Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ
| Τελευταία Έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ | |
|---|---|
 | |
| Σκηνοθεσία | Φρανκ Ντάραμποντ |
| Παραγωγή | Columbia Pictures |
| Σενάριο | Φρανκ Ντάραμποντ (σενάριο) Στίβεν Κινγκ (βιβλίο) |
| Βασισμένο σε | Rita Hayworth and Shawshank Redemption[1] |
| Πρωταγωνιστές | Τιμ Ρόμπινς Μόργκαν Φρίμαν Μπομπ Γκάντον Κλάνσι Μπράουν |
| Μουσική | Τόμας Νιούμαν |
| Φωτογραφία | Ρότζερ Ντίκινς |
| Μοντάζ | Ρίτσαρντ Φράνσις-Μπρους |
| Ενδυματολόγος | Elizabeth McBride[2] |
| Εταιρεία παραγωγής | Columbia Pictures και Castle Rock Entertainment |
| Διανομή | Columbia Pictures, Netflix και iTunes |
| Πρώτη προβολή |  23 Σεπτεμβρίου 1994 7 Απριλίου 1995 |
| Διάρκεια | 142 λεπτά |
| Προέλευση | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
| Γλώσσα | Αγγλικά |
| Προϋπολογισμός | 25.000.000 δολάρια |
| Ακαθάριστα έσοδα | 58.000.000 δολάρια |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ (πρωτότυπος αγγλικός τίτλος: The Shawshank Redemption) είναι αμερικανική δραματική ταινία παραγωγής 1994 σε σενάριο και σκηνοθεσία του Φρανκ Ντάραμποντ. Πρωταγωνιστούν οι Τιμ Ρόμπινς και Μόργκαν Φρίμαν.
Η ταινία βασίζεται στη νουβέλα του Στίβεν Κινγκ με τον τίτλο «Rita Hayworth and Shawshank Redemption» και εξιστορεί τη ζωή του Άντι Ντουφρέιν, ενός τραπεζίτη, ο οποίος περνάει άδικα δύο δεκαετίες στη φυλακή Σώσανκ. Εκεί αναπτύσσει φιλία με τον λαθροδιακινητή Ρεντ, εργάζεται για τον διεφθαρμένο διευθυντή Σάμιουελ Νόρτον, και μαθαίνει να προσαρμόζεται στη σκληρή ζωή της φυλακής.
Παρά τις υποτονικές εισπράξεις της ταινίας στους κινηματογράφους, έλαβε εξαιρετικές κριτικές και κέρδισε επτά υποψηφιότητες στα βραβεία Όσκαρ χωρίς να κερδίσει κανένα. Στις ενοικιάσεις βίντεο έγινε μία από τις δημοφιλέστερες ταινίες του 1995. Στο IMDb η ταινία βρίσκεται στην πρώτη θέση του Top 250 και θεωρείται μία από τις κορυφαίες όλων των εποχών. Το 2015, η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου των ΗΠΑ συμπεριέλαβε την ταινία στην συλλογή του Εθνικού Μητρώου Κινηματογράφου σαν «πολιτισμικά, ιστορικά και αισθητικά σημαντική».
Υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1947, ο τραπεζίτης Άντριου «Άντι» Ντουφρέιν καταδικάζεται σε δις ισόβια για τη δολοφονία της γυναίκας του και του εραστή της, και στέλνεται στη φυλακή Σώσανκ. Εκεί γίνεται φίλος με τον Έλις Μπόιντ «Ρεντ» Ρέντινγκ που είναι και ο αφηγητής της ιστορίας. Ο Ρεντ διακινεί πράγματα μέσα στη φυλακή, έτσι ο Άντι του ζητά ένα γεωλογικό σφυρί για να εξασκεί το χόμπι του, να λαξεύει μικρές πέτρινες φιγούρες. Αργότερα του ζητάει μία αφίσα της Ρίτα Χέιγουορθ και με το πέρασμα των χρόνων, μία αφίσα της Μέριλιν Μονρόε και της Ρακέλ Γουέλς. Δουλεύοντας στα πλυντήρια της φυλακής, ο Άντι δέχεται τακτικά επιθέσεις από την ομοφυλοφιλική συμμορία «Αδερφές» και τον αρχηγό τους, Μπογκς.
