Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ναυάγιο στα ανοικτά της Πύλου (2023)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ναυάγιο ανοικτά της Πύλου
Χάρτης της ανατολικής Μεσογείου, που δείχνει τη διαδρομή που ακολούθησε το πλοίο «Ανδριάννα» και όπου οδηγήθηκαν οι επιζώντες.
Ώρα02:04 (EEST)[1]
Ημερομηνία14 Ιουνίου 2023 (2023-06-14)
Τοποθεσία≈ 80 km ανοιχτά της Πύλου
Θάνατοι82[2]
ΑγνοούμενοιΆγνωστος αριθμός, πιθανόν εκατοντάδες
Συλλήψεις9[3]

Το ναυάγιο στα ανοικτά της Πύλου συνέβη σε διεθνή ύδατα ανοικτά της Πύλου δύο ώρες μετά τα μεσάνυχτα της 14ης Ιουνίου 2023 σε αλιευτικό σκάφος που εκτιμάται ότι μετέφερε περίπου 750 μετανάστες.[1][4] Κατά την επιχείρηση διάσωσης από τις ελληνικές αρχές διασώθηκαν 104 άτομα, μεταξύ των οποίων Αιγύπτιοι, Σύροι, Πακιστανοί, Αφγανοί και Παλαιστίνιοι, ενώ ανασύρθηκαν 82 νεκροί. Εκατοντάδες άλλοι αγνοούνται.[2][5]

Μεταναστευτική κρίση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τον Πρώτο Λιβυκό Εμφύλιο Πόλεμο το 2011[6] και μετά η Λιβύη ήταν ένα από τα κύρια σημεία στάσης για τις επιχειρήσεις διακίνησης ανθρώπων στην Ευρώπη.[7] Η συνεχιζόμενη κρίση στη Λιβύη, παράλληλα με την αστάθεια στις γειτονικές χώρες, επέτρεψε σε διακινητές τη μετακίνηση μεταναστών και προσφύγων από τη Μεσόγειο προς την Ευρώπη.[6]

Ο θαλάσσιος δρόμος της Βόρειας Αφρικής προς την Ιταλία για μετανάστες και πρόσφυγες που επιδιώκουν να φτάσουν στην Ευρώπη έχει χαρακτηριστεί ως ο πιο επικίνδυνος παγκοσμίως από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, ο οποίος έχει καταγράψει 21.000 θανάτους από το 2014. Οι διακινητές συνωστίζουν τους μετανάστες σε μη αξιόπλοα πλοία, συχνά κλειδωμένους σε αμπάρια για πολυήμερες διαδρομές. Κατευθύνονται προς την Ιταλία, καθώς είναι πιο κοντά στη Δυτική Ευρώπη παρά στην Ελλάδα.[7] Αυτές οι θαλάσσιες διαδρομές διακίνησης ανθρώπων προς την Ευρώπη παρουσιάζουν έναν αυξανόμενο αριθμό θανατηφόρων ατυχημάτων: 3.800 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους το 2022 ενώ διέσχιζαν διαδρομές από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, εκ των οποίων 3.789 πέθαναν σε θαλάσσιες διαδρομές μέσα και γύρω από την περιοχή.[8] Στις 26 Φεβρουαρίου 2023, τουλάχιστον 94 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους όταν μια ξύλινη βάρκα από τη Σμύρνη της Τουρκίας, βυθίστηκε στα ανοιχτά του Κούτρο στη Νότια Ιταλία στο πιο θανατηφόρο θαλάσσιο περιστατικό της Μεσογείου του 2023 μέχρι εκείνο το σημείο.[7]

