Panamá: Diferenzas entre revisións

Panamá
	República de Panamá (es)
	Bandeira Brasón
Himno	Himno Istmeño (pt)
Lema	«Pro Mundi Beneficio»
Localización
	8°37′00″N 80°22′00″O / 8.61667, -80.36667Coordenadas: 8°37′00″N 80°22′00″O / 8.61667, -80.36667
Capital	Cidade de Panamá
Contén a división administrativa	Comarca Emberá-Wounaan ; Comarca Guna Yala ; Herrera (pt) ; Kuna de Wargandí (en) ; Los Santos (pt) ; Madugandí (en) ; Ngöbe-Buglé (pt) ; Provincia de Bocas del Toro ; Provincia de Chiriquí ; Provincia de Coclé ; Provincia de Colón ; Provincia de Darién ; Provincia de Panamá ; Provincia de Panamá Oeste ; Provincia de Veraguas
Poboación
Poboación	4.098.587 (2017) (55,25 hab./km²)
Lingua oficial	lingua castelá
Xeografía
Parte de	América Latina ; América Central Ístmica (pt) ; lista negra dos paraísos fiscais da Unión Europea ; Hispanoamérica ; América Central ; lista negra dos paraísos fiscais da Unión Europea (–2018)
Superficie	74.177,3 km²
Auga	2,9 %
Punto máis alto	Volcán Barú (3.475 m)
Punto máis baixo	Mar Caribe (0 m)
Comparte fronteira con	Costa Rica ; Colombia ; Estados Unidos de América
Datos históricos
Precedido por	Nação Misquita (pt)
Creación	1903: Independence recognized by country from which it separated (en) (Vicerreinado de Nova Granada)
Organización política
Forma de goberno	república
• Presidente	José Raúl Mulino (pt) (2024–)
Órgano lexislativo	Assembleia Nacional do Panamá (pt) , (Escano: 71)
Membro de	Grupo para as observacións da Terra ; International Regional Organization for Agricultural Health (en) ; Banco Centro-Americano de Integração Econômica (pt) ; Organización Mundial da Saúde ; Organización Mundial do Comercio ; Organismo para a Proscrición das Armas Nucleares na América Latina e o Caribe ; União Postal Universal (pt) (1904–); Unión Internacional de Telecomunicacións (1914–); ONU (1945–); Banco Internacional para Reconstrução e Desenvolvimento (pt) (1946–); Organización dos Estados Americanos (1948–); UNESCO (1950–); Corporação Financeira Internacional (pt) (1956–); Interpol (1958–); Associação Internacional de Desenvolvimento (pt) (1961–); Organización Meteorolóxica Mundial (1967–); Organização Mundial das Alfândegas (pt) (1996–); Centro Internacional para a Arbitragem de Disputas sobre Investimentos (pt) (1996–); Agência Multilateral de Garantia de Investimentos (pt) (1997–); Organização para a Proibição de Armas Químicas (pt) (1998–)
PIB nominal	67.406.738.052 $ (2021)
Moeda	Balboa
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC−05:00; America/Panama (en)
Dominio de primeiro nivel	.pa
Prefixo telefónico	+507
Teléfono de emerxencia	911, 103 e 104 (pt)
Código de país	PA
Outro
Irmandado con	Incheon (pt) ; Aisai
Páxina web	visitpanama.com…

Explorar o historial de forma interactiva

← Edición máis vella

Contido eliminado Contido engadido

VisualTexto wiki

En liña

Revisión actual feita o 6 de marzo de 2024 ás 19:49

A República de Panamá é un país de América Central, localizado entre Costa Rica e Colombia, o mar Caribe e o océano Pacífico. A súa principal fonte de ingresos é o portádego da canle de Panamá dende 1999, en que deixou de ser estadounidense e pasou a ser propiedade do Goberno de Panamá a través da empresa pública Autoridade da Canle de Panamá (ACP).

A capital do país é Cidade de Panamá, oficialmente Panamá.

