John Kerry

John Kerry

Pełne imię i nazwisko	John Forbes Kerry
Data i miejsce urodzenia	11 grudnia 1943 Aurora
1. pełnomocnik Prezydenta Stanów Zjednoczonych ds. klimatu
Okres	od 20 stycznia 2021
Przynależność polityczna	Partia Demokratyczna
Poprzednik	urząd utworzony
68. sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych
Okres	od 1 lutego 2013 do 20 stycznia 2017
Przynależność polityczna	Partia Demokratyczna
Poprzednik	Hillary Clinton
Następca	Rex Tillerson
Senator Stanów Zjednoczonych z Massachusetts
Okres	od 3 stycznia 1985 do 1 lutego 2013
Poprzednik	Paul Tsongas
Następca	Mo Cowan
Zastępca gubernatora Massachusetts
Okres	od 6 marca 1983 do 2 stycznia 1985
Poprzednik	Thomas P. O’Neill III
Następca	Evelyn Murphy
Odznaczenia

John Kerry i Angela Merkel (2014)

John Kerry i Kärym Mäsymow (2015)

John Forbes Kerry (ur. 11 grudnia 1943 w Aurorze) – amerykański polityk, senator, demokrata ze stanu Massachusetts. Przed uzyskaniem miejsca w Senacie w roku 1985 był m.in. jednym z liderów ruchu antywojennego, protestującego przeciwko interwencji USA w Wietnamie (sam był weteranem odznaczonym za męstwo) oraz przez dwa lata wicegubernatorem stanu Massachusetts. Jako kandydat Partii Demokratycznej w wyborach na stanowisko prezydenta Stanów Zjednoczonych w 2004, przegrał z przedstawicielem Republikanów, George’em W. Bushem. W latach 2013–2017 sekretarz stanu w administracji Baracka Obamy. Od 2021 pełnomocnik prezydenta USA Joego Bidena do spraw klimatu.

Reprezentuje (według standardów amerykańskich) lewicowe poglądy: popiera zwiększenie płacy minimalnej, sprzeciwia się karze śmierci i cięciom budżetowym, jest zwolennikiem wolnej aborcji oraz utrzymania preferencji dla mniejszości rasowych (tzw. affirmative action).

Życiorys

Młodość

Urodził się w szpitalu wojskowym Fitzsimons w Aurorze. Był drugim najstarszym z czworga dzieci Richarda Johna Kerry’ego, funkcjonariusza służby zagranicznej oraz prawnika, i Rosemary Isabel Forbes, pielęgniarki oraz działaczki społecznej. Jego ojciec był katolikiem (dziadkowie Johna byli austro-węgierskimi imigrantami żydowskimi, którzy nawrócili się na katolicyzm; pochodzili z rodziny Fränklów wywodzącej się z okolic Prudnika), a jego matka była z Kościoła episkopalnego. Wychował się ze starszą siostrą, Margaret (ur. 1941), młodszą siostrą Dianą (ur. 1947) i młodszym bratem Cameronem (ur. 1950). Dzieci zostały wychowane w wierze ojca. John Kerry służył jako ministrant.

Był uczniem szkoły z internatem St. Paul’s School w Concord, New Hampshire. Po jej ukończeniu w 1962 rozpoczął studia na Uniwersytecie Yale, uczelni niepublicznej. Ukończył studia z zakresu politologii w 1966. Poza studiami uczestniczył w dodatkowych zajęciach sportowych, grając między innymi w piłkę nożną i hokeja.

Podobnie jak George W. Bush, należał w czasie studiów na Uniwersytecie Yale do stowarzyszenia Czaszka i Kości.

Po studiach zgłosił się jako ochotnik do Rezerwy Marynarki Stanów Zjednoczonych (obecnie United States Navy Reserve, w latach 1915–2005 United States Naval Reserve). Uczestniczył w wojnie wietnamskiej, służąc na łodzi patrolowej. Za udział w wojnie wietnamskiej Kerry został odznaczony Srebrną Gwiazdą Stanów Zjednoczonych, która przyznawana jest za odwagę w obliczu nieprzyjaciela. Odznaczony został również Medalem Brązowej Gwiazdy oraz trzykrotnie Medalem Purpurowego Serca. Po powrocie z wojny, w 1969, Kerry wspierał innych weteranów wojny wietnamskiej. W 1969 był współzałożycielem fundacji Vietnam Veterans of America, której zadaniem było wspieranie żołnierzy wracających z Wietnamu. Kerry był również rzecznikiem tejże organizacji. W 1971 przemawiał do członków senackiej Komisji Spraw Zagranicznych, głównie poruszając temat wojny.

