Iemen

Iemen

الجمهوريّة اليمنية (ar)
Bandeira Brasón
Himno	Al-jumhuriyatu l-muttahida (pt)
Lema	«الله ،الوطن، الثورة، الوحدة» «God, Country, Revolution, Unity» «Бог, държава, революция, единство» «Duw, Gwlad, Chwyldro, Undod»
Símbolo oficial	Águia de Saladino (pt)
Localización
15°30′N 48°00′L
Capital	Adén Saná (1990–)
Contén a división administrativa	'Amran (pt) Abyan (pt) Ad Dali' (pt) ../... 22+
Poboación
Poboación	28.250.420 (2017) (50,9 hab./km²)
Lingua oficial	lingua árabe
Relixión	Islam
Xeografía
Parte de	Oriente Medio Asia Occidental
Superficie	555.000 km²
Lonxitude da costa	2.500 km
Bañado por	Mar Vermello e Mar Arábigo
Punto máis alto	Jabal an Nabi Shu'ayb (pt) (3.666 m)
Punto máis baixo	Mar Arábigo (0 m)
Comparte fronteira con	Arabia Saudita Omán
Datos históricos
Precedido por	Iemen do Norte e Iemen do Sur
Creación	22 de maio de 1990
Día festivo	Evacuation Day (en) (14 de outubro) Eid al-Adha (10 Dhu al-Hijjah) Eid al-Fitr (1 Shawwal (en) ) Día Internacional dos Traballadores (1 de maio) Unificação do Iêmen (pt) (22 de maio)
Organización política
Forma de goberno	república presidencialismo
• Presidente	Rashad al-Alimi (pt) (2022–)
Órgano executivo	Government of Yemen (en)
• Anexo:Lista (pt)	Maeen Abdulmalik Saeed (pt) (2018–)
Órgano lexislativo	Parliament of Yemen (en) ,
Máxima autoridade xudicial	Q12192498
Membro de	Tratado de Não Proliferação de Armas Nucleares (pt) Fondo Árabe para o Desenvolvemento Económico e Social Organización Mundial da Saúde ../... 21+
Moeda	Rial iemení
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC+03:00 Asia/Aden (en)
Dominio de primeiro nivel	.ye
Prefixo telefónico	+967
Teléfono de emerxencia	199 (pt)
Código de país	YE
Sitio web	yemen.gov.ye

O Iemen é un país árabe que ocupa o extremo suroeste da Península da Arabia. Limita ao norte coa Arabia Saudita, ao leste co Omán, ao sur co mar de Arabia e mailo golfo de Adén, e a oeste polo estreito de Bab el-Mandeb e polo mar Vermello. O Iemen inclúe tamén algunhas illas situadas ó longo do chamado Corno de África, das cales a máis grande é Socotora.

Historia

O Iemen é un dos centros máis antigos de civilización do Oriente Próximo. A súa terra, relativamente fértil nalgúns vales, e o seu clima húmido permitiron o desenvolvemento dunha poboación estable. Os seus habitantes, nómades, dedicáronse durante toda a época antiga á gandería e á cría de aves.

Política

Abdul Qadir Bajamal do Congreso Xeral Popular foi primeiro ministro dende o 31 de marzo de 2001 até o 7 de abril de 2007.

Xeografía

Algo meirande ca España en superficie (527.970 km²) e sito no extremo suroeste da Península Arábiga, e polo tanto considerado un país do Oriente Próximo, con todo algúns xeógrafos, como Carlos Garijo, coidan que o Iemen é un país africano, apoiándose tanto na súa posición xeográfica como na súa cultura, mais non é unha opinión xeral.

Fisiográficamente, o país consta de partes diferenciadas que gañan altura desde a costa para logo descender no interior. O litoral constitúe unha franxa estreita, denominado Tihamah; a continuación, en poucos quilómetros, levántanse unha serie de montañas de altura intermedia e vales, que constitúen a transición ás chamadas terras altas, que ocupan unha anchura maior no oeste do país, en paralelo ao Mar Vermello; neste último territorio sitúase a maior altura do Iemen, o Jabal an Nabi Shu'ayb, de 3.760 m. Nun planalto da zona está localizada a capital iemení, Saná, a máis de 2.200 m. No extremo sur do país, no Bab el-Mandeb, o estreito que comunica o océano Índico e o mar Vermello, montañas elevadas chegan até cerca da costa (Jabal Sabir, 3.006 m). Pasadas as terras altas, o territorio descende en altura cada vez máis cara ao leste, na zona fronteiriza con Arabia Saudita e Omán, máis xa tamén próximo ao temido deserto de Rub al-Khalí, que chega a alcanzar o centro norte do país. As costas alcanzan un total de 1.906 km de lonxitude.

O clima é practicamente desértico. Moi cálido é húmido na costa oeste, temperado nas montañas occidentais tamén afectadas polos monzóns; seco e frío nas terras altas. O deserto do centro e leste do país é moi cálido e seco.

O país sofre os efectos da desertización e da falta de auga. Os cursos de auga son torrentes (wadi, ramlat), só animados con auga durante as tormentas e os monzóns. Os ventos do nordeste son os responsábeis da aridez xeral do país e causantes das frecuentes tormentas de area.

Economía

Artigo principal: Economía do Iemen.

É o país máis pobre do Oriente Medio. Produce principalmente petróleo, pero nos anos da década de 1990 ao non apoiar o goberno o ataque sobre Iraq, subsecuente á invasión deste país sobre Kuwait, causou problemas de illamento do país e máis de 1 millón de emigrantes iemenís tiveron que volver ao país expulsados en represalia.

Cifras económicas xerais

O Produto Interior Bruto (PIB) creceu en 2004 sobre un 2,7 %. Ao sector primario correspondeulle un 14 % do PIB, a industria ou sector secundario un 38 % e ao sector servizos un 49 % do PIB. No ano 1999 un 48,5 % da poboación activa dedicábase á agricultura, un 15,1 % traballaba no sector industrial e un 36,4 % estaba ocupada no sector servizos. O desemprego acadaba en 2003 unha media do 25 % da poboación activa, mentres que a inflación era do 17,7 %. En 2003 un 5,5 % do PIB foi dedicado a servizos de saúde, un 9,6 % á Ensinanza e un 7,1 % a gastos militares.

Mapas e imaxes

• 
  Mapa
• 
  Aden (1988)
• 
  Mapa
• 
  Divisións administrativas

Notas

  Conflito árabe-israelí