Naar inhoud springen

Boeddhistische stromingen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dhamma wiel

Boeddhisme

Concepten
Geschiedenis
Stromingen
Geschriften
Tempels
Devotie
Per land
Termen
Van A tot Z
Dhamma wiel

Het boeddhisme is ontstaan uit de leer van de Boeddha, en leeft voort in de boeddhistische gemeenschap. Boeddhisten streven naar verlichting, de verlossing van het lijden door het zien van de werkelijkheid zoals ze is: veranderlijk en onbestendig.

De huidige drie boeddhistische hoofdstromingen zijn het Theravada, Mahayana en Vajrayana.

  • Theravada is de oudste school en houdt zich voornamelijk met de geschriften bezig en de bevrijding van het individu en is voornamelijk verspreid naar Zuidoost-Azië.
  • Mahayana is ook bekend als het "grote voertuig" en richt zich op verlossing voor iedereen en is voornamelijk verspreid naar het noorden, zoals China en Japan.
  • Vajrayana is ook bekend als het "diamanten voertuig" of tantrisch boeddhisme, en is een onderdeel van het Mahayana. Dit is de meest esoterische school en is voornamelijk verspreid naar Tibet en de landen daaromheen, maar wordt ook gevonden in China en Japan.

Overzicht boeddhistische geschiedenis

[bewerken | brontekst bewerken]

Overzicht van de belangrijkste stromingen

[bewerken | brontekst bewerken]

Binnen deze boeddhistische stromingen kunnen verschillende scholen (sekten en tradities) onderscheiden worden.

Feitelijk is de term Hinayana hier incorrect. Dit is een term die het Mahayana aan niet-Mahayana-scholen heeft gegeven. De koppen in dit schema zijn dientengevolge alleen terug te vinden in de boeken van het Mahayana. Het Theravada-boeddhisme is geen Hinayana!

Het Theravada-boeddhisme is de enige overgebleven school van de oudste boeddhistische scholen. Het Theravada heeft zich verspreid over Zuidoost-Azië.

Geschiedenis van het Theravada

[bewerken | brontekst bewerken]

Indiaas boeddhisme

Theravada

In Sri Lanka staan zowel de suttas als de Abhidhamma en Visuddhimagga in hoog aanzien.

In Thailand ligt de nadruk vaak op de leer uit de suttas, en spelen de commentariële geschriften een relatief ondergeschikte rol..

Myanmar (Birma)

[bewerken | brontekst bewerken]

In Myanmar is er een grote nadruk op commentariële geschriften als de Abhidhamma en Visuddhimagga.

Bangladesh kent de volgende stromingen:

Het Mahayana (Grote Voertuig) is ontstaan in de eerste eeuw CE in India, vanuit de historische Mahāsamghika-school (sinds 383 v.Chr.).

De belangrijkste filosofische scholen

[bewerken | brontekst bewerken]

Het Mahayana-boeddhisme kent twee filosofische scholen die zeer bepalend zijn geweest in het boeddhisme, en een stroming die geen specifieke school vormt, maar wel invloedrijk is.

Scholen in China

[bewerken | brontekst bewerken]

China heeft een rijk boeddhistisch verleden:

Zuiver-land boeddhisme

Yogacara-Madhyamaka

Soetra-scholen

Ch'an

Scholen in Japan

[bewerken | brontekst bewerken]

In Japan komen de volgende scholen voor:

Zen

Vajrayana (Diamanten Voertuig) is ook bekend onder de namen Mantrayana en Tantrayana. Vanaf circa tweede eeuw, vroege boeddhistische tantra-beoefening in India vanuit de Madhyamaka en Yogacara scholen: vanaf circa 300 n.Chr. in India, o.a. naar China, Bengalen, Assam en Uddiyana).

Geschiedenis van het Vajrayana

[bewerken | brontekst bewerken]

Vajrayana-scholen

[bewerken | brontekst bewerken]

China'

  • Chen-yen (of Mi-tsung, China vanuit India, vanaf circa 660)

Japan

  • Shingon (Japan, vanaf 9e eeuw, via Chinese Chen-yen)

Tibet

Overzicht van de Tibetaanse scholen

[bewerken | brontekst bewerken]

Westers boeddhisme

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Westers boeddhisme voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In de USA, Europa en Australië zijn Theravada, Tibetaans boeddhisme en Zen vertegenwoordigd. Er zijn formele lineages die verbonden zijn met de landen van herkomst, maar er lijken ook nieuwe vormen van leken-boeddhisme te ontstaan die klassieke boeddhistische leerstellingen combineren met westerse psychologische en romantische opvattingen.

  • Schumann, Hans Wolfgang (2007), Boeddhisme. Stichter, scholen en systemen. Rotterdam: Asoka
  • Harvey, Peter (1995), Buddhism. Teachings, history and practices. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Geurtz, Jan Schrijver Leraar Tibetaans Boeddhisme, Dzogchen leer, bestseller: Verslaafd aan Liefde wiki/Jan_Geurtz .
  1. Snelling, John (1987), The Buddhist Handbook. A Complete Guide to Buddhist Teaching and Practice. London: Century Paperbacks