Kariera w Senacie

W latach 1987–1989 był przewodniczącym komitetu kampanii senatorskich partii.

W 1986 zasłynął jako prowadzący przesłuchania w Senacie w sprawie związków Departamentu Stanu z handlarzami narkotyków w Ameryce Południowej i płacenia im za pomoc udzielaną nikaraguańskim Contras w wojnie domowej. Zakończone jego sukcesem dochodzenie uważa się za przedsmak śledztwa w aferze Iran-Contras, gdzie również odegrał istotną rolę.

W latach 2001–2003 oraz 2007–2009 był przewodniczącym komisji ds. drobnego biznesu. Zasiadał też w komisji spraw zagranicznych, gdzie przewodniczył podkomisji ds. Azji.

Udział w wyborach prezydenckich

W 2000 był często wymieniany jako potencjalny kandydat na wiceprezydenta u boku Ala Gore’a, który sam potem przyznał, iż Kerry był w czołówce osób typowanych na to stanowisko.

2 listopada 2004 kandydował w wyborach prezydenckich, został jednak pokonany przez George’a W. Busha, który wybrany został na drugą kadencję przez Kolegium Elektorów stosunkiem głosów 284-253 (jeden głos w Kolegium otrzymał John Edwards, jego kandydat na wiceprezydenta). W trakcie przedwyborczej kampanii cierpiał na raka prostaty.

Początkowo twierdził, iż rozważa ponowne kandydowanie na prezydenta w 2008, zrezygnował z tych planów na rzecz ubiegania się o kolejny wybór do Senatu w tym samym roku.

Kerry a wojna w Iraku

Kerry głosował w Senacie za uchwałą dającą prezydentowi prawo do użycia siły przeciwko reżimowi Saddama Husajna w razie braku współpracy z inspektorami rozbrojeniowymi. W 2002, powołując się najprawdopodobniej na materiały CIA udostępnione senatorom, informował, że Irak jest w stanie wyprodukować broń biologiczną i użyć jej przeciwko Stanom Zjednoczonym. Po wkroczeniu do Iraku wojsk koalicyjnych zmienił stanowisko i stwierdził, że działania administracji George’a Busha były nieuzasadnione, bowiem nie wyczerpały wszystkich metod pokojowych przed użyciem metod siłowych. Kerry krytykował administrację byłego prezydenta za to, iż nie była w stanie zdobyć wystarczającego poparcia świata dla inwazji i okupacji, czego konsekwencją jest to, że Stany Zjednoczone ponoszą 90% kosztów i 90% strat. Kerry deklaruje jednak, iż jest przeciwnikiem wycofania wojsk przed uregulowaniem sytuacji politycznej w Iraku.

Kerry kładł w swojej prezydenckiej kampanii wyborczej duży nacisk na zaangażowanie Stanów Zjednoczonych w ramach instytucji międzynarodowych. Popiera udział wojsk USA w operacjach pokojowych ONZ.

Sekretarz stanu

21 grudnia 2012 został nominowany przez prezydenta Baracka Obamę na stanowisko sekretarza stanu w miejsce Hillary Clinton, która ustąpiła z powodu choroby. 29 stycznia 2013 Senat zatwierdził jego nominację na sekretarza stanu i 1 lutego objął ten urząd. Sprawował go do 20 stycznia 2017, czyli końca urzędowania Baracka Obamy. Jego następcą został Rex Tillerson w administracji Donalda Trumpa.

Poza rządem

Kerry wycofał się z pracy dyplomatycznej po zakończeniu administracji Obamy 20 stycznia 2017. Nie wziął udziału w inauguracji Donalda Trumpa, a następnego dnia wziął udział w Marszu Kobiet w Waszyngtonie. Sprzeciwiał się polityce Donalda Trumpa i podpisał się pod briefem przeciwko dekretowi 13769 zakazującemu wjazdu do Stanów Zjednoczonych osobom z siedmiu krajów muzułmańskich.

5 grudnia 2019 poparł kandydaturę Joego Bidena do nominacji Demokratów na prezydenta, mówiąc „Już pierwszego dnia będzie gotowy, by poskładać kraj i świat, które rozbił Donald Trump”

Pełnomocnik ds. klimatu

23 listopada 2020 prezydent elekt Joe Biden ogłosił, że Kerry zajmie pełnoetatowe stanowisko w administracji, pełniąc funkcję pełnomocnika ds. klimatu, w tej roli będzie szefem w Radzie Bezpieczeństwa Narodowego. Objął urząd 20 stycznia 2021 roku, po inauguracji Joego Bidena.

Odznaczenia

• Prezydencki Medal Wolności (2024)

Linki zewnętrzne

• Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (ang.)