Wikipedia:Biologiecafé

Overzicht
beheerpagina's

Een nieuw onderwerp toevoegen

Welkom in het Biologiecafé van Wikipedia,

een centraal punt van overleg over alle zaken op Wikipedia die met biologie te maken hebben

U bevindt zich hier:

De kroeg · Auteursrechtencafé · Bibliografie- en broncafé · Biografische bistro · ►Biologiecafé · Botcafé · Categoriecafé · Doorverwijscafé · Economiecafé · Exactewetenschapscafé · Geografiecafé · Geologiecafé · Geschiedeniscafé · ICT-café · Juridisch café · Kunstcafé · Medisch café · Muziekcafé · Politiek en nieuwscafé · Redactielokaal · Religie- en filosofiecafé · Ruslandcafé · Schaakcafé · Sportcafé · Taalcafé · Typografiecafé · De Wandschildering · Wikidata-café · Zuidoost-Europacafé · Café for non-Dutch speakers · (wikiprojecten) · (mededelingen) · (helpdesk)

• Portalen: Biologie · Beschermde gebieden · Genetica · Herpetologie · Insecten · Schimmels · Vissen · Vogels · Zoogdieren
  • Filipijnse fauna die nog beschreven moet worden
• Wikiprojecten: Biologie · Dieren · Planten · Schimmels · Uitsterven
• Gewenste artikelen: Biologie · Amfibieën · Fauna · Insecten · Paddenstoelen · Reptielen · Vogels · Weekdieren
• Beginnetje biologie
• Dit kan beter: Biologie · Insecten · Vogels
• Inspiratie250
• Gebruik van de taxobox · Beschermingsstatus
• Archief 2006-2013 - Archief 2014-2018 - Archief 2019-...

Vormtaxa

Bij het inlezen in de paleontologie van het Precambrium (fossielen) stuitte ik op het uitgestorven genus Cryptozoon (soms met trema op de tweede O). Mijn vermoeden is dat het om een verouderd taxon gaat (het lijkt vooral voor te komen in literatuur van voor 1960), zelfs dat het geen echt taxon is maar eerder een soort van pseudo-taxon. Het komt vaker voor dat anorganische structuren in zeer oud gesteente voor fossielen worden aangezien. In dit geval is de structuur ten minste veroorzaakt door biologische activiteit, maar dat is natuurlijk niet hetzelfde als dat de naam bij het verantwoordelijke organisme hoort.

Wat is de correcte terminologie om Cryptozoon te definiëren? Wp-de heeft een artikel ([1]) waarin het een Formgattung genoemd wordt. Kan dat naar het Nederlands als "vormgenus" of "vormtaxon" vertaald worden? Bestaan er meer van dit soort quasi-biologische soorten taxa? Is een vormtaxon hetzelfde als een sporenfossiel?

PS: Ons lemma taxon bevat in ieder geval geen informatie en lijkt vooral over botanie te gaan. Vr. groet, Woudloper _overleg 7 jul 2024 17:23 (CEST)

Overigens, en FWIW, de GBIF backbone taxonomy heeft het volgende in de backbone taxonomy ('ACCEPTED') (Tenebrionidae, Coleoptera):

Cryptozoon Schaufuss, 1882

Cryptozoon civile Schaufuss, 1882     

Cryptozoon nitidicolle Schaufuss, 1882

Cryptozoon proliferum Hall, 1884      

Zie deze pdf (2018): https://www.researchgate.net/publication/322517059_Catalogue_of_Tenebrionidae_Coleoptera_of_North_America#read

Kweetal nl (overleg) 7 jul 2024 18:51 (CEST)

Een heel lastige kwestie. Er zijn twee vragen van belang: 1) Wat is de aard van de fossielen (organisme, spoor van een organisme, niet-organische oorsprong) en 2) wat is de aard van het eventueel betrokken organisme (valt het onder de ICNafp of ICZN?). Het enige wat ik zo kan garanderen is dat het geen vormtaxon kan zijn: dat bestaat formeel namelijk niet meer. Eventueel (afhankelijk van het antwoord op die twee vragen) kan het in het verleden een vormtaxon geweest zijn (historisch bezien, maar niet nomenclatorisch bezien). Het oogt als een mijnenveld: hopelijk kan een recente publicatie uitkomst bieden. - Brya (overleg) 8 jul 2024 12:58 (CEST)

PS: Cryptozoon proliferum Hall, 1883 zal geen kever zijn. - Brya (overleg)

Beiden heel hartelijk dank alvast, m.n. Brya voor de link naar Hall. Het lukt mij niet toegang te vinden tot Walcotts beschrijving. Ook Gutenberg heeft het verslag niet.

