Rodnowo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne |
uzupełnienie historii + źródła |
||
| Linia 26: | Linia 26: | ||
}} |
}} |
||
'''Rodnowo''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Reddenau'') – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[gmina Bartoszyce|gminie Bartoszyce]]. W latach [[podział administracyjny Polski 1975-1998|1975-1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. |
'''Rodnowo''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Reddenau'') – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[gmina Bartoszyce|gminie Bartoszyce]]. W latach [[podział administracyjny Polski 1975-1998|1975-1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. |
||
We wsi znajduje się gotycki kościół, kaplica, Szkoła Podstawowa im. ks. Jerzego Popiełuszki z oddziałem przedszkolnym (przedszkole otwarto w ramach projektu unijnego w 2008 r.) oraz Wiejski Dom Kultury. |
|||
=== Historia === |
=== Historia === |
||
W 1376 r. powstał majątek rycerski i wieś szlachecka pod nazwa ''Rodenaw''. Kościół wybudowano w XIV w. |
W 1376 r. powstał majątek rycerski i wieś szlachecka pod nazwa ''Rodenaw''. Kościół wybudowano w XIV w., parafia powstała w 1326 r. W 1377 w dokumentach wymieniano proboszcza Krzysztofa. Kościół po raz pierwsz w dokumentach wymieniano w 1384 r. |
||
Prawo patronatu należało do dziedziców z [[Tolko]]. Szkoła powstała w XVI w. W 1737 r. szkoła przeszła pod nadzór panstwowy (do tego czasu była to szkoła parafialna). |
|||
W 1935 r. w tutejszej szkole pracował jeden nauczycie i uczyło się 93 dzieci. W 1939 r. we wsi było 448 mieszkańców |
W 1935 r. w tutejszej szkole pracował jeden nauczycie i uczyło się 93 dzieci. W 1939 r. we wsi było 448 mieszkańców. |
||
W 1945 r. kościół powrócił do katolików (p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej. Parafia powstała 13 grudnia 1982 r. Oprócz kościoła znajduje się także kaplica, adaptowana przez ks. Janusza Końca z budynku gospodarczego (nabożeństwa od 1989 r.). Szkołę po II wojnie światowej uruchomiono w 1946 r. Organizatorka szkoły i pierwsza kierowniczka była ''Janina Pawłowska''. W 1968 r. szkołę przeniesiono do nowego budynku, a wybudowano ją w czynie społecznym ze składek mieszkańców i wsparciu pobliskiej jednostki wojskowej w Bartoszycach. W tym okresie kierownikiem szkoły był ''Jan Hładysz''. Od 1954 r. Rodnowo było siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej. |
|||
W 1983 r. we wsi było 57 domów, skupionych w zwartej zabudowie, ulice miały elektryczne oświetlenie. W tym czasie w Rodnowie było 282 mieszkańców oraz 66 indywidualnych gospodarstw rolnych, obejmujących łącznie areał 623 ha. We wsi hodowano 473 sztuki bydła (w tym 255 krów), 246 świń, 37 koni i 122 owce. We wsi była szkoła podstawowa, przedszkole, dom kultury, świetlica, filia biblioteczna, kino na 100 miejsc, boisko sportowe, urząd pocztowy, sklep spożywczy. |
|||
Do Szkoły Podstawowej w Rodnowie dawniej należały trzy punkty filialne w [[Burkarty|Burkartach]], [[Wajsnory|Wajsnorach]] i [[Sortławki|Sortławkach]]. Poźniej filie te zostały zlikwidowane a dzieci z tych miejscowości uczęszczają do szkoły w Rodnowie. W ostatnich latach (przed wprowadzeniem obecnej reformy) liczba uczniów kształtowała się w granicach 150- 170, łącznie z oddziałem „0”. Ogólnie w ciągu 55 lat istnienia szkoły opuściło ją ponad 1000 absolwentów<ref>http://sprodnowo.edupage.org/text1/?</ref>. |
|||
=== Zabytki === |
=== Zabytki === |
||
* Gotycki kościół z XIV w., powiększony w 1616 a przebudowany w 1676 r. W 1818 r. wichura przewróciła wieżę, którą odbudowano w 1819 r. Budowla orientowana, salowa, murowana z cegły na kamiennej podmurówce. Wieża od zachodniej strony, zakrystia od północy, kruchta od południa. Okna zakończone spłaszczonymi łukami. W nawie strop z dekoracja sztukatorską (ornament stiukowy), sygnowaną z 1750 r. Wyposażenie kościoła jest barokowe i późnobarokowe. Ołtarz główny z 1730 r., dawniej połączony z amboną. Fragmenty ambony pochodzą z lat 1680-1687, wykonane w warsztacie ''Jana Pfeffera'', Zachowała się loża kolatora (rzeźbione obudowanie loży wykonane około 1725 r.) oraz dwa epitafia, jedno małżonków ''von Tettau'', drugie ''von Lesgewanga'' w zbroi. Olejny obraz ''Ukrzyżowanie'' z XVII w., rzeźba świętego w ołtarzu pochodzi z XVIII w. |
|||
* Gotycki kościół z XIV w., przebudowany w 1619 r. W 1818 r. wichura przewróciła wieże, którą odbudowano w 1819 r. |
|||
=== Bibliografia === |
=== Bibliografia === |
||
* ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic''. Wyd. drugie zmienione. Wyd. Pojezierze, Olsztyn 1987, 480 str., ISBN 83-7002-239-1 |
* ''Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic''. Wyd. drugie zmienione. Wyd. Pojezierze, Olsztyn 1987, 480 str., ISBN 83-7002-239-1 |
||
* ''Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, tom II''. Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 1999, ISBN 83-912605-0-X |
|||
* ''Rodnowo: kościół z XIV wieku'' [http://mojemazury.pl/79025,Rodnowo-kosciol-z-XIV-wieku.html] |
|||
{{Przypisy}} |
|||
{{Gmina Bartoszyce}} |
{{Gmina Bartoszyce}} |
||
Wersja z 19:46, 9 wrz 2012
| {{{rodzaj miejscowości}}} | |
| |
| Państwo | warmińsko-mazurskie |
|---|---|
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna |
(+48) 89 |
| Kod pocztowy |
11-217 |
| Tablice rejestracyjne |
NBA |
| SIMC | |
Położenie na mapie brak | |
Położenie na mapie świata  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} | |
Rodnowo (niem. Reddenau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
We wsi znajduje się gotycki kościół, kaplica, Szkoła Podstawowa im. ks. Jerzego Popiełuszki z oddziałem przedszkolnym (przedszkole otwarto w ramach projektu unijnego w 2008 r.) oraz Wiejski Dom Kultury.