Η διαδρομή του πλοίου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το σκάφος, το οποίο αναφέρεται από μέσα ενημέρωσης με την ονομασία "Andrianna" [9], "Adrianna" ή και "Adriana", χωρίς ωστόσο να έχει επιβεβαιωθεί αυτή η πληροφορία από κανέναν από τους επιζώντες [10], είχε αναχωρήσει από το Τομπρούκ της Λιβύης στις 10 Ιουνίου 2023,[9] μεταφέροντας πολύ περισσότερους ανθρώπους από τη χωρητικότητά του.[11] Το σκάφος ήταν αλιευτικό,[12] εκτιμήθηκε ότι ήταν μήκους περίπου 20 έως 30 μέτρων[13] και είχε προορισμό την Ιταλία.[14]

Η εθελοντική οργάνωση διάσωσης θαλασσίων προσφύγων Alarm Phone,[15] ανακοίνωσε ότι έλαβε κλήση κινδύνου από σκάφος, που βρισκόταν στην ίδια γενική περιοχή με αυτό που βυθίστηκε, αλλά δεν ήταν σαφές αν ήταν το ίδιο σκάφος.[7] Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (IOM) υπολόγισε ότι στο αλιευτικό επέβαιναν περίπου 400 άτομα, ενώ ο αντιδήμαρχος Καλαμάτας, Γιάννης Ζαφειρόπουλος, δήλωσε ότι ήταν πάνω από 500.[16]

Στις 13 Ιουνίου, η Ιταλική Ακτοφυλακή ειδοποίησε τις ελληνικές αρχές και την υπηρεσία προστασίας των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Frontex, για ένα επερχόμενο σκάφος σε κίνδυνο.[7][15] Συγκεκριμένα, οι Ιταλοί ενημέρωσαν τους Έλληνες για τις ιδιόμορφες κινήσεις του σκάφους.[17] Το Λιμενικό Σώμα − Ελληνική Ακτοφυλακή ανακοίνωσε ότι αεροσκάφη της Frontex και δύο εμπορικά πλοία εντόπισαν το σκάφος να πλησιάζει βόρεια με υψηλές ταχύτητες, προκαλώντας την αποστολή περισσότερων αεροσκαφών και θαλασσίων σκαφών. Προσφορές για βοήθεια έγιναν στο πλοίο, αλλά απορρίφθηκαν, σύμφωνα με το Λιμενικό.[18]

Το απόγευμα, ένα από τα εμπορικά πλοία πλησίασε το Andrianna και του πρόσφερε βοήθεια, αλλά οι επιβάτες το αρνήθηκαν. Ένα άλλο εμπορικό πλοίο, αργότερα, έκανε το ίδιο και έλαβε την ίδια απάντηση. Περιπολικό του Λιμενικού προσέγγισε το βράδυ το σκάφος και επιβεβαίωσε την παρουσία μεγάλου αριθμού μεταναστών.[7] Οι μετανάστες αρνήθηκαν και πάλι οποιαδήποτε βοήθεια, δηλώνοντας ότι επιθυμούσαν να συνεχίσουν στην Ιταλία. Και στις τρεις περιπτώσεις, οι μετανάστες δήλωσαν ότι ήθελαν φαγητό και νερό, τα οποία παρείχαν το ελληνικό περιπολικό και ένα εμπορικό πλοίο με σημαία Μάλτας.[15] Η ελληνική περίπολος συνόδευσε αργότερα το σκάφος.[7]

To Λιμενικό έδωσε στη δημοσιότητα αεροφωτογραφίες που δείχνουν τα υπερφορτωμένα καταστρώματα του σκάφους ώρες πριν βυθιστεί.[19] Σε δηλώσεις του, ο εκπρόσωπος τύπου υποστήριξε ότι το σκάφος και οι επιβάτες του είχαν αρνηθεί τη βοήθεια επειδή ο προορισμός τους ήταν η Ιταλία και έτσι τα λιμενικά σκάφη έμειναν πίσω, σε περίπτωση που χρειαζόταν βοήθεια.[19][20]

