Ming-dinastie
Die Ming-dinastie (1368–1644) het byna drie eeue oor China regeer. Dié tydperk word beskou as "een van die grootste periodes van ordelike regering en sosiale stabiliteit in die menslike geskiedenis".[1] Die stabiliteit is bereik deur ’n sterk outokratiese bewind, ondersteun deur ’n doeltreffende burokrasie van amptenare wat in die Konfusianisme geskool was. Die Chinese bevolking het in die Ming-tydperk verdrievoudig, van sowat 60 miljoen tot 150-200 miljoen mense, en die ryk het ’n groot kommersiële en kulturele opbloei beleef.
| ||||
Die Ming-dinastie omstreeks 1580. | ||||
Hoofstad | Nanjing (1368–1644) Beijing (1403–1644) | |||
Taal/Tale | Mandaryns | |||
Godsdiens | Boeddhisme Taoïsme Konfusianisme Chinese volksreligie Islam | |||
Regering | Monargie | |||
Keiser | ||||
- 1368–1398 | Hongwu | |||
- 1627–1644 | Chongzhen | |||
Historiese tydperk | Middeleeue | |||
- Stigting in Nanjing | 23 Januarie 1368 | |||
- Einde van Suidelike Ming | 9 Februarie 1644 | |||
Oppervlakte | ||||
- 1415 | 6 500 000 km2 2 509 664 sq mi | |||
Bevolking | ||||
- 1393 skatting | 65 000 000 | |||
- 1403 skatting | 66 598 337 | |||
- 1500 skatting | 125 000 000 | |||
Geldeenheid | bimetaal: kopergelde (文, Wen) in stringe van munt en papier Silwer taels (兩, liǎng) in sycees en gewig |
Geskiedenis
wysigDie eerste keiser van die Ming-ryk was Zhu Yuanzhang, ’n meedoënlose rebelleleier in die chaotiese nadraai van die Mongoolse Yuan-dinastie. Zhu het al sy teenstanders verslaan in sy magsstryd en het die nuwe Ming-dinastie in 1368 gestig. Zhu Yuanzhang het 30 jaar lank op ’n despotiese manier as keiser Hongwu regeer en het ’n blywende invloed op die land se regering gehad.
As ’n inheemse heersershuis wat die gehate buitelanders verdryf het, was die Ming geneig tot isolasie ten opsigte van die buitewêreld. Sewe vlootekspedisies na die Indiese Oseaan was ’n uitsondering op die reël. Die bedreiging van die Mongoolse stepperuiters het egter ’n probleem gebly en dus het die Ming ’n groot leër in stand gehou en die duisende kilometer lange Groot Muur in die noorde versterk. Die kusstreke is weer bedreig deur seerowers, en die eerste Europeërs het hul verskyning gemaak: Portugese, Spanjaarde en ná 1600 Nederlanders.
Die 16de eeu was in baie opsigte die bloeitydperk van die dinastie. Op kulturele gebied het die toenemende verstedeliking en die uitbreiding van die boekdrukkuns tot ’n groter diversiteit en verfyning gelei. Die kontak met die Europeërs het byvoorbeeld gelei tot China se kommersialisering en ’n groter produksie deur ambagslui, veral in die delta van die Yangtzerivier. Die land het kennis gemaak met nuwe landbougewasse uit Amerika, soos mielies en aartappels. Chinese produkte soos sy en porseleinware was baie gewild onder die Europeërs. Amerikaanse en Japanse silwer het die land binnegestroom. Ongemunte silwer het die land se papiergeld, wat weens hiperinflasie feitlik nutteloos geword het, as die belangrikste betaalmiddel vervang.
Die begin van die 17de eeu was egter ’n tyd van rampspoed vir die ryk. Weens die verslegting van die klimaat tydens die Klein Ystyd het die een misoes op die ander gevolg, en dit het gelei tot ’n hongersnood en rebellie. Onderbrekings in die invoer van silwer het terselfdertyd ’n fiskale krisis veroorsaak. Die regering kon die land nie verder beheer nie en in 1644 het die opstandeling Li Zicheng die hoofstad, Beijing, ingeneem. Die laaste Ming-keiser het hom in die Verbode Stad opgehang.
Li Zicheng is kort daarna verdryf deur die Mantsjoes van die Qing-dinastie, wat van die verwarring gebruik gemaak het om die land via die Groot Muur binne te dring. Lojale ondersteuners van die Ming het hulle nog tot in 1662 verset teen die nuwe heersers, maar eindelik is hulle ook verslaan.
Verwysings
wysig- ↑ Edwin Oldfather Reischauer, John King Fairbank en Albert M. Craig (1989) East Asia: Tradition and Transformation, Harvard University Press, bl. 177
Bronne
wysig- Brook, Timothy (2010). The Troubled Empire: China in the Yuan and Ming Dynasties Harvard: Harvard University Press
- Dardess, John W. (2011). Ming China, 1368–1644 A Concise History of a Resilient Empire. Londen: Rowman & Littlefield
- Ebrey, Patricia Buckley (1996). The Cambridge Illustrated History of China Cambridge: Cambridge University Press
- Twitchett, Denis C. en Frederick W. Mote (red.) (1988). The Cambridge History of China Volume 7: The Ming Dynasty, 1368–1644, Part 1 Cambridge: Cambridge University Press
- Twitchett, Denis C. en Frederick W. Mote (red.) (1998). The Cambridge History of China Volume 8: The Ming Dynasty, 1368–1644, Part 2 Cambridge: Cambridge University Press
Eksterne skakels
wysig- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Ming-dinastie.
- Hierdie artikel is vertaal uit die Nederlandse Wikipedia