跳至內容

Sng-sò͘

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
Sng-sò͘,  8O
Sng-sò͘ ê kng-phó͘ chōa
Ki-pún sèng-chit
Miâ, hû-hō Sng-sò͘, O
Eng-bûn oxygen
Gōa-hêng gas: colorless
liquid: pale blue
Sng-sò͘ tī chiu-kî-piáu lāi ê ūi-tì
Chúi-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Helium (hi-iú khì-thé)
Lithium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Beryllium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Phêng-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Thoàⁿ-sò͘ (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Chek-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Sng-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Hut-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Ne-óng (hi-iú khì-thé)
Natrium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Magnesium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
A-lú-mih (pîn-kim-sio̍k)
Ke-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Lîn (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Liû-hông (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Iâm-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Argon (hi-iú khì-thé)
Kalium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Khā-lú-siúm (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Scandium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Titanium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Vanadium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Chromium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Manganese (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Thih (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Cobalt (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Nickel (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Tâng (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
A-iân (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Gallium (pîn-kim-sio̍k)
Germanium (lūi-kim-sio̍k)
Phi-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Selenium (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Chhàu-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Krypton (hi-iú khì-thé)
Rubidium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Strontium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Yttrium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Zirconium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Niobium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Molybdenum (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Technetium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Ruthenium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Rhodium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Palladium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Gîn (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Cadmium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Indium (pîn-kim-sio̍k)
Siah (pîn-kim-sio̍k)
Antimony (lūi-kim-sio̍k)
Tellurium (lūi-kim-sio̍k)
Ak-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Xenon (hi-iú khì-thé)
Caesium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Barium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Lanthanum (lanthanum-hē)
Cerium (lanthanum-hē)
Praseodymium (lanthanum-hē)
Neodymium (lanthanum-hē)
Promethium (lanthanum-hē)
Samarium (lanthanum-hē)
Europium (lanthanum-hē)
Gadolinium (lanthanum-hē)
Terbium (lanthanum-hē)
Dysprosium (lanthanum-hē)
Holmium (lanthanum-hē)
Erbium (lanthanum-hē)
Thulium (lanthanum-hē)
Ytterbium (lanthanum-hē)
Lutetium (lanthanum-hē)
Hafnium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Tantalum (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Wolfram (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Rhenium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Osmium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Iridium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Pe̍h-kim (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Kim (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Chúi-gîn (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Thallium (pîn-kim-sio̍k)
Iân (pîn-kim-sio̍k)
Bismuth (pîn-kim-sio̍k)
Polonium (pîn-kim-sio̍k)
Astatine (lūi-kim-sio̍k)
Radon (hi-iú khì-thé)
Francium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Radium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Actinium (actinium-hē)
Thorium (actinium-hē)
Protactinium (actinium-hē)
Uranium (actinium-hē)
Neptunium (actinium-hē)
Plutonium (actinium-hē)
Americium (actinium-hē)
Curium (actinium-hē)
Berkelium (actinium-hē)
Californium (actinium-hē)
Einsteinium (actinium-hē)
Fermium (actinium-hē)
Mendelevium (actinium-hē)
Nobelium (actinium-hē)
Lawrencium (actinium-hē)
Rutherfordium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Dubnium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Seaborgium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Bohrium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Hassium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Meitnerium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Darmstadtium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Roentgenium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Copernicium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Nihonium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Flerovium (pîn-kim-sio̍k)
Moscovium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Livermorium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Tennessine (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Oganesson (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)


