Sivastopol
Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Haziran 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Sivastopol Севастополь / Sevastopol Aqyar | |
---|---|
Севастополь / Sevastopol | |
Ukrayna'daki Sivastopol'un konumu | |
Ülke | Ukrayna (de jure) Rusya (de facto) Kırım konusunda, Ukrayna ile Rusya arasında toprak anlaşmazlığı söz konusudur. Bu anlaşmazlık sonucunda Rusya, Kırım'ı ilhak etmiştir.[1] |
Oblast | Sivastopol şehir idaresi |
Gorod | 1783 |
İdare | |
• Vali | Serhiy Kunitsyn |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 1079 km² |
Rakım | 100 m |
Nüfus | |
• Toplam | 379.200 |
• Yoğunluk | oto/km² |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (MSK) |
Alan kodu | +380-692 (+7-869) |
Sivastopol, Osmanlı döneminde Akyar[2] (Kırım Tatarcası: Aqyar; Ukraynaca ve Rusça: Севастополь / Sevastopol), Ukrayna'da Kırım yarımadasında Karadeniz kıyısında bulunan bir liman kentidir. Nüfusu 328.600'dür (2004).
Coğrafi konumu sayesinde, stratejik bir liman olmuştur. Sovyet Deniz Kuvvetleri'nin Karadeniz Filosunun deniz üssüydü. Günümüzde,Rusya Deniz Kuvvetleri tarafından kullanılmaktadır.
Şehir ayrıca popüler bir deniz sayfiye yeridir.
Sivastopol Kent Konseyi 7 Mart 2014 tarihinde toplanarak Rusya'ya bağlanma kararı almıştır.[3] Yevromaydan nedeniyle alınan bu karar referandum ile halk tarafından kabul edilmiş ve Sivastopol resmen Ukrayna'dan ayrılıp Rusya'ya bağlanmıştır.[4]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Eski zamanlarda, modern Sevastopol'un bir bölümünün bulunduğu bölge, M.Ö. V. yüzyılda Pontus Heraclea yerlileri tarafından kurulan Chersonese'nin Yunan kolonisi tarafından işgal edildi. Daha sonra Roma ve Bizans imparatorluklarının bir parçasıydı.
Chersonesos'a yaptığı yolculuk sırasında Kutsal Havari Andrew'u İlk Aranan'ı ziyaret etti. Chersonesos'ta Papa St. Clement, öldü.
988'de Chersonesos, Kiev Prensi Volodymyr Sviatoslavych tarafından devralındı. Efsaneye göre, burada o ve karısı Hristiyanlığa döndü.
1475'ten 1781'e kadar şehir Kırım Hanlığı'nın bir parçasıydı.
Kırım'ın Rus İmparatorluğu'na ilhak edilmesinden hemen sonra İmparatoriçe, Kaptan II rütbesi Ivan Bersenev'in güneybatı kıyılarında, stratejik olarak gerekli bir askeri liman inşa etmesi gereken bir liman seçmesi komutası altındaki "Oberezhny" firması tarafından yarımadaya gönderildi. Nisan 1783'te Chersonesos Tavriya antik kentinin kalıntılarının yakınında bulunan Akhtiar köyü yakınındaki koyunu inceledikten sonra Bersenev, gelecekteki Karadeniz Filosu gemileri için bir üs olarak önerdi.
Sivastopol'un kuruluş tarihi 3 (14 Haziran) 1783 olarak kabul edilir. Bu gün, bayrak kaptanının önderliğinde, Sivastopol'un ilk dört taş binası olan Teğmen Dmitry Senyavin atıldı: Sivastopol Filosu komutanı Thomas Mackenzie, bir şapel, Amirallik'teki bir demirci ve bir iskele. Şehrin kurucusu İskoç kökenli Mackenzie Thomas Fomich'in Arka Amirali idi. Ancak, beş yıl önce, Alexander Suvorov'un Sivastopol Körfezi kıyısındaki kararıyla, ilk toprak işleri yapıldı ve Rus birlikleri yerleştirildi.
Başlangıçta yerleşim Akhtiar olarak adlandırıldı, 10 Şubat (21), 1784'e kadar Catherine II, Gregory Potemkin'e yerine büyük bir kale inşa etmesini ve Sivastopol demesini emretti.
1797'de İmparator Pavlus adını Akhtiar olarak değiştirdi. 1826'da bir Senato kararı şehri eski Yunanca adı Sivastopol'a geri verdi.
Sivastopol, 1853-1856 Kırım Savaşı'nda kilit rol oynadı. 2 Eylül (14), 1854'te, 62.000 kişilik Büyük Britanya, Fransız İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu ordusu Evpatoria'nın yanına indi ve 25.000 denizci ve 7.000 kişilik bir şehir garnizonu tarafından savunulan Sivastopol'a yöneldi. 13 Eylül'de (25) şehir kuşatma altında ilan edildi, Sivastopol'un kahramanca savunması başladı ve 349 gün sürdü, 27 Ağustos'a (8 Eylül) 1855'e kadar. Savunucuların cesareti sayesinde, altı büyük bombaya ve iki saldırıya rağmen, Müttefikler Sivastopol'un deniz kalesini ele geçiremediler.
1890'da Sivastopol kale kategorisine dahil edildi, ticaret limanı Feodosia'ya taşındı.
