Pergi ke kandungan

Otak-otak: Perbezaan antara semakan

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnya
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
Zainabilah (bincang | sumb.)
171 suntingan
Tiada ringkasan suntingan
Teg-teg: Suntingan mudah alih Suntingan web mudah alih
Teg-teg: Suntingan mudah alih Suntingan web mudah alih
 
(18 semakan pertengahan oleh 13 orang pengguna tidak dipaparkan)
Baris 1: Baris 1:
{{Infobox food
{{Infobox food
| name = Otak-otak
| name = Otak-otak
|alternate_name = Otak/Otah
|alternate_name = Otak<br>Otah
| image = Otk Otk Muar.jpg
| image = otak-otak 0002.jpg
| image_size =
| image_size =
| caption = Otak-otak Muar
| caption = Otak-otak Muar
| country = [[Muar]]<ref>{{cite web |last1=Shazlan |first1=Ahmad |title=Otak Otak Muar (Muar-Johor-Malaysia)|url= https://ikanmas.in/malaysian-food/otak-otak-muar/ |website =Ikanmas|access-date=19 March 2023 |date=24 April 2024}}</ref>
| country = [[Muar]], [[Johor]]
| region = [[Johor]] , [[Terengganu]] , [[Pahang]] , [[Pulau Pinang]], [[Singapura]] , [[Indonesia]]
| region = [[Johor]], [[Pahang]], [[Pulau Pinang]], [[Terengganu]], [[Singapura]], [[Kepulauan Riau]] , [[Palembang]] dan [[Jawa]]
| national_cuisine = [[Malaysia]] , [[Singapura]] dan [[Indonesia]]
| national_cuisine = [[Malaysia]], [[Singapura]]<ref name="SG-otak-otak">{{Cite web |title=Otak-otak |url=https://eresources.nlb.gov.sg/infopedia/articles/SIP_886_2005-01-11.html |access-date=2020-09-06 |website=Infopedia|publisher= National Library Board Singapore}}</ref> dan [[Indonesia]]<ref name="MI-Otak-otak"/>
| course = Sajian sampingan
| course = Sajian sampingan
| served = panas
| served = panas
| main_ingredient = isi [[ikan]] atau [[udang]], [[serai]], [[halia]] , [[lengkuas]] , bawang merah , bawang putih , kunyit , cili kisar , tepung , garam , daun [[nipah]]
| main_ingredient =
| variations = [[Sata]]
| variations = [[Sata]]
| calories =
| calories =
| other =
| other =
}}
}}
[[file:Otak-otak Jakarta.JPG|thumb|Otak-otak di Jakarta]]

'''Otak-otak''' ({{Jawi|اوتق٢}}) atau '''otah''' (Jawi: {{Script|Arab|اوته}} {{small|[[Singapura|Sg.]]}}<ref name="SG-otak-otak"/>) adalah isi ikan berempah di [[Nusantara]]. Ia berasal daripada [[Muar]],[[Johor]] yang tersebar ke [[Semenanjung Melayu]] ([[Pulau Pinang]], [[Terengganu]] ,[[Pahang]]) dan menyeberangi pulau seperti [[Singapura]] , [[Kepulauan Riau]] , [[Palembang]]<ref name="Okezone Otak-otak">{{Cite news |last=Johan Sompotan |date=2011-08-18 |title=Otak-Otak Enak dari Palembang! |work=[[Okezone]] |url=https://lifestyle.okezone.com/read/2011/08/18/299/493497/otak-otak-enak-dari-palembang |access-date=2020-08-25}}</ref><ref name="Tribun1 Otak-otak">{{Cite news |last=Rizky Tyas Febriani |date=2020-08-20 |title=Fakta Unik Otak-otak, Kuliner Khas Palembang yang Tak Kalah Populer dari Pempek|work=Tribunews.com |url=https://travel.tribunnews.com/2020/08/20/fakta-unik-otak-otak-kuliner-khas-palembang-yang-tak-kalah-populer-dari-pempek |access-date=2020-08-25}}</ref><ref name="MI-Otak-otak">{{Cite news |last=Ferdiansyah |first=Rendy |date=2018-01-25 |title=Otak-Otak, Makanan Favorit Semua Kalangan |work=Media Indonesia |url=https://mediaindonesia.com/read/detail/142346-otak-otak-makanan-favorit-semua-kalangan |access-date=2020-04-05}}</ref><ref name="Tribuneews-Otak-otak">{{Cite news |date=2019-01-24 |title=Makanan Khas Palembang Ini Terbuat dari Ikan, tapi Kenapa Disebut Otak Otak |work=Tribunnews |url=https://travel.tribunnews.com/amp/2019/10/24/makanan-khas-palembang-ini-terbuat-dari-ikan-kenapa-disebut-otak-otak |access-date=2020-12-17}}</ref> dan [[Jawa]] .
'''Otak-otak'''({{Jawi|اوتق-اوتق}}) adalah isi ikan berempah di [[Malaysia]]. Ia berasal daripada negeri [[Johor]] iaitu daerah [[Muar]] juga terdapat di [[Pulau Pinang]] , [[Terengganu]] dan [[Pahang]] sehingga jauh di [[Singapura]] dan [[Indonesia]] terutamanya di mana ia dipanggil sebagai ''otah-otah'', ''otah'' atau ''otak'' .