Ik heb geprobeerd de bronnen te volgen in de manier waarop dit spoort extreem oude microfossielen beschreven worden, en gisteren Chuaria aangemaakt als voorbeeld. Het komt vreemd op me over om een fossiele structuur als een taxon te beschrijven, of een taxon te beschrijven zonder het in een hogere groep te plaatsen, maar blijkbaar is het allemaal onduidelijk. In dit geval staat overigens wel vast dat het fossiel het organisme zelf is. Aangezien zelfs Eukaryota niet zeker is heb ik ze uit de taxodoos gehaald; die kleurt nu (toepasselijk) grijs. Vr. groet, Woudloper _overleg 9 jul 2024 02:21 (CEST)

Volgens dit hoofdstuk zou blijken dat deze tot de blauwalgen/Cyanobacteria gerekend worden (ik heb het zelf niet gezien). Dus dan zou het onder of de ICNafp of de ICNP vallen (het is ook mogelijk dat sommigen de ene Code volgen en anderen de andere Code). Voor zover mij bijstaat heeft de ICNP nooit aparte bepalingen gehad voor fossielen, terwijl de bepalingen in de ICNafp diverse keren gewijzigd zijn. Tegenwoordig (de Code is retroactief, dus dat geldt ook voor het verleden) is het hele organisme het taxon, ook al is het alleen een hypothetische extrapolatie, gebaseerd op gedeeltelijke fossilisering. - Brya (overleg) 9 jul 2024 12:40 (CEST)

Zie ook: Stromatoliet. PAvdK (overleg) 9 jul 2024 14:22 (CEST)

@Brya: opnieuw hartelijk dank, zowel voor de bron als de kennis. Dit verduidelijkt waarom zgn. vormtaxa niet langer bestaan. Het aanmaken van artikelen voor Semikhatov en Raabens 1500 taxa van stromatolieten valt buiten mijn persoonlijke ambitie. Cryptozoön is een uitzondering wegens de historische relevantie. Semikhatov en Raaben noemen dit taxon één maal: in het onderschrift van een afbeelding. Daaruit blijkt dat het tot de "cabbage-like" stromatolieten behoort.

Ik neem inmiddels aan dat het taxon gedefinieerd kan worden als "een fossiel geslacht van stromatolieten" o.i.d. Woudloper _overleg 9 jul 2024 17:43 (CEST)

Het hele onderwerp valt buiten mijn persoonlijke ambitie. Het lijkt mij een mijnenveld. - Brya (overleg) 10 jul 2024 12:39 (CEST)

Atlasvlinder of atlasmot?

Op Atlasvlinder is een anoniem nogal militant bezig de naam te veranderen in atlasmot. Die naam zie ik bij Google wel langskomen, maar dat lijkt vooral in automatisch vertaalde publicaties te zijn. Meningen?

JanB46 heeft dat nu ongedaan gemaakt onder verwijzing naar https://www.vlindertjes.eu/?s=atlasvlinder, maar of dat een goede bron is? Ikzelf kwam op https://animalia.bio/index.php/nl/attacus-atlas?taxonomy=6063, maar daar geldt hetzelfde voorbehoud. Bij Google Scholar kom ik enkel de vlindervariant tegen, maar het zijn voornamelijk oudere of volkenkundige resultaten, of verwijzingen naar dergelijke literatuur. In het Soortenregister komen beide aanduidingen niet voor.

