Baybay Kara
Ti Baybay Kara (Ruso: Ка́рское мо́ре, Karskoe More) ket parte ti Taaw Artiko iti amianan ti Siberia. Daytoy ket naisina manipud iti Baybay Barents iti laud babaen ti Lingsat Kara ken ti Novaya Zemlya, ken ti Baybay Laptev iti daya babaen ti purpuro ti Severnaya Zemlya. Daytoy ket nainaganan manipud iti Karayan Kara (agayus iti Luek Baydaratskaya), nga itan ket saanen a nangruna ngem addaan idi iti nangruna a papel iti panagrukma ti Rusia iti akin-amianan a Siberia.[1] Ti balikas a "kara" ket naala manipud iti kara, a kadagiti nadumaduma a sasao a Turkiko ti kayatna a sawen ket "nangisit" ken mangisimbolo pay iti "amianan".
Ti akin-amianan a patingga ti Baybay Kara ket heograpiko a namarkaan babaen ti linia nga agtartaray manipud iti Rawis Kohlsaat idiay Isla Graham Bell, Daga Franz Josef, aginggana idiay Rawis Molotov (Rawis Artiko), ti akin-amianan unay a punto ti Isla Komsomolets idiay Severnaya Zemlya.
Ti Baybay Kara ket agarup a 1,450 kilometro iti kaatiddog ken 970 kilometro iti kaakaba ken addaan iti kalawa iti agarup a 880,000 km2 (339,770 sq mi) ken ti pagtengngaan a kaadalen iti 110 metro (360 ft).
No maiyasping iti Baybay Barents, a makaawat kadagiti relatibo a nabara nga anud manipud iti Atlantiko, nalamlamiis ti Baybay Kara ken agtultuloy a nayelo kadagiti siam a bulan ti tawen.
Ti Kara iti adu a gatad ti nasadiwa a danum manipud kadagiti karayan Ob, Yenisei, Pyasina, ken Taimyra, isu a ti kaapgadna ket agdumaduma.
Dagiti nangruna a puertona ket ti Puerto Novy kenDikson ken nangruna daytoy a kas pagkalapan a lugar urayno nayelo ti baybay malaksid ti dua a bulan iti tawen. Dagiti signipikante a pannakaduktal ti lana ken natural a gas, ti lugar ti Daya-Prinovozemelsky, ti pagpaatiddog ti Labneng ti Lana ti Laud a Siberia, ket naaramiden ngem saan pay a naparang-ay.
Heograpia
[urnosen | urnosen ti taudan]Gay-at
[urnosen | urnosen ti taudan]Ti Gunglo ti Internasional a Hidrograpiko ket mangipalawag kadagiti patingga ti Baybay Kara a kas sumaganad:[2]
- Iti laud. Ti akindaya a patingga ti Baybay Barents [Rawis Kohlsaat aginggana ti Rawis Zhelaniya (Desire); Ti laud ken Abagatan a laud ti aplaya ti Novaya Zemlya aginggana ti Rawis Kussov Noss ken kalpasanna ti Akinlaud a sumrekan ti Rawis, Luek Dolgaya (70°15′N 58°25′E / 70.250°N 58.417°E) idiay Isla Vaygach. Babaen ti Isla Vaigach aginggana idiay Rawis Greben; kalpasanna idiay Rawis Belyi Noss iti nagruna a daga].
- iti amianan. Ti Rawis Kohlsaat aginggana idiay Rawis Molotov (81°16′N 93°43′E / 81.267°N 93.717°E) (Akin-amianan unay a punto ti Severnaya Zemlya idiay Isla Komsomolets).
- Iti daya. Ti Isla Komsomolets manipud iti Rawis Molotov aginggana idiay Rawis Abagatan a Daya; kalpasanna idiay Rawis Vorochilov, Isla Oktiabrskaya Revolutziya aginggana idiay Rawis Anuchin. Kalpasanna idiay Rawis Unslicht idiay Isla Bolshevik. Ti Isla Bolshevik aginggana idiay Rawis Yevgenov. Kalpasanna idiay Rawis Pronchisthehev iti nangruna a daga (kitaen ti karta ti Ruso Blng. 1484 iti tawen ti 1935).
Is-isla
[urnosen | urnosen ti taudan]Adu met dagiti isla ken dagiti grupo ti isla idiay Baybay Kara. Kas saan met a maipada kadagiti sabali a marginal a baybay iti Artiko, a kaaduan kadagiti isla ket mabirukan iti igid dagiti aplaya, idiay Baybay Kara adu dagiti isla a kas ti Is-isla Arkticheskiy Institut, ti Is-isla Izvesti Tsik, ti Is-isla Kirov, Uedineniya, Isla Vize, ken Isla Voronina ket mabirukan dagitoy iti nawaya a baybay kadagiti sentral a rehionna.
Ti kadakkelan a grupo iti Baybay Kara ket ti Purpuro Nordenskiöld, nga addaan daytoy kadagiti lima a subgrupo ken sumurok a siam a pulo nga is-isla. Dagiti dadduma pay a nangruna nga isla idiay Baybay Kara ket ti Isla Bely, Isla Dikson, Isla Taymyr, ti Is-isla Kamennyye ken Isla Oleni.
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ E.M. Pospelov, Geograficheskie nazvaniya mira (Moscow, 1998), p. 191.
- ^ "Limits of Oceans and Seas, 3rd edition" (PDF). International Hydrographic Organization. 1953. Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2010-10-15. Naala idi 6 Pebrero 2010.
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]- Ahensia ti Internasional nga Enerhia ti Atomiko:Dagiti Radiolohiko a Kasasaad ti Akinlaud a Baybay Kara Naiyarkibo 2006-09-27 iti Wayback Machine
- Yelo ti baybay ken dagiti polinia ti Baybay Kara: [1] & [2][permanente a natay a silpo]
- Rugit ti baybay ti Baybay Kara: [3]
- Panangipateg ti ekolohia Naiyarkibo 2006-09-30 iti Library of Congress Web Archives