İçeriğe atla

Ahmed Hasan el-Bekir

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ahmed Hasan el Bekir
أحمد حسن البكر
1. Devrim Komuta Konseyi Başkanı
Görev süresi
17 Temmuz 1968 - 16 Temmuz 1979
Başkan Yardımcısı Saddam Hüseyin
Yerine geldiği Makam oluşturuldu
Yerine gelen Saddam Hüseyin
4. Irak Cumhurbaşkanı
Görev süresi
17 Temmuz 1968 - 16 Temmuz 1979
Yerine geldiği Abdül Rahman Arif
Yerine gelen Saddam Hüseyin
48. & 56. Irak Başbakanı
Görev süresi
31 Temmuz 1968 - 16 Temmuz 1979
Başkan Kendisi
Yerine geldiği Abdürrezzak en Naif
Yerine gelen Saddam Hüseyin
Görev süresi
8 Şubat 1963 - 18 Kasım 1963
Başkan Abdüsselam Arif
Yerine geldiği Abdülkerim Kasım
Yerine gelen Tahir Yahya
Kişisel bilgiler
Doğum 1 Temmuz 1914(1914-07-01)
Tikrit, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 4 Ekim 1982 (68 yaşında)
Bağdat, Irak
Partisi Arap Sosyalist Baas Partisi (1940'lar-1966)
Bağdat merkezli Baas Partisi (1966-1982) (UİC)
Baas Partisi - Irak Bölgesi
Mesleği Siyasetçi
Dini Sünni İslam
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Irak
Branşı Irak Kara Kuvvetleri
Rütbesi General
Çatışma/savaşları Anglo-Irak Savaşı

Ahmed Hasan el-Bekir (Arapça: أحمد حسن البكر) (d. 1 Temmuz 1914 - ö. 4 Ekim 1982), Iraklı asker ve siyasetçi. 1968-1979 yılları arasında Irak cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

Altı yıl ilkokul öğretmenliği yaptıktan sonra 1938'de Irak Askeri Akademisi'ne girdi. 1958'de monarşiyi deviren askerî darbeye katılmış olmasına rağmen Arap Sosyalist Baas Partisi üyesi olarak giriştiği devrimci etkinliklerden dolayı 1959'da ordudan emekliye sevk edildi. Baas'ın 1963 Darbesi'ni izleyen 10 ay süresince başbakanlık görevinde bulundu. 17 Temmuz 1968'de Baas Partili subaylar tarafından düzenlenen darbeyle Cumhurbaşkanı Abdurrahman Arif'in yerine geçti.[1] Yetkileri cumhurbaşkanlığı ile sınırlı kalmadı. Başbakanlığı ve savunma bakanlığını da üstlendi.[2] Sert ve hırçın dış politikasıyla Irak'ı Müslüman komşuları arasında yalnızlığa itti. Arap-İsrail uyuşmazlığında uzlaşmaya karşı bir tutum aldı. Farklı bir yol izleyen bir kısım Arap devlet başkanıyla anlaşmazlığa düştü.

İran Şahı Muhammed Rızâ Pehlevî'nin Şattülarap su yolunun paylaşılmasında çıkan sorunlar sonrası Irak'ın içişlerine karışması ve Kürtleri kışkırtması sebebiyle 1975'te yapılan Cezayir Antlaşması'na değin Irak Kürtlerini denetim altına almakta güçlük çekti. Ekonomik alanda, eski yönetimin beş yıllık kalkınma planını başlangıçta ihtiyatlı bir tutumla sürdürdü. Daha sonra Irak petrollerinin millileştirilmesi ile birlikte Irak ekonomisi gelişince sanayide büyüme politikasına yöneldi. 1976'da geçirdiği kalp krizinden sonra, birçok yetkisini yardımcısı Saddam Hüseyin'e devretti. 16 Temmuz 1979'da devlet başkanlığı ve Devrim Komuta Konseyi başkanlığını Baas'ın yeni önderi Saddam Hüseyin'e bıraktı. Saddam Hüseyin daha sonra verdiği röportajlarda Hasan el-Bekir'i lider olarak gördüğünü, artık Hasan el-Bekir'in sağlığının elvermediği süreçte bu değişimin gerçekleştiğini söylese bile bazı Iraklı uzmanlara göre Saddam Hüseyin yıllar içerisinde Bağdat'taki bürokratik gücü ele geçirmiş, Hasan el-Bekir'in gölgesinde ülkeyi yönetmiş ve nihayetinde de değişimi Hasan el-Bekir'e dayatarak kansız bir darbeyle iktidarı ele geçirmiştir.[3]

Siyasi görevi
Önce gelen:
Abdül Rahman Arif
Irak Cumhurbaşkanı
1968-1979
Sonra gelen:
Saddam Hüseyin
Önce gelen:
Tahir Yahya
Irak Başbakanı
1968-1979
Sonra gelen:
Saddam Hüseyin
Önce gelen:
Abdülkerim Kasım
Irak Başbakanı
1963-1964
Sonra gelen:
Tahir Yahya
  1. ^ "Irak'ta General Kasım dönemini kapatan '8 Şubat darbesi' Baas'a iktidar yolunu açtı". Son Dakika. 8 Şubat 2023. 29 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2023. 
  2. ^ Aburish, Saïd K. (2000). Saddam Hussein: the politics of revenge (1. publ bas.). Londra: Bloomsbury. ISBN 9780747546535. 
  3. ^ Rautsi, Inari; Hussein, Saddam; Karsh, Efraim (1991). Saddam Hussein: a political biography. New York: Free Press [u.a.] ISBN 9780029170632.