16 Aralık 1917'de, Ekim darbesinden sonra, kentteki iktidar Askeri ve İşçi Temsilcileri Konseyi'ne geçti. Şehrin Alman birlikleri tarafından işgal edildiği 1 Mayıs 1918'e kadar sürdü. Kasım 1918'de Alman birliklerinin çekilmesinden sonra, ikinci Kırım bölgesel hükûmeti bir süre iktidarda kalmayı başardı.
Nisan 1919'da Kırım Bolşevikler tarafından yeniden işgal edildi. Kırım Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ni kurdular. Bu cumhuriyet Haziran ayına kadar sürdü. Yarımada Beyaz Muhafızlar tarafından işgal edildiğinde. Şehirdeki güçleri 15 Kasım 1920'ye kadar sürdü. Ve sonra Sivastopol Kızıl Ordu tarafından işgal edildi.
22 Haziran 1941'de şehir ilk olarak filosu engellemek için körfezi havadan havaya uçurmayı amaçlayan Alman uçakları tarafından bombalandı. Plan, Karadeniz Filosu'ndaki uçaksavar ve deniz topçuları tarafından engellendi. Almanların Kırım'ı işgalinden sonra, 250 gün süren şehrin savunması başladı (30 Ekim 1941 - 4 Temmuz 1942).
Haziran-Temmuz 1942'de Sivastopol garnizonunun yanı sıra Odessa'dan dört hafta boyunca tahliye edilen birlikler, düşmanın ezici güçlerine karşı savundu. Şehir sadece savunma olanakları tükendiğinde teslim oldu. 9 Temmuz 1942'de oldu. 9 Mayıs 1944'te, 4. Ukrayna Cephesi birlikleri Sivastopol'u kurtardı.
Bağımsız Ukrayna döneminde Sivastopol özel önem taşıyan bir şehir oldu.
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Sivastopol iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 5,9 | 6,0 | 8,9 | 13,6 | 19,2 | 23,5 | 26,5 | 26,3 | 22,4 | 17,8 | 12,3 | 8,1 | 15,9 |
Ortalama sıcaklık (°C) | 2,9 | 2,8 | 5,4 | 9,8 | 15,1 | 19,5 | 22,4 | 22,1 | 18,1 | 13,8 | 8,8 | 5,0 | 12,1 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −0,2 | −0,4 | 2,0 | 6,1 | 11,1 | 15,5 | 18,2 | 17,9 | 13,9 | 9,9 | 5,4 | 2,0 | 8,5 |
Ortalama yağış (mm) | 26 | 25 | 24 | 27 | 18 | 26 | 32 | 33 | 42 | 32 | 42 | 52 | 379 |
Kaynak: Погода и Климат[5] |
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Sivastopol'un nüfusu 2001'de yapılan sayımda 342.451 kişi olarak belirlenmiştir. Ukrayna'nın 15. büyük şehridir. Kırım'ın ise ikinci büyük şehridir. Sivastopol'daki etnik dağılım ise Rus (%71.6), Ukraynalı (%22.4), Beyaz Rus (%1.6), Tatar (%0.7), Kırım Tatarı (%0.5) ve diğer etnik gruplar şeklindedir.
Alt yönetim birimleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Sivastopol şehir idaresinin toprağı 4 rayona ayrılmaktadır. İkisi (Gagarin Rayonu ve Lenin Rayonu) sadece kentsel bölgelerinden oluşur ve diğer ikisi (Balıklava Rayonu ve Nahimov Rayonu) ise çevresindeki köyler vs. taşra bölgelerini kapsar.
- 1 Gagarin Rayonu (Гагаринский район, Ukraynaca: Гагарінський район, Kırım Tatarcası: Gagarin rayonı)
- 2 Lenin Rayonu (Ленинский район, Ukraynaca: Ленінський район, Kırım Tatarcası: Lenin rayonı)
- 3 Nahimov Rayonu (Нахимовский район, Ukraynaca: Нахімовський район, Kırım Tatarcası: Nahimov rayonı)
- 4 Balaklava Rayonu (Балаклавский район, Ukraynaca: Балаклавський район, Kırım Tatarcası: Balıqlava rayonı)
- İnkerman Şehir Sovyeti (Balaklava ilçesinde bir parçası, № 10) (Инкерманский городской совет, (Ukraynaca: Інкерманська міська рада, Kırım Tatarcası: İnkerman şeer şurası)
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Burası Kırım yarımadasında yer alır, bölgenin çoğunluğu Rusya ve Ukrayna arasında bölgesel bir anlaşmazlık konusudur. Rusya'nın federal bölümlerine göre, Rusya Federasyonu'nun bölümleri (Kırım Cumhuriyeti ve Sivastopol federal şehri) yarımadada yer alır. Ukrayna'nın idari bölümlerine göre Ukrayna'nın bölümleri (Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Sivastopol Özel statülü şehri) yarımadada yer alır.
- ^ *vatankirim.net. "Akyar". 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2012. (Türkçe) (13 Şubat 2012).
- ^ "Ukraine Crisis Deepens as Sevastopol Votes to Join Russia". 7 Mart 2014. 23 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2014.
- ^ "Kırım'dan sonra Sivastopol da Rusya'ya bağlandı". zaman.com.tr. 7 Mart 2014. 7 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2014.
- ^ "Sevastopol Climate Summary". pogodaiklimat.ru. Erişim tarihi: 14 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sivastopol web sitesi
- Sevastopol photos 23 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Google Maps üzerinde uydu fotoğrafları 13 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sivastopol Resimleri31 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.