Γύρω στη 1:40 π.μ.(EEST) στις 14 Ιουνίου, το Λιμενικό ενημερώθηκε ότι η μηχανή του Andrianna είχε υποστεί βλάβη.[7] Στη συνέχεια και αφού έλαβαν έκκληση για βοήθεια, αξιωματικοί του Λιμενικού πλησίασαν το πλοίο και δήλωσαν ότι ακολούθως «είδαν τη βάρκα να στρίβει δεξιά, μετά μια απότομη αριστερή στροφή και μετά μια άλλη δεξιά τόσο μεγάλη που προκάλεσε την ανατροπή του σκάφους». Περίπου 10 με 15 λεπτά αργότερα, το Andrianna βυθίστηκε[17] περίπου 50 μίλια (80 χλμ) από τις ακτές της Πύλου,[11] σε μια περιοχή βάθους 4.000 έως 5.200 μέτρων).[14][17]

Το Alarm Phone επικοινώνησε με άτομα που βρίσκονταν στο πλοίο αργά τη νύχτα, που του έλεγαν ότι ο καπετάνιος είχε εγκαταλείψει το πλοίο.[19] Το Λιμενικό ανέφερε ότι κανείς από τους επιβαίνοντες δεν φορούσε σωσίβιο.[11][20]

Η στάση του Λιμενικού Σώματος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στοιχεία, που έφερε στη δημοσιότητα το BBC, αμφισβήτησαν την εκδοχή του Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. που υποστήριξε επανειλημμένα ότι το αλιευτικό έπλεε προς την Ιταλία χωρίς πρόβλημα και έτσι δεν χρειάστηκε επιχείρηση διάσωσης. Επιζώντες του ναυαγίου κατέθεσαν ότι το σκάφος του Λιμενικού Σώματος επιχείρησε να ρυμουλκήσει το σκάφος και λίγα λεπτά αργότερα το αλιευτικό πήρε επικίνδυνη κλίση και ανατράπηκε.[21][22] Τη θέση αυτή διατύπωσε και ο απεσταλμένος του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στη Μεσόγειο, Βίνσετ Κότσετελ, δηλώνοντας στο CNN ότι υπάρχουν μαρτυρίες για «ελιγμό από σκάφος της ακτοφυλακής ώστε να απομακρύνει το πλοίο από την ελληνική περιοχή έρευνας και διάσωσης ώστε να κατευθυνθεί σε άλλη χώρα».[23] Ακολούθησαν σειρά δημοσιευμάτων και άλλων διεθνών ΜΜΕ στο ίδιο πλαίσιο, όπως των The New York Times,[24] Le Monde,[25] Al Jazeera[26] κ.ά.

Ωστόσο, πέντε διασωθέντες κατέθεσαν, τόσο στο Λιμενικό Σώμα, όσο και στην ανακρίτρια Καλαμάτας ότι το αλιευτικό σκάφος βυθίστηκε κατά τη διάρκεια ρυμούλκησης με σχοινί από ελληνικό σκάφος.[27] Το Λιμενικό Σώμα είχε δηλώσει ότι δεν υπήρξε βιντεοληπτικό υλικό από το συμβάν, κάτι που διαψεύδεται από έγγραφο της σχηματισθείσας δικογραφίας, σύμφωνα με το οποίο, ο κυβερνήτης σκάφους του Λιμενικού έδωσε στην εισαγγελία CD με οπτικοακουστικό υλικό από τις κάμερες του σκάφους.[28]

Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ισίδωρος Ντογιάκος, έχει ζητήσει από τις αρχές που διερευνούν τα αίτια του δυστυχήματος να τηρηθεί απολύτως η μυστικότητα των ερευνών.[29] Από την πλευρά του, ο απεσταλμένος του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στη Μεσόγειο, ζήτησε τη διενέργεια ανεξάρτητης έρευνας.[22] Τη στάση των ελληνικών αρχών στηλίτευσε σε δημοσίευμά της και η ισπανική εφημερίδα El País.[30] Σειρά ερωτημάτων για τους χειρισμούς του Λ.Σ. - ΕΛ.ΑΚΤ. και του Ενιαίου Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης, σχετικά με το ναυάγιο, έθεσε το ΚΚΕ.[31]

