İçeriğe atla

Karelya Cumhuriyeti

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Karelya Cumhuriyeti
Республика Карелия
Bayrak Arma
Bayrak Arma
Milli Marş: Karelya Cumhuriyeti Millî Marşı
Konum
Karelya Cumhuriyeti
Karelya Cumhuriyeti
Karelya
Yönetim
Ülke:  Rusya
Federâl Bölge: Kuzeybatı Federal Bölgesi
Ekonomik Bölge: Kuzey ekonomik bölgesi
Başkent: Petrozavodsk
Cumhurbaşkanı: Andrey Nelidov
Genel bilgiler
Yüzölçüm:  180.520 km² (69.699 sq mi)
Nüfus: 684.212 
 - Yoğunluk: 4 /km² (10 /sq mi)
Diğer bilgiler
Dili: Karelce, Rusça
Kuruluş tarihi: 1993
Kodu: 814

Karelya (Fince: Karjala, Rusça:Каре́лия - Karélija) Rusya'nın Avrupa topraklarının kuzeybatısında yer alan bir özerk cumhuriyettir.[1] Kuzeyde Kandalakşa Körfezi, doğuda Beyaz Deniz, güneyde Ladoga Gölü, batıda Finlandiya ile çevrelidir.[2] Başkenti Petrozavodsk'dur. Yüzölçümü 180.520  km²'dir.

Coğrafya ve iklim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Toprakları, kristalin oluşumlu Baltık kalkanının bir bölümü üzerinde yer alır. Yüzeyi, buzul çağlarından büyük ölçüde etkilenmiş, bataklık kaplı geniş ve düz bir ova biçimindedir. Güneyinde, buzul çökellerinin oluşturduğu uzun ve dar yükseltilerin arasında parmak gibi uzanan göllerle bataklık çöküntü alanları vardır. Kuzeyde ise yüzey çökellerinin buzullaşma sonucu aşınmasıyla binlerce küçük göl oluşmuş ve kayalar yüzeye çıkmıştır.

Karelya topraklarının % 85'i ormanlarla kaplıdır. Sık tayga ormanlarında çam ve ladinin yanı sıra podzollü topraklarda yetişen huşağacı da görülür. Kuzey Kutbu'ndan gelen hava kütlesi şiddetli soğuklara yol açar. En soğuk ay olan Şubatta ortalama sıcaklık güneyde -10 °C, kuzeyde -14 °C'dir.Kısa ve serin geçen yaz aylarında don olayları da görülür. En yüksek noktası Nuorunen doruğudur (576 m).

Karelya'nın doğu kesiminin 1323'ten beri Rusya'nın bir parçası olmasına karşın, batı kesiminin konumu ve Finlandiya ile oluşturduğu sınır 1947'ye değin kesinlik kazanmadı.[3] 1917'den sonra Karelya'nın statüsü birçok kez değişti. 1923'te Karelya Özerk SSC adını aldı. II. Dünya Savaşı'nda Finlandiya'nın işgaline uğradı. 1956'da özerk cumhuriyet statüsü kazandı.[4]

Karelya Cumhuriyeti topraklarının %85'ı ormanlarla kaplı olduğu için kereste ihracatı önemli bir yer tutar.

Nüfusu 716,281 (2002) olan Karelya'da nüfusun % 75'i şehirlerde, % 25'i kırsalda yaşar. Etnik gruplar; Ruslar %75, Karelyalılar % 9, Beyaz Ruslar % 5, Ukraynalılar % 3, Finler % 2, diğer % 5.

  1. ^ Saunders, Robert A. (2019). Historical dictionary of the Russian Federation (2. bas.). Lanham: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1538120477. 
  2. ^ Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 
  3. ^ Hjelm, Titus (2021). Historical dictionary of Finland (3. bas.). Lanham, Md.: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1538111536. 
  4. ^ Wells, Anne (2013). Historical Dictionary of World War II. Scarecrow Press. ISBN 978-0810854574.