==Sejarah==
==Sejarah==
Ada tiga teori Otak-otak iaitu dibuat oleh masyarakat Muar , Peranakan dan Sumatera tetapi teori paling tepat di [[Muar]] <ref>"Otak-otak Muar"{{cite web |url=https://bm.cari.com.my/forum.php?mod=viewthread&tid=1249673&extra=page%3D1/ |title=Otak-otak(Muar - Malaysia) |access-date=6 Mac 2023}}</ref>. Nama '''Otak-otak''' diberi oleh masyarakat nelayan di [[Muar]] kerana secara ciri-ciri fizikal yang berwarna merah , bentuk kotak dan tekstur seperti otak .
Ada tiga teori Otak-otak iaitu dibuat oleh masyarakat Muar , Terengganu , Cina Peranakan dan Palembang tetapi teori paling tepat di [[Muar]]<ref>{{cite web |last1=Shazlan |first1=Ahmad |title=Otak Otak Muar (Muar-Johor-Malaysia)|url= https://ikanmas.in/malaysian-food/otak-otak-muar/ |website =Ikanmas|access-date=19 March 2023 |date=24 April 2024}}</ref>. Nama '''Otak-otak''' diberi oleh masyarakat nelayan di [[Muar]] kerana secara ciri-ciri fizikal yang berwarna merah , bentuk kotak dan tekstur seperti [[otak]] . Di Johor terkenal dengan popia otak-otak <ref>{{cite web |last1=Shazlan |first1=Ahmad |title=Popia Otak Otak Johor|url=https://www.mstar.com.my/lain-lain/jamu-selera/2014/07/27/popia-otak-otak |website=mStar|access-date=27 July 2014 |date=25 April 2024}}</ref>.


Otak-otak berasal daripada [[Muar]] iaitu daerah di negeri [[Johor]] , sepanjang persisir Sungai Muar terdapat tumbuhan liar iaitu pokok [[Pokok Nipah|nipah]] yang daunnya sesuai dibakar untuk dijadikan sebagai juadah . Nelayan Muar tidak mahu membazirkan sisa ikan yang di jual antaranya ikan tenggiri , tongkol dan udang kerana contoh hasil laut ini mempunyai kadar harga yang tinggi bagi masyarakat marhaen dengan situasi itu mereka mendapat idea untuk menjadikan hasil laut itu sebagai makanan sampingan , kisah ini hampir sama dengan kisah [[Sata]] di [[Terengganu]].
Otak-otak berasal daripada [[Muar]] iaitu daerah di negeri [[Johor]] , sepanjang persisir Sungai Muar terdapat tumbuhan liar iaitu pokok [[nipah]] yang daunnya sesuai dibakar untuk dijadikan sebagai juadah . Nelayan Muar tidak mahu membazirkan sisa ikan yang di jual antaranya ikan tenggiri , tongkol dan udang kerana contoh hasil laut ini mempunyai kadar harga yang tinggi bagi masyarakat marhaen dengan situasi itu mereka mendapat idea untuk menjadikan hasil laut itu sebagai makanan sampingan , kisah ini hampir sama dengan kisah [[Sata]] di [[Terengganu]].


