Dinas Tŷ Du
 | |
| Math | bryngaer  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Gwynedd |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 53.116509°N 4.143183°W |
 | |
| Statws treftadaeth | Henebion Cenedlaethol Cymru |
| Manylion | |
Bryngaer ger Llanberis, Gwynedd yw Dinas Tŷ Du. Fe'i lleolir tua milltir i'r de-orllewin o Lanberis ar fryn isel, creigiog, ar y llethrau i'r de o Lyn Padarn.
Enw
[golygu | golygu cod]Mae'r fryngaer hon yn un o sawl caer yng Nghymru a elwir yn 'ddinas', e.e. Dinas Emrys, Dinas Cerdin; hen ystyr y gair hwnnw yw "caer" ac mae'n enw gwrywaidd mewn enwau lleoedd (ond yn enw benywaidd heddiw).
Disgrifiad
[golygu | golygu cod]Ceir cylchoedd o gytiau cynhanesyddol gerllaw sy'n perthyn i'r un cyfnod â'r gaer, yn ôl pob tebyg, sef Oes yr Haearn.[1] Saif y gaer yn nhiriogaeth yr Ordoficiaid (Ordovices). Mae hen lwybr yn mynd heibio i'r gaer i groesi Bwlch y Gwynt, rhwng Cefn Du a Moel Eilio, gan gysylltu dyffrynnoedd Padarn a Gwyrfai.
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Atlas Sir Gaernarfon (Caernarfon, 1977).