Επιχείρηση διάσωσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αμέσως μετά τη βύθιση του αλιευτικού, το Λιμενικό και οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις ξεκίνησαν επιχείρηση έρευνας και διάσωσης,[17] σε αντίξοες συνθήκες λόγω των ισχυρών ανέμων που έπνεαν στην περιοχή.[11] Οι επιζώντες μεταφέρθηκαν στην Καλαμάτα.[18] Μετά την ανάσυρση 104 επιζώντων, οι ελληνικές αρχές δήλωσαν ότι δεν περίμεναν να βρουν άλλους.[5][11] Οι επιζώντες, η πλειονότητα των οποίων είναι άνδρες,[12] ανέφεραν ότι οι διακινητές κρατούσαν τις γυναίκες και τα παιδιά κλεισμένα στο αμπάρι.[12] Με βάση τις αναφορές επιζώντων, πιστεύεται ότι μέχρι και 100 παιδιά κρατούνταν τη στιγμή του βυθίσματος.[20] Τουλάχιστον 82 επιβαίνοντες του Andrianna ανασύρθηκαν νεκροί, καθιστώντας το ως το πιο θανατηφόρο ναυάγιο του 2023 στην Ελλάδα.[2][11] Επιθεωρητής της ΕΛ.ΑΣ. στην περιοχή ανέφερε ότι οι υπηρεσίες εργάζονται με την υπόθεση ότι «αγνοούνται έως και 500».[20]

Συνελλήφθησαν εννέα ύποπτοι οι οποίοι, μετά τις απολογίες τους, κρίθηκαν προφυλακιστέοι με τις κατηγορίες της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης, που αφορά παράνομη διακίνηση παράτυπων μεταναστών, πρόκληση ναυαγίου από αμέλεια και έκθεση ζωής σε κίνδυνο. Όλοι αρνούνται τις κατηγορίες που τους αποδόθηκαν.[32]

Αντιδράσεις και εθνικό πένθος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Φανάρια αναμμένα στη μνήμη των θυμάτων κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης στην Αθήνα.

Την κήρυξη τριήμερου εθνικού πένθους αποφάσισε ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός, Ιωάννης Σαρμάς, μετά το ναυάγιο.[33] Στο σημείο όπου μεταφέρθηκαν οι μετανάστες από το ναυάγιο μετέβη και η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, που ενημερώθηκε από τους υπεύθυνους της επιχείρησης διάσωσης για την πορεία των ερευνών.[34] Εκεί, έγινε δέκτης διαμαρτυριών από πολίτες σχετικά με τη στάση της στο μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα.[35]

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας κατά την επίσκεψή του στο λιμάνι της Καλαμάτας και μιλώντας με επιζώντες, δήλωσε ότι του είπαν ότι έκαναν «έκκληση σε βοήθεια» και αναρωτήθηκε «Τι είδους πρωτόκολλο δεν απαιτεί τη διάσωση... ενός υπερφορτωμένου σκάφους που ετοιμάζεται να βυθιστεί;», επισημαίνοντας ότι η ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική «μετατρέπει τη Μεσόγειο, τις θάλασσές μας, σε υδάτινους τάφους».[20]

Αντιδρώντας στις κυβερνητικές ενέργειες για το μεταναστευτικό, πολλές αριστερές οργανώσεις, συνδικάτα και κόμματα, συμπεριλαμβανομένου του ΚΚΕ, πραγματοποίησαν διαδηλώσεις στις 15 Ιουνίου σε ένδειξη αλληλεγγύης στους πρόσφυγες και ενάντια στις απωθήσεις και τους φράχτες στα σύνορα.[36] Χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη για να διαδηλώσουν ενάντια στις μεταναστευτικές πολιτικές της ΕΕ. Κάποιοι από τους διαδηλωτές, στην Αθήνα, πέταξαν βόμβες μολότοφ κατά της αστυνομίας, που τους απώθησε με δακρυγόνα.[37] Διαδηλωτές στην Καλαμάτα διαδήλωσαν κοντά στις εγκαταστάσεις μεταναστών, με ένα πανό που έγραφε: "Κροκοδείλια δάκρυα! Όχι στο σύμφωνο της ΕΕ για τη μετανάστευση".[37]

