middel

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  middel    (hulp, bestand)
• IPA: /ˈmɪdəɫ/

Woordafbreking

• mid·del

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘middelste deel, bv. van een lichaam’ voor het eerst aangetroffen in 1102
• [A] Afkomstig van Oudnederlandse woord middil,

      afleiding van midden met het achtervoegsel -el

• [B] Afleiding van bemiddeling.

[A]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	middel	middelen
verkleinwoord	middeltje	middeltjes

Zelfstandig naamwoord

[A] het middel o

1. het midden
2. iets met behulp waarvan een doel bereikt kan worden

   • Dat is een middel, niet een doel. 

3. (medisch) iets dat wordt aangewend om ziekte, ongesteldheid te bestrijden, (verkort voor geneesmiddel)

   • Tegen die ziekte is nog geen middel gevonden. 
   • Er is nog steeds geen middel tegen aids. 

4. (financieel) geld, bezit; in deze betekenis meestal meerv.

   • Hij heeft de middelen om er een sterke onderneming van te maken. 

5. (taalkunde) (als eerste deel van samenstellingen) fase in de geschiedenis van sommige talen tussen de oudste vorm daarvan ("oud") en de meest recente verleden ("nieuw")

Synoniemen

• [3]: medicijn

Hyponiemen

   

BRK-middel actiemiddel afbijtmiddel afdichtingsmiddel afkickmiddel afschrikkingsmiddel afschrikmiddel afslankmiddel afvoermiddel afwasmiddel afweermiddel antiastmamiddel antibraakmiddel anticonceptiemiddel antigifmiddel antihaaruitvalmiddel antihoestmiddel antiklopmiddel antimalariamiddel antimigrainemiddel antiroestmiddel antirookmiddel antischimmelmiddel antislaapmiddel antistollingsmiddel antistolmiddel antiverwelkingsmiddel antivriesmiddel audiomiddel barrièremiddel bedrijfsmiddel bedwelmingsmiddel behoedmiddel beleidsmiddel beschermingsmiddel bestaansmiddel bestrijdingsmiddel betaalmiddel betalingsmiddel bevestigingsmiddel bevochtigingsmiddel bewaarmiddel bewijsmiddel bijtmiddel bindmiddel blaasmiddel bleekmiddel bloeddopingmiddel blusmiddel braakmiddel brandmiddel cassatiemiddel chantagemiddel combinatiemiddel communicatiemiddel conserveermiddel conserveringsmiddel contraceptiemiddel contrastmiddel controlemiddel desinfecteermiddel desinfectiemiddel dieetmiddel doorslaapmiddel dopingmiddel dreigmiddel droogmiddel drukkingsmiddel drukmiddel dwangmiddel erectiemiddel expressiemiddel fopmiddel garantiemiddel gehoormiddel geleermiddel gemaksmiddel genademiddel geneesmiddel genotmiddel genotsmiddel gewasbeschermingsmiddel geweldsmiddel gifmiddel glansmiddel glansspoelmiddel glijmiddel groeimiddel grondontsmettingsmiddel haargroeimiddel haarkleurmiddel haarmiddel hechtmiddel hoestmiddel hoofdmiddel huis-tuin-en-keukenmiddel huismiddel hulpmiddel identificatiemiddel inmiddels inslaapmiddel intensiveringsmiddel interceptiemiddel kalmeermiddel kalmeringsmiddel kitmiddel kleefmiddel kleurmiddel koelmiddel koudemiddel kunstmiddel lapmiddel laxeermiddel leermiddel levensmiddel lokmiddel looimiddel losmiddel maagmiddel machtsmiddel meetmiddel narcosemiddel navigatiemiddel nepmiddel onderhoudsmiddel onderwijsmiddel ontbladeringsmiddel ontharingsmiddel ontsmettingsmiddel ontsnappingsmiddel ontstekingsmiddel ontstollingsmiddel ontstoppingsmiddel ontvettingsmiddel ontwormingsmiddel oorlogsmiddel oplosmiddel opsporingsmiddel paardenmiddel pepmiddel plakmiddel poetsmiddel pressiemiddel productiemiddel promotiemiddel propagandamiddel purgeermiddel reageermiddel rechtsmiddel reddingsmiddel redmiddel reinigingsmiddel reumamiddel richtmiddel rijsmiddel roesmiddel roestmiddel ruilmiddel sanctiemiddel schijnmiddel schoonheidsmiddel schoonmaakmiddel schuurmiddel selectiemiddel slaapmiddel slijpmiddel slikmiddel smeermiddel smeltmiddel sproeimiddel spuitmiddel stemmiddel stijlmiddel stopmiddel straalmiddel strafmiddel strijdmiddel stuurmiddel tovermiddel transportmiddel tripmiddel tuchtmiddel uitdrukkingsmiddel vaatwasmiddel veiligheidsmiddel verbandmiddel verbindingsmiddel verdedigingsmiddel verdelgingsmiddel verdikkingsmiddel verdovingsmiddel verdunningsmiddel verjongingsmiddel verkeersmiddel vermageringsmiddel verpakkingsmiddel versnijdingsmiddel vervangingsmiddel vervangmiddel vervoermiddel vervoersmiddel verweermiddel vlekkenmiddel vloeimiddel vluchtmiddel voedingsmiddel voorbehoedmiddel voorbehoedsmiddel voorwasmiddel vulmiddel wasmiddel weermiddel wondermiddel wormmiddel zelfdodingsmiddel zelfzorgmiddel zoetmiddel zonnebrandmiddel zuiveringsmiddel zweetmiddel