Xeografía

A República do Panamá está situada no istmo que une a América Central con América do Sur. O país, dividido polo Canal do Panamá, está percorrido no centro por cadeas montañosas a maneira dun elevado espiñazo, mentres desde estas ás costas se desenvolven alturas de transición até as chairas costeiras, que son percorridas por ríos de curto percorrido.

No oeste do país érguese a serra de Talamanca, que se prolonga desde a veciña Costa Rica. Nela se levantan as maiores altitudes do país, que superan os 3.000 m, como o Cerro Echande (3.168 m), o volcán Chiriquí ou Barú (3.475 m) ou o Cerro Fábrega (3.335 m). Estas cimas son continuadas pola serra de Tabasará, con cimas de menor altura (Cerro Chorcha, 2.238 m; Cerro Chicú, 1.764 m). No lado sur-oriental do istmo as alturas son tamén menores (serra de San Blas, serra do Sapo, serranía do Darién).

Panamá conta con varias illas, das que cómpre citar na costa caribeña o arquipélado de Bocas del Toro pecha a lagoa litoral de Chiriquí. No océano Pacífico sitúanse as illas Secas, a illa de Coiba, a de Jicarón e a de Cebaco a oeste; no leste, dentro do golfo de Panamá, as illas das Perlas e a illa de San Miguel.

Os ríos son curtos debido á relativa escasa distancia entre os cordais montañosos e o mar. Entre os cursos fluviais que desaugan no mar Caribe, salientan o Sixaola, o Chagres e o Toabré. Na vertente do océano Pacífico cabe citar o Chiriquí, o Santa María e, xa no Darién, o Tuira (cun importante afluente, o Chucunaque) e río Sambu. Hai tamén algúns lagos, como os que serviron para facilitar a construción da grande canle transoceánica; fóra deles o Alajuela e oBayano son os maiores.

Xeografía política

Panamá está dividido en nove provincias e tres zonas indíxenas con status de provincias denominadas, comarcas indíxenas (correntemente ditas soamente comarcas). Os indios son 10% da poboación, outros 10% son pardos (indios e africanos). 17% está composta de negros e mulatos (africanos e europeos), 3% en afro-antilhanos. 5% son chineses. 42% son mestizos normais (indios e europeos). E resto son descendentes puros de europeos sen mestura.

Hai ademais dúas comarcas no interior de provinias e quee son consideradas equivalentes a un correxemento.

As provincias (entre parénteses as capitais respectivas) son:

As tres comarcas indíxenas son:

As dúas comarcas subprovinciais son:

Kuna de Madugandí (Akua Yala).
Kuna de Wargandí (Nurra).

Historia

Economía

Artigo principal: Economía de Panamá.

