Maghanda Bago Pa
Manatiling Ligtas Habang Nangyayari
Manatiling Ligtas Pagkatapos
Karagdagang Mga Mapagkukunan
Ang lindol ay biglaang, mabilis na pagyanig ng lupa na sanhi ng paglilipat ng mga bato sa ilalim ng ibabaw ng lupa. Ang mga lindol ay maaaring magdulot ng sunog, tsunami, pagguho ng lupa o pagguho ng yelo. Bagama't maaaring mangyari ang mga ito kahit saan nang walang babala, ang mga lugar na may mas mataas na panganib sa mga lindol ay kinabibilangan ng Alaska, California, Hawaii, Oregon, Puerto Rico, Washington at ang buong Mississippi River Valley.
Maghanda Bago Pa ang Lindol
Ang pinakamabuting oras upang maghanda para sa anumang sakuna ay bago ito mangyari.
- Magsanay kung paano protektahan ang iyong sarili sa panahon ng lindol , kasama ang pamilya at mga katrabaho.
- Gumawa ng Planong Pang-emerhensiya: Gumawa ng plano sa komunikasyong pang-emerhensiya ng pamilya na mayroong kontak sa labas ng estado. Magplano kung saan magkikita kung magkakahiwalay kayo. Gumawa ng suplay na kit na may kasamang sapat na pagkain at tubig sa loob ng ilang araw, flashlight, pangpuksa ng apoy at pito.
- Ang pagiging handa ay nagbibigay-daan sa inyo na maiwasan ang mga hindi kinakailangang ekskursiyon at matugunan ang mga maliliit na isyu sa medikal sa bahay, na nagpapagaan sa pasanin sa mga sentro ng agarang pangangalaga at mga ospital.
- Tandaan na hindi lahat ay kayang tumugon para makapag-imbak ng mga pangangailangan. Para sa mga may kaya,bilhin ang mahahalagang bilihin at dahan-dahang mag-ipon ng mga suplay.
- Protektahan ang Inyong Bahay: Siguruhin ang mabibigat na bagay sa inyong tahanan tulad ng mga aparador ng libro, refrigerator, pampainit ng tubig, telebisyon at mga bagay na nakasabit sa mga dingding. Mag-imbak ng mabibigat at nababasag na mga bagay sa mababang istante.
- Isaalang-alang ang paggawa ng mga pagpapabuti sa inyong gusali upang ayusin ang mga isyu sa istruktura na maaaring maging sanhi ng pagbagsak ng inyong gusali sa panahon ng lindol
- Isaalang-alang ang pagkuha ng insurance policy para sa lindol. Ang isang karaniwang insurance policy para sa may-ari ng bahay ay hindi sumasaklaw sa pinsala ng lindol.
Manatiling Ligtas Habang Nangyayari
Kung manyari ang lindol, protektahan ang inyong sarili kaagad:
- Kung kayo ay nasa kotse, tumabi at huminto. Itakda ang inyong prenong pangparada.
- Kung kayo ay nasa kama, italikod ang mukha at takpan ng unan ang inyong ulo at leeg.
- Kung kayo ay nasa labas, manatili sa labas na malayo sa mga gusali.
- Kung kayo ay nasa loob, manatili at huwag tumakbo sa labas at iwasan ang mga pintuan.
Protektahan ang Inyong Sarili Habang Nangyayari ang Lindol
1. Pagbaba (o Ikandado)
Nasaan ka man, ibaba ang inyong mga kamay at tuhod at kumapit sa isang bagay na matibay. Kung gumagamit ka ng wheelchair o walker na may upuan, tiyaking ikandado ang inyong mga gulong at manatiling nakaupo hanggang sa tumigil ang pagyanig.
2. Magtakip
Takpan ang inyong ulo at leeg gamit ang inyong mga braso. Kung malapit ang isang matibay na mesa o desk, gumapang sa ilalim nito para masilungan. Kung walang malapit na silungan, gumapang sa tabi ng panloob na dingding (malayo sa mga bintana). Gumapang lang kung maaabot ninyo ang mas magandang takip nang hindi dumadaan sa lugar na may mas maraming basura. Manatili sa inyong mga tuhod o yumuko upang protektahan ang mga mahahalagang bahagi ng inyong katawan.