Otak-otak biasanya di buat daripada [[ikan tongkol]] , ikan tenggiri , [[udang]] , cili kisar , [[tepung gandum]] , serai dan [[lengkuas]] .
Otak-otak biasanya di buat daripada [[ikan tongkol]] , ikan tenggiri , [[udang]] , cili kisar , [[tepung gandum]] , serai dan [[lengkuas]] .
Baris 28: Baris 28:
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|-
|-
! Nama !! Ciri-ciri !! Bahan !!
! Nama !! Kadar tepung !! Ciri-ciri !! Balut !! Bahan !! Cara masak
|-
|-
| Otak-otak Muar || Berwarna merah dan jingga || ikan kembung , tenggiri , selar , serai , halia , lengkuas , cili , bawang merah
| Otak-otak Muar || 10% || daun nipah , kelapa || Berwarna merah, merah jingga || tepung gandum , ikan kembung , tenggiri , selar , serai , halia , lengkuas , cili , bawang merah || bakar , tak boleh goreng
|-
|-
| Otak-otak Peranakan || Berwarna jingga || udang , tenggiri , serai , halia
| Otak-otak Johor & Kepulauan Riau || 20% || daun kelapa, pisang || Berwarna jingga || tepung gandum, ikan tenggiri, ketumbar, bawang merah, bawang putih, cili kering, halia, serai, kunyit hidup || bakar, tak boleh goreng
|-
|-
| Otak-otak Terengganu || Berwarna putih kehijauan || ikan kembung , serai , halia , ulam , kelapa parut
| Otak-otak Cina Peranakan Pulau Pinang & Singapura || 10% || daun kelapa , pisang , pandan ||Berwarna jingga || tepung gandum , udang , tenggiri , serai , halia , telur || kukus , bakar , tak boleh goreng
|-
|-
| Otak-otak Indonesia || Berwarna putih ||
| Otak-otak Terengganu & Pahang || 0% || daun kelapa , pisang || Berwarna putih kehijauan || ikan kembung , serai , halia , ulam || bakar , tak boleh goreng
|-
| Otak-otak Palembang & Jawa || 70% > 90% || daun pisang || Berwarna putih || tepung sagu , ikan tenggiri , lada putih , serbuk ketumbar , bawang putih , bawang merah || kukus , bakar , goreng
|}
|}


Baris 42: Baris 44:
Otak-otak dihasilkan dari isi ikan (biasanya [[ikan tenggiri|tenggiri]]) yang digaulkan dengan campuran berempah termasuk [[Cili|lada]], [[bawang putih]], [[bawang merah]], [[kunyit]], [[serai]] dan [[santan]]. Campuran ini dibungkus dalam daun kelapa dan dibakar atau dikukus. Sekiranya di dibungkus dalam [[daun pisang]], ia dikenali sebagai [[pais]].
Otak-otak dihasilkan dari isi ikan (biasanya [[ikan tenggiri|tenggiri]]) yang digaulkan dengan campuran berempah termasuk [[Cili|lada]], [[bawang putih]], [[bawang merah]], [[kunyit]], [[serai]] dan [[santan]]. Campuran ini dibungkus dalam daun kelapa dan dibakar atau dikukus. Sekiranya di dibungkus dalam [[daun pisang]], ia dikenali sebagai [[pais]].


Sungguhpun otak-otak ikan paling biasa, terdapat juga otak-otak yang diperbuat daripada udang, menghasilkan tekstur yang lebih pelbagai. Di Muar, terdapat juga otak-otak dari [[sotong]], kepala ikan dan juga [[ayam]].
Sungguhpun otak-otak ikan paling biasa, terdapat juga otak-otak yang diperbuat daripada udang, sotong, atau ayam menghasilkan tekstur yang lebih pelbagai.