@@ Liña 1: / Liña 1: @@
 {{Sen referencias|data=setembro de 2016}}
+{{Xeografía política}}
-{{Coord|9|N|80|W|display=title}}
+A '''República de Panamá''' é un país de [[América Central]], localizado entre [[Costa Rica]] e [[Colombia]], o [[mar Caribe]] e o [[océano Pacífico]]. A súa principal fonte de ingresos é o portádego da [[canle de Panamá]] dende [[1999]], en que deixou de ser estadounidense e pasou a ser propiedade do Goberno de Panamá a través da empresa pública ''Autoridade da Canle de Panamá (ACP)''.
-{{País
-|nome_oficial=República de Panamá
-|nome_curto=Panamá
-|imaxe_bandeira=Flag of Panama.svg
-|imaxe_escudo=Coat_of_arms_of_Panama.svg
-|imaxe_escudo_tamaño=100px
-|imaxe_mapa= Panama (orthographic projection).svg
-|lema_nacional=''[[Lema|Pro Mundi Beneficio]]''<br/>([[lingua latina|latín]]: ‘Polo beneficio do mundo’)
-|himno_nacional=Himno Nacional de Panamá
-|ficheiro_himno_nacional= Panama National Anthem.ogg
-|capital=[[Cidade de Panamá|Panamá]]
-|capital_poboación=451&nbsp;121 (2005)
-|cidade_principal=[[Cidade de Panamá|Panamá]]
-|idiomas =[[Lingua española|Español]]
-|goberno=[[República]] [[presidencialismo|presidencialista]]
-|dirixentes_títulos=[[Presidente de Panamá|presidente]] <br />[[vicepresidente]]
-|dirixentes_nomes=[[Laurentino Cortizo]] <br /> [[Isabel Saint Malo]]
-|fundación=[[Independencia de Panamá|Independencia]] de [[Colombia]]
-|fundación_fitos=&nbsp;• De [[España]]<br />&nbsp;• De [[Colombia]]
-|fundación_datas=[[28 de novembro]] de [[1821]]<br />[[3 de novembro]] de [[1903]]
-|superficie=78&nbsp;200
-|superficie_posto=118
-|superficie_auga=
-|fronteiras=555
-|costas=2&nbsp;490
-|poboación=3&nbsp;283&nbsp;959
-|poboación_ano = 2006 est.
-|poboación_posto=129
-|poboación_densidade=37
-|PIB_nominal=19&nbsp;280 millóns de [[dólar estadounidense|dólares]]
-|PIB_nominal_ano=2007
-|PIB_nominal_posto=92
-|PIB_nominal_per_cápita=5&nbsp;211 de dólares (2006)
-|PIB=31&nbsp;411 millóns de dólares
-|PIB_ano=2007
-|PIB_posto=104
-|PIB_per_cápita=9&nbsp;000 dólares
-|IDH=0.812
-|IDH_ano=2006
-|IDH_posto=61
-|IDH_categoría=<font color="#009900">alto</font>
-|moeda=[[Balboa (moeda)|Balboa]]
-|moeda_iso = PAB
-|xentilicio=panameño, panameña
-|horario=[[Tempo Coordinado Universal|UTC]]–5
-|horario_verán=[[Tempo Coordinado Universal|UTC]]–5
-|cctld=[[.pa]]
-|código_telefónico=507
-|prefixo_radiofónico=H3A-H3Z, HOA-HPZ, H8A-H9Z, 3EA-3FZ
-|código_ISO=591 / PAN / PA
-|membro_de=[[Grupo de Río]], [[ONU]], [[OEA]], [[AEC]]
-}}
-A '''República de Panamá''' é un país de [[América central]], localizado entre [[Costa Rica]] e [[Colombia]], o [[mar Caribe]] e o [[Océano Pacífico]]. A súa principal fonte de ingresos é o portádego do [[Canal de Panamá]] dende [[1999]] en que deixou de ser estadounidense.
 A capital do país é [[Cidade de Panamá]], oficialmente ''Panamá''.
@@ Liña 60: / Liña 8: @@
 A República do Panamá está situada no istmo que une a América Central con América do Sur. O país, dividido polo Canal do Panamá, está percorrido no centro por cadeas montañosas a maneira dun elevado espiñazo, mentres desde estas ás costas se desenvolven alturas de transición até as chairas costeiras, que son percorridas por ríos de curto percorrido.
-No oeste do país érguese a [[serra de Talamanca]], que se prolonga desde a veciña Costa Rica. Nela se levantan as maiores altitudes do país, que superan os 3.000 m, como o Cerro Echande (3.168 m), o [[volcán Chiriquí]] ou Barú (3.475 m) ou o [[Cerro Fábrega]] (3.335 m). Estas cimas son continuadas pola [[serra de Tabasará]], con cimas de menor altura ([[Cerro Chorcha]], 2.238 m; [[Cerro Chicú]], 1.764 m). No lado sur-oriental do istmo as alturas son tamén menores ([[serra de San Blas, Panamá|serra de San Blas]], [[serra do Sapo]], [[serranía do Darién]]).