3. Kumapit
Kung kayo ay nasa ilalim ng mesa o pupitre, kumapit gamit ang isang kamay at maging handa sa paggalaw kasama nito kung ito ay gumagalaw. Kung nakaupo at hindi maaaring bumagsak sa sahig, yumuko ng pasulong, takpan ang inyong ulo gamit ang inyong mga braso at hawakan ang inyong leeg gamit ang dalawang kamay.
Gumagamit ng Tungkod?
Gumagamit ng Walker?
Gumagamit ng Wheelchair?
Manatiling Ligtas Pagkatapos
Maaaring magkaroon ng malubhang panganib pagkatapos ng lindol, tulad ng pagkasira ng gusali, pagtagas ng mga linya ng gas at tubig, o pagkaputol ng mga linya ng kuryente.
- Asahan ang mga kasunod na mga pagyanig na susunod sa pangunahing pagyanig ng lindol. Maging handa sa Pagbaba, Magtakip, at Kumapit kung nakakaramdam ka ng kasunod na pagyanig.
- Kung kayo ay nasa nasirang gusali, lumabas at mabilis na lumayo sa gusali. Huwag pumasok sa mga nasirang gusali.
- Kung kayo ay nakulong, magpadala ng text o ikalampag ang tubo o dingding. Takpan ang inyong bibig ng inyong kamiseta para sa proteksyon at sa halip na sumigaw, gumamit ng pito.
- Kung kayo ay nasa lugar na maaaring makaranas ng tsunami, pumunta kaagad sa loob o sa mas mataas na lugar pagkatapos tumigil ang pagyanig. Iwasan ang pakikipag-ugnayan sa tubig-baha dahil maaari itong maglaman ng mga kemikal, dumi sa imburnal, at mga basura.
- Suriin ang inyong sarili upang makita kung kayo ay nasaktan at tumulong sa iba kung mayroon kang kasanayan. Alamin kung paano makakatulong hanggang dumating ang tulong.
- Kung kayo ay may sakit o nasugatan at nangangailangan ng medikal na atensyon, makipag-ugnayan sa inyong healthcare provider para sa mga tagubilin. Kung nakakaranas ka ng medikal na emerhensiya, tumawag sa 9-1-1.
Kapag ligtas na kayo, bigyang-pansin ang mga lokal na ulat ng balita para sa pang-emerhensiyang impormasyon at mga tagubilin sa pamamagitan ng radyo, TV, social media na pinapatakbo ng baterya o mula sa mga alerto sa text ng cell phone.
- Magparehistro sa website ng American Red Cross na “Ligtas at Maayos” para malaman ng mga tao na okay kayo.
- Gumamit ng mga pag-mensahe sa text upang makipag-usap, na maaaring mas maaasahan kaysa sa mga tawag sa telepono.
- Mag-ingat sa paglilinis. Magsuot ng pananggalang kasuotan, kabilang ang mahabang manggas na kamiseta, mahabang pantalon, guwantes sa trabaho at sapatos na matibay at makapal ang talampakan. Huwag subukang mag-isa na mag-alis ng mabibigat na mga basura. Gumamit ng angkop na mask kung naglilinis ng amag o ibang basura. Ang mga taong may hika at iba pang mga kondisyon ng baga at/o mahina ang imyunidad ay hindi dapat pumasok sa mga gusaling may mga tumatagas na tubig sa loob ng bahay o lumalaki ang amag na nakikita o naaamoy. Ang mga bata ay hindi dapat makibahagi sa gawaing paglilinis ng sakuna.
Karagdagang Mga Mapagkukunan
Mga Bidyo
- Kapag Yumanig ang Lupa
- Paghahanda sa Lindol: Paano Manatiling Ligtas
- Serye ng Bidyo para sa Kaligtasan sa Lindol (Mga Mahusay na ShakeOut na Pagsasanay sa Lindol)
- Pablo y Paola Terremoto
Social Media at Graphics
Mga Tip Sheet
- Poster na may Impormasyon sa Lindol (PDF)
- Paano Maghanda para sa Lindol (PDF)
- Paano Ihanda ang Inyong Organisasyon para sa Lindol (PDF)
- Paghahanda sa Lindol: Ang Dapat Malaman ng Bawat Childcare Provider (PDF)
- Pang-bahay na Kaligtasan sa Lindol (PDF)
- Mga Mapagkukunan para sa Mga Taong May Kapansanan (Earthquake Country Alliance)
Karagdagang Impormasyon