku[16]. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[17].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

Uchwałą Rady Miejskiej w Tarnowskich Górach z dnia 6 września 2006 jedna z ulic dzielnicy Śródmieście-Centrum nosi imię płk. Cypriana Bystrama[19].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Marek Jerzy Minakowski: Cyprian Bystram z Radlina h. Tarnawa. [w:] Wielka Genealogia Minakowskiego [on-line]. sejm-wielki.pl, 2017-04-15. [dostęp 2017-04-15]. (pol.).
  2. Marek Jerzy Minakowski: Kiprian Genrich Wilhelm Bystram z Radlina h. Tarnawa. [w:] Wielka Genealogia Minakowskiego [on-line]. sejm-wielki.pl, 2017-04-15. [dostęp 2017-04-15]. (pol.).
  3. Bohdan Dobrzyński, Zarys historii ..., s. 5.
  4. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 28 z 28 lipca 1920 roku, poz. 703.
  5. Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 24 września 1921 roku, s. 245, 576.
  6. Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 605, 676.
  7. Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 547, 597.
  8. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 25.
  9. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 731.
  10. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 24.
  11. Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 327, 336.
  12. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 89.
  13. Rocznik oficerów kawalerii 1930, Główna Drukarnia Wojskowa, nakładem Przeglądu Kawaleryjskiego, Warszawa 1930, s. 56.
  14. Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 139, 432.
  15. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 15 listopada 1932 roku, s. 398.
  16. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 7 z 20 maja 1933 roku, s. 121.
  17. Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 335, 846.
  18. M.P. z 1939 r. nr 45, poz. 76 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  19. odpowiednia uchwała RM w Tarnowskich Górach w formie pliku PDF

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych.
  • Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
  • Rocznik oficerski rezerw 1934.
  • Bohdan Dobrzyński, Zarys historii wojennej 3-go Pułku Ułanów, Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, Warszawa 1929.
  • Bogusław Rusztecki, Płk Cyprian Bystram [w:] „Polska Zbrojna”.