აზერბაიჯანის ადმინისტრაციული დაყოფა
| აზერბაიჯანი |
 ეს სტატია არის ნაწილი სერიისა |
იხილეთ აგრეთვე
|
აზერბაიჯანი ადმინისტრაციულად იყოფა შემდეგ ქვესუბიექტებად:
- 59 რაიონად (rayonlar),
- 11 ქალაქად (şəhərlər),
- 1 ავტონომიური რესპუბლიკად (muxtar respublika), რომელიც შეიცავს:
- 7 რაიონს
- 1 ქალაქს
ასევე რაიონები შემდეგ იყოფა მუნიციპალიტეტებად (Bələdiyyəsi).
გარდა ამისა, აზერბაიჯანი დაყოფილია 9 (ეკონომიკურ) რეგიონებად (İqtisadi Rayonlar).[1] მაგრამ, ეს არ არის ადმინისტრაციული დაყოფა. თითოეული რეგიონი შეიცავს რიგ რაიონებს. ნახიჩევანის ავტონომიური რესპუბლიკა ქმნის ცალკეულ, ქვეყნის მე-10 ეკონომიკურ რეგიონს.
რეგიონები და ავტონომიური რესპუბლიკა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მთავარი სტატია: აზერბაიჯანის ეკონომიკური რეგიონები.
| რუკაზე | რეგიონი/ავტონომიური რესპუბლიკა | ფართობი(კმ²) | მოსახლეობა |
|---|---|---|---|
| 1 | აფშერონი | 5 420 | 2 613 300 |
| 2 | განჯა-ყაზახი | 12 480 | 1 191 700 |
| 3 | შაქი-ზაქათალა | 8 969 | 543 400 |
| 4 | ლენქორანი | 6 140 | 926 500 |
| 5 | ყუბა-ხაჩმაზი | 6 960 | 498 400 |
| 6 | არანი | 23 375 | 1 893 036 |
| 7 | ზემო ყარაბაღი | 7 253,5 | 628 200 |
| 8 | ქალბაჯარ-ლაჩინი | 6 400 | 231 300 |
| 9 | მთიანი შირვანი | 6 060 | 287 800 |
| 10 | ნახიჩევანი | 5 550 | 414 900 |
ადმინისტრაციული დაყოფა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]აზერბაიჯანის მოსაზღვრე ტერიტორიები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მთიანი ყარაბაღის ტერიტორია ამჟამად წარმოადგენს აზერბაიჯანის რაიონებს: ხოჯავენდი, ხოჯალი, შუშა, ქალბაჯარის აღმოსავლეთი ნაწილი და ტერტერის დასავლეთი ნაწილი. საბჭოთა პერიოდში რეგიონი ცნობილი იყო, როგორც „მთიანი ყარაბაღის ავტონომიური ოლქი“, თუმცა, 1991 წლის 26 ნოემბერს, აზერბაიჯანის მილი მეჯლისმა გააუქმა მთიანი ყარაბაღის ავტონომიური სტატუსი. მას შემდეგ, მთიანი ყარაბაღის ავტონომიური ოლქის ტერიტორია ადმინისტრაციულად გაიყო ზემოთ აღნიშნული მიზეზების გამო.
მთიანი ყარაბაღის ომის შედეგად, ტერიტორიის დიდი ნაწილი მოექცა მთიანი ყარაბაღის რესპუბლიკის და სომხეთის კონტროლის ქვეშ.[2] თვითაღიარებული მთიანი ყარაბაღის რესპუბლიკა (მყრ) ასევე აკონტროლებს სამხრეთ-დასავლეთ აზერბაიჯანის დიდი ნაწილს, რომელიც არ შედის მთიანი ყარაბაღის რეგიონში. აზერბაიჯანის რაიონები, რომლებიც სრულად ან ნაწილობრივ იმყოფებიან მყრ-ს კონტროლის ქვეშ, აღნიშნულია სიაში. მყრ არ აღიარებს ამ ადმინისტრაციული დაყოფას და აქვს საკუთარი ადმინისტრაციული დაყოფის სისტემა.
