Güneş enerjisiyle çalışan araç
Güneş aracı veya elektrikli güneş aracı, tam veya büyük ölçüde doğrudan güneş enerjisi ile çalışan elektrikli araç'tır. Genellikle, güneş panelilerinde bulunan fotovoltaik (PV) hücreler, güneş enerjisini doğrudan elektrik enerjisine dönüştürür. "Güneş enerjili araç" terimi genellikle güneş enerjisinin aracın tahriğinin tümüne veya bir kısmına güç vermek için kullanıldığını ifade eder. Güneş enerjisi, iletişim veya kontroller veya diğer yardımcı işlevler için güç sağlamak için de kullanılabilir.
Güneş araçları halen gündelik ulaşım aracı olarak satılmamakta ve genellikle devlet kurumlarınca desteklenen gösteri araçları ve mühendislik çalışmalarıdır. Ancak, dolaylı olarak güneş enerjisiyle çalışan araçlar yaygındır ve güneş enerjili tekneler ticari olarak vardır.
Karada kullanılan araçlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Güneş arabaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Güneş arabaları, elektrik motorlarını çalıştırmak için güneş ışığını elektriğe dönüştürme amacıyla PV hücrelerine bağımlıdır. Güneş enerjisini ısıya dönüştüren güneş enerjisinin aksine, PV hücreleri güneşi doğrudan elektriğe dönüştürür. Örneğin arabanın tavanına güneş panelleri olan, piyasaya sürülen Hyundai Solar Car arabasının PV panelleri bataryalarını doldurmak için elektrik üretirler.
Güneş arabası tasarımı, arabaya giren enerji miktarı ile ciddi şekilde sınırlıdır. Güneş arabaları, güneş arabası yarışı ve kamu kullanımı için üretilir. En iyi güneş bataryaları bile arabanın yüzeyinde yalnızca sınırlı güç ve enerji toplayabilir. Bu, güneş arabalarını ağırlıktan tasarruf etmek için ultra hafif kompozit gövdelerle sınırlar. Güneş arabaları, geleneksel araçların güvenlik ve rahatlık özelliklerinden yoksundur. Aile için ilk güneş arabası 2013 yılında Hollanda'da öğrenciler tarafından yapıldı.[1] Bu araç, güneş ışığı altında tek şarjla 890 km (550 mi) menzil kapasiteli, 390 kg (850 lb) ağırlığında ve 1.5 kWh güneş enerjisi dizisine sahiptir.
Güneş enerjili araçlar hafif ve verimli olmalıdır. 1.400 kg (3.000 lb) pound veya hatta 1.000 kg (2.000 lb) araçlar daha az pratiktir. Stella'nın halefi olan Stella Lux, 1.500 km (932 mi) tek şarj aralığıyla rekor kırdı. Hollandalılar bu teknolojiyi ticarileştirmeye çalıştırmaktadır. Yarış sırasında Stella Lux, gün ışığında 1.100 km (700 mi) menzil kapasitelidir. Stella Lux ise 72 km/sa (45 mph)'de sonsuz menzillidir. Bu, yine 0.16'lık sürükleme katsayısı dahil olmak üzere yüksek verimlilikten kaynaklanır.
Günde 320 km (200 mi)'den fazla araba kullanmayan ortalama bir ailenin güneş arabasının elektrik şebekesinden şarj olması gerekmez. Sadece güneşten kazanılan enerjiyi şebekeye geri vermek isterlerse fişe takabilirler.[2][3][4][5] Güneş arabaları genellikle aracın enerji tüketimini, güneş enerjisi alımını ve diğer parametreleri dikkatle izlemek için göstergeler ve/veya kablosuz telemetri ile donatılırlar. Kablosuz telemetri, sürücüyü bu kadar küçük ve hafif bir arabada tehlikeli olabilen sürüşe konsantre olma konusunda özgür bıraktığı için genellikle tercih edilir. Güneş enerjili araç sistemi, özel kalıplanmış düşük profilli güneş modülü, ek batarya takımı ve kanıtlanmış bir şarj kontrol sistemi ile kurulumu kolay (2 ila 3 saat) bütünleşik aksesuar sistemi olarak tasarlanıp üretilmiştir.
Alternatif olarak, Sono Motors Sion gibi batarya ile çalışan elektrikli araç, şarj için güneş enerji dizisi kullanır; dizi genel elektrik dağıtım şebekesine bağlanır.
Güneş otobüsleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Güneş enerjili otobüs, tamamen veya kısmen sabit güneş paneli kurulumlarından toplanan güneş enerjisi ile tahrik edilir. Tindo otobüsü, Kent Konseyi'nin bir girişimi olarak Adelaide şehrinde ücretsiz toplu taşıma hizmeti veren %100 güneş enerjili otobüstür.[6] Enerji tüketimini azaltmak ve elektrikli otobüsün şarj edilebilir pilinin ömrünü uzatmak için kısmen otobüs tavanına yerleşik güneş panelleriyle beslenen elektrikli otobüsleri kullanan otobüs servisleri Çin‘de devreye alındı.[7]
Güneş enerjili otobüsler, aydınlatma, ısıtma veya iklimlendirme gibi otobüsün elektrik fonksiyonlarının değil, tahrikin kendisinin güneş enerjisi ile beslendiği geleneksel otobüslerden ayrı düşünülmelidir. Bu tür sistemler, otobüs şirketlerinin belirli düzenlemeleri, örneğin ABD eyaletlerinin birçoğunda yürürlükteki rölantiyi önleme yasalarını karşılamalarına imkan verdiği için daha yaygındır ve geleneksel motoru değiştirmeden mevcut araç akülerine uyarlanabilir.
Tek izli araçlar
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk güneş enerjisi "arabaları" aslında üç tekerlekli bisikletlerdi veya bisiklet teknolojisiyle yapılmış Quadracycle'lardı. Bunlara 1985'te İsviçre'deki ilk güneş yarışında Tour de Sol güneş mobilleri deniyordu. 72 katılımcıyla, yarısı yalnızca güneş enerjisi kullanırken, diğer yarısı güneş-insan gücüyle çalışan hibritleri kullandı. Büyük bir güneş çatısı, küçük bir arka panel veya güneş panelli bir römork ile birkaç gerçek güneş bisikleti yapıldı. Daha sonra, sadece park sırasında kurulmak üzere katlanabilir panellerle daha pratik güneş bisikletleri yapıldı. Daha sonra paneller evde kaldı, elektrik şebekesini besledi ve bisikletler şebekeden şarj oldu. Günümüzde oldukça gelişmiş elektrikli bisikletler mevcuttur ve bunlar o kadar az güç kullanır ki, eşdeğer miktarda güneş elektriği satın almak çok az maliyetlidir. "Güneş" gerçek donanımdan dolaylı bir muhasebe sistemine dönüşmüştür. Aynı sistem, ilk kez Tour de Sol için geliştirilen elektrikli motosikletler için de geçerlidir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Solar Team Eindhoven wins Crunchie in San Francisco". 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2021.
- ^ "The First Four-Seater, Solar-Powered Vehicle Hits the U.S. Road". 24 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Solar Team Eindhoven - 2013 year clip". 17 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Archived copy". 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2016.
- ^ "Eindhoven wins world championship for solar-powered family cars in World Solar Challenge". 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "All-Electric, Solar-Powered, Free Bus!!!". Ecogeek.org. 27 Aralık 2007. 8 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013.
- ^ "China Reveals New Solar Buses". West Virginia University. 7 Eylül 2012. 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013.