İçeriğe atla

Kırgızistan cumhurbaşkanı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kırgızistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı
Кыргыз Республикасынын Президенти
Cumhurbaşkanlığı Bayrağı
Cumhurbaşkanlığı Forsu
Kırgızistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı
Görevdeki
Sadır Caparov

28 Ocak 2021 tarihinden beri
ÜyelikKabine
Güvenlik Konseyi
Resmî ikametBeyaz Saray
Ala Archa Devlet İkametgâhı
Görev süresi6 yıl (tek dönem)
Oluşum27 Ekim 1990
Açılışı yapanAskar Akayev
Websitesiwww.president.kg

Kırgızistan Cumhurbaşkanı, resmi olarak Kırgızistan Cumhuriyeti'nin başıdır. Cumhurbaşkanı, anayasaya göre, "halkın ve devlet gücünün birliğinin simgesi ve Kırgız Cumhuriyeti Anayasası'nın ve bireyin ve bir vatandaşın garantisinin simgesidir." Cumhurbaşkanı, doğrudan halk tarafından en fazla altı yıl süreyle seçilir.

Makamın ilk sahibi, Ekim 1990'dan 2005'e kadar görev yapan Askar Akayev'dir. Temmuz 2005'te yapılan seçimde Kurmanbek Bakiyev seçildi. Ancak Nisan 2010'da gerçekleşen ayaklanmalar sonucu istifaya etti ve ülkeden kaçtı. Ardından geçici hükûmete başkanlık etmek üzere Roza Otunbayeva seçildi. 2011 seçiminde aday olan Almazbek Atambayev seçildi ve 1 Aralık 2011'de görevi devraldı.[1] 16 Ekim 2017'de ise eski başbakan Sooronbay Ceenbekov, ülkenin yeni cumhurbaşkanı seçildi.[2] 15 Ekim 2020 tarihinde ise görevinden istifa etti.[3]

Göreve başlama yemini

[değiştir | kaynağı değiştir]

Cumhurbaşkanı göreve başladıktan sonra sağ kolunu kaldırır ve aşağıdaki yeminini tekrar ederek elini Kırgızistan Anayasasına koyar:

Kırgızca:

Мен, (аты-жөнү), Кыргыз Республикасынын Президентинин кызматына киришип жатып, өз элимдин алдында жана Ала-Тоо ыйык Ата, мен ант Кыргыз Республикасынын Башмыйзамынын сыйлоого жана коргоого жана анын мыйзамдарын, Кыргыз Республикасынын мамлекеттик, урмат-сый эгемендигин жана көз карандысыздыгын коргоого жана урмат-сый менен Кыргыз Республикасынын бардык жарандарынын эркиндиги менен укуктарын камсыз кылуу жана талыкпай жогорку милдеттерин жүзөгө ашыруу үчүн Кыргыз Республикасынын президенти, бүткүл эл ишенип мага жүктөгөн! Кудай бизди коргой берсин!

Türkçe:

Ben, (tam adı), Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının makamını, halkım ve Ala-Too'nun kutsal anavatanı olarak kabul ederken, Kırgız Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına saygı göstermeye ve korumaya yemin ederim; Kırgız devletinin bağımsızlığı, Kırgız Cumhuriyeti vatandaşlarının hak ve özgürlüklerine saygı ve güvence sağlamak, Kırgız Cumhuriyeti Devlet Başkanının tüm görevlerini üstlenerek üstlenilen görevlerini üstlenerek, yorulmadan yerine getirmektir! Tanrı bizi korusun!

Kırgızistan cumhurbaşkanları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Resim İsim

(Doğum-Ölüm)

Seçim Görev Süresi Siyasi Parti
Başlangıç Bitiş
1
Askar Akayev

Аскар Акаев

(1944-)

1991 27 Ekim 1990 29 Ekim 1995 Bağımsız
1995 29 Ekim 1995 29 Ekim 2000
2000 29 Ekim 2000 25 Mart 2005

(Lale Devrimi)

-
Ishenbai Kadyrbekov

Ишенбай Кадырбеков

(vekâleten)

(1949-)

24 Mart 2005 25 Mart 2005
2
Kurmanbek Bakiyev

Курманбек Бакиев

(1949–)

2005 25 Mart 2005 14 Ağustos 2005 Kırgızistan Halk Hareketi
2009 14 Ağustos 2005 14 Ekim 2007
14 Ekim 2007 23 Temmuz 2009 Ak Yol
23 Temmuz 2009 7 Nisan 2010

(Kırgızistan Devrimi)

3
Roza Otunbayeva

Роза Отунбаева

(1950–)

7 Nisan 2010 3 Temmuz 2010 Kırgızistan Sosyal Demokrat Partisi
3 Nisan 2010 1 Aralık 2011
4
Almazbek Atambayev

Алмазбек Атамбаев

(1956–)

2011 1 Aralık 2011 24 Kasım 2017
5
Sooronbay Ceenbekov

Сооронбай Жээнбеков

(1958–)

2017 24 Kasım 2017 15 Ekim 2020
-
Sadır Caparov

Садыр Жапаров

(1968–)

16 Ekim 2020 14 Kasım 2020 Mekençil
-
Talant Mamıtov

Талант Мамытов

(1976-)

14 Kasım 2020 28 Ocak 2021 Respublika
6
Sadır Caparov

Садыр Жапаров

(1968–)

2021 28 Ocak 2021 Görevde Mekençil
  1. ^ https://www.bbc.com/turkce/haberler/2011/10/111031_kyrgyz_elections [yalın URL]
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2019. 
  3. ^ "Kırgızistan Devlet Başkanı Sooronbay Ceenbekov istifa etti". tr.sputniknews.com. 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.