==Pelbagai menurut daerah==
==Pelbagai menurut daerah==
Baris 57: Baris 59:
{{reflist}}
{{reflist}}


{{Masakan Indonesia}}
{{Masakan Malaysia}}
{{Masakan Malaysia}}
⚫
{{Masakan Singapura}}

[[Kategori:Masakan Indonesia]]
[[Kategori:Masakan Indonesia]][[Kategori:Masakan Malaysia]][[Kategori:Masakan Singapura]]
[[Kategori:Masakan Malaysia]]
[[Kategori:Warisan Kebangsaan Objek Warisan Budaya Tidak Ketara]]
⚫
[[Kategori:Masakan Singapura]]

Semakan semasa pada 14:08, 22 Jun 2024

Otak-otak
Otak-otak Muar
Nama alternatifOtak
Otah
EponimOtak Sunting ini di Wikidata
JenisMakanan manusia, jenis makanan atau hidangan, hidangan Sunting ini di Wikidata
Jenis sajianSajian sampingan
Tempat asalMuar[1]
Kawasan/rantauJohor, Pahang, Pulau Pinang, Terengganu, Singapura, Kepulauan Riau , Palembang dan Jawa
Masakan berkaitanMalaysia, Singapura[2] dan Indonesia[3]
Suhu penghidanganpanas
Bahan utamaisi ikan atau udang, serai, halia , lengkuas , bawang merah , bawang putih , kunyit , cili kisar , tepung , garam , daun nipah
Bahan yang biasa digunakanScomberomorini, garam, bawang putih, santan, bawang merah, Daun bawang, Daun pisang, telur, tepung sagu, bawang merah Sunting ini di Wikidata
Keragaman/variasiSata
sunting · sunting di Wikidata
Lihat pendokumenan templat ini
Lihat pendokumenan templat ini
Otak-otak di Jakarta

Otak-otak (Jawi: ‏اوتق٢‎‎) atau otah (Jawi: اوته‎ Sg.[2]) adalah isi ikan berempah di Nusantara. Ia berasal daripada Muar,Johor yang tersebar ke Semenanjung Melayu (Pulau Pinang, Terengganu ,Pahang) dan menyeberangi pulau seperti Singapura , Kepulauan Riau , Palembang[4][5][3][6] dan Jawa .

Sejarah

[sunting | sunting sumber]

Ada tiga teori Otak-otak iaitu dibuat oleh masyarakat Muar , Terengganu , Cina Peranakan dan Palembang tetapi teori paling tepat di Muar[7]. Nama Otak-otak diberi oleh masyarakat nelayan di Muar kerana secara ciri-ciri fizikal yang berwarna merah , bentuk kotak dan tekstur seperti otak . Di Johor terkenal dengan popia otak-otak [8].

Otak-otak berasal daripada Muar iaitu daerah di negeri Johor , sepanjang persisir Sungai Muar terdapat tumbuhan liar iaitu pokok nipah yang daunnya sesuai dibakar untuk dijadikan sebagai juadah . Nelayan Muar tidak mahu membazirkan sisa ikan yang di jual antaranya ikan tenggiri , tongkol dan udang kerana contoh hasil laut ini mempunyai kadar harga yang tinggi bagi masyarakat marhaen dengan situasi itu mereka mendapat idea untuk menjadikan hasil laut itu sebagai makanan sampingan , kisah ini hampir sama dengan kisah Sata di Terengganu.

Otak-otak biasanya di buat daripada ikan tongkol , ikan tenggiri , udang , cili kisar , tepung gandum , serai dan lengkuas .