Δύο χρόνια μετά, ο Άντι προσφέρεται να βοηθήσει τον αρχηγό των δεσμοφυλάκων, Χάντλεϊ, να απαλλαγεί από το φόρο μίας κληρονομιάς που έλαβε. Μετά από άλλη μία βίαιη και παρά λίγο φονική επίθεση στον Αντι από τις Αδερφές, ο Χάντλεϊ σακατεύει τον Μπογκς, ο οποίος μετατίθεται σε άλλη φυλακή κι έτσι ο Άντι δεν ξαναδέχεται επίθεση. Ο διευθυντής Σάμιουελ Νόρτον τοποθετεί τον Άντι στη βιβλιοθήκη για να βοηθάει τον γέρο κατάδικο Μπρουκς. Η νέα δουλειά του Άντι είναι ένα πρόσχημα για να διαχειρίζεται τα φορολογικά ζητήματα των υπαλλήλων της φυλακής αλλά και του ίδιου του διευθυντή. Ο Άντι αρχίζει να γράφει γράμματα στην Πολιτεία για επιδόματα ώστε να ανανεώσει την ελλιπή βιβλιοθήκη.
Ο Μπρουκς αποφυλακίζεται το 1954, αλλά μη μπορώντας να προσαρμοστεί στον έξω κόσμο ύστερα από πενήντα χρόνια στη φυλακή, αυτοκτονεί. Η Πολιτεία στέλνει μια δωρεά για τη βιβλιοθήκη που περιλαμβάνει και μια ηχογράφηση των «Γάμων του Φίγκαρο». Ο Άντι παίζει το δίσκο από τα μεγάφωνα, με αποτέλεσμα να τιμωρηθεί σε ένα μήνα απομόνωσης. Μετά την επαναφορά του από την απομόνωση, ο Άντι εξηγεί στον Ρεντ πως η ελπίδα του δίνει κουράγιο, όμως ο Ρεντ διαφωνεί αφού θεωρεί την ελπίδα παραπλανητική και επικίνδυνη. Το 1963, ο Νόρτον χρησιμοποιεί τους κρατούμενους σαν εργάτες δημόσιων έργων, κερδοσκοπώντας από τις μίζες των εργολάβων της περιοχής που δε μπορούν να ανταγωνιστούν το χαμηλό εργατικό κόστος των κρατουμένων. Ο Άντι ξεπλένει τα μαύρα λεφτά του Νόρτον με το ψευδώνυμο «Ράνταλ Στίβενς».
Το 1965, ο Τόμι Γουίλιαμς φυλακίζεται στη Σώσανκ για ληστεία. Ο Άντι και ο Ρεντ τον κάνουν παρέα και ο Άντι τον βοηθά να περάσει τις εξετάσεις βασικής εκπαίδευσης. Ο Τόμι αποκαλύπτει ότι ένας κρατούμενος σε μια άλλη φυλακή ισχυρίστηκε πως αυτός διέπραξε τους φόνους για τους οποίους καταδικάστηκε ο Άντι. Όταν ο διευθυντής ενημερώνεται από τον Άντι για τις νέες αυτές πληροφορίες, τις απορρίπτει και τον στέλνει στην απομόνωση όταν αναφέρει το ξέπλυμα χρημάτων. Ο Νόρτον βάζει τον Χάντλεϊ να εκτελέσει τον Τόμι, με την πρόφαση ότι προσπάθησε να αποδράσει. Ο Άντι μαθαίνει τα νέα και αρνείται να συνεχίσει το ξέπλυμα, αλλά υποχωρεί όταν ο Νόρτον τον απειλεί ότι θα κάψει τη βιβλιοθήκη, θα άρει την προστασία του από τους φύλακες, και θα τον μεταφέρει σε κελί με χειρότερες συνθήκες. Ύστερα από δύο μήνες στην απομόνωση, ο Άντι βγαίνει αλλαγμένος και μιλάει στον Ρεντ για το μέρος των ονείρων του, ένα παραλιακό χωριό στο Μεξικό, το Ζιουατανέχο. Επίσης βάζει τον Ρεντ να υποσχεθεί πως όταν αποφυλακιστεί, θα επισκεφτεί ένα συγκεκριμένο χωράφι, για να βρει ένα πακέτο που ο Άντι θα έχει θάψει εκεί. Ο Ρεντ αρχίζει να ανησυχεί για τον φίλο του, ειδικά όταν μαθαίνει ότι προμηθεύτηκε ένα σκοινί μήκους δύο μέτρων.
Το επόμενο πρωί, οι δεσμοφύλακες βρίσκουν το κελί του Άντι άδειο. Έξαλλος ο Νόρτον, πετά μια πέτρα στην αφίσα της Ρακέλ Γουέλς, και αποκαλύπτει από πίσω της ένα τούνελ που ο Άντι έσκαβε με το σφυρί του όλα αυτά τα χρόνια. Την προηγούμενη νύχτα ο Άντι δραπέτευσε μέσα από τον αγωγό αποχέτευσης με το κοστούμι, τα παπούτσια, και το λογιστικό τετράδιο του Νόρτον μέσα σε σακούλα. Ενώ οι φύλακες τον ψάχνουν, ο Άντι εμφανίζεται ως Ράνταλ Στίβενς σε διάφορες τράπεζες για να παραλάβει $370.000 από τα ξεπλυμένα λεφτά του Νόρτον, και ταχυδρομεί στις εφημερίδες το τετράδιο και τις αποδείξεις για τη διαφθορά και τους φόνους της Σώσανκ. Η αστυνομία καταφθάνει στη φυλακή και συλλαμβάνει τον Χάντλεϊ, ενώ ο Νόρτον αυτοκτονεί.
