Naar inhoud springen

Kleinseminarie

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Een kleinseminarie (ook wel klein seminarie gespeld) is een instelling van secundair onderwijs, waar de leerlingen worden voorbereid op de eigenlijke priesteropleiding in een (groot)seminarie. Kleinseminarie was vooral een opleiding voor jongens in de leeftijd van 12 tot 18 jaar.

Het is min of meer een voortzetting op de Latijnse school die tot vóór de 19e eeuw toegang bood tot de priesteropleiding. Men bood er een humaniora of gymnasiale opleiding aan, noodzakelijk voor de kennis van het Latijn. De belangrijkste vakken waren: Nederlands, Frans, Grieks, Latijn, wijsbegeerte, wiskunde, aardrijkskunde en geschiedenis. De studie duurde zes jaar. Het onderwijs werd er grotendeels door priesters verzorgd. De seminaristen, zoals de leerlingen genoemd werden, gingen elke dag naar de mis in de kapel of kerk, waarbij het verplicht was (luid) mee te zingen en de gebeden op te zeggen. Door de week was de mis meestal in de vroege morgen voor de lessen begonnen. Meestal was er ook een internaat aan verbonden.

De opkomst van de kleinseminaries was in het begin van de 19e eeuw. Elke provincie telde wel een of meerdere kleinseminaries aan het eind van de negentiende eeuw. In het midden van de twintigste eeuw en met name in jaren zestig van de twintigste eeuw nam het aantal interne leerlingen snel af. De omzetting in een open internaat met een of meer middelbare opleidingen was veelal geen succes. De meeste internaten werden gesloten. De meeste kleinseminaries zijn nu omgevormd tot gewone secundaire of middelbare scholen.

Voorbeelden in België

[bewerken | brontekst bewerken]
Sint-Jozef-Klein-Seminarie (SJKS) te Sint-Niklaas opgericht in 1808
Klein-Seminarie Hageveld, Heemstede, Nederland

Voorbeelden in Nederland

[bewerken | brontekst bewerken]

Klein seminarie van een bisdom

Kleinseminarie van een congregatie of kloosterorde

De congregaties gebruikten de kleinseminaries om te zorgen voor nieuwe aanwas binnen hun gelederen. Na pater(priester) of broeder te zijn geworden, bleven deze ex-leerlingen van dat kleinseminarie veelal bij de congregatie.[bron?]