| რუკაზე | რაიონი/ქალაქი | აზერბაიჯანულად | ადმ. ცენტრი | ფართობი[3] (კმ²) |
მოსახლეობა[3] (2011) |
რეგიონი | შენიშვნა |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | აფშერონის რაიონი | Abşeron | ხირდალანი | 1 360 | 192 900 | აფშერონი | მოიცავს ბაქოს ანკლავს. |
| 2 | აღჯაბადის რაიონი | Ağcabədi | აღჯაბადი | 1 760 | 124 000 | არანი | |
| 3 | აღდამის რაიონი | Ağdam | აღდამი | 1 150 | 180 600 | ზემო ყარაბაღი | დასავლეთი ნაწილი დე ფაქტო მყრ-შია. |
| 4 | აღდაშის რაიონი | Ağdaş | აღდაში | 1 050 | 100 600 | არანი | |
| 5 | აღსთაფის რაიონი | Ağstafa | აღსთაფა | 1 500 | 81 400 | განჯა-ყაზახი | |
| 6 | აღსუს რაიონი | Ağsu | აღსუ | 1 020 | 72 100 | მთიანი შირვანი | |
| 7 | შირვანი (ქალაქი) | Şirvan | 30 | 78 700 | არანი | 2008 წლის 24 აპრილამდე „ალი ბაირამლი“. | |
| 8 | ასტარის რაიონი | Astara | ასტარა | 620 | 98 300 | ლენქორანი | |
| 9 | ბაქო (ქალაქი) | Bakı | 2 130 | 2 092 400 | აფშერონი | მოიცავს 11 რაიონს | |
| 10 | ბელაქანის რაიონი | Balakən | ბელაქანი | 920 | 91 100 | შაქი-ზაქათალა | |
| 11 | ბარდის რაიონი | Bərdə | ბარდა | 960 | 143 900 | არანი | |
| 12 | ბეილაგანის რაიონი | Beyləqan | ბეილაგანი | 1 130 | 87 900 | არანი | |
| 13 | ბილიასუვარის რაიონი | Biləsuvar | ბილიასუვარი | 1 400 | 90 300 | არანი | |
| 14 | ჯაბრაილის რაიონი | Cəbrayıl | ჯაბრაილი | 1 050 | 72 700 | ზემო ყარაბაღი | |
| 15 | ჯალილაბადის რაიონი | Cəlilabad | ჯალილაბადი | 1 440 | 196 500 | ლენქორანი | |
| 16 | დაშქესანის რაიონი | Daşkəsən | დაშქესანი | 1 050 | 33 200 | განჯა-ყაზახი | |
| 17 | შაბრანის რაიონი | Şabran | შაბრანი | 1 090 | 53 000 | ყუბა-ხაჩმაზი | 2010 წლამდე „დავაჩი“. |
| 18 | ფუზულის რაიონი | Füzuli | ფუზული | 1 390 | 118 900 | ზემო ყარაბაღი | დასავლეთი ნაწილი დე ფაქტო მყრ-შია. |
| 19 | გადაბეის რაიონი | Gədəbəy | გადაბეი | 1 290 | 95 000 | განჯა-ყაზახი | ესაზღვრება სომხეთის ანკლავს. |
| 20 | განჯა (ქალაქი) | Gəncə | 110 | 316 300 | განჯა-ყაზახი | ||
| 21 | გორანბოის რაიონი | Goranboy | გორანბოი | 1 760 | 96 200 | განჯა-ყაზახი | |
| 22 | გოქჩაის რაიონი | Göyçay | გოქჩაი | 740 | 111 100 | არანი | |
| 23 | ჰაჯიყაბულის რაიონი | Hacıqabul | ჰაჯიყაბული | 1 640 | 67 300 | არანი | |
| 24 | იმიშლის რაიონი | İmişli | იმიშლი | 1 820 | 116 600 | არანი | |
| 25 | ისმაილის რაიონი | İsmayıllı | ისმაილი | 2 060 | 80 900 | მთიანი შირვანი | |
| 26 | ქალბაჯარის რაიონი | Kəlbəcər | ქალბაჯარი | 3 050 | 83 200 | ქალბაჯარ-ლაჩინი | |
| 27 | ქურდამირის რაიონი | Kürdəmir | ქურდამირი | 1 630 | 105 700 | არანი | |
| 28 | ლაჩინის რაიონი | Laçın | ლაჩინი | 1 840 | 70 900 | ქალბაჯარ-ლაჩინი | |
| 29 | ლენქორანის რაიონი | Lənkəran | ლენქორანი | 1 540 | 209 900 | ლენქორანი | |
