Cornic

Cornic
	Kernowek — Kernewek — kernewek
Classificacion lingüistica
	Lengas indoeuropèas Lengas celticas Lengas celticas insularas Lengas britonicas Lengas britonicas del sud-èst Cornic; ; ; ; ;
Estatut oficial
Oficial de	Anglatèrra (regional)
Estatut de conservacion
	Atudat; EXExtinct (Atudat) Menaçat; CRCritically endangered (En dangièr critic) SESeverely endangered (En dangièr sevèr) DEDevinitely endangered (En dangièr definitiu) VUVulnerable (Vulnerable) Segur; NENot Endangered (Non en dangièr) ICHEL Red Book: Critically Endangered Classada coma lenga en dangièr critic (CR) per l'Atlàs de las lengas menaçadas dins lo mond
Còdis lingüistics
ISO 639-1	kw
ISO 639-2	cor
ISO 639-3	cor
Ethnologue	cor
Glottolog	corn1251
Linguasphere	50-ABB-a
UNESCO	339
IETF	kw
Endangered	4050

Lo cornic (autonim: Kernowek^a o Kernewek^b; pronóncia estandard: [kɛr'nɛwɛk])^[2] es una lenga celtica parlada en Cornoalha, en Grand Bretanha. Amb lo galés e lo breton, lo cornic es descendent de la lenga britonica.

Istòria

Lo cornic es aparegut en 33 dC, que deriva del dialècte britonic tardiu del sud-èst. Se pòt dividir l'istòria del cornic en quatre estapas:

cornic primitiu: d'aquela etapa non i a cap de mencions escritas a partir de 33 dC fins a 333 dC.
cornic ancian: de 800 a 1200, amb la redaccion del Vocabularium Cornicum.
cornic mejan: de 1200 a 1575; de la segonda metat d'aquel periòde proven la majoritat de la literatura cornica.
cornic modèrne: de 1575 a 1800.

La darrièira locutritz monolingüa èra Dolly Frentreath (mòrta en 1777),^[3] que demorava a Mousehole. John Davey, regent a Zennor foguèt la darrièra persona que mestrejava pro la lenga de sis aujòus per la parlar. Moriguèt en 1891 e se ditz qu’entretenguèt sas competéncias lingüisticas en parlant cornic a son cat. Es utilizat coma lenga primièira que dins un desenau de fogaus. Segon lo Daily Telegraph, cent personas d’uèi parlan correntament lo cornic, cinc cents pòdon tenir una discussion, e aperaquí 3500 personas ne’n sabon de bocins.

Evolucion lingüistica

Los especialistas de lengas celticas regretan sovent que las tres lengas, cambrian, breton e cornic, avián causit tres normalizacions divergentas. Tradicionalament, lo cornic èra considerat coma un dialècte del breton continental, però de filològs afirman que las lengas foguèsson ja diferenciadas despuèi lo sègle xv.

En realitat lo KLT (Cornoalha, Leon, Tregòr) aviá ja agut d'evolucions divergentas. Coma la normalizacion de la lenga cambriana comencèt al segle VI (sic), es gaire pensable de la retocar.

En escambi, las normalizacions del breton e del cornic, faitas per de gents que non son pas de lingüistas, son plan recentas, e pas encara sedimentadas dins tota la populacion. Se podriá tornar a un aute projècte de normalizacion lingüistica.

Bibliografia

Siarl, Ferdinand. A Brief History of the Cornish Language, its Revival and its Current Status. 2. e-Keltoi, 2013, p. 199-227.

Nòtas

a. ^ AFI: [kəɾˈnuːək], [kəɾˈnɛʊək], [kəɹˈnuːək], [kəɹˈnɛʊək].

b. ^ AFI: [kəɾˈnɔʊək], [kəɹˈnɔʊək].

Referéncias

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus lo cornic.

↑ Abalain, Hervé. «Destin des langues celtiques» p. 39. Editions OPHRYS, 1989.
↑ «Cornish words | cornish dictionary / gerlyver kernewek». [Consulta: 2017-09-16]
↑ Cooper, N.P. A Cornish Almanack. Ellixia Publishing Ltd., 2020. ISBN 978-0-244-25402-5.

Portal de las lengas

[1] Abalain, Hervé. «Destin des langues celtiques» p. 39. Editions OPHRYS, 1989.

[2] «Cornish words | cornish dictionary / gerlyver kernewek». [Consulta: 2017-09-16]

[3] Cooper, N.P. A Cornish Almanack. Ellixia Publishing Ltd., 2020. ISBN 978-0-244-25402-5.

[1]

[2]

[3]