Ο πρωθυπουργός του Πακιστάν Σεχμπάζ Σαρίφ για το τραγικό ναυάγιο που συνέβη κήρυξε την Δευτέρα 19 Ιουνίου ως μέρα εθνικού πένθους στην χώρα του και σε ανακοίνωση του ανέφερε ότι διέταξε τη διεξαγωγή έρευνας και στο πλαίσιο αυτό οι πακιστανικές αρχές έχουν συλλάβει ήδη 14 υπόπτους ως μέλη του δικτύου της παράνομης εμπορίας ανθρώπων.[38]

  1. 1,0 1,1 «Το «ελληνικό» ναυάγιο: Γιατί τόσες ώρες οι Αρχές έβλεπαν άπραγοι την τραγωδία να έρχεται». ieidiseis.gr. 15 Ιουνίου 2023. 
  2. 2,0 2,1 2,2 «Ναυάγιο στην Πύλο: Ανασύρθηκε ακόμα μία σορός». Documento. 20 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2023. 
  3. «Ναυάγιο της Πύλου: Σε εξέλιξη οι έρευνες στα διεθνή ύδατα». in.gr. 17 Ιουνίου 2023. 
  4. «Greece migrants: Hundreds feared missing as boat sinks» (στα αγγλικά). BBC News. 2023-06-14. https://www.bbc.com/news/world-europe-65901005. Ανακτήθηκε στις 2023-06-14. 
  5. 5,0 5,1 «Greece finds no more survivors of migrant boat disaster with hundreds missing». NBC News. 15 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 June 2023. https://web.archive.org/web/20230615100751/https://www.nbcnews.com/news/world/greece-finds-no-survivors-migrant-boat-disaster-hundreds-missing-rcna89440. Ανακτήθηκε στις 15 June 2023. 
  6. 6,0 6,1 Brito, Renata (29 May 2023). «Rescue groups say Malta coordinated the return of migrants to Libya instead of saving them» (στα αγγλικά). Los Angeles Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 June 2023. https://web.archive.org/web/20230606023800/https://www.latimes.com/world-nation/story/2023-05-29/rescue-groups-say-malta-coordinated-the-return-of-migrants-to-libya-instead-of-saving-them. Ανακτήθηκε στις 14 June 2023. 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 «At least 79 dead after overcrowded migrant vessel sinks off Greece; hundreds may be missing» (στα αγγλικά). Associated Press. 14 June 2023. https://apnews.com/article/greece-italy-libya-migration-368f1bfdfbb7c0ad977774bda9c77195. Ανακτήθηκε στις 14 June 2023. 
  8. «Death toll in Greece refugee boat tragedy soars to 78» (στα αγγλικά). Al Jazeera. https://www.aljazeera.com/news/2023/6/14/seventeen-dead-after-boat-carrying-migrants-capsizes-off-greece. Ανακτήθηκε στις 15 June 2023. 
  9. 9,0 9,1 Brudeau, Cain (14 June 2023). «Dozens drown in latest European migrant boat disaster». Courthouse News Service. https://www.courthousenews.com/dozens-drown-in-latest-european-migrant-boat-disaster/. Ανακτήθηκε στις 14 June 2023. 
  10. ««Δεύτερος θάνατος»: Οι Εννέα της Πύλου μιλούν». OmniaTV. 6 Φεβρουαρίου 2024. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2024 17:18:56.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |archivedate= (βοήθεια)
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 «Hundreds missing in 'one of Greece's biggest migrant tragedies'» (στα αγγλικά). BBC News. 14 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 June 2023. https://web.archive.org/web/20230614101923/https://www.bbc.com/news/world-europe-65901005. Ανακτήθηκε στις 14 June 2023. 