Historia
W 1376 r. powstał majątek rycerski i wieś szlachecka pod nazwa Rodenaw. Kościół wybudowano w XIV w., parafia powstała w 1326 r. W 1377 w dokumentach wymieniano proboszcza Krzysztofa. Kościół po raz pierwsz w dokumentach wymieniano w 1384 r. Prawo patronatu należało do dziedziców z Tolko. Szkoła powstała w XVI w. W 1737 r. szkoła przeszła pod nadzór panstwowy (do tego czasu była to szkoła parafialna).
W 1935 r. w tutejszej szkole pracował jeden nauczycie i uczyło się 93 dzieci. W 1939 r. we wsi było 448 mieszkańców.
W 1945 r. kościół powrócił do katolików (p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej. Parafia powstała 13 grudnia 1982 r. Oprócz kościoła znajduje się także kaplica, adaptowana przez ks. Janusza Końca z budynku gospodarczego (nabożeństwa od 1989 r.). Szkołę po II wojnie światowej uruchomiono w 1946 r. Organizatorka szkoły i pierwsza kierowniczka była Janina Pawłowska. W 1968 r. szkołę przeniesiono do nowego budynku, a wybudowano ją w czynie społecznym ze składek mieszkańców i wsparciu pobliskiej jednostki wojskowej w Bartoszycach. W tym okresie kierownikiem szkoły był Jan Hładysz. Od 1954 r. Rodnowo było siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej.
W 1983 r. we wsi było 57 domów, skupionych w zwartej zabudowie, ulice miały elektryczne oświetlenie. W tym czasie w Rodnowie było 282 mieszkańców oraz 66 indywidualnych gospodarstw rolnych, obejmujących łącznie areał 623 ha. We wsi hodowano 473 sztuki bydła (w tym 255 krów), 246 świń, 37 koni i 122 owce. We wsi była szkoła podstawowa, przedszkole, dom kultury, świetlica, filia biblioteczna, kino na 100 miejsc, boisko sportowe, urząd pocztowy, sklep spożywczy. Do Szkoły Podstawowej w Rodnowie dawniej należały trzy punkty filialne w Burkartach, Wajsnorach i Sortławkach. Poźniej filie te zostały zlikwidowane a dzieci z tych miejscowości uczęszczają do szkoły w Rodnowie. W ostatnich latach (przed wprowadzeniem obecnej reformy) liczba uczniów kształtowała się w granicach 150- 170, łącznie z oddziałem „0”. Ogólnie w ciągu 55 lat istnienia szkoły opuściło ją ponad 1000 absolwentów[1].
Zabytki
- Gotycki kościół z XIV w., powiększony w 1616 a przebudowany w 1676 r. W 1818 r. wichura przewróciła wieżę, którą odbudowano w 1819 r. Budowla orientowana, salowa, murowana z cegły na kamiennej podmurówce. Wieża od zachodniej strony, zakrystia od północy, kruchta od południa. Okna zakończone spłaszczonymi łukami. W nawie strop z dekoracja sztukatorską (ornament stiukowy), sygnowaną z 1750 r. Wyposażenie kościoła jest barokowe i późnobarokowe. Ołtarz główny z 1730 r., dawniej połączony z amboną. Fragmenty ambony pochodzą z lat 1680-1687, wykonane w warsztacie Jana Pfeffera, Zachowała się loża kolatora (rzeźbione obudowanie loży wykonane około 1725 r.) oraz dwa epitafia, jedno małżonków von Tettau, drugie von Lesgewanga w zbroi. Olejny obraz Ukrzyżowanie z XVII w., rzeźba świętego w ołtarzu pochodzi z XVIII w.
Bibliografia
- Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic. Wyd. drugie zmienione. Wyd. Pojezierze, Olsztyn 1987, 480 str., ISBN 83-7002-239-1
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, tom II. Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 1999, ISBN 83-912605-0-X
- Rodnowo: kościół z XIV wieku [1]