+No oeste do país érguese a [[serra de Talamanca]], que se prolonga desde a veciña Costa Rica. Nela se levantan as maiores altitudes do país, que superan os 3.000 m, como o Cerro Echande (3.168 m), o [[Volcán Barú|volcán Chiriquí]] ou Barú (3.475 m) ou o [[Cerro Fábrega]] (3.335 m). Estas cimas son continuadas pola [[serra de Tabasará]], con cimas de menor altura ([[Cerro Chorcha]], 2.238 m; [[Cerro Chicú]], 1.764 m). No lado sur-oriental do istmo as alturas son tamén menores ([[serra de San Blas, Panamá|serra de San Blas]], [[serra do Sapo]], [[serranía do Darién]]).
-Panamá conta con varias [[illa]]s, das que cómpre citar na costa caribeña o [[arquipélado de Bocas del Toro]] pecha a [[lagoa de Chiriquí|lagoa litoral de Chiriquí]]. No Océano Pacífico sitúanse as [[illas Secas]], a illa de [[illa de Coiba|Coiba]], a de [[Illa de Jicarón|Jicarón]] e a de [[Illa de Cebaco|Cebaco]] a oeste; no leste, dentro do [[golfo de Panamá]], as [[illas das Perlas]] e a [[illa de San Miguel]].
+Panamá conta con varias [[illa]]s, das que cómpre citar na costa caribeña o [[arquipélado de Bocas del Toro]] pecha a [[lagoa de Chiriquí|lagoa litoral de Chiriquí]]. No océano Pacífico sitúanse as [[illas Secas]], a illa de [[illa de Coiba|Coiba]], a de [[Illa de Jicarón|Jicarón]] e a de [[Illa de Cebaco|Cebaco]] a oeste; no leste, dentro do [[golfo de Panamá]], as [[illas das Perlas]] e a [[Illa de São Miguel|illa de San Miguel]].
-Os ríos son curtos debido á relativa escasa distancia entre os cordais montañosos e o mar. Entre os cursos fluviais que desaugan no Mar Caribe, salientan o [[Río Sixaola|Sixaola]], o [[Río Chagres|Chagres]] e o [[Río Toabré|Toabré]]. Na vertente do Océano Pacífico cabe citar o [[Río Chiriquí|Chiriquí]], o [[Río Santa María, Panamá|Santa María]] e, xa no [[Darién]], o [[Río Tuira|Tuira]] (cun importante afluente, o [[río Chucunaque|Chucunaque]]) e [[río Sambu]]. Hai tamén algúns lagos, como os que serviron para facilitar a construción da grande canle transoceánica; fóra deles o [[Lago Alajuela|Alajuela]] e o[[Lago Bayano|Bayano]] son os maiores.
+Os ríos son curtos debido á relativa escasa distancia entre os cordais montañosos e o mar. Entre os cursos fluviais que desaugan no mar Caribe, salientan o [[Río Sixaola|Sixaola]], o [[Río Chagres|Chagres]] e o [[Río Toabré|Toabré]]. Na vertente do océano Pacífico cabe citar o [[Río Chiriquí|Chiriquí]], o [[Río Santa María, Panamá|Santa María]] e, xa no [[Darién]], o [[Río Tuira|Tuira]] (cun importante afluente, o [[río Chucunaque|Chucunaque]]) e [[río Sambu]]. Hai tamén algúns lagos, como os que serviron para facilitar a construción da grande canle transoceánica; fóra deles o [[Lago Alajuela|Alajuela]] e o[[Lago Bayano|Bayano]] son os maiores.
 == Xeografía política ==
@@ Liña 73: / Liña 21: @@
 Hai ademais dúas ''comarcas'' no interior de provinias e quee son consideradas equivalentes a un ''correxemento''.
-As provincias (entre parénteses as capitais respeitivas) son:
+As provincias (entre parénteses as capitais respectivas) son:
 # [[Provincia de Bocas del Toro|Bocas del Toro]] ([[Bocas del Toro]]).
@@ Liña 93: / Liña 41: @@
 # [[Kuna de Madugandí]] ([[Akua Yala]]).
 # [[Kuna de Wargandí]] ([[Nurra, Panamá|Nurra]]).
+== Historia ==
+{{Ampliar}}
 == Economía ==
@@ Liña 101: / Liña 52: @@
 {{América}}
 {{Control de autoridades}}
-{{Xeografía en progreso}}
 [[Categoría:Panamá| ]]