| 30 | ლენქორანი (ქალაქი) | Lənkəran | 70 | 83 300 | ლენქორანი | ||
| 31 | ლერიქის რაიონი | Lerik | ლერიქი | 1 080 | 76 400 | ლენქორანი | |
| 32 | მასალის რაიონი | Masallı | მასალი | 720 | 202 500 | ლენქორანი | |
| 33 | მინგეჩაური (ქალაქი) | Mingəçevir | 130 | 97 800 | არანი | ||
| 34 | ნაფთალანი (ქალაქი) | Naftalan | 30 | 9 100 | განჯა-ყაზახი | ||
| 35 | ნეფთჩალის რაიონი | Neftçala | ნეფთჩალა | 1 450 | 81 300 | არანი | |
| 36 | ოღუზის რაიონი | Oğuz | ოღუზი | 1 220 | 40 900 | შაქი-ზაქათალა | |
| 37 | გაბალის რაიონი | Qəbələ | გაბალა | 1 550 | 95 600 | შაქი-ზაქათალა | |
| 38 | კახის რაიონი | Qax | კახი | 1 490 | 53 900 | შაქი-ზაქათალა | |
| 39 | ყაზახის რაიონი | Qazax | ყაზახი | 700 | 90 800 | განჯა-ყაზახი | ორი ანკლავი სომხეთშია. |
| 40 | გობუსტანის რაიონი | Qobustan | გობუსტანი | 1 370 | 41 100 | მთიანი შირვანი | |
| 41 | ყუბის რაიონი | Quba | ყუბა | 2 580 | 155 600 | ყუბა-ხაჩმაზი | |
| 42 | გუბადლის რაიონი | Qubadlı | გუბადლი | 800 | 36 700 | ქალბაჯარ-ლაჩინი | |
| 43 | გუსარის რაიონი | Qusar | გუსარი | 1 540 | 89 300 | ყუბა-ხაჩმაზი | |
| 44 | საათლის რაიონი | Saatlı | საათლი | 1 180 | 95 100 | არანი | |
| 45 | საბირაბადის რაიონი | Sabirabad | საბირაბადი | 1 470 | 155 400 | არანი | |
| 46 | შაქის რაიონი | Şəki | შაქი | 2 430 | 173 500 | შაქი-ზაქათალა | |
| 47 | შაქი (ქალაქი) | Şəki | 9 | 63 700 | შაქი-ზაქათალა | ||
| 48 | სალიანის რაიონი | Salyan | სალიანი | 1 790 | 124 900 | არანი | |
| 49 | შემახის რაიონი | Şamaxı | შემახა | 1 610 | 93 700 | მთიანი შირვანი | |
| 50 | შამქორის რაიონი | Şəmkir | შამქორი | 1 660 | 196 100 | განჯა-ყაზახი | |
| 51 | სამუხის რაიონი | Samux | სამუხი | 1 450 | 54 600 | განჯა-ყაზახი | |
| 52 | სიაზანის რაიონი | Siyəzən | სიაზანი | 700 | 38 400 | ყუბა-ხაჩმაზი | |
| 53 | სუმგაითი (ქალაქი) | Sumqayıt | 80 | 314 800 | აფშერონი | ||
| 54 | შუშის რაიონი | Şuşa | შუშა | 290 | 29 700 | ზემო ყარაბაღი | |
| 55 | შუშა (ქალაქი) | Şuşa | 5.5 | 4 100 | ზემო ყარაბაღი | ||
| 56 | ტერტერის რაიონი | Tərtər | ტერტერი | 960 | 98 400 | ზემო ყარაბაღი | |
| 57 | თოუზის რაიონი | Tovuz | თოუზი | 1 900 | 160 700 | განჯა-ყაზახი | ესაზღვრება სომხეთის ანკლავს. |
| 58 | უჯარის რაიონი | Ucar | უჯარი | 850 | 79 800 | არანი | |
| 59 | ხაჩმაზის რაიონი | Xaçmaz | ხაჩმაზი | 1 050 | 162 100 | ყუბა-ხაჩმაზი | |
| 60 | ხანქენდი (ქალაქი) | Xankəndi | 8 | 55 200 | ზემო ყარაბაღი | დე-ფაქტო მყრ-ს დედაქალაქი, სახელად სტეფანაკერტი. | |
| 61 | გოიგოლის რაიონი | Göygöl | გოიგოლი | 1 030 | 58 300 | განჯა-ყაზახი | ძველად „ხანლარი“. |
| 62 | ხიზის რაიონი | Xızı | ხიზი | 1 850 | 14 700 | აფშერონი | |