Afgeleide begrippen

   

Middelburg Middeldijk Middelengels Middelfrankisch Middelfrans Middelfries Middelhoogduits Middelkoop Middelnederduits Middelnederlands Middelsluis Middelveen middel- middelbeers middelbrand middelbreedte middeleeuwen middeleeuws middelen middelengebruik middelentoets middelenwet middelertijd middelerwijl middelevenredig middelfijn middelganger middelgebergte middelgewicht middelgroot middelhand middelheim middelhoog middellands middellang middellijk middellijn middelloodlijn middelloon middelmaat middelman middelmanagement middelmatig middelmoot middelmoter middelpunt middelpuntig middelradioactief middelrif middels middelschot middelsom middelsoort middelste middelstuk middelstum middeltocht middelvinger middelvoet middelvroeg middelweg middelzwaar

Spreekwoorden

• [2]: Het doel heiligt de middelen.

ter bereiking van een goed doel mag men ook slechte middelen, indien het niet anders mogelijk is, gebruiken

Uitdrukkingen en gezegden

• [2]: door middel van (d.m.v. / dmv)

met gebruikmaking van

•  Dit is een merkwaardige uitvinding die door middel van uv-licht alle parasieten en bacteriën in het water binnen negentig seconden uitschakelt.  

• [3]: Het middel is erger dan de kwaal.

De maatregelen die tegen iets genomen worden, richten zelf meer schade aan dan het probleem wat ze moesten oplossen.

Vertalingen

    1. het midden   

Duits: Mitte (de) v Noors: middel (no) m

Nynorsk: middel (nn) m

    2. iets met behulp waarvan een doel bereikt kan worden   

Duits: Mittel (de) o Engels: means (en) Frans: moyen (fr) m

Noors: middel (no) o Nynorsk: middel (nn) o

    3. iets dat wordt aangewend om ziekte, ongesteldheid te bestrijden   

Duits: Mittel (de) o Engels: medicine (en)

Frans: médicament (fr) m

    4. geld, bezit   

Duits: Mittel (de) mv Engels: means (en) Frans: ressources (fr) v, mv

Noors: middel (no) m Nynorsk: middel (nn) m

    Het doel heiligt de middelen.   