O

S
chek-sò͘Sng-sò͘hut-sò͘
Goân-chú-hoan 8
Goân-chú-liōng 15.999[1] (15.99903–15.99977)[2]
Goân-sò͘ lūi-pia̍t   siang-goân-chú hui-kim-sio̍k
Cho̍k, hun-khu 16 cho̍k, p khu
Chiu-kî tē 2 chiu-kî
Tiān-chú pâi-lia̍t [He] 2s2 2p4
per shell 2, 6
Bu̍t-lí sèng-chit
Siòng khì-thé
Iûⁿ-tiám 54.36 K ​(−218.79 °C, ​−361.82 °F)
Hut-tiám 90.188 K ​(−182.962 °C, ​−297.332 °F)
Bi̍t-tō͘ at stp (0 °C and 101.325 kPa) 1.429 g·L−1
1.141 g·cm−3
Sam-siòng-tiám 54.361 K, ​0.1463 kPa
Lîm-kài-tiám 154.581 K, 5.043 MPa
Iûⁿ-hoà-jia̍t (O2) 0.444 kJ·mol−1
Cheng-hoat-jia̍t (O2) 6.82 kJ·mol−1
Jia̍t-iông-liōng (O2) 29.378 J·mol−1·K−1
cheng-khì-ap
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
tī T (K)       61 73 90
Goân-chú sèng-chit
Sng-hòa-sò͘ 2, 1, −1, −2
Tiān-hū-tō͘ Pauling scale: 3.44
Tiān-lī-lêng 1st: 1313.9 kJ·mol−1
2nd: 3388.3 kJ·mol−1
3rd: 5300.5 kJ·mol−1
(more)
Kiōng-kè pòaⁿ-kèng 66±2 pm
Van der Waals pòaⁿ-kèng 152 pm
Cha̍p-lio̍k
Chiⁿ-thé kò͘-chōcubic
Cubic crystal structure for Sng-sò͘
Siaⁿ-sok 330 m·s−1 (gas, at 27 °C)
Jia̍t-thoân-tō-lu̍t 26.58×10−3  W·m−1·K−1
Chû-sèng paramagnetic
CAS teng-kì pian-hō 7782-44-7
Le̍k-sú
Hoat-hiān Carl Wilhelm Scheele (1772)
 hō-miâ Antoine Lavoisier (1777)
Chòe ún-tēng ê tông-ūi-sò͘
Chú bûn-chiong: Sng-sò͘ ê tông-ūi-sò͘
iso NA half-life DM DE (MeV) DP
16O 99.76% 16O is stable with 8 neutrons
17O 0.039% 17O is stable with 9 neutrons
18O 0.201% 18O is stable with 10 neutrons

Sng-sò͘ (ji̍t. 酸素; tek. Sauerstoff; eng. oxygen), Tâi-gí tiāⁿ kóng sàng-so͘h, hû-hō O, sī 1 chióng hoà-ha̍k goân-sò͘, tī chiu-kî-pió ê goân-chú-hoan sī 8. Sng-sò͘ sī Tē-kiû tē 2 phó͘-phiàn ê goân-sò͘, chiàm tē-khak chit-liōng 49%, chiàm Tē-kiû chit-liōng 28%. Tī ú-tiū, sng-sò͘ sī tē 3 phó͘-phiàn ê goân-sò͘.

piau-chún un-tō͘ kap khì-ap ē-té, sng-sò͘ sī bû-sek, bû-chhàu, bô-bī ê khì-thé, hun-chú-sek sī O
2
, thang kiò jī-sng-sò͘.[3] Che mā sī it-poaⁿ ji̍t-siông kháu-gú siōng kóng ê "sàng-so͘h" ia̍h "ióng-khì" khì-thé chûn-chāi ê hêng-sek.

Chia jī-sng-sò͘ ê nn̄g lia̍p sng-sò͘ goân-chú, sī siū hòa-ha̍k kiat-ha̍p só͘ khan-liân. Kiat-ha̍p kan-tán lâi kóng sī kiōng-iú siang kiat-ha̍p ê hêng-sek.

Kang-gia̍p seng-sán

[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Kin-sè sáng-gia̍p siōng bí tang ê O
2
seng-sán liōng ē-tàng kàu kúi-cha̍p chheng-bān tòng. In chú-iàu sī keng-kòe nn̄g chióng hong-sek tùi khong-khì lāi-bīn hun-lî--chhut-lâi-ê. Khah phó͘-phiàn ê chi̍t khoán sī hun-pia̍t cheng-liû (fractional distillation) ki-su̍t, tong N
2
hông sio chò cheng-khì ê sî, O
2
tio̍h í e̍k-thé ê hêng-sek lâu chhun.[4]

I-ha̍k-siōng sú-iōng sng-sò͘ chi-chhî ho͘-khip chok-iōng.

  1. Conventional Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  2. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  3. "Oxygen Facts". Science Kids. February 6, 2015. November 14, 2015 khòaⁿ--ê. 
  4. Emsley, John (2001). "Oxygen". Nature's Building Blocks: An A-Z Guide to the Elements. Oxford, England: Oxford University Press. pp. 297–304. ISBN 0-19-850340-7.