| 63 | ხოჯალის რაიონი | Xocalı | ხოჯალი | 940 | 26 500 | ზემო ყარაბაღი | |
| 64 | ხოჯავენდის რაიონი | Xocavənd | ხოჯავენდი | 1 460 | 42 100 | ზემო ყარაბაღი | |
| 65 | იარდიმლის რაიონი | Yardımlı | იარდიმლი | 670 | 59 600 | ლენქორანი | |
| 66 | ევლახის რაიონი | Yevlax | ევლახი | 1 540 | 119 600 | არანი | |
| 67 | ევლახი (ქალაქი) | Yevlax | 95 | 59 036 | არანი | ||
| 68 | ზანგილანის რაიონი | Zəngilan | ზანგილანი | 710 | 40 500 | ქალბაჯარ-ლაჩინი | |
| 69 | ზაქათალის რაიონი | Zaqatala | ზაქათალა | 1 350 | 120 300 | შაქი-ზაქათალა | |
| 70 | ზარდაბის რაიონი | Zərdab | ზარდაბი | 860 | 54 000 | არანი | |
| ჯამში | 81 100 | 8 700 600 |
ნახიჩევანის ავტონომიური რესპუბლიკა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ნახიჩევანის ავტონომიური რესპუბლიკის შვიდი რაიონი და ერთი მუნიციპალიტეტი ჩამოთვლილია ქვემოთ.
| რუკაზე | რაიონი/ქალაქი | აზერბაიჯანულად | ადმ. ცენტრი | ფართობი[3] (კმ²) |
მოსახლეობა[3] (2011 est.) |
შენიშვნა |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | ბაბექის რაიონი | Babək | ბაბექი | 900 | 65 100 | ადრე ცნობილი, როგორც ნახიჩევანი; 1991 ეწოდა ბაბექის პატივსაცემად. |
| 2 | ჯულფის რაიონი | Culfa | ჯულფა | 1 000 | 42 600 | |
| 3 | კანგარლის რაიონი | Kəngərli | ქივრაქი | 680 | 28 600 | გამოეყო ბაბექის რაიონიდან 2004 წლის მარტში. |
| 4 | ნახიჩევანი (ქალაქი) | Naxçıvan | 130 | 84 700 | გამოეყო ბაბექის რაიონიდან 1991 წელს. | |
| 5 | ორდუბადის რაიონი | Ordubad | ორდუბადი | 970 | 46 100 | გამოეყო ჯულფასგან გასაბჭოების დროს.[4] |
| 6 | სადარაქის რაიონი | Sədərək | ჰეიდარაბადი | 150 | 14 400 | 1990 წელს, ყარაბაღის ომის დროს, რაიონის ქარქის ანკლავი გადავიდა სომხეთის კონტროლის ქვეშ. |
| 7 | შაჰბუზის რაიონი | Şahbuz | შაჰბუზი | 920 | 23 200 | გამოეყო ბაბექის რაიონიდან გასაბჭოების დროს.[4] |
| 8 | შარურის რაიონი | Şərur | შარური | 810 | 105 400 | 1990 წლამდე იყო ცნობილი, როგორც „ბაშ-ნორაშენი“.[4] |
| ჯამში | 5 560 | 410 100 |
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ "Azerbaijan Regions" დაარქივებული 2016-02-24 საიტზე Wayback Machine. , Regional Development Center in Azerbaijan.
- ↑ The CIA World Factbook. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-07-09. ციტირების თარიღი: 2016-07-10.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 "Territories, number, density of population and territorial units by economic and administrative regions of Azerbaijan Republic" დაარქივებული 2012-02-07 საიტზე Wayback Machine. , The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 Hewsen, Robert H. (2001) Armenia: A Historical Atlas. University of Chicago Press.
| ||||||||
| |||||||||||
.svg)
| |||||||||||
.svg)