Duits: Der Zweck heiligt die Mittel.

    door middel van   

Duits: mit Hilfe von (de), mittels (de)

Onderstaande vertalingen dienen nagekeken te worden en omgezet in de bovenstaande tabellen. Nummers na de vertalingen komen niet noodzakelijk overeen met de opgegeven definities. Voor meer uitleg zie WikiWoordenboek:Hoe vertalingen nakijken.

    in te delen vertalingen   

Papiaments: medio

[B]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	middel	middels
verkleinwoord	middeltje	middeltjes

Zelfstandig naamwoord

[B] middel m/o

1. (anatomie) het middendeel van het menselijk lichaam, meer specifiek op heuphoogte, daar waar de benen overgaan in het bovenlijf; taille

   • Hij stond tot aan zijn middel in het water. 
   • Hij krijgt wat te veel vet om zijn middel. 

Vertalingen

    1. het middendeel van het lichaam   

Duits: Bauch (de) m, Gürtellinie (de) v Engels: waist (en) Fins: uuma (fi), vyötärö (fi) Frans: taille (fr) v

Noors: liv (no) o, midje (no) Nynorsk: liv (nn) o, midje (nn) v

Werkwoord

vervoeging van
middelen

middel

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van middelen
   

   • Ik middel. 

2. gebiedende wijs van middelen
   

   • Middel! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van middelen
   

   • Middel je? 

Gangbaarheid

• Het woord middel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "middel" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Nedersaksisch

Zelfstandig naamwoord

middel

1. middel

Noors

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: /ˈmidəl/

Woordafbreking

• mid·del

Woordherkomst en -opbouw

• Afkomstig uit het Nederduits

Naar frequentie	10437

o [A]	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	middel	middelet midlet	middel midler	midla midlene
genitief	middels	middelets midlets	middels midlers	midlas midlenes

Zelfstandig naamwoord

[A] middel o

1. middel (iets om een doel te bereiken, b.v. een tegenmiddel, vlekkenmiddel)
2. (medisch) geneesmiddel
3. (economie) hulpbron, resource

Afgeleide begrippen

• [1]: botemiddel
• [1]: hjelpemiddel
• [1]: næringsmiddel
• [1]: pussemiddel
• [1]: virkemiddel
• [2]: legemiddel

Spreekwoorden

• [1]: Målet helliger middelet.

De goede doel heiligt kwade middelen.

m [B]+[C]	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	middel	middelen	midler	midlene
genitief	middels	middelens	midlers	midlenes

Zelfstandig naamwoord

[B] middel m

1. (financieel) vermogen (geld, bezit)

Zelfstandig naamwoord

[C] middel m

1. middel (het midden)

• middeltall
• middelverdi

Zelfstandig naamwoord

middel, mv

1. onbepaalde vorm nominatief meervoud van middel

Schrijfwijzen

• midler

Nynorsk

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: /ˈmidəl/

Woordafbreking

• mid·del

Woordherkomst en -opbouw

• Afkomstig uit het Nederduits

o [A]	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	middel	middelet	middel	midla

Zelfstandig naamwoord

[A] middel o

1. middel (iets om een doel te bereiken, b.v. een geneesmiddel)
2. middel (iets om een doel te bereiken, b.v. een tegenmiddel, vlekkenmiddel)
3. (medisch) geneesmiddel

Afgeleide begrippen

• [1]: botemiddel
• [1]: hjelpemiddel
• [1]: næringsmiddel
• [1]: pussemiddel
• [1]: verkemiddel
• [2]: lækjemiddel

m [B]	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	middel	middelen	midlar	midlane

Zelfstandig naamwoord

[B] middel m

1. middel (het midden)

• middeltal
• middelverdi

Zelfstandig naamwoord

middel, mv

1. onbepaalde vorm nominatief meervoud van middel

Veluws

Zelfstandig naamwoord

middel

1. middel