Hernoeming is totaal niet aan de orde, maar moet de 'mot'-variant genoemd worden, of is dat al teveel eer?  →bertux 22 jul 2024 18:08 (CEST)

De betreffende anoniem gebruikt het argument dat het geen dagvlinder is en daarom geen 'vlinder' maar 'mot' zou moeten heten. Ten onrechte. Het is namelijk niet zo dat alleen dagvlinders (Papilionoidea) 'vlinder' genoemd mogen worden. Het is dus gewoon 'atlasvlinder' totdat het tegendeel overtuigend aangetoond wordt. Er zou 'in meerdere boeken' geschreven zijn dat het een 'mot' is; welnu, kom maar met bewijzen; graag niet met kinderboeken maar met serieuze literatuur. Erik Wannee (overleg) 22 jul 2024 18:36 (CEST)

Ik vermoed dat diegene teveel computervertalingen of Engels gelezen heeft, daar is atlas moth gangbaar  →bertux 22 jul 2024 19:10 (CEST)

Er zijn talloze taxa die volgens deze logica verkeerd benoemd zouden zijn. –bdijkstra (overleg) 22 jul 2024 19:25 (CEST)

De zijdevlinder is ook een mot. 🦋 TheBartgry (overleg) 22 jul 2024 19:42 (CEST)

Momenteel ben ik bezig met orchideeën. De wetenschappelijke naam van de bekendste soort is Phalaenopsis. In het Nederlands ook wel vlinderorchidee genoemd. Afgeleid van Phalenae (vlinder) en opsis (gelijkend) maar de Engelsen, of liever de Amerikanen, spreken kortweg van “Phals” of “moths”. Konden we maar bij de wetenschappelijke namen blijven, dan was er geen probleem, ook al zijn de discussies hierover best leuk. Phacelias _overleg🐝‍ 22 jul 2024 22:03 (CEST)

De naam atlasvlinder wordt specifiek gebruikt voor deze soort in onder andere de volgende bronnen:

• D. Hillenius e.a. - Spectrum Dieren Encyclopedie
• David Burnie et al. - Dieren
• Wijbren Landman - Geïllustreerde vlinderencyclopedie
• A. B. Klots & E. B. Klots - Elseviers Wereld der Dieren (Insecten)
• Bernhard Grzimek - Het leven der dieren Deel II: Insecten

Deze bronnen heb ik ook allemaal ingezien tijdens het schrijven het artikel, dat grotendeels van mijn hand is. Omdat de naam zo ingeburgerd is heb ik er geen referentie voor gebruikt, wat ik meestal wel doe bij Nederlandstalige namen van dieren. De naam 'mot' heeft zoals TheBartgry al aangeeft geen enkele taxonomische waarde. In de literatuur kom ik de naam atlasmot helemaal niet tegen en op internet kom ik uit op sites zoals deze en deze, die zijn niet series te nemen als bron. B kimmel _overleg 22 jul 2024 22:38 (CEST)

Met de Grzimek zitten we al op een halve eeuw geleden, dus de naam is behoorlijk ingeburgerd. Zijpad: 'mot' doet niet per se denken aan alle nachtvlinders, wel aan vrij kleine nachtvlinders, wat zou de grootste nachtvlinder zijn die een NLse naam met 'mot' erin heeft? WeiaR (overleg) 22 jul 2024 23:45 (CEST)

Goed om te weten: 'nachtvlinders' is een informele groep; geen taxonomische. De naam is waarschijnlijk door leken in zwang geraakt door alle vlinders die niet tot de dagvlinders (Papilionoidea) behoren, samen te nemen. Erik Wannee (overleg) 23 jul 2024 09:51 (CEST)

Termieten

Het was wellicht niet zo handig van mij om in de vakantieperiode een artikel aan te melden voor de etalage. Mochten er collega's terugkomen van hun welverdiende rust dan zou ik ze willen wijzen op de nominatie van het artikel over de termieten voor de etalage. - B kimmel _overleg 26 jul 2024 00:44 (CEST)

Ik denk dat het beter werkt met een linkje. Bij deze: Wikipedia:Etalage/Aanmelding kandidaten#Termieten Erik Wannee (overleg)