Ο Ρεντ, τον επόμενο χρόνο, αφήνεται ελεύθερος με αναστολή ύστερα από σαράντα χρόνια θητείας. Δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στη ζωή έξω από τη φυλακή και φοβάται πως δε θα τα καταφέρει. Επισκέπτεται το χωράφι που του είχε πει ο Άντι και βρίσκει έναν φάκελο με χρήματα και ένα γράμμα από τον Άντι που του ζητάει να έρθει στο Ζιουατανέχο. Ο Ρεντ παραβιάζει την αναστολή του και περνάει τα σύνορα με το Μεξικό, παραδεχόμενος πως επιτέλους νιώθει ελπίδα. Σε μια παραλία βρίσκει τον Άντι και οι δύο φίλοι αγκαλιάζονται με χαρά.
Ηθοποιοί
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Τιμ Ρόμπινς στο ρόλο του Άντι Ντουφρέιν
- Μόργκαν Φρίμαν στο ρόλο του Έλις Μπόιντ "Ρεντ" Ρέντινγκ
- Μπομπ Γκάντον στο ρόλο του Σάμιουελ Νόρτον
- Γουίλιαμ Σάντλερ στο ρόλο του Χέιγουντ
- Κλάνσι Μπράουν στο ρόλο του Μπάιρον Χάντλεϊ
- Γκιλ Μπέλοους στο ρόλο του Τόμι Γουίλιαμς
- Μαρκ Ρόλστον στο ρόλο του Μπογκς Ντάιμοντ
- Τζέιμς Γουίτμορ στο ρόλο του Μπρουκς Χάτλεν
Box office
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Με προϋπολογισμό 25.000.000 δολάρια[3], η ταινία άνοιξε στην 9η θέση με 2,4 εκατομμύρια δολάρια το πρώτο Σαββατοκύριακο.[3] Συνολικά απέφερε 28,3 εκατομμύρια δολάρια στο αμερικανικό box office.[3]
Βραβεία & υποψηφιότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Οργάνωση | Κατηγορία | Υποψήφιος | Αποτέλεσμα |
|---|---|---|---|
| Όσκαρ | Καλύτερη Ταινία | Υποψηφιότητα | |
| Διασκευασμένο Σενάριο | Φρανκ Ντάραμποντ | Υποψηφιότητα | |
| Α' Ανδρικού Ρόλου | Μόργκαν Φρίμαν | Υποψηφιότητα | |
| Φωτογραφία | Ρότζερ Ντίκινς | Υποψηφιότητα | |
| Μοντάζ | Ρίτσαρντ Φράνσις - Μπρους | Υποψηφιότητα | |
| Μουσική | Τόμας Νιούμαν | Υποψηφιότητα | |
| Ήχος | Ρόμπερτ Τζ. Λιτ, Έλιοτ Τάισον, Μάικλ Χέρμπικ & Γουίλι Ντ. Μπάρτον | Υποψηφιότητα | |
| Χρυσές Σφαίρες | Α' Ανδρικού Ρόλου | Μόργκαν Φρίμαν | Υποψηφιότητα |
| Σενάριο | Φρανκ Ντάραμποντ | Υποψηφιότητα | |
| Screen Actors Guild Awards | Καλύτερη Ανδρική Ερμηνεία σε Πρωταγωνιστικό Ρόλο | Τιμ Ρόμπινς | Υποψηφιότητα |
| Καλύτερη Ανδρική Ερμηνεία σε Πρωταγωνιστικό Ρόλο | Μόργκαν Φρίμαν | Υποψηφιότητα |
Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου έχει συμπεριλάβει το Τελευταία Έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ σε δύο λίστες.
- Καταλαμβάνει την 72η θέση στην κατηγορία AFI 100 Χρόνια... 100 Ταινίες.[4]
- Καταλαμβάνει την 23η θέση στην κατηγορία AFI 100 Χρόνια... 100 Επευφημίες.[5]
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Nyckeln till frihet på SFDb». Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2012.
- ↑ tt0111161. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2016.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Τελευταία Έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2011.
- ↑ «AFI 100 Years...100 Movies». Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου. afi.com. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2011.
- ↑ «AFI 100 Years...100 Cheers». Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου. afi.com. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2011.