Perbezaan

[sunting | sunting sumber]
Nama Kadar tepung Ciri-ciri Balut Bahan Cara masak
Otak-otak Muar 10% daun nipah , kelapa Berwarna merah, merah jingga tepung gandum , ikan kembung , tenggiri , selar , serai , halia , lengkuas , cili , bawang merah bakar , tak boleh goreng
Otak-otak Johor & Kepulauan Riau 20% daun kelapa, pisang Berwarna jingga tepung gandum, ikan tenggiri, ketumbar, bawang merah, bawang putih, cili kering, halia, serai, kunyit hidup bakar, tak boleh goreng
Otak-otak Cina Peranakan Pulau Pinang & Singapura 10% daun kelapa , pisang , pandan Berwarna jingga tepung gandum , udang , tenggiri , serai , halia , telur kukus , bakar , tak boleh goreng
Otak-otak Terengganu & Pahang 0% daun kelapa , pisang Berwarna putih kehijauan ikan kembung , serai , halia , ulam bakar , tak boleh goreng
Otak-otak Palembang & Jawa 70% > 90% daun pisang Berwarna putih tepung sagu , ikan tenggiri , lada putih , serbuk ketumbar , bawang putih , bawang merah kukus , bakar , goreng

Kandungan

[sunting | sunting sumber]

Otak-otak dihasilkan dari isi ikan (biasanya tenggiri) yang digaulkan dengan campuran berempah termasuk lada, bawang putih, bawang merah, kunyit, serai dan santan. Campuran ini dibungkus dalam daun kelapa dan dibakar atau dikukus. Sekiranya di dibungkus dalam daun pisang, ia dikenali sebagai pais.

Sungguhpun otak-otak ikan paling biasa, terdapat juga otak-otak yang diperbuat daripada udang, sotong, atau ayam menghasilkan tekstur yang lebih pelbagai.

Pelbagai menurut daerah

[sunting | sunting sumber]

Terdapat pelbagai jenis otak-otak yang terdapat di daerah berlainan. Otak-otak nyonya, berasal dari Peranakan, terdapat di negeri utara Malaysia, Pulau Pinang, dikukus dalam daun pandan. Bagaimanapun, otak-otak di sebelah pantai timur dan selatan Malaysia dan di Singapura di balut sebagai kepingan kecil dalam daun kelapa atau pisang dan dipanggang (versi Singapura biasanya dipanggang dalam daun pandan). Ia menghasilkan otak-otak yang lebih kuning bata, lebih kering dengan bau asap ikan. Variti otak-otak berlainan wujud, termasuk versi bewarna putih, tanpa berempah.

Sungguhpun secara tradisi otak-otak dihasilkan menggunakan isi ikan, versi moden turut menggunakan isi ketam dan udang. Selain itu, versi moden turut menggunakan isi ikan yang dihancurkan dan dicampur dengan bahan tambahan seperti tepong kanji yang menjadikan isinya bergetah.

Jenis lain otak-otak termasuk hidangan yang dikenali sebagai pais ikan dan satar yang dihasilkan dari pasta ikan yang dimasak dalam bungkusan daun pisang.

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]

Rujukan

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ Shazlan, Ahmad (24 April 2024). "Otak Otak Muar (Muar-Johor-Malaysia)". Ikanmas. Dicapai pada 19 March 2023.
  2. ^ a b "Otak-otak". Infopedia. National Library Board Singapore. Dicapai pada 2020-09-06.
  3. ^ a b Ferdiansyah, Rendy (2018-01-25). "Otak-Otak, Makanan Favorit Semua Kalangan". Media Indonesia. Dicapai pada 2020-04-05.
  4. ^ Johan Sompotan (2011-08-18). "Otak-Otak Enak dari Palembang!". Okezone. Dicapai pada 2020-08-25.
  5. ^ Rizky Tyas Febriani (2020-08-20). "Fakta Unik Otak-otak, Kuliner Khas Palembang yang Tak Kalah Populer dari Pempek". Tribunews.com. Dicapai pada 2020-08-25.
  6. ^ "Makanan Khas Palembang Ini Terbuat dari Ikan, tapi Kenapa Disebut Otak Otak". Tribunnews. 2019-01-24. Dicapai pada 2020-12-17.
  7. ^ Shazlan, Ahmad (24 April 2024). "Otak Otak Muar (Muar-Johor-Malaysia)". Ikanmas. Dicapai pada 19 March 2023.
  8. ^ Shazlan, Ahmad (25 April 2024). "Popia Otak Otak Johor". mStar. Dicapai pada 27 July 2014.
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Otak-otak&oldid=6230311"