Metal
Ti metal (manipud ti Griego "μέταλλον" – métallon, "mina, pagbatuan, metal"[1][2]) ket isu ti solido a materiales (ti maysa a elemento, kompuesto, wenno alloy) a kadawyan a natangken , nasileng, ken makailanga ti nasayaat nga elektrikal ken panagkukua iti pudot. Dagiti metal ket kadawyanda a naalumaymay, dagitoy ket mapanday wenno pemanente a matalmegan iti sukogda nga awan a saan amatukkol wenno agberre ken dagitoy pay ket mabalin a malunag (maipagtipon wenno malunag) ken naalumaymay (mabalin a maaramid iti naingpis a barot).[3] Agdama a, 91 kadagiti 118 a dagup dagiti elemento iti periodiko a lamisaan ket naidasig dagitoy a kas metal.
Ti kaibuksilan ti pannakaibaga ti "metal" ket maigiddiat para kadagiti nadumaduma a komunidad. Kas pagarigan, dagiti astronomo ket usarenda ti sapasap a pannangibaga ti "metal" para iti pakainugotan a mangipalawag kadagiti amin nga elemento malaksid ti hidroheno ken helio (dagiti kangrunaan a pakabuklan dagiti bituen, naurnong nga isu met ti pakabuklan ti kaaduan a makitkita abanag iti law-ang). Isunga, iti astronomia ken pisikal a kosmolohia, ti metalisidad ti maysa na naga ket isu ti proporsion iti banagna a bunukel dagiti kimiko nga elemento malaksid ti hidroheno ken helio.[4] Iti pay maipatinayon, adu kadagiti elemento ken dagiti kompuesto a kadawyan a saan a naidasig a kas dagiti metal ngem agbalin dagitoy a metaliko babaen kadagiti nangato a presion; dagitoy ket naamammuan a kas dagiti metaliko ng aalotropo dagiti saan ametal.
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ μέταλλον Henry George Liddell, Robert Scott, Ti Griego-Inggles a Leksikon, iti Perseus Dihital a Biblioteka
- ^ metal[permanente a natay a silpo], kadagiti Diksionario ti Oxford
- ^ metal. Encyclopaedia Britannica
- ^ John C. Martin. "Ania ti naadaltayo manipud ti metal a linaon dagiti bituen". Baro a Panagusig ti RR Lyrae Kinematika iti Solar Kaarubaan. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2016-06-29. Naala idi Septiembre 7, 2005.
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]- Dagiti midia a mainaig iti Metal iti Wikimedia Commons
H | He | |||||||||||||||||||||||||||||||
Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | |||||||||||||||||||||||||
Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | |||||||||||||||||||||||||
K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | |||||||||||||||
Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | |||||||||||||||
Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn | |
Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Uut | Uuq | Uup | Uuh | Uus | Uuo | |
|