  12. 12,0 12,1 12,2 «Dozens of migrants dead, fears for hundreds missing in Greece shipwreck» (στα αγγλικά). France 24. Agence France-Presse. 14 June 2023. https://www.france24.com/en/live-news/20230614-dozens-of-migrants-dead-100-rescued-as-boat-sinks-off-greece-1. Ανακτήθηκε στις 14 June 2023. 
  13. Tagaris, Karolina; Prousalis, Stamos (14 June 2023). «At least 79 drown, hundreds missing in migrant shipwreck off Greece» (στα αγγλικά). Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 June 2023. https://web.archive.org/web/20230614183413/https://www.reuters.com/world/europe/seventeen-drown-100-rescued-after-migrant-shipwreck-off-greece-2023-06-14/. Ανακτήθηκε στις 14 June 2023. 
  14. 14,0 14,1 Liakos, Chris; Nicholls, Catherine; Labropoulou, Elinda (15 June 2023). «At least 78 people drown after migrant boat sinks off Greek coast» (στα αγγλικά). CNN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 June 2023. https://web.archive.org/web/20230614170828/https://www.cnn.com/2023/06/14/europe/migrant-ship-sinks-greek-coast-intl/index.html. Ανακτήθηκε στις 17 June 2023. 
  15. 15,0 15,1 15,2 Sands, Leo; Parker, Claire (14 June 2023). «At least 79 dead, hundreds missing in year's deadliest wreck off Greece» (στα αγγλικά). The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/world/2023/06/14/greece-migrant-boat-sink-pylos/. Ανακτήθηκε στις 14 June 2023. 
  16. Smith, Helena (14 June 2023). «At least 79 people drown as refugee boat sinks off Greece» (στα αγγλικά). The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 June 2023. https://web.archive.org/web/20230615020049/https://www.theguardian.com/world/2023/jun/14/scores-drown-refugee-boat-sinks-off-greece. Ανακτήθηκε στις 14 June 2023. 
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 Kitsantonis, Niki; Engelbrecht, Cora (14 June 2023). «At Least 79 Die as Boat Carrying Migrants Sinks Near Greece» (στα αγγλικά). The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 June 2023. https://web.archive.org/web/20230614115108/https://www.nytimes.com/2023/06/14/world/europe/greece-migrants-boat-sank.html. Ανακτήθηκε στις 14 June 2023. 
  18. 18,0 18,1 «Greece migrants: Hundreds feared missing as boat sinks» (στα αγγλικά). BBC News. 14 June 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 June 2023. https://web.archive.org/web/20230614101923/https://www.bbc.com/news/world-europe-65901005. Ανακτήθηκε στις 14 June 2023. 
  19. 19,0 19,1 19,2 «Greece refugee shipwreck: rescuers scour sea for survivors». The Guardian. 15 June 2023. https://www.theguardian.com/world/2023/jun/15/greece-refugee-shipwreck-rescuers-scour-sea-for-survivors. Ανακτήθηκε στις 15 June 2023. 
  20. 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 Smith, Helena; Henley, Jon (15 June 2023). «Greece shipwreck: up to 100 children were below deck, survivors say». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 June 2023. https://web.archive.org/web/20230615215855/https://www.theguardian.com/world/2023/jun/15/greece-refugee-shipwreck-rescuers-scour-sea-for-survivors. Ανακτήθηκε στις 16 June 2023. 
