Lyndon B. Johnson

Lyndon B. Johnson
Lyndon B. Johnson
	Resmî portre, 1964
36. Amerika Birleşik Devletleri başkanı
	Görev süresi; 22 Kasım 1963 - 20 Ocak 1969
Başkan Yardımcısı	Yok (1963-1965); Hubert Humphrey (1965-1969)
Yerine geldiği	John F. Kennedy
Yerine gelen	Richard Nixon
37. Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı
	Görev süresi; 20 Ocak 1961 - 22 Kasım 1963
Başkan	John F. Kennedy
Yerine geldiği	Richard Nixon
Yerine gelen	Hubert Humphrey
Kişisel bilgiler
Doğum	27 Ağustos 1908; Stonewall, Teksas, ABD
Ölüm	22 Ocak 1973 (64 yaşında); Stonewall, Teksas, ABD
Partisi	Demokrat Parti
Evlilik(ler)	Lady Bird Taylor
Çocuk(lar)	Lynda; Luci
Bitirdiği okul	Teksas Devlet Üniversitesi (BA); Georgetown Üniversitesi;
Mesleği	Öğretmen
İmzası

Lyndon Baines Johnson (d. 27 Ağustos 1908; Stonewall, Teksas – ö. 22 Ocak 1973; Stonewall, Teksas), Amerika Birleşik Devletleri'nin 36. başkanıdır. Genellikle Lyndon B. Johnson veya kısaca LBJ olarak anılır. Başkanlığa John F. Kennedy'nin suikast sonucu öldürülmesi üzerine gelmiştir. Bir sonraki seçimde Amerikan tarihinin en yüksek oy oranlarından birini kazanarak tekrar başkanlığa seçilmiştir.^[1]

Siyasi hayatı

1908 yılında Teksas eyaletinde 6 çocuklu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası iş insanı ve politikacı Samuel Ealy Johnson Jr. annesi ise Rebekah Baines Johnson'dır. Kendisi İngiliz, Alman, İskoç ve İrlanda kökenlidir. 1934 yılında genç yaşta Teksas'tan Temsilciler Meclisine üye seçildi. 1948 yılında Teksas'tan Senatoya seçildi. 1960 yılında başkan adayı John F. Kennedy tarafından Demokratik Parti'den başkan yardımcılığına aday gösterildi. Çok çekişmeli olan bu başkanlık seçiminde Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Richard Nixon'dı. Seçimi John F. Kennedy-Lyndon B. Johnson ikilisi az bir farkla kazandılar. Başkan yardımcılığı döneminde Kennedy, Johnson'a fazla bir yetki vermedi. Sonuç olarak Johnson, Kennedy'nin başkanlığı döneminde arka planda kaldı. Ancak 22 Kasım 1963 tarihinde Kennedy'nin suikastı sonucu kendini beklenmedik bir şekilde başkanlık koltuğunda buldu.

Türkiye ile ilişkiler

İlk sınavını Kıbrıs'ta verdi. O tarihte Kıbrıs'ta hava gergindi ve iki NATO müttefiki Türkiye ve Yunanistan savaşın eşiğindeydi. Bu krizde Yunanistan'ı destekleyerek Türk hükûmetine "Kıbrıs'a bir müdahalede bulunulduğu takdirde, ABD'nin sattığı silahların kullanılamayacağı"nı belirten çok ağır bir mektup yazdı.

Vietnam Savaşı

Başkanlığa geldiğinde Amerika Birleşik Devletleri o zamanlar ikiye ayrılmış olan Vietnam'da SSCB ve Çin destekli Kuzey Vietnam'a karşı Güney Vietnam'ı desteklemekteydi. Aslında ABD'nin Vietnam'daki iç savaşa karışması konusunda isteksizdi. Ancak Güney Vietnam'ın kuzeye yenik düşmesi halinde bütün uzak doğu ülkelerinin domino taşları gibi doğu blokunun eline düşeceğinden korkuyordu. 1964 yılında Tonkin Körfezi'nde Kuzey Vietnam'ın bir ABD destroyerine saldırdığı gerekçesiyle ABD kongresi Johnson'a Vietnam'daki Amerikalı güçlerini arttırması yetkisini verdi. Bu olay ABD için Vietnam'da bir dönüm noktası oldu. Bu olaydan sonra ABD giderek kendisini çok kanlı bir savaş olan Vietnam Savaşı'nın içinde buldu.

İç siyaset

Aslında en büyük ideali ABD'de Refah Toplumu (Great Society) adını verdiği yoksulluktan arındırılmış herkesin yeterli sağlık koşullarına sahip olduğu müreffeh bir ülke kurmaktı. Bu amaçla Medicare adı verilen engellilere ve 65 yaşın üzerindeki yurttaşlara ücretsiz sağlık hizmetleri getiren bir sağlık sigortası sistemi kurdu. Ancak Vietnam Savaşı Johnson'un bu yöndeki amaçlarını gerçekleştirmesine fırsat vermedi. Vietnam'da Amerikalı askerlerin kayıplarının artmasıyla halk Johnson'a karşı döndü. 1968 yılındaki seçimlerde bir kez daha başkan seçilme hakkına sahip olmasına rağmen adaylığını koymamaya karar verdi. 1973 yılında da öldü.

New Deal politikalarının devamını ve genişlemesini istiyordu ve radikal bir program uyguladı. Kennedy gibi, ırkçılık ve yoksullukla mücadeleyi politikasının temel taşı yapmıştır. Irkçılığı ortadan kaldırmak için, 1964 ve 1968'de iki yurttaşlık hakları yasasının çıkmasını sağladı ve 1965'te siyahilerin oy kullanımı önündeki engelleri kaldıran bir başka yasayı onayladı. Yoksullukla mücadelede Büyük Toplum ve Yoksullukla Savaş sloganları kullandı. Engellilere, yaşlılara ve yoksullara ücretsiz sağlık programları, yoksul öğrencilere devlet yardımı, eğitime federal yardım, işsizlere iş eğitimi verecek ve iş bulmalarını sağlayan kurumlar (Head Start ve Job Corps), gençlere iş bulma programları, asgari ücretin yükseltilmesi, göçmenleri destekleyen bir kanun, silah kontrol yasaları, çevre koruma yasaları ve gıda yardımı programlarının devam ettirilmesi yine Johnson'ın eseridir. Johnson programının hemen hemen tamamını gerçekleştirmiştir. Onun döneminde yoksulluk belirgin oranda düşmüş ve siyahilerin ekonomik durumunda düzelme gözükmüştür. Daha sonra gelen Richard Nixon ve Gerald Ford hükûmetleri bile bu programları devam ettirmiş ve genişletmiştir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ "Lyndon B. Johnson". The White House (İngilizce). 19 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2022.

Siyasi görevi
Önce gelen Richard Nixon	Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı 1961–1963	Sonra gelen Hubert Humphrey
Önce gelen John F. Kennedy	Amerika Birleşik Devletleri başkanı 1963–1969	Sonra gelen Richard Nixon
Parti siyasi görevi
Önce gelen Ernest McFarland	Demokratik Parti Senato Lideri 1953–1961	Sonra gelen Mike Mansfield
Önce gelen Estes Kefauver	Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı Adayı Demokratik 1960	Sonra gelen Hubert Humphrey
Önce gelen John F. Kennedy	Amerika Birleşik Devletleri Başkan Adayı Demokratik 1964	Sonra gelen Hubert Humphrey

[1] "Lyndon B. Johnson". The White House (İngilizce). 19 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2022.

[1]