  21. ««Μας βούλιαξε το Λιμενικό»». efsyn.gr. 19 Ιουνίου 2023. 
  22. 22,0 22,1 «Ναυάγιο στην Πύλο: Νέα στοιχεία και μαρτυρίες εκθέτουν τις ελληνικές αρχές για τις συνθήκες του ναυαγίου». in.gr. 19 Ιουνίου 2023. 
  23. «Ναυάγιο στην Πύλο: Ειδικός απεσταλμένος ΟΗΕ - "Μαρτυρία για ελιγμό ελληνικού σκάφους ώστε να απομακρύνει το αλιευτικό"». news247.gr. 17 Ιουνίου 2023. 
  24. «Βόμβα για το Λιμενικό: «Μας τράβηξαν με σχοινί και βυθιστήκαμε» - 5 μαρτυρίες στην ανακρίτρια Καλαμάτας» Check |url= value (βοήθεια). thefaq.gr. 20 Ιουνίου 2023. 
  25. «Βόμβα για το Λιμενικό: Η γαλλική Le Monde αποτυπώνει λεπτό προς λεπτό το θανατηφόρο ναυάγιο στην Πύλο και αποκαλύπτει τις τραγικές ευθύνες». imerodromos.gr. 23 Ιουνίου 2023. 
  26. «Al Jazeera για το ναυάγιο στην Πύλο: Το Λιμενικό παραβιάζει συστηματικά το Δίκαιο της Θάλασσας». ieidiseis.gr. 21 Ιουνίου 2023. 
  27. «Βόμβα για το Λιμενικό: «Μας τράβηξαν με σχοινί και βυθιστήκαμε» - 5 μαρτυρίες στην ανακρίτρια Καλαμάτας». ieidiseis.gr. 20 Ιουνίου 2023. 
  28. «Ναυάγιο στην Πύλο: Ερωτήματα για το βίντεο από το σκάφος του Λιμενικού». Η Καθημερινή. 19 Ιουνίου 2023. 
  29. «Ναυάγιο στην Πύλο: Ο Ντογιάκος θέλει να επιβάλει "σιωπητήριο" για τη δικογραφία». news247.gr. 16 Ιουνίου 2023. 
  30. ««Βέλη» και από την ισπανική El País για την Πύλο: «Η Ελλάδα επιβάλλει σιωπή γύρω από το ναυάγιο»». Documento. 20 Ιουνίου 2023. 
  31. ««Δέκα καίρια ερωτήματα του ΚΚΕ για το ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου». Η Εφημερίδα των Συντακτών. 20 Ιουνίου 2023. 
  32. «Προφυλακιστέοι και οι εννέα συλληφθέντες για το ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου». efsyn.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2023. 
  33. «Ναυάγιο στην Πύλο: Ο πρωθυπουργός Ι. Σαρμάς κήρυξε τριήμερο εθνικό πένθος -Στον «αέρα» το debate». iefimerida.gr. 14 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2023. 
  34. «Ναυάγιο στην Πύλο: Στην Καλαμάτα η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου». Η Καθημερινή. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2023. 
  35. «Ναυάγιο στην Πύλο: Φραστικό επεισόδιο της Σακελλαροπούλου με αλληλέγγυους». news247.gr. 14 Ιουνίου 2023. 
  36. «Ναυάγιο στην Πύλο: Διαδηλώσεις την Πέμπτη 15 Ιουνίου – «Δεν είναι ατύχημα, είναι έγκλημα – Καλοδεχούμενοι οι πρόσφυγες»». in.gr. 14 Ιουνίου 2023. 
  37. 37,0 37,1 Smith, Helena; Henley, Jon (16 June 2023). «Greece shipwreck: hopes of finding survivors fade on final day of search». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 June 2023. https://web.archive.org/web/20230616050448/https://www.theguardian.com/world/2023/jun/16/greece-shipwreck-people-smuggling-suspects-arrested-as-search-continues. Ανακτήθηκε στις 17 June 2023. 
  38. «Ναυάγιο την Πύλο: Περίπου 800 οι επιβάτες του πλοίου λέει η πακιστανική αστυνομία». euronews.com. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2023.